Page 1 of 1

Μακεδονικό - Βούλγαροι & βιβλίο Ιστορίας Γ' Λυκείου

Unread postPosted: Tue Nov 15, 2011 2:34 pm
by marjory
από Iwn-Ioustinos Thu Sep 09, 2010 8:20 pm


1ο Μέρος

Για το Μακεδονικό γράφει το βιβλίο της Γ’ Λυκείου στις σελίδες 65-66:

"Ήταν ο «Μακεδονικός Αγώνας», ένας σκληρός πόλεμος ανταρτών Ελλήνων και Βουλγάρων, οι οποίοι πολεμούσαν αλλήλους, καθώς και εναντίον των Τούρκων, όταν δεν μπορούσαν να αποφύγουν τη σύγκρουση με τις τουρκικές δυνάμεις. Ο σκληρός αγώνας στη Μακεδονία και για τη Μακεδονία δοκίμασε επί πέντε σχεδόν χρόνια (1904-1908) την αντοχή των γηγενών, που έπρεπε να επιλέξουν στρατόπεδο. Πολλοί Έλληνες έπεσαν θύματα των Βουλγάρων και πολλοί Βούλγαροι θύματα των ελλήνων. Νέοι από όλη την Ελλάδα έσπευσαν να πολεμήσουν για τη Μακεδονία: Η Κρήτη, η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, η Ήπειρος και η Θεσσαλία, ακόμη και η Κύπρος, έστειλαν νέους, για να στηρίξουν τη μεγάλη υπόθεση του Έθνους. Ο Παύλος Μελάς, ο νέος αξιωματικός από την Αθήνα, και ο καπετάν Κώτας, από το χωριό Ρούλια της Φλώρινας, που έδωσαν τη ζωή τους για τη Μακεδονία, υπήρξαν δύο από τους πιο αντιπροσωπευτικούς ήρωες του ελληνικού αγώνα στη μαρτυρική χώρα. Οι Βούλγαροι είχαν ανάλογους ήρωες, τον Γκότσε Ντέλτσεφ και τον Γιάννε Σαντάνσκυ από τη Μακεδονία και άλλους από τη Βουλγαρία."

Για να τα πάρουμε τα πράγματα λίγες δεκαετίες πριν:

Στα 1850 οι Έλληνες της Αχρίδας ήσαν πάμπλουτοι. Είχαν στα χέρια τους το μεγαλεμπόριο των γουναρικών. Ηπειρώτες, Θεσσαλονικιοί, Αιγαιοπελαγίτες, Βλάχοι από το Μοναστήρι και την Κορυτσά, Αρβανίτες, συναποτελούσαν ένα ενιαίο χριστιανικό λαό που τον ένωναν οι ίδιες ανατάσεις προς την Αθήνα και τη Μεγάλη Ιδέα. Στα 30-40 εργαστήριά τους έκοβαν και έραβαν τη γούνα της ντόπιας βύδρας, τα δέρματα που έρχονταν από γειτονικές χώρες ή τα γουναρικά από την Κωνσταντινούπολη και τη Ρωσία.

Ο ευρωπαϊκός, αυστριακός προπάντων και ρωσικός ανταγωνισμός σκότωσε απότομα το εμπόριο αυτό. Η γούνα του σαμουριού και της γκρίζας αλεπούς σταματούσε τώρα στην Οδησσό κι έφτανε στην Τουρκία κατεργασμένη. Παράλληλα το λαγοτόμαρο και οι φθηνές γούνες της Τεργέστης κατέβαζαν τις τιμές των καφτανιών και των γούνινων πανοφοριών. Οι Έλληνες υποχρεώθηκαν ένας, ένας να κλείσουν τα εργαστήριά τους. Πήγαν και εγκαταστάθηκαν με την άνετη κινητικότητά τους στα κέντρα παραγωγής και αγοράς στην Τεργέστη, στην Οδησσό και στο Βουκουρέστι.

Πίσω τους όμως η ελληνική σπορά που είχαν αφημένη στο έδαφος εξακολούθησε να καρποφορεί. Όταν κάποτε, γύρω στα 1864-1866, εμφανίστηκαν οι Ρώσοι που μιλούσαν για θρησκεία βουλγαρική, για μεγάλη Βουλγαρία, για καταπίεση των Σλάβων και που ως ενίσχυση των λόγων έδιναν «κουδουνιστά» επιχειρήματα. Ένα πιάστρο (δύο δεκάρες) στο ζητιάνο και εκατό λίρες στον τίμιο άνθρωπο. Κι έτσι δημιουργήθηκε βουλγαρικό κόμμα.

Το κόμμα αυτό γνώρισε συνεχή ανάπτυξη σε ολόκληρη τη Μακεδονία. Η εγκαθίδρυση βουλγαρικής εκκλησίας κι έπειτα βουλγαρικής ηγεμονίας ήταν ένα πλήγμα για τον ελληνισμό, αλλά οι συνέπειές του δεν έφτασαν μέχρι εδώ. Το αληθινό τραύμα χρονολογείται από την επανάσταση της Ρωμυλίας. Από τότε, πέντε χρόνια τώρα, τα πάντα ανήκουν στους Βουλγάρους. Η Πύλη τους υποστηρίζει. Μεγαλαυχούν, ότι και ολόκληρη η Ευρώπη τους υποστηρίζει, την προστριβή με τη Ρωσία δεν την πληροφορήθηκαν ούτε την παραδέχτηκαν ποτέ εκείνοι που εκβουλγαρίσθηκαν από τους Ρώσους.

«Για να ζήσεις ήσυχος, γίνε Βούλγαρος! Για να κερδίζεις τις δίκες σου, γίνε Βούλγαρος! Για να σφετερίζεσαι τα χωράφια, γίνε τώρα και πάντοτε Βούλγαρος! Η Κωνσταντινούπολη υπακούει στις εντολές της Σόφιας! Οι Τούρκοι θέλουν να τα έχουν καλά με αυτούς τους ισχυρούς της ημέρας και οι σχολάρχες που έρχονται από τη Σόφια και τη Φιλιππούπολη ανατρέπουν με μια τους καταγγελία και τους πιο γηραλέους καδήδες και τους πιο γαλοναρισμένους πασάδες. Αν όμως θέλεις βαγιόκλαδο του μάρτυρα, τότε μείνε Έλληνας! Προπάντων έπειτα από την εξέγερση και την ήττα των Κρητών, η ζωή ενός Έλληνα δεν είναι παρά σταυρικό μαρτύριο».

V. Virard Τουρκία και ελληνισμός,

Οδοιπορικό στη Μακεδονία. Έλληνες-Τούρκοι-Βλάχοι-Αλβανοί-Βούλγαροι-Σέρβοι

Πιο πάνω διαβάσαμε την πρώτη βιαία προσπάθεια των βουλγάρων για τον βίαιο εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας. Θα συνεχίσω σε άλλη δημοσίευση με τις επόμενες δεκαετίες.

2ο Μέρος

Οι Βούλγαροι έθεσαν ως πρώτο στόχο την ενσωμάτωση της Ανατολικής Ρωμυλίας το 1885 και τα κατάφεραν. Το 1893 η θέση της βουλγαρικής πολιτικής είναι ξεκάθαρη: Επιθυμεί να επαναλάβει, μεσα σε οκτώ έτη, το ίδιο πείραμα και να προκαλέσει μια νέα εξέγερση. Άλλωστε, η βουλγαρική ιστορία είναι αδιάψευστος μάρτυρας των προθέσεων του βουλγαρικού αλυτρωτισμού εις βάρος άλλων πληθυσμών.

Οι βούλγαροι θεωρούσαν, εσφαλμένα όπως απεδείχθει στη συνέχεια, εκ των προτέρων δεδομένη τη φιλοβουλγαρική θέση των κατοίκων της Μακεδονίας. Δεν επρόκειτο φυσικά για μια αυθόρμητη έκφραση των γηγενών Μακεδόνων, αλλά για μια οργανωμένη προσπάθεια οικειοποίησης ενός γεωγραφικού χώρου, που πρέπει να περάσει στα βουλγαρικά χέρια.

Εδώ πρέπει να δούμε τις συνθήκες διαμόρφωσης της ΒΜΟΡΟ και τις πρακτικές μέσα από τις οποίες αναζήτησαν την επιτυχία του εκβουλγαρισμού της Μακεδονίας. Η πρώτη της ονομασία είναι ΕΜΑΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Αδριανουπολιτική Επαναστατική Οργάνωση) και έχει από την αρχή επαναστατικό και άκρως σοβινιστικό χαρακτήρα. Το σύνθημά της ήταν: "Η Μακεδονία στους Μακεδόνες" (θυμίζει το ιαπωνικό: "Η Ασία στους Ασιάτες"), το δίκτυό της ήταν στη Σόφια από το λεγόμενο Πανσλαβιστικό Κομιτάτο της Ελληνικής Χερσονήσου που θα μετονομαστεί σε Μακεδονικό Κομιτάτο.

Η παρουσία της ΕΜΑΕΟ που θα μετατραπεί σε ΕΜΟ (Εθνική Μακεδονική Οργάνωση) τελικά θα πάρει τον τίτλο ΕΜΕΟ (Εθνική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση), θα έχει καθαρά βουλγαρικό χαρακτήρα. Εξάλλου, δεν είναι άγνωστη η προσπάθεια της βουλγαρίας να ταυτιστεί με την Μακεδονία.

Όπως μπορούμε να αντιληφθούμε, το Πανσλαβιστικό Κομιτάτο της Ελληνικής Χερσονήσου αναγνωρίζει, από την αρχική του ονομασία τα ελληνικά δίκαια. Οι βασικοί του συντελεστές είναι ο Χρήστο Μπατάζιεφ, ο Ντάμε Γρούεφ, ο Πέρε Ποπάρσωφ, ο Άντον Δημητρώφ, ο Χρήστο Τατάρτσεφ και ο Ιβάν Χατζηνικολώφ. Εκτός από ατούς σημαντικές θέσεις μέσα στο κίνημα παίρνουν οι Ιβάν Τσόνταεφ και οι Γιάνε Σαντάνσκι και Γκότζε Ντέλτσεφ.

Εν τούτοις, τελικός στόχος της ΕΜΕΟ δεν ήταν άλλος από την προσάρτηση της Μακεδονίας, το σύνθημα που πέρασαν μέσα από τη φράση: Η Μακεδονία στους Μακεδόνες πέρασε σε μια περίοδο που η κυριαρχία των Οθωμανών ήταν πολύ περιορισμένη και η κατάσταση στην περιοχή ήταν εκτός ελέγχου. Η πρόταση για την αυτονομία της Μακεδονίας δεν μπορούσε παρά να κερδίσει κάποιους υποστηρικτές με τη λογική ότι το οθωμανικό διοικητικό σύστημα δεν ήταν σε θέση να κρατήσει τις εσωτερικές ισορροπίες και να καλύψει τις ανάγκες της Μακεδονίας. Πάνω σε αυτή την πολιτκή στηρίχθηκε και η παρουσία των μελών της ΕΜΕΟ, που ομως σύντομα θα διασπασθεί στο εσωτερικό της.

Οι δύο ομάδες που συγκρούσθηκαν στους κόλπους της ΕΜΕΟ ήταν οι Σεντραλιστές με τους Βερχοβιστές. Οι Σεντραλιστές, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονταν και αρκετοί σοσιαλιστές, θεωρούσαν ανεδαφική και άκαιρη την ένοπλη πάλη για την ενσωμάτωση της Μακεδονίας στη βουλγαρία, μολονότι δεν αρνούνταν τη βουλγαρική εθνική τους ταυτότητα. Προέβαλλαν κατά βάσιν κοινωνικοπολιτικά συνθήματα που απέβλεπαν στον προσεταιρισμό συνεργατών και οπαδών αδιακρίτως εθνικότητας, με στόχο την δημιουργία αυτόνομης ή ανεξάρτητης Μακεδονίας, με προεξάρχον το βουλγαρικό στοιχείο βεβαίως. Οι Βερχοβιστές, από την άλλη ήταν οι σκληροπυρηνικοί που υπεστήριξαν την με κάθε μέσο ενσωμάτωση της Μακεδονίας στη "Μεγάλη Βουλγαρία" όπως την ονειρεύονταν, με βάση τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το 1878 που ουδέποτε εφαρμόσθηκε.

Από την παρουσία των δύο διαφορετικών πόλων, μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε πόσο είχε ωριμάσει η ιδέα της προσάρτησης της Μακεδονίας μέσα στους βουλγαρικούς κύκλους. Ο μόνος τρόπος για να πραγματοποιηθεί ο επιδιωκόμενος σκοπός ήταν να κινητοποιηθεί ο πληθυσμός που κατοικούσε στα Μακεδονικά χώματα. Το μέλλον της Βουλγαρίας στην ουσία επενδύεται στην Μακεδονία και φυσικά στην Θεσσαλονίκη. Η Ελλάδα που έχει τα φυσικά δικαιώματα στην περιοχή μετατρέπεται σε εχθρό μέσα στη βουλγαρική συνείδηση.

Η αναζήτηση εθνικής ταυτότητος είναι κάτι απόλυτα θεμιτό και αποδεκτό. Η καπηλεία, όμως, μιας ιστορίας και ενός πολιτισμού που δεν ανήκει σε αυτόν που τα επικαλείται (βούλγαροι τότε, σκοπιανοί τώρα) αποτελεί μια πράξη ατιμωτική και ανεπίτρεπτη. Στην περίπτωση των δύο ομάδων, των Σεντραλιστών και των Βερχοβιστών δεν υπήρχε ουσιαστική διαφορά. Η διαφωνία τους δεν συνίστατο στον σκοπό, αλλά ως προς τη μέθοδο που θα φέρει για αυτούς το ποθητό αποτέλεσμα.

Η Ελλάδα έπρεπε να αιφνιδιαστεί για δεύτερη φορά και να μην μπορέσει να αντιδράσει αποτελεσματικά, αλλά και οι Μεγάλες Δυνάμεις να δεχτούν ένα ακόμη τετελεσμένο γεγονός, δίχως να μπορούν να το ανατρέψουν. Δυστυχώς για τους βουλγάρους η ελληνική αντίδραση εκδηλώθηκε.

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό στοιχείο που θα έπρεπε να είχε ληφθεί σοβαρά υπ'όψιν από τις ύαινες τους βουλγάρους, οι οποίοι καίτοι το γνώριζαν πίστευαν ότι θα το παρακάμψουν με την ίδια ευκολία όπως έκαναν με την ανατολική Ρωμυλία, ήταν η πληθυσμιακή υπεροχή των Ελλήνων σε σχέση με αυτούς. Συγκεκριμένα ο Κωνσταντίνος Βαβούσκος, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΖΩΗ, αποκαλύπτει ότι με τα στοιχεία οθωμανικής απογραφής του 1905, στα βιλαέτια Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου υπήρχαν 678.910 Έλληνες και μόνονν 385.729 βούλγαροι (Κ. Βαβούσκου "Ιστορική και εθνολογική υποδομή του Ήλιντεν" άρθρο στο περιοδικό ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΖΩΗ, Νοέμβριος 1993).

Αλλά και οι ξένοι διπλωμάτες αναγνωρίζουν πως η Ελλάδα έχει αναμφισβήτητα δικαιώματα στην περιοχή και όχι κάποια άλλη βαλκανική χώρα. Αυτό αποκαλύπτει η δήλωση του λόρδου Salisbury, υπουργού εξωτερικών της Αγγλίας στο συνέδριο του Βερολίνου, όταν στη συνεδρίαση της 19ης Ιουνίου 1878 παραδέχεται ότι: Η Μακεδονία και η Θράκη είναι τόσο ελληνικές όσο και η Κρήτη.

Αυτή η πανθομολογούμενη ελληνικότητα της περιοχής δεν ήταν ποτέ δυνατόν να αμφισβητηθεί, ούτε ακόμα και για τον σλαβόφωνο πληθυσμό. Όπως σημειώνει σε μελέτη του ο Giovani Amadori-Virgilj: Οι σλαβόφωνοι Έλληνες της Μακεδονίας εκφράζουν με την αφοσίωση τους στις ελληνικές παραδόσεις, στον πολιτισμό και στα πατριωτικά τους αισθήματα, τη σθεναρή βούλησή τους να είναι Έλληνες.