ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
– ΦΙΛΑΥΤΙΑ Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ
«Όποιος έχει φιλαυτία,
δέν μπορεί να έχη ανάπαυση, ειρήνη ψυχής,
γιατί δεν είναι εσωτερικά ελεύθερος».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
- Η φιλαυτία και οι συνέπειές της
Από την φιλαυτία γεννιούνται όλα τα πάθη
– Γέροντα, τί είναι φιλαυτία;
– Το να κάνης τα χατίρια του παλαιού σου ανθρώπου, να αγαπάς δηλαδή τον παλαιό σου άνθρωπο.
Και η γαστριμαργία και ο εγωισμός και το πείσμα και η ζήλεια πρακτορείο τους έχουν την φιλαυτία.
Και βλέπεις, άλλος από φιλαυτία ζητάει το βόλεμά του, την ανάπαυσή του, και δεν λογαριάζει κανέναν.
Άλλος φροντίζει σχολαστικά για το φαγητό του, για τον ύπνο του, μην τυχόν και πάθη τίποτε η υγεία του.
Άλλος ζητά να τον υπολογίζουν, να τον εκτιμούν· λίγο να μην του δώσουν σημασία, να μην κάνουν το θέλημά του, αντιδράει.
Σού λέει: «Γιατί δεν με υπολόγισαν; Θα τους δείξω εγώ». Πα-πα, φοβερό πράγμα η φιλαυτία!
– Γέροντα, πως μπορεί να λέη κανείς: «Ένεκά σου θανατούμεθα όλην την ημέραν» (1);
– Αν θυσιάζη το θέλημά του για χάρη του άλλου.
Το θέλημα έχει τον εαυτό μας μέσα, έχει φιλαυτία.
Όποιος δεν εξετάζει αν αυτό που αναπαύει τον εαυτό του αναπαύη και τον άλλον και αρχίζει με μια απαίτηση:
«θέλω εκείνο, θέλω το άλλο» ή «γιατί δεν μου το έκανες εκείνο, γιατί δεν μου έδωσες το άλλο;»,
αυτός τελικά θα κανοναρχήται από τον διάβολο.
– Μερικοί, Γέροντα, όταν δεν γίνεται αυτό που θέλουν, δεν μπορούν να ησυχάσουν.
– Πώς να ησυχάσουν, αφού έχουν τον εαυτό τους μέσα σ᾿ αυτό που θέλουν;
Αν κανείς έχη τον εαυτό του σε ό,τι θέλει, μπορεί να έχη και τον Χριστό;
Όταν όμως δεν έχη τον εαυτό του και έχη το ένα, το κυριώτερο, δηλαδή τον Χριστό, τότε τα έχει όλα.
Όταν δεν έχη τον Χριστό, τίποτε δεν έχει.
Αν ο άνθρωπος πετάξη τον εαυτό του, ο Θεός του τα δίνει όλα κατά τρόπο θαυμαστό.
– Γέροντα, εγώ, όταν μας μιλάτε για το πέταμα του εαυτού μας, αισθάνομαι έναν φόβο, μήπως δεν αντέξω.
– Έ, τί πάθαμε! Είναι σαν να λες: «Αν πετάξω τα πάθη, τί θα έχω μετά;».
Γιατί, όταν λέω να πετάξουμε τον εαυτό μας, εννοώ να πετάξουμε τα πάθη μας, να απεκδυθούμε τον παλαιό μας άνθρωπο.
Για τον μεγάλο που έχει επίγνωση είναι λιγάκι βαρύ να πή: «Δεν μπορώ να πετάξω τον εαυτό μου».
Αν σού πούν: «πάρε το βαριό και γκρέμισε αυτόν τον τοίχο» κι εσύ είσαι μαθημένη με την πέννα, δικαιολογείται να πης «δέν μπορώ».
Αλλά για την απέκδυση του παλαιού ανθρώπου δεν χρειάζονται δυνάμεις σωματικές· ταπείνωση χρειάζεται.
«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007
1) Ψαλμ. 43, 23.
