Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Ο εγωισμός πάντα φέρνει λύπη και άγχος



– Γέροντα, σκέφτομαι συνέχεια το σφάλμα μου που σας στενοχώρησε και με πιάνει λύπη.

– Μήν το σκέφτεσαι, μια που πέρασε, γιατί αυτό μόνο θα σε θλίβη και δεν θα σε βοηθήση σε τίποτε.

Το να προσέχης όμως στο εξής, αυτό θα σε ωφελή.

Συνέχισε με φιλότιμο τον αγώνα σου.

Όλοι οι άνθρωποι κάνουμε απροσεξίες, αλλά ο Καλός Θεός σαν (1) Πατέρας μας προστατεύει.

Γι᾿ αυτό έχει τους Αγίους Του, γι᾿ αυτό έχει βάλει και από έναν Άγγελο ξεχωριστά σε κάθε άνθρωπο, για να

τον προστατεύη, γι᾿ αυτό οικονομάει να υπάρχουν και πνευματικοί άνθρωποι, για να βοηθάνε πάλι τους ανθρώπους.


– Γέροντα, κάμπτομαι από την στενοχώρια για τις πτώσεις μου και κουράζομαι στον αγώνα μου.

– Από τον εγωισμό είναι. Επειδή δεν «κάμπτεις», γι᾿ αυτό αποκάμνεις μετά.

Δεν υπάρχει ταπείνωση, μετάνοια, συντριβή· υπάρχει εγωισμός, και ο εγωισμός πάντα φέρνει λύπη και άγχος.

Όταν ο άνθρωπος δεν έχη μετάνοια, αλλά στενοχωριέται από εγωισμό, από ανθρωπαρέσκεια, επειδή ξέπεσε στα

μάτια των άλλων, τότε υπάρχει μέσα του αγωνία, φαρμάκι, πόνος.


– Δηλαδή, Γέροντα, όταν κανείς μετά από μια πτώση του στενοχωριέται πολύ, αυτό προέρχεται πάντα από εγωισμό;

– Όχι πάντα· μπορεί να προέρχεται και από φιλότιμο. Και όταν η στενοχώρια είναι πολλή και προέρχεται μόνον από

καθαρό φιλότιμο, τότε και η θεία παρηγοριά είναι πολλή και δυνατή και τονώνει όχι μόνον την ψυχή αλλά και το σώμα.


– Και πώς θα καταλάβω, Γέροντα, αν στενοχωριέμαι από φιλότιμο;

– Όποιος στενοχωριέται από φιλότιμο, ρίχνει το βάρος επάνω του· ενώ, όποιος στενοχωριέται από εγωισμό, ρίχνει το

βάρος στους άλλους και λέει ότι τον αδικούν.

Θίγεται ο εγωισμός του, κατεβάζει τα μούτρα, δεν μιλάει...

Νά, σήμερα δυο αδελφές έκαναν μια ζημιά. Έκανα και στις δύο παρατήρηση. Και οι δύο λυπήθηκαν και έσκυψαν

το κεφάλι.


Η μία όμως λυπήθηκε από φιλότιμο, γιατί με στενοχώρησε με την ζημιά που έκανε, ενώ η άλλη λυπήθηκε από εγωισμό.

Η πρώτη ντρεπόταν ακόμη και να με κοιτάξη. Η άλλη, για να μη χάση την υπόληψή της, πήγε αμέσως να δικαιολογηθή,

χωρίς να εξετάση πόσο μεγάλη ήταν η ζημιά.

Σκέφθηκε: «Ξέπεσα στα μάτια των άλλων· δεν θα μ᾿ έχουν πια εμπιστοσύνη.

Πώς να δικαιολογήσω τώρα το σφάλμα μου, για να μη χάσω την υπόληψή μου;».

Αν αναγνώριζε το σφάλμα της και έπαιρνε το βάρος επάνω της, θα είχε μέσα της παρηγοριά.


Αυτή όμως προσπάθησε να δικαιολογηθή, γι᾿ αυτό ανάπαυση μέσα της δεν είχε.

Γιατί, όταν δικαιολογούμαστε, δίνουμε χώρο στον διάβολο, οπότε έρχεται, μας κάνει λεπτή εργασία και

μας στενοχωρεί· ενώ, όταν παίρνουμε όλο το βάρος επάνω μας, τότε και ο Θεός μας παίρνει όλο το βάρος.

Ας κανονίσουμε λοιπόν ποιό από τα δυο θα διαλέξουμε: την ταπείνωση που δίνει ανάπαυση ή τον εγωισμό που

φέρνει στενοχώρια, άγχος και ταραχή;



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
2010

(1) Ο Γέροντας σ᾿ αυτές τις περιπτώσεις συνήθως χρησιμοποιεί το μόριο «σάν» αντί του «ως», που είναι το ορθό.

[XAPA]

Ο αχάριστος είναι πάντα λυπημένος



– Γέροντα, γιατί πολλοί άνθρωποι, ενώ τα έχουν όλα, νιώθουν άγχος και στενοχώρια;

– Όταν βλέπετε έναν άνθρωπο να έχη μεγάλο άγχος, στενοχώρια και λύπη, ενώ τίποτε δεν του λείπει,

να ξέρετε ότι του λείπει ο Θεός.

Όποιος τα έχει όλα, και υλικά αγαθά και υγεία, καί, αντί να ευγνωμονή τον Θεό,

έχει παράλογες απαιτήσεις και γκρινιάζει, είναι για την κόλαση με τα παπούτσια.

Ο άνθρωπος, όταν έχη ευγνωμοσύνη, με όλα είναι ευχαριστημένος.

Σκέφτεται τί του δίνει ο Θεός κάθε μέρα και χαίρεται τα πάντα.

Όταν όμως είναι αχάριστος, με τίποτε δεν είναι ευχαριστημένος· γκρινιάζει και βασανίζεται με όλα.

Άν, ας πούμε, δεν εκτιμάη την λιακάδα και γκρινιάζη, έρχεται ο Βαρδάρης (1) και τον παγώνει...

Δεν θέλει την λιακάδα· θέλει το τουρτούρισμα που προκαλεί ο Βαρδάρης.


– Γέροντα, τί θέλετε να πήτε μ᾿ αυτό;

– Θέλω να πω ότι, αν δεν αναγνωρίζουμε τις ευλογίες που μας δίνει ο Θεός και γκρινιάζουμε,

έρχονται οι δοκιμασίες και μαζευόμαστε κουβάρι.

Όχι, αλήθεια σάς λέω, όποιος έχει αυτό το τυπικό, την συνήθεια της γκρίνιας,

να ξέρη ότι θα του έρθη σκαμπιλάκι από τον Θεό, για να ξοφλήση τουλάχιστον λίγο σ᾿ αυτήν την ζωή.

Και αν δεν του έρθη σκαμπιλάκι, αυτό θα είναι χειρότερο, γιατί τότε θα τα πληρώση όλα μια και καλή στην άλλη ζωή.


– Δηλαδή, Γέροντα, η γκρίνια μπορεί να είναι συνήθεια;

– Γίνεται συνήθεια, γιατί η γκρίνια φέρνει γκρίνια και η κακομοιριά φέρνει κακομοιριά.

Όποιος σπέρνει κακομοιριά, θερίζει κακομοιριά και αποθηκεύει άγχος.

Ενώ, όποιος σπέρνει δοξολογία, δέχεται την θεϊκή χαρά και την αιώνια ευλογία.

Ο γκρινιάρης, όσες ευλογίες κι αν του δώση ο Θεός, δεν τις αναγνωρίζει.

Γι᾿ αυτό απομακρύνεται η Χάρις του Θεού και τον πλησιάζει ο πειρασμός·

τον κυνηγάει συνέχεια ο πειρασμός και του φέρνει όλο αναποδιές,

ενώ τον ευγνώμονα τον κυνηγάει ο Θεός με τις ευλογίες Του.

Η αχαριστία είναι μεγάλη αμαρτία, την οποία ήλεγξε ο Χριστός.

«Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; οι δε εννέα πού;» , είπε στον λεπρό που επέστρεψε να Τον ευχαριστήση.

Ο Χριστός ζήτησε την ευγνωμοσύνη από τους δέκα λεπρούς όχι για τον εαυτό Του αλλά για τους ίδιους,

γιατί η ευγνωμοσύνη εκείνους θα ωφελούσε.




«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

1) Βαρδάρης: Ο πολύ δυνατός και ψυχρός άνεμος, ο οποίος πνέει βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης κατά μήκος του ποταμού Αξιού.
2) Λουκ. 17, 17.

[XAPA]

Το ταγκαλάκι θέλει να μας βλέπη λυπημένους



– Γέροντα, γιατί πέφτω απότομα από την χαρά στην λύπη;

– Το απότομο πέρασμα από την χαρά στην λύπη τις πιο πολλές φορές είναι του πειρασμού.

Το ταγκαλάκι με την κακία του πολεμάει πολύ τον άνθρωπο,

ιδίως τον ευαίσθητο και χαρούμενο στην φύση του, που θέλει να ζήση πνευματική ζωή.

Αυτή είναι η δουλειά του: θέλει να μας βλέπη λυπημένους και να χαίρεται.

Γιατί όμως να αφήνουμε το ταγκαλάκι να κάνη την δουλειά του;

Η χαρά δεν είναι καλύτερη από την λύπη;

Η αγάπη δεν είναι καλύτερη από την κακία;


– Γέροντα, ορισμένες φορές πέφτω σε λύπη, χωρίς να ξέρω την αιτία.

– Το ταγκαλάκι δεν θέλει κανένας να χαίρεται.

Και αυτούς που έχουν λόγο να στενοχωρηθούν και αυτούς που δεν έχουν, βρίσκει τρόπους να τους στενοχωρή.

Εκείνο που βλέπω σ᾿ εσένα είναι ότι αφορμή ζητάει να σε απογοητεύη.

Σε μπερδεύει όλο και περισσότερο με λεπτές κλωστές.

Εάν σε μπέρδευε με σπάγκο, τέλος πάντων, θα έλεγα ότι έχεις λίγο δίκαιο,

αλλά εσύ τις λεπτές κλωστές τις βλέπεις για χοντρά σχοινιά και στενοχωριέσαι.

Μη βασανίζεσαι χωρίς να υπάρχη λόγος, γιατί δίνεις χαρά στο ταγκαλάκι και στενοχωρείς τον Χριστό.

Θέλεις να στενοχωριέται ο Χριστός;


– Όχι, Γέροντα, αλλά...

– Τίποτε! «Ο Άδης επικράνθη!» (1). Πές: «Επικράνθη!».

– «Επικράνθη!».




«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

1) Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Λόγος Κατηχητικός εις το Άγιον Πάσχα, PG 59, 723· Πεντηκοστάριον, έκδ. «Αποστολικής Διακονίας», Αθήναι 22002, σ. 27. Βλ. και Ησ. 14, 9.

[XAPA]

Η λύπη εξαντλεί τις ψυχικές και σωματικές μας δυνάμεις


– Γέροντα, συχνά μου πονάει το στομάχι και δυσκολεύομαι να ανταποκριθώ στα πνευματικά μου καθήκοντα.

– Εσύ κάθεσαι και συζητάς με τους λογισμούς σου, τα βλέπεις όλα μαύρα και βασανίζεσαι χωρίς λόγο·

έτσι τσακίζεσαι ψυχικά και σωματικά.

Έπειτα από ένα τέτοιο τσάκισμα πονάει και το στομάχι, και που να βρεθή μετά κουράγιο για πνευματικά;

Μπορεί να πάρης κάτι και να σού περάση το στομάχι, αλλά, αν δεν λείψη η στενοχώρια, πάλι θα πονέση.

Μη δέχεσαι τους λογισμούς που σε απογοητεύουν, για να μην αχρηστέψης τα δώρα που σού έχει δώσει ο Θεός.

Όσο θα τοποθετήσαι σωστά, τόσο θα γαληνεύης και θα ηρεμής,

και τόσο η υγεία σου θα καλυτερεύη και δεν θα έχης ανάγκη από φάρμακα.

Η στενοχώρια αφοπλίζει τον άνθρωπο.

Του ρουφάει όλο το μεδούλι των ψυχικών και σωματικών του δυνάμεων και δεν τον αφήνει να κάνη τίποτε.

Δηλητηριάζει την ψυχή και φέρνει ανωμαλίες και στο σώμα.

Χτυπάει στα πιο ευαίσθητα μέρη του σώματος και εξασθενεί τον άνθρωπο με το άγχος που δημιουργεί.

Το δηλητηρίασμα από την πίκρα μπορεί να καταβάλη τελείως όχι μόνον έναν ευαίσθητο οργανισμό αλλά και γερούς οργανισμούς.

Μια αδελφή εδώ ξέρετε τί δυνατότητες έχει;

Μπορεί να κάνη πολύ καλή πνευματική εργασία, και στις δουλειές είναι σπίρτο!

Όλο το μοναστήρι μπορεί να το φέρη βόλτα, αλλά, επειδή την πιάνει αυτό το τσάκισμα από την στενοχώρια,

δεν μπορεί να κάνη τίποτε· χαραμίζεται.

Κι έτσι αχρηστεύεται μια γερή μηχανή.




«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

Διώξτε την κακομοιριά με την πνευματική λεβεντιά



– Γέροντα, όταν μου έρχωνται επανωτές δυσκολίες στον αγώνα μου, γογγύζω και με πιάνει λύπη.

– Έ, στην δύσκολη στιγμή φαίνεται η δύναμη του ανθρώπου.

Μη φοβάσαι, μην πανικοβάλλεσαι, όταν συναντάς κάποια δυσκολία.

Να ζητάς από τον Θεό να σου δίνη πνευματικό ανδρισμό,

για να αντιμετωπίζης τις δυσκολίες στην πνευματική σου πορεία με θάρρος

και να αγωνίζεσαι με λεβεντιά.


– Γέροντα, η λύπη που νιώθω αυτόν τον καιρό για την άσχημη πνευματική μου κατάσταση με παραλύει πνευματικά.

– Πάντως εκεί που ήσουν, δεν είσαι – δόξα τω Θεώ –, αλλά και εκεί που έπρεπε να βρίσκεσαι, δεν βρίσκεσαι.

Πιστεύω όμως σύντομα να δείξης την παλληκαριά σου και να ξεγαντζωθής από τα υπόλοιπα σχοινιά της κακομοιριάς,

τα οποία μπορείς να κόψης με την Χάρη του Θεού, όπως το λιοντάρι κόβει την κλωστή της αράχνης.

Διώξε την κακομοιριά με την πνευματική λεβεντιά.

Περιμένω, εύχομαι και ελπίζω να δώ την πρόοδό σου και να χαρώ πολύ.


– Γέροντα, όταν παραλείπω τα πνευματικά μου καθήκοντα, με πιάνει λύπη.

– Η λύπη για ό,τι παραλείψαμε να κάνουμε ή η χαρά για ό,τι κάναμε, είναι κάτι φυσικό,

αλλά μπορεί να μπαίνη μέσα και ο εγωισμός· γι᾿ αυτό να προσέχης.

Να βάλης τώρα μια καλή αρχή και ένα πρόγραμμα στον αγώνα σου και σιγά-σιγά θα προχωράς.

Έτσι θα σταθεροποιήσης κατάσταση και θα σταματήσουν τα ανεβοκατεβάσματα που σού προκαλεί ο καμουφλαρισμένος εχθρός.

Εάν αξιοποιήσης τις δυνάμεις σου με πνευματική λεβεντιά στην καλογερική, θα κάνης πολλή προκοπή.

Εάν όμως αφήσης τον εαυτό σου στην κακομοιριά, εσύ θα μοιρολογάς και το ταγκαλάκι θα χτυπάη παλαμάκια.


– Γέροντα, η βία μου λείπει;

– Επίθεση χρειάζεται, βρέ παιδί!


– Η επίθεση πώς γίνεται;

– Με λεβεντιά!

Εγώ δεν θέλω κακομοίρες αδελφές, αλλά Σουλιώτισσες πνευματικές,

να πολεμούν το ταγκαλάκι με λεβεντιά πνευματική, δοξολογώντας τον Θεό.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

Το αντίδοτο της λύπης είναι η δοξολογία στον Θεό



– Όταν, Γέροντα, βλέπω μέσα μου υπολείμματα από ένα πάθος, στενοχωριέμαι.

– Πές: «Δόξα σοι ο Θεός, που έφυγαν τα πολλά!».

Αν ήμουν εγώ στην θέση σου, θα έβλεπα τις ολοφάνερες μεγάλες δωρεές του Θεού

και «από φυλακής πρωΐας μέχρι νυκτός» (1) θα έλεγα το «δόξα σοι ο Θεός».

Αν θέλης να ζής παραδεισένια από αυτήν την ζωή, δές κι εσύ τις ευεργεσίες και τις πλούσιες δωρεές

που σού δίνει ο Θεός και άρχισε το «δόξα σοι ο Θεός».

Να δοξάζετε τον Θεό, γιατί σάς βοήθησε και προοδεύσατε έστω και λίγο,

είτε επειδή εσείς κοπιάσατε, είτε επειδή σάς βοήθησαν οι άλλοι.

Όταν ο άνθρωπος λέη «δόξα σοι ο Θεός», βοηθάει ο Θεός, γιατί η ευγνωμοσύνη με το ταπεινό φρόνημα

και με τον φιλότιμο αγώνα τραβάει συνέχεια ουράνιες δυνάμεις και ευλογίες θεϊκές.


– Και όταν, Γέροντα, ξέρω ότι θα ξαναπέσω;

– Δεν ξέρεις· από φοβία σκέφτεσαι έτσι.

Μήν έχετε φοβία μήπως ξανακάνετε το ίδιο σφάλμα, γιατί έτσι κλονίζεται η πίστη σας στον Θεό.

Μήν τα σκαλίζετε τόσο πολύ.

Όταν σάς λέη ο λογισμός ότι δεν πρόκειται να διορθωθήτε και διαλύεσθε από την λύπη,

χρειάζεται να δώσετε ένα ψεύτικο κουράγιο στον εαυτό σας.

«Δόξα σοι ο Θεός, να πήτε, σήμερα είμαι καλύτερα από χθές.

Δόξα σοι ο Θεός χίλιες φορές...».

Αν και φαίνεται ψεύτικο αυτό το κουράγιο, μέσα του όμως κρύβει μια μεγάλη δύναμη, την ελπίδα στον Θεό.

Η ελπίδα στον Θεό είναι ο μοχλός που αναποδογυρίζει την απελπισία,

ελευθερώνει την ψυχή από την λύπη και το άγχος

και τονώνει σιγά-σιγά τις πνευματικές δυνάμεις με την θεία ζωντάνια που δίνει.


– Γέροντα, στενοχωριέμαι γιατί έχω πολλά προβλήματα υγείας.

– Όλα να τα δέχεσαι σαν μεγάλα δώρα του Θεού.

Ο Θεός δεν είναι άδικος.

Στον Ουρανό θα έχης πολλά να απολαύσης· θα έχης σύνταξη μεγάλη, εάν δεν την μειώσης μόνη σου με τον γογγυσμό.


– Πώς, Γέροντα, αφού τώρα δεν νιώθω μέσα μου τον Ουρανό;

– Δεν νιώθεις τον Ουρανό, γιατί δεν δοξολογείς τον Θεό.

Όταν ο άνθρωπος κινήται στον χώρο της δοξολογίας, χαίρεται με όλα.

Υπάρχουν κοσμικοί άνθρωποι που θα μας κρίνουν εμάς τους μοναχούς.

Να δήτε οι Βεδουΐνοι τί ταλαιπωρία περνούν, αλλά ευχαριστούν τον Θεό και είναι χαρούμενοι (2).

Το σιτάρι δεν το καθαρίζουν, για να βγάλουν την πέτρα, αλλά το αλέθουν όπως είναι, και το ψωμί τους είναι όλο πέτρα!

Και οι τροφές τους, φαίνεται, δεν έχουν τα απαραίτητα συστατικά, ασβέστιο κ.λπ., οπότε τα δόντια τους καταστρέφονται τελείως.


Και βλέπεις Βεδουΐνους να έχουν μόνον ένα δόντι και να χαίρωνται σαν να είναι το δόντι μαργαριταρένιο.

Και άλλος του λείπει ένα δόντι και αισθάνεται μειονεκτικά.

Με όλα αυτά που ακούτε, να κινήσθε συνέχεια στην δοξολογία· να δοξάζετε μέρα–νύχτα τον Θεό για τις ευεργεσίες Του.

Μου έλεγε κάποιος επίσκοπος ότι σε έναν ναό, την ώρα που ο διάκος διάβαζε το Ευαγγέλιο της θεραπείας

των δαιμονισμένων των Γεργεσηνών (3), ένας άνθρωπος πολύ απλός στεκόταν πίσω από το δεσποτικό

και έλεγε συνέχεια «δόξα σοι ο Θεός».

Αρχίζει ο διάκος: «Τω καιρώ εκείνω ελθόντι τω Ιησού εις την χώραν των Γεργεσηνών»,

«δόξα σοι ο Θεός», λέει εκείνος, «υπήντησαν αυτώ δύο δαιμονιζόμενοι», «δόξα σοι ο Θεός»·

«χαλεποί λίαν», «δόξα σοι ο Θεός»·

«καί ιδού ώρμησε πάσα η αγέλη των χοίρων... εις την θάλασσαν», «δόξα σοι ο Θεός».

«Κατάλαβα, μου είπε ύστερα ο επίσκοπος, ότι είχε δίκαιο αυτός ο απλός άνθρωπος

που έλεγε "δόξα σοι ο Θεός", γιατί το "δόξα σοι ο Θεός" ρίχνει τους δαίμονες στην θάλασσα».

Κι εσείς πάντα να λέτε «δόξα σοι ο Θεός, δόξα σοι ο Θεός», μέχρι να ορμήση η αγέλη στην θάλασσα...

Η δοξολογία αγιάζει τα πάντα.

Με την δοξολογία διαλύεται ο άνθρωπος από ευγνωμοσύνη, παλαβώνει με την καλή έννοια, πανηγυρίζει τα πάντα.

Και όταν ο άνθρωπος ευχαριστή τον Θεό ακόμη και για τα λίγα,

έρχεται μετά τόσο πλούσια η ευλογία του Θεού,

που δεν μπορεί να την αντέξη· και τότε ο διάβολος δεν μπορεί πια να σταθή και φεύγει.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Ψαλμ. 129, 6.
2) Ο Γέροντας αναφέρεται στην εποχή που έμεινε στο Σινά (1962-1964).
3) Βλ. Ματθ. 8, 28-34.

[XAPA]

ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ


ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ


«Όποιος έχει την πνευματική ομορφιά
πού δίνει η αρετή, λάμπει από την θεία Χάρη.
Γιατί, όσο αποκτάει ο άνθρωπος αρετές, θεώνεται,
καί επόμενο είναι να ακτινοβολή
καί να προδίδεται από την θεία Χάρη».



Η καλλιέργεια των αρετών


– Πότε φθάνει, Γέροντα, ο άνθρωπος στην θέωση;

– Όταν έρθη μέσα του η θεία Χάρις.


– Τότε έχει χαρά μέσα του;

– Έχει μέσα του όχι μόνο χαρά, αλλά και πολλή αγάπη, ταπείνωση, παρηγοριά, σιγουριά.

Έχει τις ιδιότητες του Θεού και γι᾿ αυτό έρχεται μέσα του η Χάρις του Θεού.


– Γέροντα, τί θα πή: «Θεός θεών» (1);

– «Θεοί εστε και υιοί Υψίστου πάντες»(2) , δεν λέει ο Δαβίδ;

Ο άνθρωπος είναι πλασμένος «κατ᾿ εικόνα» Θεού, άρα ο Θεός είναι Θεός των θεών, δηλαδή των ανθρώπων.

Ο άνθρωπος πρέπει να θεωθή.

«Κατ᾿ εικόνα» Θεού είμαστε όλοι οι άνθρωποι,

αλλά πόσοι βρισκόμαστε στον δρόμο προς το «καθ᾿ ομοίωσιν»;

Όσο απομακρυνόμαστε από τον Θεό, τόσο δεν μοιάζουμε με τον Θεό,

τόσο δηλαδή απομακρυνόμαστε από το «καθ᾿ ομοίωσιν».

Για να ομοιάση ο άνθρωπος με τον Θεό, πρέπει να ζη σύμφωνα με τις εντολές του Θεού κάνοντας δουλειά στον εαυτό του.

Έτσι καθαρίζεται από τα πάθη και αποκτάει αρετές, και τότε δεν είναι μόνον «κατ᾿ εικόνα» Θεού,

αλλά περνά στο «καθ᾿ ομοίωσιν», γιατί ενεργεί μέσα του η Χάρις του Θεού.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Ψαλμ. 49, 1.
2) Ψαλμ. 81, 6.

[XAPA]

«Η εργασία της αρετής είναι η τήρηση των εντολών του Θεού» (1)



– Γέροντα, θα ήθελα να δω τον Άγιό μου.

– Εγώ θα ήθελα να προσπαθήσης να πιάσης φιλία με τον Θεό.


– Πώς θα το κατορθώσω αυτό, Γέροντα;

– «Εν τίνι κατορθώσει νεώτερος την οδόν αυτού; Εν τω φυλάξασθαι τους λόγους σου» (2).

Αν ζής σύμφωνα με τις εντολές του Θεού, θα πιάσης φιλία με τον Θεό.

Αν είμαστε παιδιά του Θεού, πρέπει να τηρούμε και τις εντολές Του.

Όταν οι Ιουδαίοι είπαν: «εμείς πατέρα έχουμε τον Αβραάμ», ο Χριστός τους είπε:

«Δεν έχετε πατέρα τον Αβραάμ, αλλά τον σατανά, γιατί, αν ήσασταν παιδιά του Αβραάμ, θα κάνατε και τα έργα του Αβραάμ» (3).


– Γέροντα, τί εννοεί ο Αββάς Ισαάκ, όταν λέη ότι ο Χριστός δεν ζητά την τήρηση των εντολών αλλά την διόρθωση της ψυχής (4);

– Για ποιόν λόγο έδωσε ο Θεός τις εντολές;

Για την διόρθωσή μας δεν τις έδωσε;

Τηρώντας τις εντολές του Θεού εργαζόμαστε την αρετή και αποκτούμε την υγεία της ψυχής.

«Η εργασία της αρετής, λέει ο Αββάς Ισαάκ, είναι η τήρηση των εντολών του Θεού» (5) .


– Γέροντα, ο Αββάς Ησαΐας λέει: «Χρείαν έχει ο άνθρωπος ανδρείας καρδίας και μεγάλης, μεριμνάν εις το φυλάξαι τας εντολάς του Κυρίου» (6) .

– Έτσι είναι.

Για να τηρούμε με ακρίβεια τις εντολές του Θεού, χρειάζεται ανδρεία, παλληκαριά και εγρήγορση.

Γι᾿ αυτό να ψάχνης να βρής σε τί υστερείς και τί ζητά ο Θεός από σένα·

να εξετάζης τί έκανες και τί έπρεπε να κάνης και δεν έκανες.

Να λές στον εαυτό σου: «Καλά, αυτό που κάνω, εμένα με αναπαύει, τον Χριστό όμως Τον αναπαύει;»

και να αγωνίζεσαι να κάνης το θέλημα του Θεού.

«Δια τους λόγους των χειλέων σου εγώ εφύλαξα οδούς σκληράς» (7), λέει στην Αγία Γραφή.

Αξία έχει η αρετή που αποκτιέται με ελευθερία, χωρίς πίεση.


Πρέπει ο άνθρωπος να αισθανθή ως ανάγκη την αρετή και στην συνέχεια να εργασθή, για να την αποκτήση.

Δεν είναι ότι ο Θεός έχει ανάγκη να κάνουμε το θέλημά Του·

εμείς έχουμε ανάγκη να κάνουμε το θέλημα του Θεού, για να ελευθερωθούμε από τον παλαιό μας άνθρωπο.

Όλος ο αγώνας του πιστού πρέπει να έχη στόχο την ακριβή τήρηση των εντολών του Θεού.

Όταν ο άνθρωπος κοιτάζη πώς να γίνη το θέλημα του Θεού, τότε πλησιάζει στον Θεό και τότε,

χωρίς να ζητάη, λαμβάνει την θεία Χάρη·

παίρνει δηλαδή νερό απ᾿ ευθείας από την πηγή.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007



1) Βλ. Αββά Ισαάκ του Σύρου, Οι Ασκητικοί Λόγοι, Λόγος ΛΖ´, σ. 140.
2) Ψαλμ. 118, 9.
3) Βλ. Ιω. 8, 39 και 8, 44.
4) Βλ. Αββά Ισαάκ του Σύρου, Οι Ασκητικοί Λόγοι, Λόγος ΛΖ´, σ. 140.
5) Ό.π.
6) Αββά Ησαΐου, Λόγοι ΚΘ´, Λόγος ΚϚ´, εκδ. Σωτ. Σχοινά, Βόλος 1962, σ. 171.
7) Ψαλμ. 16, 4.

[XAPA]

Όλες οι αρετές καλλιεργούνται



– Γέροντα, μπορεί κανείς να είναι εκ φύσεως ενάρετος;

– Μπορεί κάποιος από την φύση του να είναι, ας υποθέσουμε, απλός, φιλήσυχος, πράος.

Αυτά όμως είναι φυσικά χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός και πρέπει να τα καλλιεργήση, για να τα αυξήση.

Με τον αγώνα που θα κάνη θα λάβη τα πνευματικά χαρίσματα, τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.


– Γέροντα, η σύνεση είναι χάρισμα από τον Θεό ή είναι αρετή που αποκτιέται σιγά-σιγά με την πνευματική εργασία που κάνει κανείς;

– Κοίταξε να σού πώ: Η σύνεση είναι χάρισμα, αλλά ας πούμε ότι εσύ δεν έχεις αυτό το χάρισμα· έχεις όμως κάποιο άλλο.

Καλλιεργώντας το χάρισμα που έχεις, καλλιεργείς κοντά σ᾿ αυτό και την σύνεση και άλλες αρετές,

κι έτσι αναπληρώνεις τις αρετές που σού λείπουν.

Όταν κανείς αγωνίζεται λ.χ. στην εγκράτεια, συγχρόνως καλλιεργεί την σιωπή,

την προσοχή, την προσευχή, την σύνεση κ.λπ.


Όλες οι αρετές και όλα τα πάθη καλλιεργούνται.

Εξαρτάται από το τί εργασία θα κάνη ο άνθρωπος.

Αν καλλιεργήση τις αρετές, αναπτύσσονται οι αρετές και πνίγουν τα πάθη.

Αν καλλιεργήση τα πάθη, αναπτύσσονται τα πάθη και πνίγουν τις αρετές.

Αν καλλιεργήση και τα δύο, αναπτύσσονται και τα δύο, και βγαίνει ένα μπερδεμένο πράγμα.

Για να το καταλάβετε αυτό, σκεφθήτε έναν κήπο που έχει μέσα και λουλούδια και αγριόχορτα.

Αν καλλιεργηθούν τα αγριόχορτα, θα αναπτυχθούν και θα πνίξουν τα λουλούδια.

Αν καλλιεργηθούν τα λουλούδια, θα αναπτυχθούν και θα πνίξουν τα αγριόχορτα.

Αν καλλιεργηθούν όλα μαζί, δεν θα ξεχωρίζης τα λουλούδια από τα αγριόχορτα.


Για να προκόψη ο άνθρωπος, πρέπει να αναγνωρίση τα πάθη που έχει και να καταβάλη προσπάθεια για να τα κόψη.

Επίσης, να γνωρίση τα χαρίσματα που του έδωσε ο Θεός και να τα καλλιεργήση.

Αν τα καλλιεργήση ταπεινά, σύντομα θα πλουτήση πνευματικά.

Αν δουλέψη κανείς πνευματικά, γίνεται καλός· αν αδιαφορήση, γίνεται κακός.

Έχω δει ψυχές πού, ενώ το χωράφι τους ήταν γόνιμο, το άφησαν ακαλλιέργητο και γέμισε παλιούρια και πουρνάρια.

Και άλλες ψυχές που το χωράφι τους ήταν γεμάτο παλιούρια και πουρνάρια, τα ξερρίζωσαν, το έσκαψαν και έγινε εύφορο.

Τί μας ωφελεί, αν ο Θεός μας έδωσε καλό χωράφι κι εμείς το αφήσαμε κι έγινε ρουμάνι;

Όταν στο χωράφι μας μπορεί να ευδοκιμήση το ζαχαροκάλαμο,

αλλά εμείς είμαστε ευχαριστημένοι και με τα καλάμια και δεν φροντίζουμε

να τα ξερριζώσουμε και να καλλιεργήσουμε τα ζαχαροκάλαμα, τί να μας κάνη ο Θεός;

Τα καλάμια μόνον καλάθια γίνονται· ζάχαρη δεν βγάζουν...


Ο Θεός θα ζητήση λόγο από τον καθέναν μας, εάν διπλασίασε το χάρισμα που του έδωσε.

Εάν σε κάποιον έδωσε πέντε χαρίσματα, πρέπει να τα κάνη δέκα· το εννιά δεν είναι γι᾿ αυτόν άριστα.

Γι᾿ αυτό, όσο μπορεί κανείς, να αγωνίζεται ταπεινά και με διάκριση για το άριστα,

γιατί ο Θεός θα ζητήση λόγο εάν το ένα τάλαντο το έκανε δύο,

εάν τα δύο τα έκανε τέσσερα, εάν τα πέντε τα έκανε δέκα.

Επομένως όλα, εάν διπλασιασθούν, είναι για τον Θεό το άριστα.

Και εάν κάποιος, από φιλότιμο και όχι από εγωισμό, το ένα τάλαντο το κάνη δέκα,

αυτό συγκινεί όχι μόνον τον Θεό αλλά ακόμη και ανθρώπους που έχουν γρανιτένια καρδιά.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

Η αρετή των άλλων αρωματίζει κι εμάς



– Τί βοηθάει, Γέροντα, να αποκτήσης μια αρετή;

– Να συναναστρέφεσαι κάποιον που έχει αυτήν την αρετή.

Όπως, αν συναναστρέφεσαι κάποιον που έχει ευλάβεια, θα μπορέσης σιγά-σιγά να αποκτήσης κι εσύ ευλάβεια,

το ίδιο συμβαίνει και με όλες τις αρετές, γιατί η αρετή των άλλων αρωματίζει κι εμάς.

Όταν καθρεφτίζουμε τον εαυτό μας στις αρετές των άλλων και προσπαθούμε να τις μιμηθούμε, οικοδομούμαστε.

Αλλά και στα ελαττώματά τους όταν καθρεφτίζουμε τον εαυτό μας, πάλι βοηθιόμαστε,

γιατί τα δικά τους ελαττώματα μας βοηθάνε να δούμε τα δικά μας.

Και το μεν χάρισμα του άλλου με παρακινεί να αγωνισθώ, για να το μιμηθώ,

ενώ το ελάττωμά του με κάνει να σκεφθώ μήπως το έχω κι εγώ

και σε τί βαθμό το έχω, για να αγωνισθώ να το κόψω.


Βλέπω λ.χ. κάποιον που έχει εργατικότητα.

Το χαίρομαι και προσπαθώ να τον μιμηθώ.

Βλέπω σε άλλον ότι έχει περιέργεια.

Δεν κατακρίνω τον αδελφό, αλλά ψάχνω να δώ μήπως έχω κι εγώ περιέργεια.

Κι αν δώ ότι έχω, προσπαθώ να την κόψω.

Αν όμως βλέπω μόνον τις δικές μου αρετές και τα ελαττώματα των άλλων,

ενώ τα δικά μου ελαττώματα τα παραβλέπω ή τα δικαιολογώ και λέω:

«είμαι καλύτερος και από αυτόν και από εκείνον και από τον άλλον!», πάει, βούλιαξα.

Ο καθρέφτης μας είναι οι άλλοι.

Στους άλλους καθρεφτιζόμαστε και βλέπουμε τον εαυτό μας,

και οι άλλοι βλέπουν τις μουντζούρες μας και πλενόμαστε με την υπόδειξή τους.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007