Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2


Εργασία και πνευματική ζωή


Η δουλειά είναι ευλογία



– Γέροντα, παλιά έλεγαν: «Καλύτερα να λειώνης σόλες παρά κουβέρτες». Τί εννοούσαν;

– Ήθελαν να πούν: «Καλύτερα να λειώνης σόλες δουλεύοντας παρά να μένης στο κρεββάτι τεμπελιάζοντας».

Η δουλειά είναι ευλογία, είναι δώρο Θεού.

Δίνει ζωντάνια στο σώμα, φρεσκάδα στον νού.

Εάν δεν έδινε ο Θεός την δουλειά, θα μούχλιαζε ο άνθρωπος.

Όσοι είναι εργατικοί, ακόμη και στα γεράματά τους δεν σταματούν να δουλεύουν.

Αν σταματήσουν την δουλειά, ενώ ακόμη έχουν δυνάμεις, μελαγχολία θα πάθουν.

Αυτό είναι θάνατος γι᾿ αυτούς.


Θυμάμαι, ένα γεροντάκι στην Κόνιτσα, κοντά ενενήντα χρονών, συνέχεια δούλευε.

Τελικά πέθανε στο χωράφι, δυο ώρες μακριά από το σπίτι.

Εξάλλου και αυτή η σωματική ανάπαυση που επιζητούν μερικοί δεν είναι μια μόνιμη κατάσταση.

Ίσα-ίσα που ξεχνούν το άγχος τους εκείνη την ώρα.

Έχουν το φαγητό τους, το γλυκό τους, το μπάνιο τους, την ξεκούρασή τους.

Μόλις όμως τελειώσουν αυτά, ζητούν άλλη ανάπαυση.

Έτσι είναι συνέχεια στενοχωρημένοι, γιατί πάντα κάτι τους λείπει· νιώθουν ένα κενό και η ψυχή τους ζητά να το συμπληρώση.

Ενώ αυτός που κουράζεται με την δουλειά έχει μια συνεχή χαρά, την πνευματική χαρά.


– Γέροντα, αν έχης πρόβλημα με την μέση, δεν μπορείς να κάνης οποιαδήποτε εργασία.

– Καλά, και η μέση δεν χρειάζεται άσκηση;

Μια εργασία που είναι σαν άσκηση για την μέση δεν βοηθάει;

Κοίταξε να σού πώ: Αν κανείς τρώη, πίνη, κοιμάται και δεν δουλεύη, παθαίνει ένα ξεβίδωμα

και θέλει όλο να κοιμάται, γιατί το σώμα του, τα νεύρα του, χαλαρώνουν.

Φθάνει σιγά-σιγά να μην μπορή να κάνη τίποτε.

Μόλις περπατήση λίγο, κόβεται.


Ενώ, αν δουλέψη λίγο και κινηθή, δυναμώνει και στα πόδια και στα χέρια.

Βλέπεις, αυτοί που αγαπούν την δουλειά, δεν κοιμούνται πολύ ή, από κούραση,

μπορεί και καθόλου να μην κοιμηθούν, αλλά έχουν δυνάμεις,

γιατί με την δουλειά ψήνονται και δυναμώνουν σωματικά.

Η δουλειά, ειδικά για τον νέο, είναι υγεία.

Έχω παρατηρήσει ότι μερικά καλομαθημένα παιδιά, όταν πάνε στον στρατό, ψήνονται, σκληραγωγούνται.

Ο στρατός τους κάνει πολύ καλό.

Φυσικά αυτό περισσότερο γινόταν παλιά.


Σήμερα φοβούνται να ζορίσουν τους στρατιώτες, γιατί με λίγο ζόρισμα κόβουν τις φλέβες, παθαίνουν νευρικό κλονισμό...

Εγώ λέω στους γονείς να πληρώνουν κάποιον και να στέλνουν τα παιδιά τους σ᾿ αυτόν να δουλεύουν,

για να έχουν την υγεία τους – φθάνει να κάνουν μια δουλειά που να την αγαπούν.

Γιατί ένας νέος που έχει νεύρο, έχει και μυαλό, αν δεν δουλεύη, γίνεται νωθρός.

Όταν μάλιστα βλέπη τους άλλους να προκόβουν, μπερδεύεται από τον εγωισμό του και δεν ευχαριστιέται με τίποτε.

Συνέχεια έχει λογισμούς και το μυαλό του κουρκουτιάζει.


Ύστερα πάει και ο διάβολος και του λέει: «Χαμένε, τί ανεπρόκοπος που είσαι!

Ο τάδε έγινε καθηγητής, ο άλλος έχει δική του δουλειά και βγάζει χρήματα,

εσύ που θα καταλήξης;», οπότε τον απελπίζει.

Ενώ, αν δουλέψη, θα αποκτήση εμπιστοσύνη στον εαυτό του, με την καλή έννοια.

Θα δη ότι και αυτός μπορεί να τα βγάλη πέρα, αλλά και το μυαλό του θα απασχολήται

στην δουλειά και θα γλιτώνη από τους λογισμούς.

Γίνονται έτσι δυο καλά.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Εκλογή επαγγέλματος



– Γέροντα, μερικοί γονείς κατευθύνουν τα παιδιά τους προς το δικό τους επάγγελμα, και μάλιστα πολλές φορές γίνονται πιεστικοί.

– Όχι, δεν κάνουν καλά.

Δεν πρέπει να πιέζουν τα παιδιά τους να κάνουν αυτό που αναπαύει τους ίδιους,

αν αυτό δεν αναπαύη και εκείνα.

Γνώρισα έναν νέο που ήθελε να σπουδάση θεολογία και να γίνη ιερέας.

Η μάνα του όμως δεν τον άφηνε· τον πίεζε να πάη ιατρική.

Το παιδί είχε μάθει βυζαντινή μουσική και έψελνε.

Είχε κάνει μόνος του και ένα όργανο μουσικό και εύρισκε τους ήχους.

Ήξερε τα μουσικά απ᾿ έξω. Είχε χάρισμα.

Έφτιαχνε τροπάρια, ακολουθίες...


Μόλις τελείωσε το γυμνάσιο, έδωσε εξετάσεις και πέρασε στην Θεολογική Σχολή.

Η μάνα του έπαθε νευρικό κλονισμό από την στενοχώρια της.

Ερχόταν ύστερα και με παρακαλούσε:

«Κάνε προσευχή, Πάτερ, να γίνω καλά, και ας κάνη ό,τι θέλει το παιδί μου».

Μόλις έγινε καλά, πάλι δεν τον άφηνε να κάνη αυτό που ήθελε.

Ύστερα και αυτός τα παράτησε όλα, και τελικά χαραμίστηκε.


Εγώ λέω στους νέους που βλέπω να προβληματίζωνται ποιά επιστήμη να ακολουθήσουν:

«Δέστε ποιά επιστήμη σάς αρέσει, ώστε να κάνετε αυτό που είναι στην φύση σας».

Αν δεν είναι στην φύση τους αυτό που σκέφτονται να κάνουν,

προσπαθώ να τους κάνω να δώσουν την καρδιά τους σ᾿ αυτό που είναι στην φύση τους, για να βοηθηθούν.

Τους βοηθάω δηλαδή να ακολουθήσουν την επιστήμη που θέλουν

και να κάνουν το επάγγελμα που είναι ανάλογο με τις δυνάμεις τους, φθάνει να το κάνουν κατά Θεόν.


Έχει κλίση κάποιος στην μουσική;

Να γίνη μουσικός ή καλός ιεροψάλτης, που θα βοηθάη με την ζωή του

και με την ψαλτική του όσους θα τον ακούν, ώστε να αγαπήσουν την Εκκλησία και την προσευχή.

Έχει κλίση στην ζωγραφική; Να γίνη ζωγράφος ή αγιογράφος και να κάνη με ευλάβεια εικόνες, που θα κάνουν θαύματα.

Έχει κλίση σε κάποια επιστήμη; Να αφοσιωθή σ᾿ αυτήν και να εργασθή με φιλότιμο.

Και να δήτε, φαίνεται από μικρός κανείς τί κλίση έχει.


Μια φορά στο μοναστήρι στο Στόμιο είχε έρθει κάποιος με δυο ανηψάκια του.

Το ένα, έξι-επτά χρονών, κάθησε κοντά μας και συνέχεια μας έκανε διάφορες ερωτήσεις.

Το ρωτάω: «Τί θα γίνης, όταν μεγαλώσης;».

«Δικηγόρος!», μου λέει.

Το άλλο το χάσαμε. Ρωτάω τον θείο του: «Που πήγε το άλλο το παιδί; μήπως πέση σε κανέναν γκρεμό».

Βγαίνουμε έξω να το βρούμε και ακούμε κάτι χτυπήματα στο μαραγκούδικο.


Πάμε μέσα, και τί να δούμε; Το σανίδι που είναι στον μπάγκο,

όπου πλανίζουμε και είναι πολύ λείο, το είχε κάνει με το σκεπάρνι χάλια!

«Τί θα γίνης, όταν μεγαλώσης;», το ρωτάω.

«Επιπλοποιός!», μου λέει.

«Να γίνης, του λέω. Χαλάλι που χάλασε το σανίδι! Δεν πειράζει!».



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Η αγάπη για την δουλειά


– Γέροντα, γιατί πολλοί άνθρωποι νιώθουν ανία στην δουλειά;

– Μήπως δεν αγαπούν την δουλειά τους;

Ή μήπως ασχολούνται με το ίδιο πράγμα;

Συχνά, σε μερικές δουλειές, σε ένα εργοστάσιο, ας πούμε, που φτιάχνει κουφώματα, ένας υπάλληλος,

από το πρωί ώς την ώρα που θα φύγη, κολλάει-κολλάει· ένας άλλος περνάει συνέχεια τζάμια, άλλος στόκο.

Κάνουν συνέχεια την ίδια δουλειά, ένα μονότονο πράγμα, και το αφεντικό τους παρακολουθεί.

Και δεν είναι μια μέρα ή δυό.

Όλο το ίδιο - το ίδιο το βαριούνται.


Παλιά δεν ήταν έτσι.

Ένας μαραγκός παραλάμβανε τέσσερις τοίχους από τους χτίστες και έπρεπε να παραδώση

στον νοικοκύρη τελειωμένο το σπίτι με το κλειδί.

Θα έφτιαχνε τα πατώματα, τα κουφώματα, θα περνούσε τα τζάμια με στόκο.

Ύστερα θα έκανε σκάλες γυριστές, τορναριστά κάγκελα, μετά θα άσπριζε,

θα έκανε τα ντουλάπια, τα ράφια, στην συνέχεια θα έκανε και τα έπιπλα.

Και αν ακόμη δεν ασχολούνταν ο ίδιος με όλα αυτά, ήξερε όμως να τα φτιάχνη.

Σε μια ανάγκη θα έκανε ακόμη και την σκεπή, θα έβαζε και τα κεραμίδια.


Σήμερα πολλοί άνθρωποι είναι βασανισμένοι, γιατί δεν αγαπούν την δουλειά τους.

Κοιτάζουν πότε να έρθη η ώρα να φύγουν.

Ενώ, όταν υπάρχη ζήλος για την δουλειά και έχη κανείς ενδιαφέρον γι᾿ αυτό που φτιάχνει,

όσο δουλεύει, τόσο ανάβει ο ζήλος.

Αφοσιώνεται μετά στην δουλειά του καί, όταν είναι να φύγη, λέει: «Πότε πέρασε η ώρα;».

Ξεχνάει και το φαγητό και τον ύπνο, τα ξεχνάει όλα.

Και νηστικός να είναι, δεν πεινάει, και άυπνος να είναι, δεν νυστάζει, αλλά και χαίρεται που δεν κοιμάται.

Δεν είναι ότι βασανίζεται από την πείνα ή από την νύστα· είναι πανηγύρι γι᾿ αυτόν η δουλειά.


– Γέροντα, δυο άνθρωποι που κάνουν την ίδια δουλειά, πώς γίνεται ο ένας να βγαίνη ωφελημένος πνευματικά από αυτό που κάνει και ο άλλος ζημιωμένος;

– Εξαρτάται από το πώς ο καθένας κάνει αυτήν την δουλειά και τί έχει μέσα του.

Αν εργάζεται με ταπείνωση και αγάπη, όλα θα είναι φωτισμένα, λαμπικαρισμένα,

χαριτωμένα, και θα νιώθη εσωτερική ξεκούραση.

Αν όμως βάζη υπερήφανο λογισμό, ότι κάνει την δουλειά καλύτερα από τον άλλον,

μπορεί να νιώθη μια ικανοποίηση, αλλά αυτή η ικανοποίηση δεν γεμίζει την καρδιά του,

γιατί η ψυχή του δεν πληροφορείται, δεν έχει ανάπαυση.

Ύστερα, όταν κανείς δεν κάνη την δουλειά του με αγάπη, κουράζεται.

Ένας, και μόνον που βλέπει ότι πρέπει να ανεβή μια ανηφόρα, για να τελειώση κάποια δουλειά,

κουράζεται, γιατί δεν αγαπάει αυτήν την δουλειά.

Ενώ ένας άλλος που την κάνει με την καρδιά του, πάει και έρχεται στην ανηφόρα, χωρίς να το καταλαβαίνη.

Ώρες μπορεί λ.χ. να σκαλίζη ένας εργάτης μέσα στον ήλιο και να μην κουράζεται, αν το κάνη με την καρδιά του.

Ενώ, αν δεν το κάνη με την καρδιά του, όλο σταματάει, χαζεύει, γκρινιάζει:

«ώ, πολλή ζέστη κάνει», λέει, και υποφέρει.



– Μπορεί, Γέροντα, να τον απορροφήση κάποιον η επιστήμη του, η δουλειά του, και να αδιαφορή για την οικογένειά του κ.λπ.;

– Την δουλειά του θα την αγαπάη απλά· δεν θα την ερωτευθή.

Αν δεν αγαπήση την δουλειά του, θα κουράζεται διπλά, και σωματικά και ψυχικά,

οπότε και η σωματική ανάπαυση δεν θα τον ξεκουράζη, γιατί ψυχικά θα είναι κουρασμένος.

Η ψυχική κούραση είναι αυτή που καταβάλλει τον άνθρωπο.

Όταν δουλεύη κανείς με την καρδιά του και είναι χαρούμενος,

είναι ψυχικά ξεκούραστος και εξαφανίζεται η σωματική κούραση.


Να, γνώρισα κάποιον στρατηγό που κάνει ακόμη και τις δουλειές των στρατιωτών.

Και πώς πονάει για τους στρατιώτες! Σαν πατέρας!

Ξέρετε τί χαρά νιώθει! Κάνει το καθήκον του και χαίρεται.

Μια φορά ξεκίνησε μεσάνυχτα από τον Έβρο, για να πάη στην Λάρισα στην μνήμη του Αγίου Αχιλλίου

και να προλάβη να είναι στην Θεία Λειτουργία, ενώ ήταν δικαιολογημένος να πάη και αργότερα,

στην Δοξολογία που θα έκαναν στο τέλος.

Αλλά σου λέει: «Πρέπει να είμαι εγκαίρως, για να τιμήσω τον Άγιο».

Όλα τα κάνει με την καρδιά του.

Η ευχαρίστηση που νιώθει όποιος κάνει φιλότιμα την δουλειά του είναι καλή ευχαρίστηση.

Την έδωσε ο Θεός, για να μην κουράζεται το πλάσμα Του.

Αυτή είναι ξεκούραση από την κούραση.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Ο καθένας να αξιοποιήση πνευματικά το χάρισμα που έχει



Το χάρισμα που έχει ο κάθε άνθρωπος πρέπει να το αξιοποιήση στο καλό,

γιατί ο Θεός, για να του το δώση, έχει και απαιτήσεις.

Το μυαλό λ.χ. είναι μια δύναμη, αλλά, ανάλογα με το πώς το χρησιμοποιεί ο καθένας, μπορεί να κάνη καλό ή κακό.

Ένας που έχει πολλή εξυπνάδα, αν την χρησιμοποιήση σωστά, μπορεί να κάνη εφευρέσεις που θα βοηθούν τον κόσμο.

Αν όμως δεν την χρησιμοποιήση σωστά, μπορεί να εφευρίσκη, ας υποθέσουμε, πως να ληστεύη τον άλλον.

Ή αυτοί που κάνουν γελοιογραφίες σε εφημερίδες κ.λπ., σε μια γελοιογραφία, σε ένα σκίτσο, κρύβουν ολόκληρο γεγονός.

Και αν αυτό έχη σχέση με εκκλησιαστικά θέματα κ.λπ., μπορεί να κρύβη και ολόκληρη θεολογία.


Μερικοί από αυτούς, αν σπούδαζαν θεολογία, επειδή ο νούς τους παίρνει στροφές,

θα μπορούσαν να εμβαθύνουν πολύ στα θεία νοήματα.

Θα αξιοποιούσαν δηλαδή αυτήν την ευστροφία, θα την αγίαζαν,

και θα βοηθούσαν και τον εαυτό τους και τους άλλους.

Ενώ τώρα πολλοί κάνουν αρνητικό έργο· αν είναι αισχροί, αισχρό, αν είναι γελοίοι, γελοίο.

Όσοι δηλαδή έχουν κάποια ιδιαίτερη ικανότητα, θα γίνουν ή χρήσιμοι ή καταστρεπτικοί.

Ενώ όσοι δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη ικανότητα, δεν μπορούν βέβαια να κάνουν κάποιο μεγάλο καλό,

αλλά τουλάχιστον δεν μπορούν να κάνουν ούτε μεγάλο κακό.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Άγχος και εργασία



– Γέροντα, πολλοί, όταν επιστρέφουν στο σπίτι από την δουλειά, είναι εκνευρισμένοι.

– Εγώ συνιστώ στους άνδρες, μετά την δουλειά τους, αν βρίσκουν καμμιά εκκλησία ανοιχτή,

να μπαίνουν να ανάβουν ένα κερί, να μένουν μέσα δέκα-δεκαπέντε λεπτά ή να κάθωνται σε κάποιο πάρκο

να διαβάζουν ένα κομματάκι από το Ευαγγέλιο, για να γαληνεύουν λίγο,

και ύστερα να πηγαίνουν στα σπίτια τους ήρεμοι και χαμογελαστοί,

και όχι να πηγαίνουν εκνευρισμένοι και να στήνουν τον καβγά.

Να μη μεταφέρουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην δουλειά τους μέσα στο σπίτι·

να τα αφήνουν έξω από την πόρτα.


– Γέροντα, μερικοί όμως είναι και κάπως δικαιολογημένοι, γιατί η ευθύνη που έχουν στην δουλειά τους γεμίζει άγχος.

– Τους γεμίζει άγχος, γιατί δεν βάζουν και τον Θεό στις υποθέσεις τους.

Ο τεμπέλης που λέει «έ, έχει ο Θεός...», είναι καλύτερος από αυτούς.

Εγώ προτιμώ να είναι κανείς υπάλληλος, να κάνη σωστά και με φιλότιμο την δουλειά του,

αλλά να απλοποιή την ζωή του, να περιορίζεται στα απαραίτητα και να έχη ήσυχο το κεφάλι του,

παρά να είναι εργοστασιάρχης και να είναι συνέχεια «άχ και βάχ», γιατί συνήθως είναι χρεωμένος.

Μπαίνει και η υπερηφάνεια, «θά πάρω τόσο δάνειο, να παρουσιάσω κι αυτό και το άλλο,

για να τακτοποιηθώ καλύτερα...», και μετά πέφτει έξω, χρεωκοπεί, οπότε μετά πλειστηριασμός κ.λπ.


Ύστερα πολλοί στην εργασία τους δεν δουλεύουν το μυαλό τους, κουράζονται άσκοπα, και δουλειά δεν βγάζουν.

Δεν μπορούν μετά να ανταποκριθούν και τους πιάνει άγχος.

Κάποιος λ.χ. θέλει να μάθη μια τέχνη καί, επειδή δεν προσέχει, χρόνια πάει-έρχεται, χωρίς να κάνη προκοπή,

γιατί δεν δουλεύει το μυαλό του.

Πρέπει να δη τί του χρειάζεται στην δουλειά του και να το προσθέση.

Να, όταν δούλευα στον κόσμο σαν μαραγκός, είδα πώς για τα έπιπλα που έκανα μου χρειαζόταν και ένας τόρνος.

Τί; να πήγαινα σε άλλον να μου τα φτιάξη;

Πήρα έναν τόρνο και έμαθα να τον δουλεύω.


Στην συνέχεια είδα ότι χρειαζόταν να φτιάξω κυκλικές σκάλες.

Κάθησα, θυμήθηκα και την γεωμετρία και την αριθμητική και έμαθα να τις φτιάχνω.

Αν δεν δουλεύης το μυαλό, θα παιδεύεσαι.

Θέλω δηλαδή να τονίσω πώς πρέπει κανείς να δουλεύη το μυαλό του,

γιατί επάνω στην δουλειά παρουσιάζονται ένα σωρό περιπτώσεις.

Έτσι θα γίνη κανείς καλός τεχνίτης και από εκεί και πέρα θα ξέρη τί να κάνη και θα προχωράη.

Όλη η βάση εκεί είναι. Το μυαλό να γεννάη σε όλα.

Αλλιώς ο άνθρωπος μένει υπανάπτυκτος και χάνει τον χρόνο του.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Ο αγιασμός της εργασίας



Ο καθένας πρέπει με την προσευχή του, με την ζωή του, να αγιάζη την εργασία του και να αγιάζεται.

Αλλά, αν είναι αφεντικό και έχη ευθύνη, να βοηθάη πνευματικά και τους υπαλλήλους του.

Αν έχη καλή εσωτερική κατάσταση, αγιάζει και την δουλειά του.

Όταν λ.χ. πηγαίνουν νέοι σε έναν τεχνίτη να τους μάθη την δουλειά,

παράλληλα πρέπει να βοηθηθούν να ζουν πνευματικά.

Αυτό θα ωφελήση και τον ίδιο και τους υπαλλήλους και τους πελάτες του,

γιατί ο Θεός θα ευλογή την εργασία του.


Το κάθε επάγγελμα αγιάζεται.

Ένας γιατρός λ.χ. δεν πρέπει να ξεχνάη ότι στην ιατρική αυτό που βοηθάει πολύ είναι η Χάρις του Θεού.

Γι᾿ αυτό να προσπαθήση να γίνη δοχείο της θείας Χάριτος.

Ο γιατρός που είναι καλός Χριστιανός, παράλληλα με την επιστήμη του,

βοηθάει τους αρρώστους με την καλωσύνη και με την πίστη του,

γιατί τους ενθαρρύνει να αντιμετωπίζουν την αρρώστια τους με πίστη.

Σε μια σοβαρή αρρώστια μπορεί να πη στον άρρωστο:

«Μέχρις εδώ έχει προχωρήσει η επιστήμη. Από ᾿δώ και πέρα όμως υπάρχει και ο Θεός που κάνει θαύματα».


Ή ένας δάσκαλος πρέπει να προσπαθήση να κάνη την διακονία του δασκάλου με χαρά

και να βοηθάη τα παιδιά για την πνευματική αναγέννηση,

πράγμα που δεν έχουν την δυνατότητα όλοι οι γονείς να το κάνουν, έστω και αν έχουν καλή διάθεση.

Να φροντίση παράλληλα με τα γράμματα που μαθαίνουν τα παιδιά να γίνουν και σωστοί άνθρωποι.

Διαφορετικά, τί θα τους ωφελήσουν τα γράμματα;

Η κοινωνία έχει ανάγκη από σωστούς ανθρώπους, οι οποίοι, όποιο επάγγελμα κι αν κάνουν, θα το κάνουν καλά.


Ο δάσκαλος δεν πρέπει να κοιτάζη μόνον αν οι μαθητές ξέρουν καλά το μάθημα,

αλλά να λαμβάνη υπ᾿ όψιν του και άλλα καλά που έχουν τα παιδιά, όπως την ευλάβεια, την καλωσύνη, το φιλότιμο.

Οι βαθμοί του Θεού δεν συμφωνούν πάντοτε με τους βαθμούς των δασκάλων.

Μπορεί το τέσσερα ενός παιδιού για τον Θεό να είναι δέκα

και μπορεί το δέκα ενός άλλου για τον Θεό να είναι τέσσερα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Το επάγγελμα δεν κάνει τον άνθρωπο



– Γέροντα, όταν κάποιος ζορίζεται σε μια δουλειά, τί φταίει;

– Μήπως δεν την αντιμετωπίζει με καλούς λογισμούς;

Αν την αντιμετωπίζη όμορφα, τότε, όποια δουλειά και αν κάνη, θα είναι πανηγύρι.


– Γέροντα, και όταν κανείς στενοχωριέται, γιατί κάνει μια δουλειά βαρειά ή καταφρονητική, λ.χ. χτίζει ή πλένει κατσαρόλες σε κάποιο μαγειρείο κ.λπ., πώς πρέπει να τοποθετηθή;

– Αν σκεφθή ότι ο Χριστός έπλυνε τα πόδια των μαθητών Του (1), θα πάψη να στενοχωριέται.

Με αυτό που έκανε ο Χριστός ήταν σαν να μας έλεγε:

«Έτσι πρέπει να κάνετε και εσείς».

Είτε κατσαρόλια πλένει κανείς είτε σκάβει, να χαίρεται.

Άλλος καθαρίζει υπονόμους, γιατί δεν έχει άλλη δουλειά και είναι ο καημένος συνέχεια μέσα στα μικρόβια.

Αυτός δεν είναι άνθρωπος; Δεν είναι εικόνα Θεού;


Ήταν ένας οικογενειάρχης που είχε σαν επάγγελμα να καθαρίζη υπονόμους

και είχε φθάσει σε μεγάλη πνευματική κατάσταση.

Είχε πάθει φυματίωση καί, ενώ είχε την δυνατότητα να φύγη, δεν ήθελε,

επειδή σκεφτόταν, γιατί να παιδεύεται κάποιος άλλος;

Αγαπούσε την περιφρονημένη ζωή, γι᾿ αυτό ο Θεός τον χαρίτωσε.

Το επάγγελμα δεν κάνει τον άνθρωπο.

Εγώ γνώρισα έναν αχθοφόρο που είχε αναστήσει νεκρό.

Όταν ήμουν δικαίος (2) ͵ στην Σκήτη των Ιβήρων, με επισκέφθηκε μια μέρα κάποιος

που ήταν περίπου πενήντα πέντε χρονών.


Είχε έρθει αργά το απόγευμα και δεν χτύπησε, για να μην ενοχλήση τους Πατέρες και κοιμήθηκε έξω.

Όταν τον είδαν οι Πατέρες, τον πήραν μέσα και με ειδοποίησαν.

«Καλά, του είπα, γιατί δεν χτύπησες το καμπανάκι, για να σου ανοίξουμε και να σε τακτοποιήσουμε;».

«Τί λές, Πάτερ μου, πως να ενοχλήσω τους Πατέρες;», μου είπε.

Βλέπω, το πρόσωπό του είχε μία λάμψη.

Κατάλαβα ότι θα ζούσε πολύ πνευματικά.

Μου είπε μετά ότι είχε μείνει μικρός ορφανός από πατέρα και γι᾿ αυτό,

όταν παντρεύτηκε, αγαπούσε πάρα πολύ τον πεθερό του.


Πρώτα περνούσε από το σπίτι των πεθερικών του και μετά πήγαινε στο σπίτι του.

Στενοχωριόταν όμως, γιατί ο πεθερός του έβριζε πολύ.

Πολλές φορές τον είχε παρακαλέσει να μη βρίζη, αλλά εκείνος γινόταν χειρότερος.

Κάποτε αρρώστησε βαριά ο πεθερός του.

Τον πήγαν στο νοσοκομείο και μετά από λίγες μέρες πέθανε.

Εκείνος δεν ήταν κοντά του την ώρα που ξεψύχησε, γιατί έπρεπε να ξεφορτώση ένα πλοίο.

Όταν πήγε στο νοσοκομείο και τον βρήκε στο νεκροστάσιο, προσευχήθηκε με πολύ πόνο:

«Θεέ μου, Σε παρακαλώ, είπε, ανάστησέ τον, για να μετανοήση, και μετά πάρ᾿ τον».

Αμέσως ο νεκρός άνοιξε τα μάτια του και άρχισε να κουνάη τα χέρια του.


Το προσωπικό, μόλις τον είδαν, εξαφανίσθηκαν.

Τον τακτοποίησε και τον πήγε στο σπίτι του εντελώς καλά.

Έζησε πέντε χρόνια με μετάνοια και μετά πέθανε.

«Πάτερ μου, μου είπε, ευχαριστώ πολύ τον Θεό, που μου έκανε αυτήν την χάρη.

Ποιός είμαι εγώ, για να μου κάνη ο Θεός τέτοια χάρη;».

Είχε πολλή απλότητα και τέτοια ταπείνωση, που ούτε καν του περνούσε από το μυαλό ότι ανέστησε νεκρό.

Είχε διαλυθή από ευγνωμοσύνη προς τον Θεό γι᾿ αυτό που του έκανε.


Πολλοί άνθρωποι βασανίζονται, γιατί δεν κατορθώνουν να δοξασθούν με μάταιες δόξες

ή να πλουτίσουν με μάταια πράγματα.

Δεν σκέφτονται ότι αυτά στην άλλη, την αληθινή, ζωή ούτε χρειάζονται,

αλλά ούτε και μεταφέρονται.

Εκεί μόνον τα έργα μας θα μεταφέρουμε, τα οποία θα μας βγάλουν από εδώ

και το ανάλογο διαβατήριο για το μεγάλο και αιώνιο ταξίδι μας.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


1) Βλ. Ιω. 13, 4-14.
2) Ο Προϊστάμενος μιας Σκήτης, ο οποίος εκλέγεται κάθε χρόνο από τους Γέροντες αυτής.

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Η εγκράτεια στην καθημερινή ζωή

Με την άσκηση εξαϋλώνεται ο άνθρωπος



– Γέροντα, κάποια φορά μας είχατε πεί: «χρειάζεται αποκλεισμός στον πνευματικό αγώνα». Τι εννοούσατε;

– Στον πόλεμο προσπαθούν τον εχθρό να τον αποκλείσουν.

Τον περικυκλώνουν, τον κλείνουν μέσα στα τείχη, τον αφήνουν νηστικό.

Μετά του κόβουν και το νερό.

Γιατί ο εχθρός, αν δεν έχη βασικά εφόδια και πυρομαχικά, θα αναγκασθή να παραδοθή.

Έτσι, θέλω να πώ, και με την νηστεία και την αγρυπνία αφοπλίζεται ο διάβολος και υποχωρεί.

«Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή, ουράνια χαρίσματα λαβών...»(1), λέει ο υμνωδός.

Με την άσκηση εξαϋλώνεται ο άνθρωπος.


Φυσικά πρέπει να εγκρατεύεται κανείς αποβλέποντας σε έναν ανώτερο πνευματικό σκοπό.

Αν κάνη εγκράτεια, για να αποτοξινωθή από τα λίπη, πάλι για το καλό του σαρκίου του φροντίζει.

Τότε η άσκησή του μοιάζει με την γιόγκα.

Δυστυχώς το θέμα της ασκήσεως ακόμη και άνθρωποι της Εκκλησίας το έχουν κάνει στην άκρη.

«Πρέπει να φάω, λένε, το φαγάκι μου, να απολαύσω και εκείνο και το άλλο, γιατί ο Θεός όλα τα έφτιαξε για μάς».


Ξέρετε τί μου είπε μια φορά ένας αρχιμανδρίτης σε ένα τραπέζι που μας είχαν κάνει;

Εγώ δεν μπορούσα να βιάσω τον εαυτό μου να φάω περισσότερο από όσο έτρωγα και εκείνος το πρόσεξε και μου είπε:

«Όποιος φθείρει τον ναό του Θεού, "φθερεί τούτον ο Θεός"»(2)!

«Μήπως το πήρες ανάποδα; του λέω.

Στην άσκηση αναφέρεται αυτό ή στην ασωτία;

Το χωρίο εννοεί αυτούς που φθείρουν, που καταστρέφουν τον ναό του Θεού με την ασωτία, με τις καταχρήσεις·

δεν εννοεί αυτούς που κάνουν άσκηση από αγάπη προς τον Χριστό».

Και βλέπεις, ανέπαυε τον λογισμό του και έλεγε:

«Πρέπει να τρώμε, για να μη φθείρουμε τον ναό του Θεού»!


Κάποιος άλλος, μετά από μια επίσκεψή του σε κάποια Μονή, μου είπε:

«Πήγα σε ένα μοναστήρι και οι καλόγεροι αρρώστησαν από την πολλή νηστεία που έκαναν.

Τα ασκιά με το λάδι ήταν άθικτα.

Αυτά κάνουν, Πάτερ μου, η νηστεία και η αγρυπνία»!

Τί να πής; Τέτοιοι άνθρωποι θέλουν να μη στερηθούν τίποτε.

Τρώνε το φαγητό τους, το φρούτο τους, το γλυκό τους και έπειτα, για να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους,

κατηγορούν τους άλλους που κάνουν άσκηση.


Δεν έχουν αισθανθή την πνευματική χαρά της ασκήσεως.

Σου λέει ο άλλος: «Πρέπει να πιώ τόσα ποτήρια γάλα.

Θα νηστέψω την Σαρακοστή, αλλά μετά θα τα συμπληρώσω, γιατί πρέπει να πάρω τόσο λεύκωμα».

Δεν είναι ότι το έχει ανάγκη ο οργανισμός του, αλλά λέει ότι το δικαιούται

και αναπαύει τον λογισμό του ότι είναι εντάξει, ότι δεν είναι αμαρτία.

Μά και μόνο να σκεφθή κανείς έτσι είναι αμαρτία.

Που φθάνει η ανθρώπινη λογική;

Να είναι εντάξει και με τις νηστείες που έχει καθορίσει η Εκκλησία,

αλλά να μη στερηθή και αυτά που έχασε στο διάστημα της νηστείας.

Έ, πώς να σταθή μετά το Άγιο Πνεύμα;


Και βλέπεις, μερικοί οικογενειάρχες τί φιλότιμο έχουν!

Πήγε κάποτε να εξομολογηθή κάποιος πολύ απλός, που είχε εννιά παιδιά, και του είπε ο Πνευματικός να κοινωνήση.

«Έμ, πώς να κοινωνήσω; του λέει.

Βάζουμε λίγο λάδι στο φαγητό, γιατί δουλεύω και εγώ και τα παιδιά μου».

«Πόσα παιδιά έχεις;», τον ρωτάει ο Πνευματικός. «Εννιά».

«Πόσο λάδι βάζετε στο φαγητό;». «Δυο κουτάλια».

«Πόσο λάδι σου πέφτει, κακομοίρη μου; του λέει ο Πνευματικός, πήγαινε να κοινωνήσης!».

Ήταν έντεκα άτομα και έτρωγαν δυο κουταλάκια λάδι όλο κι όλο και τον πείραζε ο λογισμός!


Έχω γνωρίσει λαϊκούς που αγίασαν με την άσκηση που έκαναν.

Να, δεν έχει πολλά χρόνια που στο Άγιον Όρος εργαζόταν για αρκετό καιρό ένας λαϊκός με το παιδί του.

Έπειτα βρέθηκε μια καλή δουλειά στην πατρίδα τους και ο πατέρας αποφάσισε να φύγη

και να πάρη και το παιδί, για να είναι όλη η οικογένεια κοντά.

Το παιδί του όμως είχε συγκινηθή από την ασκητική ζωή των μοναχών και έχοντας υπ᾿ όψιν του

και την κοσμική ζωή με το άγχος δεν θέλησε να τον ακολουθήση και να γυρίση στον κόσμο.

«Αφού, πατέρα, έχεις και άλλα παιδιά, του είπε, άφησε και ένα στο Περιβόλι της Παναγίας».

Επειδή επέμενε, αναγκάσθηκε ο πατέρας του να τον αφήση.


Το παλληκάρι αυτό ήταν αγράμματο, αλλά ήταν πολύ ευαίσθητο και είχε πολύ φιλότιμο και απλότητα.

Αισθανόταν τον εαυτό του πολύ ανάξιο, για να γίνη μοναχός, επειδή νόμιζε ότι δεν θα μπορέση

να ανταποκριθή στα μοναχικά του καθήκοντα.

Βρήκε λοιπόν μια μικρή καλύβα, που την χρησιμοποιούσαν παλιά για τα ζώα,

έκλεισε με πέτρες και φτέρες την πόρτα και το παράθυρο και άφησε μια μικρή στρογγυλή τρύπα,

για να μπαινοβγαίνη στρυμωχτά, την οποία έκλεινε από μέσα με ένα κουρελιασμένο παλτό, που είχε βρει εκεί πεταγμένο.

Ούτε φωτιά δεν άναβε.


Οι φωλιές των πουλιών φυσικά ήταν καλύτερες από την φωλιά του,

όπως και τα γιατάκια των ζώων πάλι ήταν καλύτερα από το δικό του.

Την χαρά όμως που είχε αυτή η ψυχή δεν την έχουν όσοι ζουν σε πλούσια παλάτια,

γιατί αυτός αγωνιζόταν για τον Χριστό, και ο Χριστός ήταν κοντά του, όχι μόνο στην καλύβα του,

αλλά και μέσα στο πνευματικό του σπίτι, στο σώμα του, στην καρδιά του.

Γι᾿ αυτό ζούσε μέσα στον Παράδεισο.


Από την φωλιά του έβγαινε κατά καιρούς και περνούσε από κανένα Κελλί,

στο οποίο οι Πατέρες είχαν εξωτερικές εργασίες στους κήπους.

Βοηθούσε στις δουλειές και του έδιναν λίγο παξιμάδι και λίγες ελιές.

Εάν δεν τον άφηναν να εργασθή, δεν δεχόταν ευλογίες.

Τις ευλογίες που έπαιρνε, έπρεπε να τις πληρώση με την εργασία του διπλά.

Φυσικά την πνευματική του ζωή μόνον ο Θεός την γνώριζε, γιατί ζούσε στην αφάνεια, απλά και αθόρυβα.

Από ένα όμως περιστατικό που έγινε γνωστό μπορεί κανείς πολλά να καταλάβη.


Μια φορά πέρασε από ένα μοναστήρι και ρώτησε πότε αρχίζει η Μεγάλη Σαρακοστή

– αν και γι᾿ αυτόν όλος ο χρόνος σχεδόν ήταν Μεγάλη Σαρακοστή –, και ύστερα πήγε και κλείστηκε στην φωλιά του.

Πέρασαν σχεδόν τρεις μήνες, χωρίς να καταλάβη πότε πέρασαν.

Κάποια μέρα βγήκε και πήγε σε ένα μοναστήρι να ρωτήση πότε είναι το Πάσχα.

Παρακολούθησε την ακολουθία, κοινώνησε στην Θεία Λειτουργία και εν συνεχεία πήγε με τους Πατέρες στην τράπεζα.

Βλέπει στην τράπεζα κόκκινα αυγά – ήταν απόδοση του Πάσχα.

Παραξενεύτηκε και ρώτησε έναν αδελφό: «Καλά, ήρθε το Πάσχα;».

«Τί Πάσχα; του απαντά ο αδελφός. Αύριο είναι της Αναλήψεως!».


Δηλαδή είχε νηστέψει όλη την Μεγάλη Σαρακοστή και άλλες σαράντα μέρες μέχρι της Αναλήψεως!

Με τέτοιον τρόπο αγωνιζόταν μέχρι την ώρα του θανάτου του.

Τον βρήκε νεκρό ένας κυνηγός δύο μήνες μετά τον θάνατό του και ειδοποίησε την αστυνομία και τον γιατρό.

Ο γιατρός μου είπε: «Όχι μόνο δεν μύριζε, αλλά αντιθέτως είχε μια ευωδία».



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

1) Απόσπασμα από το απολυτίκιο των Οσίων: «Της ερήμου πολίτης και εν σώματι άγγελος».
2) Α´ Κορ. 3, 17.

[XAPA]

Νηστεία παιδιών



– Γέροντα, παιδάκια πέντε-έξι ετών πρέπει να νηστεύουν πριν από την Θεία Κοινωνία;

– Τουλάχιστον το βράδυ να έχουν φάει λαδερό φαγητό.

Αλλά αυτό είναι θέμα Πνευματικού.

Καλύτερα η μητέρα να ρωτήση τον Πνευματικό, γιατί μπορεί το παιδάκι

να έχη πρόβλημα με την υγεία του και να πρέπη λ.χ. να πιή γάλα.


– Γέροντα, ένα παιδάκι πόσο πρέπει να νηστεύη;

– Αν το παιδί είναι γερό, έχη υγεία, μπορεί να νηστεύη.

Άλλωστε τώρα υπάρχουν ένα σωρό τροφές νηστήσιμες.

Παλιά τα παιδιά νήστευαν και όλη μέρα έτρεχαν και έπαιζαν, αλλά έτρωγαν πολλές φορές.

Στα Φάρασα, την Μεγάλη Σαρακοστή όλοι, μικροί-μεγάλοι, έκαναν ενάτη(1)

Μάζευαν οι γονείς τα παιδιά στο Κάστρο(2), τους έδιναν παιχνίδια, για να παίζουν,

και στις τρεις το απόγευμα, που χτυπούσε η καμπάνα για Προηγιασμένη, πήγαιναν και κοινωνούσαν.

Έλεγε ο Άγιος Αρσένιος: «Τα παιδιά, όταν παίζουν όλη την ημέρα, δεν θυμούνται το φαγητό·

τώρα που θα βοηθήση και ο Χριστός, δεν θα αντέξουν;».

Και οι μεγάλοι, όταν δεν νηστεύουν, ελέγχονται βλέποντας τα παιδιά να νηστεύουν.

Όταν μικρός δούλευα με τον μάστορά μου για πολύ καιρό σε κάποιο σπίτι και τρώγαμε εκεί,

Τετάρτη και Παρασκευή έφευγα και πήγαινα να φάω στο σπίτι μου, γιατί αυτοί δεν νήστευαν.

Μια φορά, Τετάρτη ήταν, έφεραν να με κεράσουν μπακλαβά.

«Ευχαριστώ, τους είπα, αλλά νηστεύω».

«Για δες, είπαν, μικρό παιδί να νηστεύη και εμείς μεγάλοι άνθρωποι να τρώμε!».



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

1) Δεν έτρωγαν και δεν έπιναν τίποτε μέχρι την ενάτη βυζαντινή ώρα, δηλαδή μέχρι τις 3 το απόγευμα.
2) Παλιό οχυρό στα Φάρασα, στο οποίο κατά τα βυζαντινά χρόνια έμεναν φύλακες με τις οικογένειές τους, που διορίζονταν από το Βυζαντινό Κράτος ως φρουροί των ακριτικών περιοχών.

[XAPA]

Νηστεία με φιλότιμο



Με την νηστεία ο άνθρωπος δείχνει την προαίρεσή του.

Κάνει από φιλότιμο μια άσκηση και ο Θεός βοηθάει.

Αν όμως ζορίζη τον εαυτό του και πη «τί να κάνω; είναι Παρασκευή, πρέπει να νηστέψω», θα βασανίζεται.

Ενώ, αν μπη στο νόημα και νηστέψη από αγάπη για τον Χριστό, θα χαίρεται.

«Αυτήν την ημέρα, να σκεφθή, ο Χριστός σταυρώθηκε· ούτε νερό δεν Του έδωσαν να πιή· ξίδι Του έδωσαν (1).

Κι εγώ δεν θα πιώ νερό όλη την ημέρα».

Αν το κάνη αυτό, τότε θα νιώθη ανώτερη χαρά μέσα του από αυτόν που πίνει τα καλύτερα αναψυκτικά!

Και βλέπεις, πολλοί κοσμικοί μια Μεγάλη Παρασκευή δεν μπορούν να νηστέψουν,

αλλά έξω από το Υπουργείο μπορούν να κάθωνται και να κάνουν απεργία πείνας για ένα πείσμα, για να πετύχουν κάτι.

Εκεί ο διάβολος τους δίνει κουράγιο.

Αυτοκτονία είναι αυτό που κάνουν.


Άλλοι πάλι, όταν έρχεται το Πάσχα, ψάλλουν το «Χριστός Ανέστη»

με χαρά και με όλη τους την δύναμη, γιατί θα φάνε καλά.

Μοιάζουν με τους Ιουδαίους που ήθελαν να κάνουν βασιλιά τον Χριστό, επειδή τους τάισε στην έρημο(2).

Θυμάστε τί λέει και ο Προφήτης; «Επικατάρατος ο ποιών τα έργα Κυρίου αμελώς»(3).

Άλλο είναι, όταν κανείς έχη καλή διάθεση να νηστέψη, αλλά δεν μπορή, γιατί, αν δεν φάη,

τρέμουν τα πόδια του, πέφτει κάτω – δεν τον βοηθάει δηλαδή η αντοχή του, η υγεία του κ.λπ.

– και άλλο να έχη δυνάμεις και να μη νηστεύη.

Που είναι η καλή διάθεση τότε;


Και η στενοχώρια αυτού που θέλει να κάνη έναν αγώνα και δεν μπορεί, αναπληρώνει πολλή άσκηση,

και αυτός έχει πιο πολύ μισθό από τον άλλον που έχει κουράγιο και κάνει έναν αγώνα,

γιατί εκείνος νιώθει και μια ευχαρίστηση.


Ήρθε σήμερα μια φουκαριάρα, πενήντα πέντε χρονών περίπου, και έκλαιγε, γιατί δεν μπορεί να νηστέψη.

Την έχει χωρίσει ο άνδρας της.

Ένα παιδί είχε, το έχασε και αυτό σε κάποιο δυστύχημα και έμεινε μόνη της.

Η μάνα της πέθανε, δεν έχει ούτε σπίτι ούτε φαγητό, και την παίρνει

πότε η μια και πότε η άλλη στο σπίτι της και κάνει καμμιά δουλειά εκεί.

«Έχω βάρος μεγάλο στην συνείδησή μου, Πάτερ, μου είπε η καημένη, γιατί δεν κάνω τίποτε·

και το χειρότερο από όλα είναι, που δεν μπορώ να κάνω νηστείες.

Ό,τι μου δίνουν τρώω.


Μερικές φορές Τετάρτη και Παρασκευή μου δίνουν νηστήσιμα, αλλά συχνά μου δίνουν αρτυμένα

και αναγκάζομαι να τα τρώω, γιατί εξαντλούμαι και δεν μπορώ να σταθώ στα πόδια μου».

«Φάε, της λέω, αφού δεν έχεις κουράγιο».

Πρέπει να παρακολουθή κανείς τον εαυτό του.

Αν δη ότι δεν αντέχει, θα φάη λίγο παραπάνω. «Μέτρησον τον εαυτόν σου»(4), λέει ο Όσιος Νείλος.


– Γέροντα, παλιά, πώς μερικές γυναίκες στα χωριά δεν έτρωγαν τίποτε από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Σάββατο του Αγίου Θεοδώρου; Με ένα σωρό δουλειές, σπίτι, παιδιά, ζώα, χωράφια, πώς άντεχαν;

– Με τον λογισμό τους έλεγαν: «Κανονικά πρέπει να φάμε το Μέγα Σάββατο».

Οπότε, σου λέει, αυτό το Σάββατο είναι κοντά.

Ή μπορεί να έλεγαν: «Ο Χριστός σαράντα μέρες νήστεψε(5), εγώ τί είναι να νηστέψω μια εβδομάδα;».

Ύστερα είχαν απλότητα, γι᾿ αυτό άντεχαν.

Αν έχη κανείς απλότητα, ταπείνωση, δέχεται την Χάρη του Θεού, νηστεύει ταπεινά και τρέφεται θεϊκά.

Τότε έχει θεϊκή δύναμη και πολλή αντοχή σε μεγάλες νηστείες.


Στην Αυστραλία ένας νέος περίπου είκοσι επτά χρονών έφθασε σε σημείο να μη φάη τίποτε για είκοσι οκτώ ημέρες.

Τον είχε στείλει ο Πνευματικός του να μου το πη.

Ήταν πολύ ευλαβής και είχε πολύ αγωνιστικό πνεύμα.

Εξομολογείτο, εκκλησιαζόταν, μελετούσε πατερικά βιβλία, και κυρίως την Καινή Διαθήκη.

Μια μέρα εκεί που διάβαζε στο Ευαγγέλιο ότι ο Χριστός νήστεψε σαράντα μέρες συγκινήθηκε πολύ και σκέφτηκε:

«Αν ο Κύριος που ήταν Θεός και ως άνθρωπος αναμάρτητος νήστεψε σαράντα μέρες (6),

εγώ σαν άνθρωπος πολύ αμαρτωλός, τί πρέπει να κάνω;».

Γι᾿ αυτό ζήτησε ευλογία από τον Πνευματικό του να νηστέψη και αυτός,

αλλά δεν σκέφτηκε να του πη τον λογισμό του ότι ήθελε να μη φάη τίποτε σαράντα μέρες.


Άρχισε λοιπόν την νηστεία του από την Καθαρά Δευτέρα, πέρασε και την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως,

χωρίς να πιή ούτε νερό, ενώ εργαζόταν σε εργοστάσιο και έκανε μάλιστα βαρειά δουλειά – στοίβαζε κιβώτια.

Όταν έφθασε η εικοστή ογδόη ημέρα, αισθάνθηκε μια μικρή ζάλη την ώρα που δούλευε, γι᾿ αυτό κάθησε λίγο.

Ύστερα ήπιε ένα τσάι και έφαγε λίγο παξιμάδι, γιατί σκέφτηκε πώς,

αν πέση κάτω και τον μεταφέρουν σε νοσοκομείο, θα διαπιστώσουν ότι το έπαθε από νηστεία

και θα πούν: «Για δές, οι Χριστιανοί πεθαίνουν από την νηστεία».

«Γέροντα, μου είπε, μετά από την νηστεία τόσων ημερών, απεχθανόμουν τις τροφές,

αλλά πίεζα τον εαυτό μου κάτι να τρώω, για να μπορώ να εργάζωμαι».


Τον πείραζε όμως ο λογισμός του που δεν συμπλήρωσε τις σαράντα μέρες και το είπε στον Πνευματικό του.

Εκείνος του είπε με διάκριση: «Και αυτές οι ημέρες που νήστεψες ήταν αρκετές· μην έχης λογισμούς».

Στην συνέχεια τον έστειλε σ᾿ εμένα, για να μην του μείνη κανένας λογισμός και βασανίζεται.

Για να είμαι σίγουρος ότι τα κίνητρά του ήταν αγνά, τον ρώτησα:

«Έκανες όρκο να νηστέψης σαράντα μέρες;».

«Όχι», μου λέει.

«Όταν πήρες ευλογία από τον Πνευματικό σου να νηστέψης, δεν σκέφθηκες εκείνη την ώρα

να πης τον λογισμό σου, ότι δηλαδή ήθελες να μη φάς τίποτε σαράντα μέρες

ή έκρυψες τον δήθεν καλό λογισμό σου, για να νηστέψης με το θέλημά σου σαράντα μέρες;».

«Όχι, Πάτερ», μου είπε.


Τότε του είπα: «Αυτό φυσικά το ήξερα· απλώς σε ρώτησα, για να καταλάβης μόνος σου

ότι έχεις μισθό ουράνιο για τις ημέρες που νήστεψες, οι οποίες ήταν αρκετές,

και να μην ανησυχής που δεν μπόρεσες να κρατήσης σαράντα μέρες.

Άλλη φορά όμως να λές στον Πνευματικό σου και τους καλούς λογισμούς που έχεις

και ό,τι καλό κρύβεις στην καρδιά σου, και ο Πνευματικός σου θα κρίνη, αν πρέπη να κάνης μια άσκηση κ.λπ.».

Επειδή είχε πολλή ταπείνωση, χάρη στους ταπεινούς λογισμούς που καλλιεργούσε,

και έκανε την νηστεία αυτή από πολύ φιλότιμο για τον Χριστό,

επόμενο ήταν να τον ενισχύη ο Χριστός με την θεία Του Χάρη.

Αν πάη και κάποιος άλλος να κάνη μια τέτοια νηστεία και πη εγωιστικά

«γιατί να μην το κάνω και εγώ, αφού το έκανε αυτός;», μιά-δυό μέρες μόνο θα νηστέψη και θα σωριαστή κάτω.

Θα σκοτιστή και το μυαλό του, γιατί θα τον εγκαταλείψη η Χάρις του Θεού και θα λυπηθή ακόμη και τον κόπο που έκανε.

Μπορεί να φθάση να πή: «Και τί βγήκε μ᾿ αυτό;».


Ο άνθρωπος με την νηστεία γίνεται αρνί.

Όταν γίνεται θηρίο, σημαίνει ότι η άσκηση που κάνει ή είναι πάνω από τις δυνάμεις του

ή την κάνει από εγωισμό, γι᾿ αυτό δεν δέχεται θεία βοήθεια.

Αλλά και τα άγρια ζώα, τα θηρία, μερικές φορές τα ημερεύει, τα ταπεινώνει η νηστεία.

Βλέπεις, όταν πεινούν, πλησιάζουν τον άνθρωπο.

Από ένστικτο νιώθουν ότι από την πείνα θα ψοφήσουν, ενώ, αν πλησιάσουν τον άνθρωπο,

για να βρουν τροφή, μπορεί να μην πάθουν τίποτε.


Εγώ είδα λύκο που ήταν σαν αρνάκι, γιατί ήταν νηστικός.

Είχε κατεβή στην αυλή μας μια φορά τον χειμώνα με χιόνια πολλά.

Είχαμε βγή με τον αδελφό μου να ταΐσουμε τα ζώα και εγώ κρατούσα το λυχνάρι.

Πήρε ο αδελφός μου το φουρνόξυλο και τον χτυπούσε και δεν αντιδρούσε καθόλου.

Αν δεν φθάση κανείς, ό,τι κάνει, να το κάνη από αγάπη προς τον Θεό και προς τον συνάνθρωπό του, κάνει σπατάλη.

Αν νηστεύη και έχη υπερήφανο λογισμό ότι κάτι κάνει, πάει χαμένη η νηστεία του.

Είναι μετά σαν ένα τρύπιο ντεπόζιτο που δεν κρατάει τίποτε. Ρίξε νερό μέσα σε ένα τρύπιο ντεπόζιτο· σιγά-σιγά φεύγει όλο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Δ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002



1) Βλ. Ματθ. 27, 34· Μάρκ. 15, 36· Λουκ. 23, 36 και Ιω. 19, 29.
2) Βλ. Ιω. 6, 5-15.
3) Ιερ. 31, 10.
4) Βλ. Οσίου Νείλου, Περί των οκτώ πνευμάτων της πονηρίας, PG 79, 1160C.
5) Βλ. Ματθ. 4, 2 και Λουκ. 4, 2.
6) Ό.π.