8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥἩ Ὁσία ΔομνίκηἩ Ὁσία Δομνίκη ἔζησε κατὰ τὴν ἐποχὴ τῶν αὐτοκρατόρων Θεοδοσίου τοῦ Μεγάλου (379 – 395 μ.Χ.), Λέοντος A’ (457 – 474 μ.Χ.) καὶ Ζήνωνος (474 – 475 μ.Χ.). Καταγόταν ἀπὸ τὴν Καρθαγένη (Νέα Καρχηδόνα) τῆς Ἱσπανίας. Κατὰ τὴν θεία οἰκονομία πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ 384 μ.Χ., μαζὶ μὲ ἄλλες τέσσερις παρθένες, τὴ Δωροθέα, τὴν Εὐανθία, τὴ Νόννα καὶ τὴν Τιμοθέα καὶ ὕστερα ἀπὸ θεία ἀποκάλυψη βαπτίσθηκαν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νεκταρίου.
Ἡ Ὁσία Δομνίκη ἀκολούθησε τὸ μοναχικὸ βίο καὶ ἐκγύμνασε τὸν ἑαυτό της πνευματικὰ μὲ σκληροὺς καὶ πολλοὺς κόπους. Ἀφοῦ ἔφθασε στὴ θέωση καὶ ἀξιώθηκε νὰ κάνει θαύματα καὶ νὰ διακρίνει τὰ μέλλοντα, ἡ φήμη τῆς ἀρετῆς της ἔγινε γνωστὴ καὶ ἐπέσυρε τὴν προσοχὴ τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου (408 – 450 μ.Χ.) καὶ τῆς βασίλισσας, οἱ ὁποῖοι τὴν ἐπισκέπτονταν καὶ τῆς παρεχώρησαν τὸν τόπο καὶ τὰ μέσα προκειμένου νὰ ἀνεγείρει Μονὴ ἀφιερωμένη στὸν Ἅγιο Ζαχαρία. Ἐκεῖ ἡ Ὁσία Δομνίκη ἔζησε θεοφιλῶς καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη σὲ μεγάλη ἡλικία.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἀγάπῃ τῇ κρείττονι, καταυγασθεῖσα τὸν νοῦν, ἀσκήσει ἐξέλαμψας, ὥσπερ λαμπὰς φαεινή, Δομνίκα πανεύφημε· ὅθεν Μοναζουσῶν σε, ὁδηγὸν φωτοφόρον, ἔδειξεν ὁ Δεσπότης, διὰ βίου καὶ λόγου. Ὧ πρέσβευε θεοφόρε, σώζεσθαι ἅπαντας.
Κοντάκιον. Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Χορείαν εὐκλεῆ, σεμνοτάτων παρθένων, δι’ ἔργων ἱερῶν, καὶ σοφῶν διδαγμάτων, ἐνθέως ὡδήγησας, πρὸς παστάδα ἀκήρατον, ἔνθα πέφηκε, ζωῆς τὸ ξύλον Δομνίκα· δι’ οὗ ζώωσον, τὴν νεκρωθεῖσαν ψυχήν μου, Ὁσία θεόληπτε.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ὦ Δομνίκα πανευκλεής· σὺ γὰρ τὸν Δεσπότην, ἀγαπήσασα ἐκ ψυχῆς, ἴχνεσι τοῖς τούτου, ὥσπερ ἀμνὰς τιμία, ἀμέμπτως ἐπορεύθης· διὸ δεδόξασαι.
Ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ ΧοζεβίτηςΠολὺ γνωστὸ τὸ ὄνομά του στὸν χριστιανικὸ κόσμο. Γνωστὸ καὶ τὸ μοναστήρι στὴν Παλαιστίνη ποὺ ἀσκήτεψε.
Βρίσκεται σὲ μία ἐρημικὴ καὶ ἄγρια χαράδρα καὶ εἶναι κοντὰ στὴν ἀρχαία Ρωμαϊκὴ ὁδό, ποὺ ὁδηγεῖ ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα στὴν Ἱεριχῶ.
Στὴν Ἁγία Γραφὴ ἡ τοποθεσία αὐτὴ λέγεται χείμαρρος Χορρὰθ καὶ εἶναι συνδεδεμένη μὲ πολλὰ ἱστορικὰ γεγονότα.
Σ’ αὐτὸ τὸ μέρος εἶναι ἡ σπηλιὰ στὴν ὁποία εἶχε κάποτε κρυβεῖ ὁ προφήτης Ἠλίας (910 π.Χ.) γιὰ νὰ γλιτώσει ἀπὸ τὴν καταδίωξη τοῦ ἀσεβέστατου βασιλιὰ Ἀχαὰβ καὶ τῆς εἰδωλολάτριδας συζύγου του, τῆς Ἰζάβελ.
Σ’ αὐτὴ τὴν σπηλιὰ ὁ ζηλωτὴς προφήτης ἔμεινε μῆνες καὶ τρεφόταν κατὰ ἕνα θαυμαστὸ τρόπο. Μερικὰ κοράκια τοῦ ἔφερναν πρωὶ καὶ βράδυ ψωμὶ καὶ κρέας.
Νερὸ ἔπινε ἀπὸ τὸν χείμαρρο. Ὅταν ὅμως καὶ ἀπὸ ἐδῶ ἔλειψε τὸ νερό, ἐξ αἰτίας τῆς ἀνομβρίας, ὁ προφήτης ἀναχώρησε κατ’ ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ στὰ Σάρεπτα τῆς Σιδῶνος.
Στὴν σπηλιὰ αὐτὴ ὕστερα ἀπὸ χρόνια ἦρθε καὶ κλείστηκε καὶ ὁ θεοπάτορας Ἰωακείμ. Σαράντα μερόνυχτα ἔμεινε ἐδῶ νηστεύοντας καὶ προσευχόμενος νὰ τοῦ χαρίσει ὁ Θεὸς ἕνα παιδί, γιατί ἦταν ἄτεκνος. Σ’ αὐτὸ τὸ διάστημα καὶ ἡ σύζυγός του Ἄννα εἶχε παραμείνει στὸ σπίτι της καὶ προσευχόταν θερμά. Μὲ δάκρυα παρακαλοῦσε καὶ ζητοῦσε νὰ τῆς λύσει ὁ Πανάγαθος Θεὸς τὴν ἀτεκνία της.
Πολὺ συγκινητικὴ εἶναι ἡ προσευχὴ τοῦ Ἰωακείμ στὴ σπηλιὰ, ὅπως μᾶς τὴν διέσωσε ἀρχαία παράδοση: «Οὗ καταβήσομαι», ἔλεγε μονολογώντας ὁ εὐσεβὴς Ἰωακείμ, «οὔτε ἐπὶ ποτόν, ἕως ὅτου ἐπισκέψεταί με Κύριος ὁ Θεός μου καὶ ἔσται μου ἡ εὐχὴ βρῶμα καὶ πόμα».
Καὶ δὲν κινήθηκε ἀπὸ ἐκεῖ, παρὰ μονάχα, ὅταν ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς ποὺ ἀκούει πάντα τὶς προσευχὲς τῶν εὐσεβῶν παιδιῶν του, εἰσήκουσε τὴν δέησή του καὶ μ’ ἕναν ἄγγελο τοῦ διεμήνυσε τὸ χαρμόσυνο μήνυμα, πὼς θὰ ἀποκτοῦσε παιδί. Καὶ πραγματικά. Τὴν ἑπόμενη χρονιὰ ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα ἀξιωνόντουσαν νὰ ἀποκτήσουν τὴν κεχαριτωμένη Μαρία, τὴν Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸ ὄνομα Θεοπάτορες, δηλαδὴ πρόγονοι κατὰ σάρκα τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦ, τοῦ Θεοῦ μας.
Ἀπὸ μία τυπικὴ διάταξη τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων μανθάνουμε, πὼς ὁ χείμαρρος ἦταν κτῆμα τοῦ Ἰωακείμ, τοῦ πατέρα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἐδῶ ὑπῆρχε καὶ κῆπος τοῦ ἰδίου καὶ ἐδῶ ἀργότερα κτίστηκε καὶ Ἐκκλησία ἐπ’ ὀνόματι τῆς Παναγίας στὴν ὁποία διάφορες μέρες τοῦ χρόνου γίνονταν μεγαλόπρεπες πανηγύρεις. Σὲ τοῦτο τὸ μέρος κτίστηκε καὶ ἡ μονὴ τῆς Παναγίας τοῦ Χοζεβᾶ, ποὺ θεωρεῖται μία ἀπὸ τὶς ἀρχαιότερες μονὲς τῆς Παλαιστίνης. Στὴν ἱερὰ αὐτὴ Μονὴ ἔζησαν τὴν ἀγγελικὴ ζωὴ τῆς πλήρους ἀφιερώσεως, χιλιάδες εὐλαβεῖς ψυχές. Σ’ αὐτὴ πέρασε καὶ ὁ Ἅγιος Γεώργιος ἀπὸ τὴ νῆσο Κύπρο, ποὺ εἶναι γνωστὸς μὲ τὸ ἐπώνυμο Χοζεβίτης, τὰ περισσότερα χρόνια τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του.
Ἡ ὅλη περιοχὴ διακρίνεται γιὰ τὴν ἀγριότητά της. Καὶ αὐτὴ τὴν περιοχὴ χωρὶς ἄλλο θὰ εἶχε ὑπ’ ὄψη ὁ Κύριος, ὅταν ἔλεγε τὴν παραβολὴ τοῦ ἀνθρώπου ποὺ περιέπεσε στοὺς ληστὲς καὶ εἶναι γνωστὴ σὰν παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη.
Καθ’ ὅλη τὴ διαδρομὴ τοῦ χειμάρρου ὑπάρχουν πολλὰ σπήλαια, τὰ ὁποία ἀπὸ ἐνωρὶς προσείλκυσαν πολλοὺς ἀναχωρητές. Σ’ ἕνα ἀπὸ αὐτά, ποὺ βρίσκεται ἀπὸ πάνω ἀπὸ τὴ Μονή, εἶχε ἐγκατασταθεῖ κάποτε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θαυματουργός, ποὺ εἶχε διατελέσει ἐπίσκοπος τῆς Καισαρείας καὶ ὕστερα ἐγκατέλειψε τὴν ἐπισκοπὴ καὶ ἦρθε στὸ μέρος αὐτὸ νὰ μονάσει. Ὁ μεγάλος αὐτὸς Ἅγιος καὶ Θαυματουργὸς ἔκτισε τὴν ἐκκλησία καὶ τὴ Μονὴ στὸ ὄνομα τῆς Παναγίας καὶ καλλώπισε τὸν χῶρο ἐκεῖνο ἔτσι, ποὺ σὲ λίγο καιρὸ χιλιάδες φιλέρημες ψυχὲς ἦρθαν νὰ ζήσουν τὴν ἀγγελικὴ ζωή. Τὴν ἀκμὴ τῆς Μονῆς, στὴν ὁποία πολλὰ θαύματα γίνονταν ἀπὸ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ἀλλὰ καὶ τῶν γύρω ἀσκητηρίων, ποὺ στὶς ἀρχὲς τοῦ ἑβδόμου αἰώνα φιλοξενοῦσαν πιὸ πολλὲς ἀπὸ πέντε χιλιάδες ψυχές, ἀνέκοψαν οἱ περσικὲς ἐπιδρομές. Σὰν καταιγίδα ἀληθινὴ εἶχαν ἐνσκήψει οἱ ἄγριες αὐτὲς ὀρδές, ποὺ ἔσφαζαν, ἔκαιαν, ἐρήμωναν τὰ πάντα ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ περνοῦσαν. Αὐτὴ τὴν ἐποχὴ καταστράφηκε καὶ ὁ ἅγιος ναὸς τῆς Ἀναστάσεως καὶ ὅλοι οἱ ναοὶ καὶ τὰ μοναστήρια τῆς Παλαιστίνης (614 μ.Χ.)
Αὐτὸ τὸν καιρὸ ἔζησε καὶ ὁ Ὅσιος Γεώργιος ὁ Χοζεβίτης ποὺ ἀπ’ τὸν καιρὸ ποὺ ἦταν παιδὶ τὸ ὄνομά του ἔγινε συνώνυμο μὲ τὴν ἀρετή.
Ἡ ἁγία αὐτὴ μορφὴ γεννήθηκε σ’ ἕνα χωριὸ τῆς Κύπρου μας ἀπὸ πολὺ εὐσεβεῖς καὶ εὐκατάστατους γονεῖς. Τὰ πολλὰ ἀγαθὰ ὅμως ποὺ ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ τοὺς εἶχε χαρίσει, δὲν τοὺς ἐμπόδισαν νὰ ζοῦνε μὲ ἀπόλυτη ὑποταγὴ στὸ θέλημά Του. Μὲ τοῦ Χριστοῦ τὰ λόγια μεγάλωσαν καὶ τὰ δυὸ παιδιά τους, τὸν Ἡρακλείδη καὶ τὸν Γεώργιο. Οἱ εὐλαβεῖς γονεῖς ἀπ’ αὐτὴν ἀκόμη τὴ βρεφικὴ ἡλικία φρόντισαν νὰ ἐνσταλάξουν στὴν ψυχὴ καὶ τῶν δύο παιδιῶν τους τὸν σεβασμὸ πρὸς τὸ ἅγιο Ὄνομα τοῦ Θεοῦ, μὰ καὶ τὴν ὑπακοή, τὴν τυφλὴ ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του. Καὶ οἱ κόποι τους ὄχι μόνο δὲν πῆγαν χαμένοι, ἀλλὰ καὶ πλούσια εὐλογήθηκαν ἀπὸ τὸν φιλάνθρωπο Πατέρα.
Ὁ Ἡρακλείδης ποὺ ἦταν καὶ ὁ πιὸ μεγάλος, ὅταν ἐνηλικιώθηκε, πῆρε τὴν εὐχὴ τῶν γονιῶν του καὶ πῆγε νὰ προσκυνήσει τοὺς τόπους ποὺ γεννήθηκε, μεγάλωσε καὶ ἔζησε ὁ Χριστός μας. Ἡ εὐγενικὴ καὶ φιλόθρησκη ψυχὴ τοῦ νέου, σὰν ἔφτασε στὴν Ἁγία Γῆ καὶ ἐπισκέφθηκε τὸν Γολγοθᾶ καὶ τὸν Πανάγιο Τάφο τοῦ Χριστοῦ, τόσο γοητεύθηκε, ποὺ πῆρε τὴν ἀπόφαση νὰ μείνει πιὰ στὰ μέρη ἐκεῖνα γιὰ ὅλη του τὴ ζωή. Καὶ πραγματικά. Ὁ πιστὸς καὶ φιλόθεος νέος, ἀφοῦ γύρισε διάφορα μέρη, κατέβηκε καὶ στὸν Ἰορδάνη. Περπάτησε μὲ συνεπαρμένη ψυχὴ στὸν τόπο ποὺ κατὰ τὴν παράδοση ὁ προφήτης τῆς ἐρήμου βάπτισε τὸν Κύριο καὶ ἀπὸ ἐκεῖ προχώρησε στὴ Λαύρα τοῦ Καλαμώνος, ὅπου καὶ παρέμεινε ἀγωνιζόμενος τὸν ἀγώνα τὸν καλό, τῆς ἀρετῆς τὸν ἀγώνα. Ὁ ἀδελφός του Γεώργιος, μικρὸς ἀκόμη παρέμεινε κοντὰ στοὺς γονεῖς του καὶ ξεχώριζε ἀπ’ ὅλους τους συνομήλικούς του στὴ φρονιμάδα καὶ τὴ σεμνὴ ζωή.
Στὰ χρόνια τὰ δύσκολα, τῆς ἐφηβείας τὰ χρόνια, μεγάλη δοκιμασία κτύπησε τὸ καλὸ παιδί. Οἱ γονεῖς του ἀρρώστησαν καὶ πέθαναν σὲ λίγο διάστημα ὁ ἕνας μετὰ τὸν ἄλλο. Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ βεβαιώνει μὲ τὸ Πανάγιο Πνεῦμα Του πὼς τὸ ὀρφανὸ καὶ τὴν χήρα τὰ παίρνει πάντα ὑπὸ τὴν ἰδιαίτερη προστασία Του, δὲν ἐγκατέλειψε τὸ πιστὸ παιδί. Ἕνας θεῖος του φρόντισε καὶ πῆρε τὸ παιδὶ κοντά του μὲ ὅλα τὰ πράγματα καὶ τὴν κληρονομιά του μὲ σκοπὸ σὰν μεγαλώσει νὰ τὸν συζεύξει μὲ τὴν ἐπίσης μικρὴ καὶ μονάκριβη θυγατέρα του. Ἐπειδὴ ὅμως ὁ Γεώργιος ἀπεστρέφετο τὴν κοσμικὴ ζωὴ καὶ ἡ ψυχή του λαχταροῦσε μία ἀνώτερη ζωή, τὴν ἀγγελικὴ ζωή, ἕνα πρωὶ ἔφυγε ἀπὸ τὸ σπίτι καὶ πῆγε σ’ ἕναν ἄλλο θεῖο του, ποὺ ἦταν ἡγούμενος σ’ ἕνα μοναστήρι. Ὅταν ὁ πρῶτος θεῖος ἔμαθε τί ἔγινε, πῆγε στὸ μοναστήρι μὲ σκοπὸ νὰ ξαναπάρει τὸν Γεώργιο καὶ νὰ τὸν φέρει πίσω στὸ χωριό. Στὴν προσπάθειά του μάλιστα νὰ ἐπιτύχει τὸν σκοπό του, δὲν δυσκολεύθηκε νὰ φιλονεικήσει καὶ μὲ τὸν ἀδελφό του τὸν μοναχό. Αὐτὸς ὅμως μὲ ἡρεμία καὶ πραότητα τοῦ ἀπήντησε:
«Ἀδελφέ μου, οὔτε ἔφερα τὸν νέο ἐδῶ, οὔτε καὶ τὸν διώχνω. Ἂς ἀποφασίσει μόνος του ὅ,τι θέλει. Ἡλικίαν ἔχει...».
Ὅταν ὁ νέος ἔμαθε τὴν φιλονικία τῶν θείων του γιὰ τὸ πρόσωπό του, σηκώθηκε κρυφὰ καὶ ἔφυγε ἀπὸ τὸ μοναστήρι καὶ ἀπὸ τὴν Κύπρο καὶ τράβηξε πρὸς τὴν ἁγία πόλη, τὴν Ἱερουσαλήμ. Ἐκεῖ σὰν ἔφτασε, πῆγε καὶ γονάτισε καὶ μὲ εὐλάβεια προσκύνησε τὰ πάνσεπτα προσκυνήματα τῆς εὐλογημένης πόλεως, καὶ ὕστερα κατέβηκε πρὸς τὸν Ἰορδάνη. Τὸ ἄδολο γάλα τῆς πίστεως μὲ τὸ ὁποῖο ἀπὸ τῆς βρεφικῆς ἡλικίας τὸν πότισαν οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του, τὸν σπρώχνει νὰ βρεῖ τὸν ἀδελφό του. Ἡ ψυχή του ποθεῖ τὴ μακαρία ζωή, τὴν ἀγγελικὴ ζωή. Οἱ κίνδυνοι τῆς ἁμαρτίας ποὺ ἀντίκριζε γύρω του, τοῦ ἔφερναν στ’ αὐτιὰ καθαρὰ τὸν ἀπόηχο τῆς φωνῆς τῶν ἀγγέλων πρὸς τὸν Λῶτ: «Σώζων σῶζε τὴν σ’ ἑαυτοῦ ψυχήν» (Γεν. ιθ’ 17). Δηλαδὴ κοίταξε πὼς θὰ σώσεις τὴν ψυχή σου. Ἡ ματαιότητα τῶν φθαρτῶν αὐτοῦ τοῦ κόσμου συνετάραττε τὸ εἶναι του. Πάντα ματαιότης τὰ ἀνθρώπινα σκεπτόταν καὶ ἐπανελάμβανε μόνος του. Ὁδηγούμενος ἀπὸ τὸ προσκλητήριο διάγγελμα τοῦ Κυρίου «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεὶν ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖται μοι», προχώρησε καὶ τράβηξε πρὸς τὴ Λαύρα τοῦ Καλαμώνος στὴν ὁποία, ὅπως εἶχε μάθει, βρισκόταν ὁ ἀδελφός του.
Ἡ Λαύρα τοῦ Καλαμώνας βρισκόταν κοντὰ στὸ σημερινὸ μοναστήρι τοῦ Ἀββᾶ Γερασίμου ἐκεῖ στὸν Ἰορδάνη.
Χωρὶς κανένα ἐνδοιασμὸ σὰν τὸν συνάντησε ἔπεσε στὰ πόδια του καὶ τοῦ φανέρωσε τὸν πόθο καὶ τὴν ἀπόφασή του νὰ μείνει κοντά του. Ἐκεῖνος παρὰ τὴ μυστικὴ χαρὰ ποὺ δοκίμασε γιὰ τὴν ἁγία διάθεση τοῦ ἀδελφοῦ του, βλέποντάς τον τόσο νεαρό, φοβήθηκε νὰ τὸν κρατήσει κοντά του καὶ τὸν συνώδευσε στὴ Μονὴ τῆς Παναγίας τοῦ Χοζεβᾶ στὸν ἐκεῖ ἡγούμενο, ποὺ ἦταν καὶ φίλος του καὶ τοῦ τὸν παρέδωσε. Αὐτὸς δὲ ἐπέστρεψε στὸ μοναστήρι του.
Ὁ ἡγούμενος ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ἐξετίμησε τὸν ἔνθεο ζῆλο τοῦ νεαροῦ Γεωργίου καὶ τὸν κατηύθυνε μὲ φόβο Θεοῦ στῆς ἀσκητικῆς ζωῆς τὰ σκαλοπάτια. Ἡ βαθιὰ ταπείνωση τοῦ νέου, ἡ ὑπακοὴ καὶ ἡ προθυμία του νὰ ἐκτελεῖ πάσαν ἐργασία τῆς μονῆς, ἐνεθάρρυναν τὸν ἡγούμενο, ὥστε σὲ λίγο καιρὸ νὰ προχωρήσει στὴν κουρὰ τοῦ νέου, σὲ μοναχό καὶ νὰ τὸν ἀναθέσει σ’ ἕνα προκομμένο γέροντα σὰν συμβοηθό του στὸ διακόνημα τοῦ νεοκηπίου ποὺ εἶχε.
Μὲ ἀχώριστο σύντροφο τὸν ἐνθουσιασμὸ ὁ νεαρὸς μοναχὸς περνάει τὴν καθημερινὴ ζωή του ἀνάμεσα σὲ νηστεῖες, ἀγρυπνίες καὶ πολύωρες προσευχές. Ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὸν φλογερὸ ζῆλο του ὑποβάλλει τὸν ἑαυτό του σὲ πολλοὺς κόπους γιὰ τελειότερη ζωή. Δυστυχῶς ὁ γέροντάς του παρὰ τὶς πολλές του ἀρετὲς δὲν τὸν βοηθάει καὶ πολὺ στὴν εὐγενική του προσπάθεια. Ἦταν ἄνθρωπος σκληρὸς καὶ μὲ τὸ «ψύλλου πήδημα» τὸν ἀπόπαιρνε σὲ βαθμὸ ἀποκαρδιωτικό.
Κάποια μέρα μάλιστα ὁ γέροντας ἔστειλε τὸν ὑποτακτικό του στὸν χείμαρρο νὰ φέρει νερό. Ἐπειδὴ ὅμως τὸ νερὸ ἦταν μαζεμένο καὶ τὰ καλάμια καὶ τὰ ξύλα ποὺ ἤσαν μπροστὰ ἦταν πολὺ πυκνὰ καὶ ὁ νέος ἦταν ντυμένος τὰ ἐνδύματά του, δὲν μπόρεσε νὰ περάσει μὲ τὸ δοχεῖο τοῦ νεροῦ καὶ ἐπέστρεψε ἄπρακτος. Ὁ γέροντας σὰν εἶδε τὸν νέο χωρὶς τὸ νερὸ θύμωσε καὶ τοῦ εἶπε νὰ βγάλει τὸ ἱμάτιό του, νὰ φορέσει μόνο τὸ ἐπάνω ράσο του καὶ χωρὶς νὰ ἀντείπει ὑπάκουσε καὶ πῆγε. Ἐπειδὴ ὅμως αὐτὸς ἄργησε καὶ στὸ μεταξὺ κτύπησε ὁ κώδωνας γιὰ τὸ τραπέζι, ὁ γέροντας ἔκρυψε τὸ ἱμάτιο τοῦ παιδιοῦ καὶ πῆγε στὸ φαγητό. Ὅταν ὁ νέος ἐπέστρεψε καὶ δὲν βρῆκε οὔτε τὸ ἱμάτιό του, οὔτε τὸν γέροντα, πῆγε στὴ μονὴ χωρὶς τὸ ζωστικὸ καὶ κτύπησε τὴν πόρτα. Ὅταν ὁ μοναχὸς ποὺ ἦρθε νὰ τοῦ ἀνοίξει τὸν εἶδε ἔτσι γυμνό, τὸν ρώτησε τί τοῦ συνέβη. Καὶ ὅταν ὁ νεαρὸς τοῦ ἐξήγησε, πῆγε καὶ τοῦ ἔφερε ἕνα ἱμάτιο, τὸ ὁποῖο φόρεσε καὶ μπῆκε στὸ μοναστήρι. Τὴν στιγμὴ ποὺ ἔμπαινε, ὁ γέροντας ποὺ τὸν εἶδε ἐκεῖ μπροστὰ ἀπὸ τοὺς τάφους τῶν ἁγίων πέντε Πατέρων, χωρὶς οἶκτο καὶ μὲ θυμὸ ἀδικαιολόγητο τοῦ ἔδωκε ἕνα δυνατὸ ράπισμα λέγοντάς του:
– Γιατί ἄργησες;
Τὴν ἴδια στιγμὴ τὸ χέρι τοῦ γέροντα ξηράνθηκε ὁλόκληρο καὶ δὲν κουνιότανε καθόλου. Συντετριμμένος ὁ ἀββᾶς ἀπὸ τὴν τιμωρία ποὺ τὸν βρῆκε, ἔπεσε μπροστὰ στὰ πόδια τοῦ νεαροῦ ὑποτακτικοῦ του καὶ τὸν παρακαλοῦσε λέγοντας:
— Παιδί μου, συγχώρεσέ με καὶ μὴ μὲ φανερώσεις. Ἔφταιξα. Πολὺ ἔφταιξα. Μὴ μὲ διαπομπεύσεις, ἀλλὰ παρακάλεσε τὸν Θεὸ νὰ μὲ συγχωρήσει καὶ νὰ μὲ κάμει καλά.
Ὁ νεαρὸς μοναχὸς βαθιὰ λυπημένος γιὰ τὸ πάθημα τοῦ γέροντα, τοῦ εἶπε μὲ ταπείνωση καὶ συντριβή:
— Πήγαινε, πάτερ, ἐκεῖ στοὺς τάφους τῶν ἁγίων Πατέρων, βάλε μετάνοια καὶ αὐτοὶ θὰ σὲ θεραπεύσουν.
Ὁ γέροντας ὅμως ἐπέμενε.
Παιδί μου, σὲ σένα ἔφταιξα. Σὺ παρακάλεσε τὸν Θεὸ νὰ μὲ σπλαγχνιστεῖ καὶ νὰ μὲ συγχωρήσει.
Τότε ὁ νεαρός, ἀφοῦ πῆρε ἀπὸ τὸ χέρι τὸν γέροντα, τὸν ὁδήγησε ἐκεῖ στοὺς τάφους καὶ ἀφοῦ ἔβαλαν βαθιὰ μετάνοια, προσευχήθηκαν καὶ τὸ θαῦμα ἔγινε. Τὸ χέρι ξαναγύρισε στὴ φυσική του κατάσταση. Μὰ καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ γέροντα μαλάκωσε. Ὁ θυμὸς παραμέρισε καὶ ἡ πραότητα μαζὶ μὲ τὴ συγκατάβαση στήσανε στὴν καρδιά του τὸν θρόνο τους.
Παρὰ τὴν ἀποχώρηση τοῦ νεαροῦ μοναχοῦ ἀπὸ τὴ σκηνὴ τοῦ θαύματος, τοῦτο ἔγινε γρήγορα γνωστὸ σ’ ὅλη τὴν ἀδελφότητα. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ἐκείνη ὅλοι οἱ μοναχοὶ μὲ ἰδιαίτερη ἐκτίμηση καὶ σεβασμὸ ἄρχισαν νὰ περιβάλλουν τὸν νέο καὶ γιὰ τὸ θαῦμα του νὰ μιλοῦν. Καὶ αὐτὸς ἀπὸ φόβο μήπως πιαστεῖ στὰ δίχτυα τῆς ὑπερηφάνειας, σηκώθηκε μία βραδιὰ καὶ ἐγκατέλειψε τὸ μοναστήρι καὶ τράβηξε στὴ Λαύρα ποὺ βρισκόταν ὁ ἀδελφός του. Ἐκεῖ μὲ αὐστηρὴ ἐγκράτεια στόλισε τὴν ζωή του καὶ μὲ τὴ νηστεία καὶ τὴ σκληρὴ ἄσκηση νέκρωσε τὸ σῶμα του, ὥστε οἱ προσβολὲς τοῦ ἐχθροῦ νὰ μὴ μποροῦν νὰ τὸν ἐπηρεάσουν. Καμιὰ ὑστεροβουλία ἢ ἰδιοτέλεια δὲν ὑπεισερχόταν στὶς σκέψεις του. Τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου σὰν φωτεινὸς φάρος πρόβαλλε πάντα μπροστά του καὶ τοῦ φώτιζε τὸν δρόμο του. Ζοῦσε ὅμως σὰν οὐράνιος ἄνθρωπος, μὰ καὶ ἐπίγειος ἄγγελος. Ζωὴ «πλήρης χάριτος καὶ ἀληθείας» (Ἰωάννη α’ 14) εἶχε καταντήσει ἡ ζωή του. Πηγὴ ἀκένωτη θαυμάτων. Θαυμάτων ποὺ προκαλοῦν στ’ ἀλήθεια κατάπληξη.
Ἕνα τέτοιο θαῦμα ἦταν καὶ τοῦτο. Κάποια μέρα ἕνας γεωργὸς ἀπὸ τὴν Ἱεριχῶ, γνωστὸς καὶ φίλος τῶν δυὸ ἀσκητῶν, ἦρθε στὴ Λαύρα, μὲ ἕνα ζεμπίλι ἀπὸ διάφορους καρποὺς ποὺ γεωργοῦσε καὶ κτύπησε τὴν θύρα τοῦ κελιοῦ τους. Ὁ Γεώργιος πῆγε καὶ ἄνοιξε τὴν πόρτα καὶ τὸν προσκάλεσε νὰ μπεῖ μέσα. Ὁ ἐπισκέπτης μόλις μπῆκε ἔβαλε μία μετάνοια καὶ ἀφοῦ τοποθέτησε τὸ ζεμπίλι μὲ τὰ δῶρα παρακάλεσε θερμὰ τοὺς ἀβάδες νὰ εὐλογήσουν τοὺς καρποὺς ὁπότε κάτω ἀπὸ αὐτοὺς μὲ μεγάλη ἔκπληξη τί βλέπουν; Ἕνα νήπιο νεκρό. Ἦταν τὸ νεογέννητο παιδὶ τοῦ ἐπισκέπτη ποὺ εἶχε ἀποθάνει καὶ αὐτὸς τὸ ἔφερε στοὺς ἀβάδες μὲ τὴ γλυκιὰ ἐλπίδα πὼς αὐτοὶ θὰ μποροῦσαν νὰ τὸ ἀναστήσουν καὶ νὰ τοῦ τὸ ξαναδώσουν ζωντανό. Ὁ ἀβὰς Ἡρακλείδης σὰν τὸ εἶδε μὲ τρόμο καὶ ταραχὴ εἶπε στὸν ἀδελφό του: «Πήγαινε καὶ κάλεσε τὸν ἄνθρωπο νὰ ἔρθει νὰ πάρει τὸ ζεμπίλι μὲ τὰ πράγματα ποὺ ἔφερε. Μᾶς βάζει, πές του σὲ μεγάλο πειρασμό. Κύριε, ἀναφώνησε, ἐλέησέ μας τοὺς ἁμαρτωλούς».
Ὁ ἀβὰς Γεώργιος ὅμως ποὺ ἦταν τότε σαράντα περίπου χρόνων, ἔβαλε στὸν ἀδελφό του μετάνοια καὶ μὲ σεβασμὸ τοῦ εἶπε:
Πάτερ μου, μὴ στενοχωρεῖσαι καὶ μὴ ταράττεσαι. Ἀλλὰ ἔλα νὰ παρακαλέσουμε μὲ πίστη τὸν Πολυεύσπλαχνο καὶ Πανοικτίρμονα Θεὸ νὰ κάμει τὸ θαῦμα του. Καὶ ἄν μᾶς ἀκούσει ἡ εὐσπλαγχνία του καὶ ἀναστήσει τὸ παιδί, εὐλογημένο ἂς εἶναι στοὺς αἰῶνες τὸ Πανάγιο Ὄνομά Του. Τότε καλοῦμε τὸν πατέρα καὶ τοῦ δίνουμε τὸ παιδί του, ὅπως πίστεψε. Ἂν ὅμως ἡ ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ δὲν θελήσει, γιὰ λόγους ποὺ γνωρίζει Ἐκεῖνος, νὰ γίνει τὸ θαῦμα, τότε πάλι καλοῦμε τὸν πατέρα καὶ τοῦ ἐξηγοῦμε, πὼς καὶ ἐμεῖς ἁμαρτωλοὶ ἄνθρωποι εἴμεθα καὶ δὲν ἔχουμε τέτοια παρρησία, ὥστε νὰ ἐπιτύχουμε αὐτὸ ποὺ ποθεῖ τόσο ἐκεῖνος, ὅσο καὶ ἐμεῖς. Στὰ λόγια τοῦ Γεωργίου ὁ ἀβὰς Ἡρακλείδης πείσθηκε. Τότε καὶ οἱ δύο οἱ πατέρες ἀφοῦ γονάτισαν, μὲ δάκρυα στὰ μάτια καὶ καρδιὰ ραγισμένη ἄρχισαν νὰ προσεύχονται. Δὲν πέρασε πολλὴ ὥρα καὶ τὸ θαῦμα ἔγινε. Ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς ποὺ ἀκούει πάντα τὶς προσευχὲς τῶν παιδιῶν του ποὺ γίνονται μὲ πίστη, ἄκουσε καὶ τῶν πιστῶν ἀβάδων τὴν παράκληση. Τὸ νεκρὸ παιδὶ κάποια στιγμὴ ἄνοιξε τὰ μάτια καὶ ἀφῆκε ἕνα ἐλαφρὸ κλαψούρισμα. Οἱ εὐλαβεῖς ἀσκητὲς μὲ τὴν ψυχὴ πλημμυρισμένη ἀπὸ εὐγνωμοσύνη ἄνοιξαν τὴν πόρτα καὶ κάλεσαν μέσα τὸν πατέρα τοῦ παιδιοῦ καὶ τοῦ εἶπαν:
– Ἀδελφέ μας, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, κατὰ τὴν πίστη ποὺ ἔδειξες σ’ Αὐτόν, σοῦ δίνει τὸ παιδί σου πίσω ζωντανό. Πάρε το καὶ δόξαζέ τον μὲ ὅλη σου τὴν ψυχή, ἀλλὰ καὶ μὴν ἀναφέρεις σὲ κανένα τίποτα ἀπὸ ὅτι ἔγινε.
Ὁ εὐλαβὴς πατέρας μὲ δάκρυα χαρὰς πῆρε στὴν ἀγκαλιά του τὸ ἀγαπημένο του παιδὶ καὶ βγῆκε δοξολογώντας ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς του τὸν φιλάνθρωπο Θεό. Ἔφυγε καὶ ἀφῆκε πίσω τοὺς ἀβάδες νὰ συνεχίζουν τὸν ἀγώνα τους. Ἀγώνα κουραστικὴς σκληραγωγίας τοῦ κορμιοῦ, ἀγώνα συνεχοὺς προσευχῆς.
Ἔτσι περνοῦσε κάθε μέρα ἡ ζωή τους μὲ εὐλάβεια καὶ εἰρήνη καὶ ταπείνωση καὶ ζηλευτὴ γενικὰ ἀρετή. Ποτέ τους δὲν καταδέχτηκαν νὰ ἀντιμιλήσουν ὁ ἕνας στὸν ἄλλο ἢ νὰ λυπήσουν κανένα. Ὁ ἀβὰς Ἡρακλείδης εἶχε πολλὴ πραότητα καὶ ὑπομονὴ καὶ ταπείνωση. Καὶ αὐτὲς τὶς ἀρετὲς τὶς κράτησε μὲ παραδειγματικὸ ζῆλο καὶ προσοχὴ μέχρι τῆς ἡμέρας ποὺ ὁ μεγάλος Πατέρας τὸν κάλεσε νὰ ἀφήσει τοῦτο τὸν κόσμο καὶ νὰ μεταπηδήσει στὴ χώρα τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς αἰώνιας εὐτυχίας καὶ χαράς. Κοιμήθηκε γύρω στὰ ἑβδομῆντα του χρόνια καὶ τάφηκε ἐκεῖ στοὺς τάφους τῶν ὁσίων Πατέρων. Στὸν οὐρανὸ τώρα πρεσβεύει γιὰ ὅλο τὸν κόσμο καὶ ἰδιαίτερα γιὰ τὴν πατρίδα, τὴ μαρτυρικὴ Κύπρο μας.
Ὕστερα ἀπὸ τὸν θάνατο τοῦ ἀβᾶ Ἡρακλείδη, ἀδελφοῦ ὁμογάλακτου, συμμοναστοῦ ὅμως καὶ συναθλητοὺ τοῦ ἀβᾶ Γεωργίου, τότε καὶ αὐτὸς ἐγκατέλειψε τὴ Λαύρα καὶ ξαναγύρισε στὸ μοναστήρι τοῦ Χοζεβᾶ ἀπὸ τὸ ὁποῖο ξεκίνησε. Καὶ στὸ περιβάλλον αὐτὸ ἡ ζωὴ τοῦ ταπεινοῦ ἀβᾶ συνεχίζεται σὰν τὴν προηγούμενή του ζωὴ στὴ Λαύρα. Καὶ ἐδῶ ἡ αὐστηρὴ νηστεία, μαζὶ μὲ τὴν ὑπερβολικὴ ἀγρυπνία καὶ θερμὴ προσευχὴ ἀποτελοῦν τὴν καθημερινή του ἐνασχόληση. Ἡ νηστεία μάλιστα στὴν ὁποία ὑπέβαλλε τὸν ἑαυτό του, ὅπως μᾶς λέει ὁ μαθητής του ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος, αὐτὸς ποὺ ἔγραψε καὶ τὴ βιογραφία του, εἶχε φτάσει στὸ κατακόρυφο. Ἀλλὰ καὶ στὴ μελέτη καὶ τὴν προσευχὴ εἶχε ξεπεράσει ὅλους ἐκεῖ τοὺς συμμοναστές του. Χωρὶς καμιὰ ὑπερβολὴ μποροῦσε νὰ ἔλεγε γιὰ τὴ ζωή του. «Ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζεῖ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός». (Γαλ. β’ 20). Οἱ ἄνθρωποι ποὺ τὸν ἔβλεπαν τὸν θαύμαζαν. Καὶ οἱ δαίμονες τὸν ἔτρεμαν γιὰ τὴν αὐταπάρνηση καὶ τὴν ὑπομονή του.
Ὅταν οἱ Πέρσες ἔφτασαν στὴ Δαμασκό, ὁ Ὅσιος ποὺ τὴν ἡμέρα καθόταν ἔξω ἀπ’ τὸ κελί του καὶ ζεσταινόταν στὸν ἥλιο, γιατί ἀπὸ τὴν ὑπερβολικὴ ἐγκράτεια εἶχε καταντήσει πολὺ ἀδύνατος, μὲ θεῖο ὅραμα προέβλεψε τὴν καταστροφὴ τῆς χώρας. Οἱ ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ποὺ κατοικοῦσαν στὰ μέρη ἐκεῖνα τῆς Συρίας καὶ τῆς Παλαιστίνης εἶχαν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ὅριο. Ὅταν μάλιστα οἱ Πέρσες εἶχαν προχωρήσει καὶ περικυκλώσει τὴν ἁγία πόλη Ἱερουσαλήμ, τότε οἱ ἀδελφοὶ τοῦ κοινοβίου καὶ πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ἔμεναν σὲ κελιὰ ἔφυγαν γιὰ τὴν Ἀραβία ἢ πῆγαν καὶ κρύφτηκαν στὰ σπήλαια καὶ στὸν καλαμῶνα. Μαζὶ μ’ αὐτοὺς μὲ τὴν ἐπιμονὴ τῶν πατέρων πῆγε καὶ ὁ γέροντας Γεώργιος. Ἐκεῖ τὸν βρῆκαν οἱ Πέρσες καὶ τὸν πῆραν καὶ αὐτὸν αἰχμάλωτο μαζὶ μὲ ἄλλους. Πολλοὺς ἀπ’ αὐτοὺς κατάσφαξαν. Μεταξὺ αὐτῶν καὶ ἕνα γέροντα ἑκατὸ περίπου χρόνων μὲ ἅγια ζωή, τὸν ἀβὰ Στέφανο τὸν Σύρο. Τὸν Ἅγιο Γεώργιο τὸν σεβάστηκαν σὰν τὸν εἶδαν ἔτσι ἀδύνατο καὶ εὐλαβή, τοῦ ἔδωκαν μάλιστα καὶ ἕνα ζεμπίλι μὲ ψωμιὰ καὶ ἕνα δοχεῖο μὲ νερὸ καὶ τὸν ἀφήκαν ἐλεύθερο λέγοντάς του: «Ὅπου θέλεις πήγαινε, γέρο, νὰ σώσεις τὸν ἑαυτό σου». Ὁ Ἅγιος κατέβηκε στὸν Ἰορδάνη τὴ νύκτα καὶ κρυβόταν ἐκεῖ μέχρις ὅτου ἔφυγαν οἱ Πέρσες πρὸς τὴ Δαμασκὸ μαζὶ μὲ τοὺς αἰχμαλώτους ποὺ πῆραν καὶ ἀπὸ τὴν ἁγία πόλη τῶν Ἱεροσολύμων. Μαζί τους εἶχαν καὶ τὸν ἐπίσκοπο Ἱεροσολύμων τὸν Ζαχαρία καὶ τὸν Τίμιο Σταυρό.
Ὁ γέροντας ἀφοῦ περιπλανήθηκε ἕνα διάστημα σὲ διάφορα μέρη, στὸ τέλος γύρισε στὸ μοναστήρι τοῦ Χοζεβᾶ ὅπου παρέμεινε μέχρι τοῦ θανάτου του. Αὐτὴ τὴν περίοδο ὁ ὅσιος παρὰ τὴν ἡλικία τοῦ ἀνέπτυξε μεγάλη ἱεραποστολικὴ δράση. Τὸ «παρακαλεῖτε, παρακαλεῖτε τὸν λαό μου» τὸ ἔκαμε βίωμά του καὶ σύνθημα ζωῆς. Καθημερινὰ ἔβγαινε ἀπὸ τὸ κελί του καὶ δίδασκε καὶ στήριζε τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τοὺς πολλοὺς ἐπισκέπτες. Μαζὶ μὲ τὴ διδασκαλία τοῦ ὃ ὅσιος πρόσφερε καὶ τὰ πολλὰ θαύματά του. Πολὺ τὸν χαρίτωσε ὁ Κύριος τοῦτο τὸν καιρό. Πηγὴ χαριτόβρυτη κι ἀνεξάντλητη θαυμάτων ἔμεινε μέχρι τῆς ἡμέρας ποὺ κοιμήθηκε.
Εἰρηνικὰ καὶ ἥσυχα ἕνα πρωινὸ ὁ Ἅγιός μας ἀφῆκε τὸ πνεῦμα του νὰ πετάξει κοντὰ στὸν Κύριο ποὺ ἀγάπησε μὲ ὅλη τὴν ψυχή του καὶ ἔζησε γιὰ τὴν δόξα του. «Δικαίων ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ καὶ οὐ μὴ ἄψηται αὐτῶν βάσανος». Ποικίλες θεραπεῖες προσφέρει ὁ Ὅσιός μας καὶ μετὰ τὴν κοίμησή του σ’ ἐκείνους ποὺ μὲ εὐλάβεια καὶ πίστη στὸν Θεὸ ζητοῦν τὴ μεσιτεία του. Ἡ μνήμη του ἀθάνατη θὰ μένει στοὺς αἰῶνες καὶ τὸ παράδειγμά του ζωντανὸ θὰ καλεῖ τὶς γενεὲς τῶν ἀνθρώπων καὶ μάλιστα τῆς Νήσου τῶν Ἁγίων, τῆς Κύπρου μας στὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ναί! στὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, γιατί μόνο ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ προσήλωσή μας στὸ θέλημά του ὀμορφαίνει τὴν ζωή μας καὶ τῆς δίνει νόημα καὶ ἀσφάλεια καὶ ἀξία.
Εἶναι καιρός, ὅλοι ὅσοι κατοικοῦμε τοῦτο τὸν τόπο νὰ συνειδητοποιήσουμε πὼς τὸ ὄνομα «χριστιανός» δὲν εἶναι ἕνα κενὸ ὄνομα καὶ ἕνας κληρονομικὸς τίτλος χωρὶς εὐθύνη. Τὸ ὄνομα, τὸ τιμημένο ὄνομα χριστιανός, εἶναι περισσότερο τρόπος σκέψεως καὶ ἕνας κανόνας ζωῆς. Εἶναι «αἵρεσις βίου». Καθένας ἀπὸ μᾶς εἶναι ὑποχρεωμένος τὴν κάθε μέρα νὰ δίνει «τὴν μαρτυρία Ἰησοῦ Χριστοῦ». Καὶ αὐτὴ ἡ μαρτυρία δὲν εἶναι μία πράξη ἀνώδυνη. Σὲ πολλὲς περιστάσεις ἡ μαρτυρία Ἰησοῦ Χριστοῦ καταντᾶ διωγμὸς «ἕνεκεν δικαιοσύνης». Καὶ ἀκόμη μαρτύριο καὶ θάνατος γιὰ χάρη τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ Εὐαγγελίου του. Σήμερα πιὸ πολὺ ἀπὸ κάθε ἄλλη φορὰ ὁ κάθε πιστὸς πρέπει νὰ εἶναι ἀθλητὴς τῆς πίστεως. Τῆς πίστεως, τὴν ὁποία πρέπει νὰ εἶναι ἕτοιμος νὰ ὁμολογήσει καὶ νὰ βεβαιώσει μὲ τὴν πολιτεία του. Νὰ βεβαιώσει δηλαδὴ ὅτι καμιὰ δύναμη στὸν κόσμο δὲν μπορεῖ νὰ τὸν χωρίσει ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Μαζὶ μὲ τὸν θεῖο Ἀπόστολο Παῦλο καθένας ἀπὸ μᾶς πρέπει νὰ εἶναι ἕτοιμος νὰ ἐπαναλάβει τὸ «τὶς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; θλίψις ἢ στενοχώρια ἢ διωγμὸς ἢ λιμὸς ἢ γυμνότης ἢ κίνδυνος ἢ μάχαιρα». Καὶ μὲ πεποίθηση ἀκλόνητη στὴ δύναμη ποὺ χαρίζει ὁ Χριστός, σ’ ἐκείνους ποὺ μὲ ἀληθινὴ πίστη τὸν ἐπικαλοῦνται, νὰ δίνει καὶ τὴν ἀπάντηση, ὅπως τὴν ἔδινε ἡ φάλαγγα τῶν ἁγίων, ὁσίων, πατέρων καὶ μαρτύρων τῆς ἐκκλησίας μας, ὅπως τὴν ἔδινε ὁ μεγάλος ἅγιος μας Γεώργιος ὁ Χοζεβίτης μὲ τὰ λόγια καὶ πάλιν τοῦ θείου Παύλου:
«Πέπεισμαι γὰρ ὅτι οὔτε θάνατος οὔτε ζωὴ οὔτε ἄγγελοι οὔτε ἀρχαὶ οὔτε δυνάμεις οὔτε ἐνεστώτα οὔτε μέλλοντα οὔτε ὕψωμα οὔτε βάθος οὔτε τὶς κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἡμᾶς χωρίσαι ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν» (Ρωμ. η’ 25, 38 – 39).
Ἅγιε Γεώργιε τοῦ Χοζεβᾶ, ἀγλάϊσμα τῶν Πατέρων, δόξα τῶν ὁσίων, τρανὸ ὑπόδειγμα βαθιᾶς πίστεως καὶ εὐσέβειας, πρέσβευε ὑπὲρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν. Πρέσβευε, ἅγιε Πάτερ, καὶ εὔχου ἡ πατρίδα σου Κύπρος καὶ πατρίδα μας, νὰ ἰδεῖ μία ὥρα γρηγορότερα τὴν ποθητὴ ἐλευθερία καὶ τὴ λύτρωση ἀπὸ τὰ ἀνήκουστα δεινὰ ποὺ περνᾶ. Ἀμήν.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Γεωργήσας τὸν λόγον Πάτερ τῆς χάριτος, δικαιοσύνης ἐδρέψω καρποφορίαν λαμπράν, ὡς τὴν ἔνθεον ζωὴν αἱρετισάμενος· ὅθεν τῆς δόξης κοινωνός, ἀνεδείχθης τοῦ Χριστοῦ, Γεώργιε θεοφόρε· ᾧ καὶ πρεσβεύεις ἀπαύστως, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς γεωργὸν τῶν νοητῶν φυτῶν πανάριστον
Καὶ τῶν Ἀγγέλων μιμητὴν καὶ ἰσοστάσιον
Ἀνυμνοῦμέν σε οἱ παῖδές σου θεοφόρε.
Ἀλλ’ ὡς ἔχων παρρησίαν πρὸς τὸν Κύριον,
Ἀπὸ πάσης ἀπολύτρωσαι κακώσεως
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Γεώργιε.
Μεγαλυνάριον.
Τὸν Σταυρὸν ὡς ἄροτρον ἐσχηκώς, σεαυτὸν ὁσίως, ἐγεώργησας τῷ Θεῷ· ὅθεν τὴν ψυχήν μου, Γεώργιε παμμάκαρ, ἠθῶν τῇ γεωργίᾳ, ἤδη νεούργησον.
Ὁ Προφήτης ΣαμέαςὉ Ἅγιος Σαμέας εἶναι ἕνας ἐκ τῶν Προφητῶν ποὺ ἔζησε κατὰ τὴν περίοδο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ τὸ βιβλίο του, ὅπως μαθαίνουμε ἀπὸ τὸ Β’ Παραλειπομένων (βιβλίο τῆς Π. Διαθήκης), χάθηκε.
Ὁ Προφήτης Σαμέας ἐμπόδισε τὸν Ροβοάμ, υἱὸ τοῦ Σολομώντα, νὰ κινήσει πόλεμο κατὰ τῶν δώδεκα φυλῶν γιὰ τὴν ἀποστασία αὐτῶν.
Οἱ Ἅγιοι Ἰουλιανός, Βασίλισσα, Κέλσιος, Ἀναστάσιος καὶ Ἀντώνιος οἱ ΜάρτυρεςὉ Ἅγιος Ἰουλιανὸς καταγόταν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ διέμενε στὴν Ἀντινοούπολη κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ Μαρκιανοῦ, ἡγεμόνα τῆς Ἀντινοουπόλεως τῆς Αἰγύπτου. Νυμφεύθηκε τὴν Ἁγία Βασίλισσα ἀλλὰ στὴν συνέχεια ἔγιναν καὶ οἱ δύο Μοναχοί. Ὁ Ἅγιος ἔγινε Ἡγούμενος στὴ Μονὴ ποὺ μόναζε καὶ εἶχε ὑπὸ τὴν Πνευματική του φροντίδα δύο χιλιάδες Μοναχούς, ποὺ αὐξήθηκαν λόγω τοῦ διωγμοῦ κατὰ τῶν Χριστιανῶν καὶ τῆς παραμονῆς στὴ Μονὴ πολλῶν Ἐπισκόπων καὶ Μοναχῶν, οἱ ὁποῖοι κατέφυγαν ἐκεῖ γιὰ νὰ σωθοῦν. Ὁ Μαρκιανός, ὅταν ἔμαθε γι’ αὐτό, ἔκαψε τὴν Μονὴ καὶ συνέλαβε τὸν Ἅγιο Ἰουλιανό.
Ὑποβλήθηκε σὲ φοβερὰ βασανιστήρια. Τὸν ξάπλωσαν στὸ ἔδαφος καὶ τὸν κτυποῦσαν ἀλύπητα. Ἔπειτα τὸν περιτύλιξαν μὲ σιδερένια δεσμὰ καὶ τοῦ συνέτριψαν τὰ ὀστά. Ὅταν ἕνας ὑπηρέτης, ποὺ εἶχε χάσει τὸ ἕνα του μάτι, πίστεψε στὸν Χριστὸ καὶ θεραπεύτηκε ἀπὸ τὸν Μάρτυρα, τὸν ὑπηρέτη αὐτὸν τὸν ἀποκεφάλισαν. Στὸν Χριστὸ ἐπίσης πίστεψαν, ὁ υἱὸς τοῦ ἡγεμόνα, Κέλσιος μαζὶ μὲ εἴκοσι δεσμοφύλακες, ἐπειδὴ εἶδαν ἕναν νεκρὸ ποὺ ἀναστήθηκε μὲ τὶς προσευχὲς τοῦ Ἁγίου. Ἔπειτα τὸν ἔριξαν μέσα σὲ πυρακτωμένο λέβητα. Συγχρόνως ἔριξαν μέσα στὸν λέβητα καὶ τὰ ἑπτὰ παιδιὰ τοῦ ἄρχοντα, τὰ ὁποία ἤδη εἶχαν πιστέψει στὸν Χριστὸ καὶ τὸν ἱερέα Ἀντώνιο, καθὼς καὶ τὸν ἄνθρωπο ποὺ εἶχε ἀναστηθεῖ μὲ τὶς προσευχὲς τοῦ Ἰουλιανοῦ, τὸν Ἀναστάσιο. Ἐπειδὴ ὅμως, μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου, ὅλοι τους βγῆκαν ἀπὸ τὸ λέβητα χωρὶς νὰ ἔχουν πάθει τὸ παραμικρό, πίστεψαν πολλοὶ στὸν Χριστὸ μαζὶ μὲ τὴν μητέρα τοῦ Κελσίου.
Ἀκολούθως ὁδήγησαν τοῦ Ἁγίους ἐνώπιον τοῦ ἡγεμόνα. Ἀμέσως ὅμως, μὲ τὴν δύναμη τῆς προσευχή τους, τὰ εἴδωλα ποὺ ἦταν μέσα στὸ ναὸ ἔγιναν κομμάτια καὶ ὁ ναὸς κατακλύσθηκε ἀπὸ τὰ νερά. Στὴ συνέχεια ἔβαλαν τοὺς Ἁγίους, μὲ δεμένα τὰ ἄκρα τῶν χεριῶν καὶ τῶν ποδιῶν τους, ἐπάνω σὲ δεμάτια παπύρων. Τὰ δεμάτια αὐτὰ εἶχαν καταβρέξει μὲ λάδι καὶ τοὺς ἔβαλαν φωτιά. Ἐπειδὴ ὅμως ἡ φωτιὰ δὲν προξένησε στοὺς Ἁγίους καμία ζημιά, οἱ δήμιοι ἔγδαραν τὶς τίμιες κεφαλὲς τοῦ Ἰουλιανοῦ καὶ τοῦ Κελσίου, τοῦ δὲ Ἀντωνίου τοῦ ἔβγαλαν τὰ μάτια μὲ σιδερένια νύχια, ἐνῶ τὴν μητέρα τοῦ Κελσίου τὴν κρέμασαν.
Ὕστερα ἀπὸ αὐτά, παρέδωσαν τοὺς Ἁγίους σὲ ἄγρια θηρία. Ἐπειδὴ αὐτοὶ οἱ μακάριοι καὶ ἐδῶ διαφυλάχθηκαν σῶοι καὶ ἀβλαβεῖς, οἱ δήμιοι ἀπέκοψαν τὶς τίμιες κεφαλὲς αὐτῶν. Ἡ σύναξή τους τελεῖται στὸ Μαρτύριο αὐτῶν, ποὺ ἦταν πλησίον τοῦ Φόρου. Ἡ μνήμη τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρα Ἰουλιανοῦ ἑορτάζεται στὶς 5 Ἰουλίου.
Ὁ Ἅγιος Καρτέριος ὁ ἹερομάρτυραςὉ Ἅγιος Καρτέριος ἦταν ἱερέας καὶ διδάσκαλος τῶν Χριστιανῶν κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ ὅταν ἡγεμόνας Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας ἦταν ὁ Οὐρβανός.
Ὁ Καρτέριος ἀνήγειρε ἕναν οἶκο προσευχῆς. Ἐκεῖ μάζευε τὰ πλήθη τῶν Χριστιανῶν καὶ τὰ δίδασκε νὰ λατρεύουν μόνο τὸν Χριστό, ποὺ εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός. Γιὰ τὴ διδασκαλία του αὐτὴ οἱ εἰδωλολάτρες τὸν κατήγγειλαν στὸν ἡγεμόνα. Ὁ Ἅγιος γιὰ νὰ ἀποφύγει τὴν σύλληψη, θεώρησε καλὸ νὰ κρυφτεῖ. Τότε ἐμφανίστηκε σὲ αὐτὸν ὁ Κύριος καὶ τοῦ εἶπε: «Πήγαινε, Καρτέριε, καὶ ἐμφανίσου σὲ ἐκείνους ποὺ σὲ ζητοῦν. Ἐγὼ θὰ εἶμαι μαζί σου. Πρέπει ἐσὺ νὰ πάθεις πολλὰ γιὰ τὸ ὄνομά μου, πολλοὶ ἐξ αἰτίας σου θὰ πιστέψουν σὲ ἐμένα καὶ θὰ σωθοῦν». Ὁ Ἅγιος, ὕστερα ἀπὸ αὐτὸ τὸ Θεῖο ὅραμα, ἔνιωσε ἀπερίγραπτη χαρὰ καί, ἀφοῦ ἀνέπεμψε εὐχαριστία στὸ Θεό, πῆγε καὶ παρουσιάσθηκε στοὺς διῶκτες του.
Ἀμέσως τότε τὸν ἔκλεισαν στὴ φυλακή. Ἔπειτα τὸν ὁδήγησαν μπροστὰ στὸν ἡγεμόνα, ὁ ὁποῖος τοῦ ἔδωσε ἐντολὴ νὰ θυσιάσει στὸ εἴδωλο τοῦ ψεύτικου θεοῦ Σαράπη. Ὁ Ἅγιος ὅμως, μὲ τὴν προσευχή του, συνέτριψε τὸ ἄγαλμα αὐτό. Τότε δόθηκε ἐντολὴ σὲ δέκα ἕξι στρατιῶτες νὰ τὸν χτυπήσουν ἀλύπητα μὲ ραβδιά. Καταπάνω του ἔπεσαν καὶ τέσσερις ἄλλοι δήμιοι καὶ τὸν βασάνισαν. Στὴν συνέχεια τὸν κρέμασαν σ’ ἕνα δένδρο καὶ μὲ ξυράφι τοῦ ἀφαίρεσαν τὰ νύχια τῶν χεριῶν καὶ τῶν ποδιῶν του. Ἔπειτα τοῦ καταξέσχισαν μὲ σιδερένια νύχια ὅλο του τὸ σῶμα. Ἀλλὰ ὁ Ἅγιος, μὲ τὴν ἐμφάνιση Ἀγγέλου, ποὺ εἶχε ἀποσταλεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο, ξεπέρασε τὰ βάσανα καὶ οἱ πληγὲς τοῦ σώματός του θεραπεύθηκαν.
Τὰ φρικτὰ βασανιστήρια συνεχίσθηκαν. Τοῦ τρύπησαν μὲ σίδερο μυτερὸ τοὺς ἀστραγάλους καὶ μὲ πυρακτωμένο ὑνὶ ἀλετριοῦ τοῦ κτύπησαν τὸ στῆθος, μετὰ τὸν ἔβαλαν νὰ καθίσει σὲ πυρακτωμένο σιδερένιο τηγάνι καὶ ἔπειτα τὸν ἔριξαν σὲ σκληρὰ δεσμά.
Τὴ νύχτα, ἐμφανίστηκε ὁ Κύριος, ὁ ὁποῖος τὸν θεράπευσε, τὸν ἀπάλλαξε ἀπὸ τὰ δεσμὰ καὶ τὸν ἔβαλε νὰ σταθεῖ ἔξω ἀπὸ τὴν θύρα τῆς φυλακῆς. Τότε πολλοὶ ποὺ τὸν εἶδαν ὑγιῆ πῆγαν κοντά του, βαπτίζονταν καὶ θεραπεύονταν ἀπὸ ἀσθένειες ποὺ τοὺς βασάνιζαν.
Ὕστερα ἀπὸ αὐτά, ὑπέβαλαν τὸν Ἅγιο καὶ σὲ ἄλλα, ἀκόμη πιὸ σκληρὰ βασανιστήρια. Τὸν ἔδεσαν χειροπόδαρα σὲ ὀγκόλιθους, τὸν κτυποῦσαν μὲ ραβδιὰ στὴν κοιλιὰ καὶ τὸν κατέκαψαν ρίχνοντας ἐπιπλέον θειάφι καὶ πίσσα στὶς πληγές του. Καὶ τὰ μαρτύρια συνεχίζονταν. Ὁ Ἅγιος δοξολογώντας τὸ Ὄνομα τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, ἔμεινε ἀλώβητος.
Κάποιος ὅμως ἀπὸ τοὺς παρευρισκομένους ἐκεῖ Ἰουδαίους, ἐξοργίσθηκε πάρα πολύ, γιατί ὁ Ἅγιος μετὰ ἀπὸ κάθε βασανιστήριο διασωζόταν. Σήκωσε, λοιπόν, τὸ δόρυ του, κτύπησε μὲ μανία τὸν Ἅγιο στὴν πλευρὰ καὶ τοῦ ἐπέφερε τὸν θάνατο. Ἀπὸ τὴν πληγὴ ποὺ ἄνοιξε τὸ κτύπημα τοῦ δόρατος στὸν Ἅγιο, ἔτρεξε πρῶτα νερὸ καὶ μάλιστα τόσο πολύ, ποὺ ἔσβησε καὶ τὴν ἴδια τὴ φωτιὰ τῆς καμίνου, στὴν ὁποία τὸν εἶχαν ρίξει. Ὕστερα ὅμως ἔτρεξε αἷμα καὶ ὁ Ἅγιος Καρτέριος, ποὺ τόσο καρτερικὰ ὑπέμεινε τὰ βάσανα γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, παράδωσε τὴν ψυχή του στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.
Οἱ Ἅγιοι Θεόφιλος καὶ Ἑλλάδιος οἱ ΜάρτυρεςΟἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Μάρτυρες ἦταν Λίβυοι στὴν καταγωγή. Ἐπειδὴ διακήρυτταν τὴν πίστη τους στὸν Χριστό, συνελήφθησαν καὶ ὁδηγήθηκαν στὸν ἀνθύπατο. Δὲν δείλιασαν ὅμως καθόλου ἐνώπιον τοῦ ἄρχοντα, ἀλλὰ παρέμειναν σταθεροὶ στὴν πίστη τους. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ βασανίστηκαν σκληρά. Πρῶτα τοὺς καταξέσχισαν τὸ σῶμα μὲ αἰχμηρὰ σιδερένια ὄργανα καὶ ἔπειτα, ἀφοῦ τοὺς ἔδεσαν, τοὺς κατέκαψαν μὲ φωτιὰ καὶ πυρακτωμένα σίδερα. Ἔτσι μαρτύρησαν καὶ ἔλαβαν τὸν ἁμαράντινο στέφανο τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Ἅγιος Ἀττικὸς Πατριάρχης ΚωνσταντινουπόλεωςὉ Ἅγιος Ἀττικὸς γεννήθηκε καὶ ἀνατράφηκε στὴ Σεβαστεία τῆς Ἀρμενίας, ὅπου καὶ ἔλαβε τὴν ἐκπαίδευσή του. Στὴ συνέχεια ἦλθε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔγινε ἱερέας. Ἡ φιλοπονία, ἡ εὐσέβεια καὶ ἡ φιλοτιμία του ἦταν μεγάλη.
Περὶ τὶς ἀρχὲς τοῦ 406 μ.Χ., ἐξελέγη Πατριάρχης, διαδεχθεῖς τὸν κοιμηθέντα Πατριάρχη Ἀρσάκιο. Ἐπὶ τῆς Πατριαρχίας του, τὸ 415 μ.Χ., τελέσθηκαν τὰ ἐγκαίνια τοῦ ἐπανακτισθέντος ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας, ποὺ πυρπολήθηκε τὸ 404 μ.Χ. κατὰ τὴν ἐξέγερση τοῦ λαοῦ τῆς Κωνσταντινουπόλεως, λόγω τῆς ἐξορίας τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Ὁ Ἅγιος βάπτισε, τὸ 421 μ.Χ., Χριστιανὴ τὴν Ἀθηναΐδα, κόρη τοῦ Ἀθηναίου σοφιστὴ Λεοντίου, ποὺ τῆς ἔδωσε τὸ ὄνομα Εὐδοκία καὶ εὐλόγησε τὸν γάμο της μὲ τὸν αὐτοκράτορα Θεοδόσιο τὸν Β’.
Ἦταν ἐλεήμων καὶ φιλάνθρωπος καὶ ὅλος ὁ κόσμος γνώριζε τὶς ἀγαθοεργίες του, τὴν πλούσια καὶ φιλάνθρωπη διάθεσή του γιὰ τοὺς πάσχοντες καὶ τοὺς πτωχούς. Σὲ ἐπιστολή του δὲ πρὸς τὸν πρεσβύτερο Καλλιόπιο, ποὺ ἦταν ἱερέας στὴ Νίκαια, συνιστᾶ νὰ μὴν γίνονται κατὰ τὶς ἀγαθοεργίες διακρίσεις θρησκευτικῶν φρονημάτων, ἀλλὰ ἡ βοήθεια νὰ δίδεται πρὸς ὅλους ἀνεξαίρετα. Χάρη στὴν πολλή του ἀγάπη καὶ μετριοπάθεια πολλοὶ ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς ἐπανέρχονταν στὴν Ὀρθοδοξία.
Εἶναι πολὺ χαρακτηριστικὸ τὸ ἐπεισόδιο μὲ τὸν Ἐπίσκοπο Συνάδων Θεοδόσιο, ὁ ὁποῖος κατεδίωκε τοὺς ὀπαδοὺς τῆς αἵρεσης τοῦ Μακεδόνιου, ποὺ εἶχαν ἀποκοπεῖ ἀπὸ τὴν τοπικὴ Ἐκκλησία ὑπὸ τὸν Ἐπίσκοπο Ἀγαπητό. Ὁ Θεοδόσιος θέλοντας νὰ ἐντείνει τὸν διωγμὸ κατὰ τῶν αἱρετικῶν ζήτησε ἀπ’ εὐθείας τὴν βοήθεια τοῦ αὐτοκράτορα. Ὁ αὐτοκράτορας, ποὺ γνώριζε τὴν σύνεση καὶ μετριοπάθεια τοῦ Πατριάρχη, συνεχῶς ἀνέβαλλε, ὁ δὲ Θεοδόσιος ἐπέμενε. Ὅμως οἱ μετριοπαθεῖς ἐνέργειες τοῦ Πατριάρχη καὶ ἡ προσευχή του ἔφεραν τοὺς καρπούς τους. Ὁ Ἐπίσκοπος Ἀγαπητὸς καὶ ὅλο τὸ ποίμνιό του προσῆλθε στὴν Ὀρθοδοξία μὲ μόνη ἀπαίτηση νὰ μείνει ὑπὸ τὴν ποιμαντορία τοῦ Ἀγαπητοῦ. Γιὰ νὰ γίνει αὐτό, ἀφοῦ οἱ Κανόνες δὲν ἐπιτρέπουν τὴν συνύπαρξη δύο Ἐπισκόπων στὴν ἴδια Ἐπισκοπή, ἔπρεπε νὰ θυσιασθεῖ ὁ Θεοδόσιος. Καὶ ἐπειδὴ αὐτὸς εἶχε φήμη φιλοχρήματου καὶ πλεονέκτη, ὁ Ἅγιος Ἀττικὸς δὲν δίστασε. Κατέστησε τὸν Ἀγαπητὸ Ἐπίσκοπο Συνάδων καὶ παρακάλεσε τὸν Θεοδόσιο νὰ ἐφησυχάσει.
Ὅμως, ὁ λαὸς τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐξακολουθεῖ καὶ κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Πατριαρχίας τοῦ Ἁγίου νὰ ταράσσεται γιὰ τὴ διαγραφὴ τοῦ ὀνόματος τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου ἀπὸ τὰ Δίπτυχα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Ἡ διαγραφὴ αὐτὴ εἶχε γίνει μὲ βάση τὴν καταδίκη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου ὑπὸ τῆς Συνόδου τῆς Δρυὸς καὶ ἑπομένως τὸ ὄνομά του ἔμενε ἀμνημόνευτο. Ὁ Ἅγιος Ἀττικὸς τερμάτισε τὸ ζήτημα αὐτὸ καὶ ἐνέγραψε τὸ ἔτος 422 μ.Χ., τὸν Μεγάλο Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας, τὸν Ἱερὸ Χρυσόστομο, στὰ Δίπτυχα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Σὲ αὐτὸ βέβαια εἶχε προηγηθεῖ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀντιόχειας ἤδη ἀπὸ τὸ 413 μ.Χ., ποῦ δὲν ἀνέχθηκε, καὶ δικαίως, τὴν τόσο ἄδικη ὕβρη πρὸς τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο.
Ὁ Ἅγιος Ἀττικός, παρὰ τὴν μετριοπάθειά του, ἐπέδειξε πολὺ αὐστηρὴ συμπεριφορὰ πρὸς τὴν αἵρεση τῶν Μασσαλιανῶν, ποὺ διατηροῦσαν μοναχικὰ συγκροτήματα στὴ Μικρὰ Ἀσία καὶ τὴν Συρία, καὶ αὐτοσεμνύνονταν ὅτι πραγματοποιοῦσαν τὴν ἠθικὴ τελειότητα χωρὶς νὰ χρειάζεται ὁ Νόμος. Ἔφθασαν καὶ μέχρι τοῦ νὰ περιφρονοῦν τὴν ἐργασία καὶ νὰ ζοῦν ἀπὸ ἐλεημοσύνες λέγοντας ὅτι ἔχουν συστηματικὰ ἀξιωθεῖ θείων ὁράσεων καὶ καταφρονοῦντες τὰ ἱερὰ μυστήρια καὶ τὶς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ Ἅγιος Ἀττικὸς κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 425 μ.Χ.
Ὁ Ἅγιος Κύρος Ἀρχιεπίσκοπος ΚωνσταντινουπόλεωςὉ Ἅγιος Κύρος ἦταν μοναχὸς σὲ κάποιο μοναστήρι τοῦ Πόντου ἀπέναντι τῆς Ἀμάστριδος. Ἐκεῖ τὸν συνάντησε ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανὸς ὁ Β’ (685 – 695, 705 – 711 μ.Χ.), τὸν ὁποῖο ὁ Ἅγιος βεβαίωσε προφητικὰ ὅτι θὰ ἀνακτήσει τὸν θρόνο. Ὅταν αὐτὸ συνέβη πραγματικὰ ὁ αὐτοκράτορας θυμήθηκε τοὺς προφητικοὺς λόγους τοῦ Ἁγίου καὶ τὸν κάλεσε, τὸ ἔτος 705 μ.Χ., στὴν Κωνσταντινούπολη, γιὰ νὰ ἀναλάβει τὸν Πατριαρχικὸ θρόνο.
Κατὰ τὰ χρόνια ἐκεῖνα ἐξακολούθησαν νὰ ταράσσουν τὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ κράτος ἡ αἵρεση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ, ποὺ εἶχε καταδικασθεῖ ἀπὸ τὴν Δ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο τὸ 451 μ.Χ. καὶ ἡ αἵρεση τοῦ Μονοθελητισμοῦ, ποὺ εἶχε καταδικασθεῖ στὴν ΣΤ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο. Οἱ ὀπαδοὶ τῶν αἱρέσεων αὐτῶν, ἦταν πολλοὶ στὴν Συρία, στὴν Αἴγυπτο, στὴ Μεσοποταμία, τὴν Ἀρμενία, τὴν Περσία καὶ βοήθησαν τοὺς Ἄραβες στὴν κατάκτηση τῶν χωρῶν αὐτῶν καὶ τὴν ἀπόσπασή τους ἀπὸ τὸ Βυζάντιο.
Ὁ Πατριάρχης Κύρος κατεδίκασε τοὺς αἱρετικοὺς καὶ τὶς κακοδοξίες τους. Ἔτσι, τὸ 711 μ.Χ., ὅταν ὁ Φιλιππικὸς κατέλαβε τὸ βασιλικὸ θρόνο, ζήτησε ἀπὸ τὸν Πατριάρχη νὰ καταδικάσει τὶς ἀποφάσεις τῆς ΣΤ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ὁ Ἅγιος Κύρος μάταια προσπάθησε νὰ προλάβει τὴν αὐτοκρατορικὴ ἐκείνη ἀσέβεια, ἀλλὰ καὶ μάταια ἀπέβη ἡ προσπάθεια τοῦ ἐκβιασμοῦ του. Ἀντιστάθηκε καὶ πρὸς τὴν αὐτοκρατορικὴ παραγγελία καὶ πρὸς τὶς πιέσεις καὶ ἀπειλές. Ὁ αὐτοκράτορας, ὁ ὁποῖος εἶχε ἀποφασίσει νὰ ἐκτελέσει τὸ δυσσεβὲς σχέδιό του, τὸν ἐκθρόνισε καὶ τὸν ἔκλεισε στὴ Μονὴ τῆς Χώρας, ὅπου καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη. Ἡ Σύναξη αὐτοῦ ἐτελεῖτο στὴ σεβάσμια μονὴ τῆς Χώρας καὶ στὸ Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας, ἐὰν συνέπιπτε ἡ μνήμη του ἡμέρα Κυριακή.
Ὁ Ὅσιος ἈγάθωνὉ Ὅσιος Ἀγάθων εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον πολύπειρους καὶ μεγάλους ἀσκητὲς τῆς ἐρήμου. Κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη. Τὰ πατερικὰ ἀποφθέγματά του βρίσκονται στὸ Γεροντικό. Ὅπως χαρακτηριστικὰ ἀναφέρεται στὸ Γεροντικό, κάποιος ἀπὸ τοὺς Πατέρες τῆς ἐρήμου φώναξε μία μέρα τὸν νεαρὸ ἀκόμη μοναχὸ Ἀγάθωνα «Ἀββᾶ». Ἕνας ἄλλος ποὺ τὸν ἄκουσε τὸν ρώτησε: Ἀπὸ τώρα τὸν ἔκανες «Ἀββᾶ»; Δὲν τὸν ἔκανα ἐγώ, ἀποκρίθηκε ἐκεῖνος, μὰ ὁ τρόπος τῆς ζωῆς του.
Ὁ Ἅγιος ΣεβερίνοςΣτὶς ὄχθες τοῦ ποταμοῦ Δουνάβεως, στὰ σύνορα τῆς Πανονίας καὶ τῆς Νορικῆς (σημερινῆς Αὐστρίας), βρίσκεται ἡ πόλη Ἀστούρα. Στὴ θύρα τῆς Ἐκκλησίας τῆς πόλεως, ἐμφανίστηκε περὶ τὸ 454 μ.Χ. ἕνας ἄγνωστος μοναχὸς ποὺ προερχόταν ἀπὸ τὴν Μικρὰ Ἀσία. Ὁ μοναχὸς ἐγκαταστάθηκε στὶς πύλες τοῦ ναοῦ. Μερικὲς μέρες μετά, ἄρχισε νὰ διατρέχει τὴν πόλη καὶ νὰ προειδοποιεῖ ὅτι οἱ βάρβαροι ἑτοιμάζονται γιὰ πολιορκία καὶ ὅτι πρέπει ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ νὰ συναχθοῦν, γιὰ νὰ παρακαλέσουν τὸν Θεὸ γιὰ τὴν σωτηρία τους. Οἱ Χριστιανοὶ δὲν πίστεψαν στὰ λόγια τοῦ Ἁγίου Σεβερίνου. Ἔτσι ὁ Ὅσιος ἐγκατέλειψε τὴν πόλη καὶ κατέφυγε στὴν κοντινὴ πόλη Κομαγένη. Ἐγκαταστάθηκε καὶ πάλι στὶς θύρες τοῦ ναοῦ, γιὰ νὰ συνεχίσει τὸ προφητικό του κήρυγμα, ὅπου ἔφθασε ἕνας γέροντας ἀπὸ τὴν Ἀστούρα καὶ ἀνήγγειλε τὴν κατάληψή της. Τότε, ὅπως καὶ παλιὰ μὲ τοὺς Νινευΐτες, οἱ Χριστιανοὶ ἄρχισαν νὰ μετανοοῦν καὶ νὰ ζητοῦν τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Σὲ τρεῖς μέρες ἕνας δυνατὸς σεισμὸς ἔσπειρε τὸν πανικὸ στοὺς εἰσβολεῖς, ποὺ ἔντρομοι ἐτράπησαν σὲ φυγή, ἐγκαταλείποντας τὴν πόλη ἐλεύθερη. Ὁ Ἅγιος Σεβερίνος συνέχισε τὸ προφητικό του ἔργο στὴν πόλη Φαβιάνα καὶ μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση αὐτῆς ἀποσύρθηκε σὲ τόπο ἔρημο καὶ ἡσυχαστικό, γιὰ νὰ ζήσει κατὰ Χριστόν.
Ἡ ἁγιότητα τοῦ βίου τοῦ προσείλκυσε κοντά του πολλοὺς μοναχοὺς Χριστιανοὺς καὶ Ἐθνικούς. Τοὺς δίδασκε μὲ τὸν βίο του τὴ νηπτικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, τὴν ἀποταγὴ ἀπὸ τὸ θέλημά τους, τὸ μυστήριο τῆς εὐσέβειας στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀγάπη του γιὰ τοὺς πάσχοντες καὶ ἰδιαίτερα τοὺς αἰχμάλωτους ἀπὸ τὶς βαρβαρικὲς ἐπιδρομὲς καὶ τοὺς πτωχούς, ἦταν μεγάλη.
Ἐπὶ τριάντα συνεχὴ ἔτη ὁ Ἅγιος Σεβερίνος καὶ οἱ ὑποτακτικοί του ἐργάσθηκαν Εὐαγγελικὰ καὶ γιὰ τὴ μεταμόρφωση ἐν Χριστῷ τῶν ἀνθρώπων, τῶν ἠθῶν καὶ τῶν ἐθίμων αὐτῶν, γενόμενοι ἔτσι φωτιστὲς τῆς Αὐστρίας.
Ὅταν ἡ Ἐκκλησία τὸν κάλεσε νὰ χειροτονηθεῖ Ἐπίσκοπος, ἐκεῖνος ἀρνήθηκε. Λίγα χρόνια ἀργότερα οἱ βάρβαροι πολιόρκησαν τὴ μονή. Οἱ μοναχοὶ προσπαθώντας νὰ μεταφέρουν ὅτι πολύτιμο ὑπῆρχε στὸ μοναστήρι, πῆραν καὶ τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου, τὸ ὁποῖο βρῆκαν ἄφθορο, καὶ τὸ μετέφεραν στὴ Νάπολη.
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος Κτήτορας καὶ Ἡγούμενος τῆς μονῆς τῆς ΧώραςὉ Ὅσιος Θεόδωρος γεννήθηκε τὸ ἔτος 477 μ.Χ. στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἦταν συγγενὴς τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουστινιανοῦ ἐκ γυναικός. Περὶ τὸ 529 μ.Χ., συνοδευόμενος ἀπὸ δυὸ μαθητές του, τὸν Θεόπλαστο καὶ τὸν Τιμόθεο, μετέβη στὰ Ἱεροσόλυμα, γιὰ νὰ προσκυνήσει τὸν Πανάγιο Τάφο.
Ἐπανῆλθε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔκτισε τὴ Μονὴ τῆς Χώρας μὲ δύο παρεκκλήσια ἀφιερωμένα στὸν Ἅγιο Ἄνθιμο Νικομήδειας καὶ τοὺς Ἁγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες τῆς Σεβαστείας.
Ὁ Ἅγιος Ἀβὼ ὁ ΜάρτυραςὉ Ἅγιος Ἀβώ, καταγόταν ἀπὸ τὴν Τυφλίδα τῆς Γεωργίας καὶ μαρτύρησε τὸν 7ο αἰώνα μ.Χ.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Ἐπίσκοπος ΜοισίαςΚοιμήθηκε ἐν εἰρήνῃ τὸ 1012 μ.Χ. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ὁσιομάρτυρας καὶ ΘαυματουργόςὉ Ἅγιος Ὁσιομάρτυρας Γρηγόριος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρωσία καὶ ἀσκήτεψε στὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου τῆς Μεγάλης Λαύρας. Μὲ τὴν ἀκρίβεια τῆς μοναχικῆς του βιοτῆς καὶ τὰ πνευματικὰ παλαίσματα, ἀπὸ πολὺ νωρὶς ἀξιώθηκε νὰ ἐπιτελεῖ ποικίλα θαύματα στὸ Ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ἰδιαίτερο χάρισμα τοῦ ἔδωσε ὁ Θεὸς ἐναντίων τῶν πονηρῶν πνευμάτων, ποὺ τὰ ἐπιτιμοῦσε καὶ τὰ ἀπομάκρυνε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους.
Μαρτύρησε τὸ ἔτος 1093 ἐπὶ ἡγεμόνος Ραστισλάβου.
Ὁ Ὅσιος Μακάριος ΜακρήςὉ Ὅσιος Μακάριος γεννήθηκε στὴ Θεσσαλονίκη περὶ τὸ 1383 ἀπὸ εὐσεβεῖς καὶ ἐπιφανεῖς γονεῖς, οἱ ὁποῖοι ἀπολάμβαναν τῆς αὐτοκρατορικῆς ἐκτιμήσεως. Παραδίδεται ἐπίσης ὅτι ὁ Μακάριος εἶχε Ἑβραϊκὴ καταγωγή, πληροφορία ἡ ὁποία ὡστόσο δὲν ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ τὸν βίο του καὶ ὀφείλεται προφανῶς σὲ σύγχυση μὲ τὸν Μακάριο Ξανθόπουλο τὸν «ἐξ Ἰουδαίων», ποὺ μνημονεύεται ἀπὸ τὸν Σφραντζῆ. Στὴ χειρόγραφη παράδοση τῶν ἔργων του, χρησιμοποιεῖται ἐπίσης καὶ ἡ προσωνυμία Ἀσπρόφρυς, ἡ ὁποία πρέπει νὰ θεωρηθεῖ μᾶλλον ὡς κάποιο οἰκογενειακὸ ἢ προσωπικὸ προσωνύμιο.
Ὁ Μακάριος ἔλαβε ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία τὴν ἀπαιτούμενη μόρφωση. Ὁ ἀνώνυμος βιογράφος του ὑπογραμμίζει ὅτι σὲ ἡλικία δώδεκα ἐτῶν τὸ μοναδικὸ ἀντιστάθμισμα στὴ μοναχική του κλίση ἦταν «ὁ ἔρως τῶν μαθημάτων», ἀλλά, ἐντέλει, σὲ ἡλικία δέκα ὀκτῶ ἐτῶν (περὶ τὸ 1401), λίγο μετὰ τὸ θάνατο τῆς μητέρας του, πραγματοποίησε τὴν ἐπιθυμία του νὰ ἀναχωρήσει γιὰ τὸν Ἄθω καὶ νὰ μονάσει στὴ Μονὴ Βατοπαιδίου, κάτω ἀπὸ τὴν καθοδήγηση ἐνὸς θεοφόρου γέροντος, τοῦ Ἀρμενόπουλου, ὁ ὁποῖος τὸν ἔκειρε μοναχό. Ὁ Μακάριος παρέμεινε ὑπὸ τὴν καθοδήγηση τοῦ γέροντός του γιὰ μία περίοδο δέκα ἐτῶν, κατὰ τὴν ὁποία χειροτονήθηκε διάκονος καὶ πρεσβύτερος, ἐνῶ ταυτόχρονα ἀπέκτησε, μαζὶ μὲ τὶς μοναχικὲς ἀρετές, καὶ εὐρύτατη ἐγκύκλια μόρφωση.
Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ γέροντός του, ὁ Μακάριος κατέστη ὑποτακτικὸς ἐνὸς ἄλλου ἁγίου ἀσκητοῦ, τοῦ Δαυΐδ, ποὺ συνδεόταν φιλικὰ καὶ μὲ τὸν αὐτοκράτορα Μανουὴλ Β’ Παλαιολόγο (1391 – 1425). Μέσω τοῦ Δαυΐδ γνώρισε ὁ Μανουὴλ Β’ τὸν Ἅγιο Μακάριο καὶ ἀντάλλασε μαζί του ἐπιστολές.
Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ πατέρα του, ὁ Ἅγιος Μακάριος μετέβη στὴ Θεσσαλονίκη, κατόπιν παροτρύνσεως τοῦ γέροντός του, γιὰ νὰ διευθετήσει τὸ ζήτημα τῆς πατρικῆς του περιουσίας καὶ στὴ συνέχεια ἐπέστρεψε στὸν Ἄθω, ὅπου συνέχισε τὸν ἀσκητικό του ἀγώνα, ἔχοντας ὡς ὑπόδειγμά του τὸν αὐστηρὸ ἀναχωρητισμὸ τοῦ Ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλυβίτου καὶ παραμένοντας ἔνθερμος ὀπαδὸς τοῦ Ἡσυχασμοῦ. Μέσα σὲ αὐτὸ τὸ ἀσκητικὸ περιβάλλον ὁ Ἅγιος Μακάριος, ἀκολουθώντας ἕναν αὐστηρὸ ἡσυχαστικὸ βίο, ἀξιώθηκε τῆς θέας τοῦ θείου φωτός, ὅπως ἀποκαλύπτει ὁ βιογράφος του.
Περὶ τὸ 1419 ὁ Ἅγιος Μακάριος προσεκλήθη μαζὶ μὲ τὸν Πνευματικό του Πατέρα ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα Μανουὴλ Β’ νὰ μεταβεῖ στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου παρέμεινε γιὰ ἕνα σύντομο χρονικὸ διάστημα δύο ἐτῶν, ἐνῶ στὴ συνέχεια ἐπέστρεψαν καὶ οἱ δύο στὴν προσφιλή τους ἡσυχία, ποὺ βίωναν μὲ θαυμαστὸ τρόπο στὴν Ἀθωνικὴ πολιτεία. Ὡστόσο, περὶ τὰ τέλη τοῦ 1421 ἣ ἀρχὲς τοῦ 1422, μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ γέροντός του, ὁ Μακάριος προσκλήθηκε πάλι στὴ Βασιλεύουσα ἀπὸ τὸν αὐτοκράτορα Μανουὴλ Β’ καὶ ἐγκαταβίωσε ἀρχικὰ στὴ Μονὴ Χαρσιανίτου, ὅπου μόναζε ἐκείνη τὴν περίοδο καὶ ὁ Ἰωσὴφ Βρυέννιος «ὁ διαφανὴς ἀστὴρ καὶ διαπρύσιος τέττιξ, ὁ καὶ λόγῳ καὶ πράξει καὶ θεωρίᾳ τοὺς κατ’ αὐτὸν ὑπερβαλὼν ἤδη, φημὶ δὴ τὸν τῆς πόλεως ὀφθαλμὸν καὶ κοινὸν διδάσκαλον». Ἐκείνη τὴν περίοδο ὁ Ἰωσὴφ ἐξεφώνησε κατ’ ἐντολὴ τοῦ αὐτοκράτορα τὶς περίφημες 21 Ὁμιλίες του περὶ Ἁγίας Τριάδος. Ὁ Ἅγιος Μακάριος, ὁ ὁποῖος τὸν γνώριζε ἀπὸ πρίν, συνδέθηκε μαζί του καὶ διακατεχόταν ἀπὸ αἰσθήματα σεβασμοῦ καὶ θαυμασμοῦ πρὸς τὸ πρόσωπό του.
Ἡ αὐτοκρατορικὴ πρόταση νὰ ἀναλάβει τὴν Ἡγουμενία τῆς περίφημης Μονῆς Στουδίου, τὸν βρῆκε ὅμως ἀντίθετο. Ὁ Ἅγιος Μακάριος ἀρνήθηκε τὴν προβολή του στὴν Ἡγουμενία τῆς Μονῆς καὶ ἀναχώρησε πάλι γιὰ τὸ Ἅγιο Ὄρος, ὅπου «περιενόστει τὰς τῶν ἀναχωρητῶν πλησίον τοῦ Ἄθω καλύβας».
Μετὰ τὴν παρέλευση μικροῦ χρονικοῦ διαστήματος, ὁ αὐτοκράτορας Μανουὴλ Β’ Παλαιολόγος, μὲ ἐπιστολές του τὸν ἀνακάλεσε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου μετὰ ἀπὸ ὀλιγόμηνη παραμονή του στὴ Μονὴ Χαρσιανίτου, ἐξελέγη ὕστερα ἀπὸ τὴν πρόταση τοῦ Γεωργίου Σφραντζῆ, Ἡγούμενος τῆς Μονῆς Παντοκράτορος, ἡ ὁποία διήνυε μιὰ ἄσχημη οἰκονομικὴ περίοδο.
Ὡς Ἡγούμενος ὁ Ἅγιος Μακάριος κατέβαλε κάθε δυνατὴ προσπάθεια γιὰ τὴν Πνευματικὴ ἄνθηση καὶ ὑλικὴ εὐημερία τῆς Μονῆς του. Αὐτὴ τὴν περίοδο, ὕστερα ἀπὸ δικές του ἐνέργειες, ἡ Μονὴ ἐνισχύθηκε οἰκονομικὰ ἀπὸ τὸ Σέρβο κράλη Στέφανο καὶ τέθηκε ὑπὸ τὴν κηδεμονία τοῦ Ἕλληνα Μητροπολίτη Ρωσίας Φωτίου, ἐνῶ σύντομα συγκεντρώθηκε γύρω του μία ἀξιόλογη συνοδεία ἀπὸ δώδεκα Μοναχούς.
Ταυτοχρόνως ὁ Ἅγιος Μακάριος κατέστη καὶ Πνευματικὸς τοῦ αὐτοκράτορος, ὁ ὁποῖος τὸν διόρισε στὸ ἀξίωμα τοῦ Μεγάλου Πρωτοσυγκέλλου.
Ἰδιαίτερη σπουδὴ ἐπέδειξε ὁ Ἅγιος καὶ στὰ σοβαρὰ ἐκκλησιαστικὰ προβλήματα τῆς ἐποχῆς του, διαδραματίζοντας πρωταγωνιστικὸ ρόλο. Συμμετεῖχε ἐνεργὰ καὶ διακρίθηκε κατὰ τὴν τοπικὴ Σύνοδο ποὺ συγκροτήθηκε μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1426 καὶ 1429 στὴν Κωνσταντινούπολη, μετὰ τὴν ἐπίσκεψη πρεσβείας ἀπὸ τὴ Βοημία περὶ τῶν Ἁγίων Εἰκόνων καὶ ἄλλων ἐκκλησιαστικῶν ζητημάτων.
Περὶ τὰ τέλη τοῦ 1429 ὁ Μακάριος ἀπεστάλη ὡς ἐπικεφαλῆς τριμελοῦς πρεσβείας στὸν Πάπα Μαρτίνο Ε’ στὴ Ρώμη, ἀνώπιον τοῦ ὁποίου ὑπερασπίσθηκε τὰ δόγματα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Ὁ Ἅγιος Μακάριος ἐπρόκειτο νὰ συμμετάσχει καὶ σὲ μία ἀκόμη πρεσβεία, τὴν τέταρτη κατὰ σειρὰ αὐτῆς τῆς περιόδου, ἀλλὰ τὴ σχεδιαζόμενη ἀποστολή του, ποὺ ἀφοροῦσε στὴ ρύθμιση τοῦ τόπου ὅπου θὰ συνερχόταν μία πιθανὴ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ἀπέτρεψε ἡ αἰφνίδια ἀσθένειά του, ποὺ τὸν ἀνάγκασε νὰ μεταβεῖ στὴ Χάλκη.
Ὁ Ἅγιος Μακάριος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1430 μετὰ ἀπὸ λοιμικὴ νόσο στὴ νῆσο Χάλκη καὶ τὸ τίμιο λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στὴ Μονὴ Παντοκράτορος στὴν Κωνσταντινούπολη.
Ἰδιαίτερα ἀξιόλογο εἶναι τὸ συγγραφικὸ ἔργο τοῦ Ὁσίου Μακαρίου, γιὰ τὸ ὁποῖο μᾶς παρέχει ἀρκετὲς πληροφορίες ὁ βίος του. Σήμερα στὴ γραφίδα τοῦ Ἁγίου Μακαρίου ἀποδίδονται ἀρκετὰ ἔργα, ἐκ τῶν ὁποίων τὰ περισσότερα ἔχουν ἁγιολογικὸ περιεχόμενο.
Ὁ Ἅγιος Ἰσίδωρος ὁ Ἱερομάρτυρας καὶ οἱ σὺν αὐτῶ 72 ΜάρτυρεςὉ Ἅγιος Ἰσίδωρος ἦταν πρεσβύτερος καὶ μαρτύρησε ἀπὸ τοὺς Λατίνους, στὴν πόλη Γιοῦρεβ τῆς Ἐσθονίας, μαζὶ μὲ ἄλλους 72 Χριστιανούς, τὸ ἔτος 1472.
Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ ἜγκλειστοςὉ Ἅγιος Γρηγόριος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρωσία. Ἀσκήτεψε στὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου τῆς Μεγάλης Λαύρας τοῦ Κιέβου καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη περὶ τὸν 14ο αἰώνα μ.Χ.
Ὁ Ὅσιος Παΐσιος ἐκ ΡωσίαςὉ Ὅσιος Παΐσιος διετέλεσε Ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ἁγίας Σκέπης καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1609.
Ὁ Ὅσιος ἩσαΐαςὉ Ὅσιος Ἡσαΐας ἀσκήτεψε στὴν Μονὴ τοῦ Βάλαμο τῆς Φιλανδίας καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1914.