Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Βλέπω τι μας περιμένει, γι' αυτό πονάω.


Περνούν τα χρόνια και τι δύσκολα χρόνια! Δεν τελείωσαν τα θέματα.

Βράζει το καζάνι. Αν δεν είναι λίγο δυναμωμένος κανείς, πώς θα μπόρεση να αντιμετώπιση μιά δύσκολη κατάσταση;

Ο Θεός δεν έκανε ανεπρόκοπους ανθρώπους. Πρέπει να καλλιεργήσουμε το φιλότιμο.

Αλήθεια, Θεός φυλάξοι, αν γίνει ένα τράνταγμα, πόσοι θα σταθούν όρθιοι;

Πριν από τον πόλεμο τού '40, στην Κόνιτσα, εκεί πού είχα το μαραγκούδαδικο ήταν η αγορά και έφερναν οι χωρικοί καλαμπόκι, σιτάρι κ.λπ.

Μερικοί πλούσιοι - τι πλούσιοι, αυτοί δηλαδή που έπαιρναν κάποιους τόκους από τις Τράπεζες, όταν πήγαιναν οι καημένοι οι χωρικοί το καλαμπόκι στην αγορά, για να το πουλήσουν, αυτοί το κλωτσούσαν με το πόδι και ρωτούσαν πόσο έχει.

Όταν ήρθε ο πόλεμος και αναγκάσθηκαν να τα πουλήσουν όλα, «καλημέρα» έλεγε ο ένας, «έχεις καλαμπόκι;» ρωτούσε ο άλλος.

Γι' αυτό τώρα να ευχαριστείτε τον Θεό για όλα.

Κοιτάξτε να ανδρωθείτε. Σφιχτήτε λιγάκι. Βλέπω τι μας περιμένει, γι' αυτό πονάω. Μην αφήνετε τον εαυτό σας χαλαρό.

Ξέρετε τι τραβάνε αλλού οι Χριστιανοί (1);

Στην Ρωσία μέσα στα κάτεργα. Τι δυσκολίες! Που πνευματικά βιβλία!

Αφήστε την Αλβανία. Δυστυχία! Δεν έχουν να φάνε. Ούτε Εκκλησίες άφησαν ούτε μοναστήρια. Τα ονόματα τους τα άλλαξαν και αυτά, γιατί δεν ήθελαν να ακούγονται χριστιανικά ονόματα.

Και στην Αμερική ακόμη, οι Ορθόδοξοι είναι λίγοι, σκορπισμένοι σε διάφορα μέρη, και ξέρετε τι τραβάνε;

Να μην υπάρχει ορθόδοξη κοινότητα, να πηγαίνουν με το τραίνο ώρες μακριά, για να εκκλησιασθούν, να έρχονται στο Άγιον Όρος να συμβουλευθούν για ένα θέμα!

Είναι μεγάλη αχαριστία αυτό το χαλαρό πνεύμα που υπάρχει στην Ελλάδα.

Πόσους Άγιους θα παρουσίαση ο Θεός στα κράτη που υπήρχε κομμουνισμός! Μάρτυρες!

Εκείνοι είχαν αποφασίσει τον θάνατο. Είχαν μεγάλες θέσεις και δεν συμφωνούσαν με τους νόμους, όταν ήταν αντίθετοι με τον νόμο του Θεού.

«Δεν συμφωνώ - σκοτώστε με, κλείστε με φυλακή», έλεγαν, για να μην παρασυρθούν καί οι άλλοι.

Εδώ πολλοί, χωρίς να ζορίζονται, δείχνουν τέτοια αδιαφορία!

Λίγο αν περνούσαν μιά δυσκολία, έναν πόλεμο ή δύσκολα χρόνια, θα ήταν διαφορετικά. Γιατί τώρα είναι σαν να μη συμβαίνει τίποτε.

Είναι - πώς να το πει κανείς; - σαν ένας να έρχεται από την Αυστραλία με το αεροπλάνο την άνοιξη στην Ελλάδα καί να φεύγει από 'δω το φθινόπωρο για την Αυστραλία, οπότε φθάνει εκεί πάλι άνοιξη.

Από άνοιξη σε άνοιξη, και χειμώνα δεν βλέπει• δεν ξέρει ούτε τι γίνεται τον χειμώνα ούτε από κακοκαιρίες ούτε τίποτε.


- Γέροντα, πώς μπορούμε να βοηθήσουμε έναν άνθρωπο αδιάφορο;

- Να του βάλουμε την καλή ανησυχία, να τον προβληματίσουμε, για να θέληση ό ίδιος να βοηθηθεί. Με το ζόρι δεν γίνεται.

Πρέπει να διψάει ό άλλος, για να του δώσεις να πιει νερό.

Δώσε σε έναν πού δεν έχει όρεξη, να φάει μέ τό ζόρι• θα το κάνη εμετό. Όταν ο άλλος δεν θέλει, δεν μπορώ να του στερήσω την ελευθερία, το αυτεξούσιο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Ειπώθηκε τον Μάιο του 1987.

[XAPA]

Αγνοία δεν δικαιολογείται.


-Μήπως, Γέροντα, μερικοί είναι αδιάφοροι, επειδή έχουν άγνοια;

-Τι άγνοια; Να σου πω μια άγνοια;

Φιλόλογος από την Χαλκιδική δεν ήξερε τι είναι το Άγιον Όρος. Ένας Γερμανός δάσκαλος του μίλησε για το Άγιον Όρος και ήρθαν μαζί.

Ο Γερμανός ήξερε ακόμη και πόσα μοναστήρια υπάρχουν στο Άγιον Όρος. Και παρόλο που ήταν Προτεστάντης, ήξερε και τι άγια Λείψανα υπάρχουν, που βρίσκονται κ.λπ.

Αυτή η άγνοια δικαιολογείται;

Άλλος από την Αμερική είπε σε κάποιον από την Χαλκιδική να’ρθει για ένα πρόβλημα του να τον βοηθήσω. Από την Αμερική!

Να σας πω και κάτι ακόμη. Ήρθε ένας στο Καλύβι που ήταν από την Φλώρινα. «Μέσα από την Φλώρινα, του λέω, είσαι;». «Ναι, από μέσα», μου λέει.

«Εσείς εκεί έχετε και καλό μητροπολίτη», του λέω. «Σε ποια ομάδα παίζει;», μου λέει.

Αυτός νόμιζε ότι ήταν ποδοσφαιριστής! Ήταν προσηλωμένος στο ποδόσφαιρο.

Ούτε τον δεσπότη ήξερε τουλάχιστον τον Καντιώτη τον ξέρουν. Αυτά δεν δικαιολογούνται.

Όχι, άγνοια δεν δικαιολογείται σήμερα στον κόσμο. Λείπει η καλή διάθεση, το φιλότιμο.

Εκείνος που έχει καλή διάθεση για να γνωρίσει τον Χριστό, θα Τον γνωρίσει. Θα πάρει στροφή.

Και αν δεν βρεθεί ούτε ένας θεολόγος ούτε ένας καλόγερος, και δεν ακούσει τον λόγο του Θεού, άμα έχει καλή διάθεση, θα πάρει στροφή ή από ένα φίδι ή από ένα θηρίο ή από μια αστραπή, από έναν κατακλυσμό, ή από κάποιο άλλο γεγονός. Θα τον οικονομήσει ο Θεός.

Ένα παιδί αναρχικό είχε πάει στην Γερμανία. Εκεί το έκλεισαν σε αναμορφωτήριο, γιατί είχε μπλέξει με ναρκωτικά κ.λπ. Δεν είχε βοηθηθεί από πουθενά.

Στο αναμορφωτήριο του έδωσε κάποιος ένα Ευαγγέλιο. Το διάβασε και άλλαξε αμέσως. «Θα πάω στην Ελλάδα, είπε• εκεί είναι η Ορθοδοξία».

Γύρισε στο χωριό του. Οι συγγενείς του βάλθηκαν να τον παντρέψουν. Τον πάντρεψαν απέκτησε και ένα παιδάκι.

Διάβαζε το Ευαγγέλιο, πήγαινε στην Εκκλησία, τηρούσε τις αργίες.

Οι άλλοι που τον έβλεπαν να ζει έτσι έλεγαν: «Αυτός, για να διάβαση Ευαγγέλιο, πάσχει, τρελλάθηκε»!

Μετά από λίγο τον εγκατέλειψε και η γυναίκα του• πήρε μαζί της και το παιδάκι.

Όταν έφυγε η γυναίκα του, εκείνος άφησε όλα όσα είχε στο χωριό, χωράφια, τρακτέρ κ.λπ. και πήγε στις σπηλιές και ασκήτευε.

Ένας Πνευματικός όμως του είπε: «Πρέπει να βρεις την γυναίκα σου, να συνεννοηθείτε, και ύστερα να αποφασίσεις τι θα κάνης».

Ξεκίνησε λοιπόν να πάει στην Θεσσαλονίκη, για να βρει την γυναίκα του. Πίστευε ότι, αφού έτσι του είπε ο Πνευματικός, θα του την παρουσίαση ο Χριστός.

Στην Θεσσαλονίκη δεν την παρουσίασε την γυναίκα του ο Χριστός.

Έν τω μεταξύ, βρήκε κάτι Γερμανούς, τους κατήχησε• ο ένας βαπτίσθηκε.

Αυτοί τού έβαλαν τα ναύλα και πήγε στην Αθήνα. Ούτε εκεί του την παρουσίασε.

Του έβαλαν πάλι τα ναύλα και πήγε στην Κρήτη. Έπιασε εκεί μια δουλειά και πήγε σε έναν Πνευματικό.

Εκείνος, όταν άκουσε το πρόβλημα του, του είπε: «Μήπως η γυναίκα σου και το παιδάκι είναι έτσι και έτσι; Εδώ κάπου δουλεύει μια γυναίκα. Δεν έχει πολύ καιρό που ήρθε».

Και του περιέγραψε πώς ήταν αυτή η γυναίκα. «Αυτή πρέπει να είναι», λέει. Την ειδοποίησε ο Πνευματικός.

Εκείνη, μόλις τον είδε, τα έχασε. «Με μάγια με βρήκες, του είπε. Μάγος είσαι». Καί τον άφησε και έφυγε, πριν προλάβει να της μιλήσει.

Την έχασε πάλι. Έμαθε και για μένα και ήρθε στο Καλύβι. Χτύπησε μια φορά και περίμενε. Τραβήχθηκε στην άκρη και, ώσπου να ανοίξω, έκανε μετάνοιες.

Φορούσε κάτι παλιά ρούχα. Μου τα διηγήθηκε όλα. Είχα μερικά ξερά σύκα και του έδωσα.

«Θέλεις σύκα;», του λέω. «Δεν έχω δόντια», μου λέει. «Και εγώ δεν έχω»,τού λέω.

«Έσύ πονάς; με ρωτάει. Έγώ πονώ. Μέσα από τον πόνο βγαίνει η χαρά του Χριστού», μου λέει.

«Θέλεις καμμιά φανέλλα;», τον ρωτάω. «Έχω δυό, μου λέει. Αν ζεστάνει ο καιρός, θα την δώσω την μία».

«Κοίταξε, του λέω, μέχρι να ξεκαθαρίσεις και να συνεννοηθείς με την γυναίκα σου, να προσέξεις την υγεία σου, γιατί έχεις ευθύνη και για το παιδάκι».

Τέτοια αυταπάρνηση! Τέτοια πίστη! Δεν ήταν ούτε είκοσι επτά χρονών. Πού να είχε γνωρίσει αυτός την μοναχική ζωή!

Άγνοια τελεία είχε, άλλα είχε καλή διάθεση και ο Θεός τον βοήθησε και προχώρησε βαθιά ευαγγελικά.

Γι' αυτό λέω ότι άγνοια δεν δικαιολογείται με τίποτε σήμερα.

Μόνον αν είναι κανείς λειψός ή μικρό παιδί, δικαιολογείται να έχει άγνοια.

Αλλά και τα μικρά παιδιά σήμερα είναι σπίρτα!

Άμα θέλει κανείς, υπάρχουν πολλές δυνατότητες, για να γνωρίσει την αλήθεια.




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Η παρουσία του Χριστιανού είναι ομολογία πίστης


- Γέροντα, τα διάφορα κινήματα, οι διαμαρτυρίες που γίνονται από τους Χριστιανούς έχουν κάποιο αποτέλεσμα;

- Η παρουσία των Χριστιανών είναι πλέον ομολογία πίστεως.

Μπορεί κανείς με την προσευχή να βοηθήσει περισσότερο, αλλά την σιωπή του θα την εκμεταλλευθούν οι άλλοι και θα πουν.

«Ο τάδε και ο τάδε δεν διαμαρτυρήθηκαν, επομένως είναι με το μέρος μας• συμφωνούν μαζί μας».

Αν δεν αρχίσουν μερικοί να χτυπούν το κακό, να ελέγχουν δηλαδή αυτούς πού σκανδαλίζουν τους πιστούς, θα γίνει μεγαλύτερο κακό.

Έτσι θα τονωθούν λίγο οι πιστοί, άλλα και θα εμποδιστούν λίγο όσοι πολεμούν την Εκκλησία.

Η Εκκλησία δεν είναι δικό τους καΐκι, να κάνουν βόλτες• είναι το σκάφος τού Χριστού. Αυτοί είναι κατακριτέοι.

Το μόνο πού τους ενδιαφέρει είναι να έχουν μεγάλο μισθό, πολυτελές αυτοκίνητο, να τρέχουν στις διασκεδάσεις...

Και ύστερα κάνουν νόμο να παντρεύονται με πολιτικό γάμο, νομιμοποιούν τις αμβλώσεις... Τι θα κάνη ό Θεός, άλλο θέμα.

Και με τις βλάσφημες ταινίες που παρουσιάζουν, θέλουν να γελοιοποιήσουν τον Χριστό.

Το κάνουν, για να πουν «αυτός ήταν ο Χριστός, τώρα θα έρθει ο Μεσσίας», και να παρουσιάσουν μετά τον «Μεσσία» τους. Εκεί το πάνε.



- Οι άνθρωποι, Γέροντα, τα πιστεύουν και βλάπτονται !

- Ο βλαμμένος βλάπτεται. Τα πιστεύει, γιατί θέλει να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα και να ανάπαυση τον λογισμό του.

Με όλα αυτά τα βλάσφημα πάνε να δικαιολογήσουν ηθικές αταξίες. Το έχουν παρακάνει.

Είχαν κάνει μήνυση ότι η ταινία «Ο τελευταίος πειρασμός» (1) προσβάλλει την θρησκεία και οι εισαγγελείς είπαν. «Δεν είναι τίποτε». Τέτοιες βλασφημίες δεν ακουστήκαν ποτέ!

Για μας η διαμαρτυρία για την βλάσφημη εκείνη ταινία ήταν ομολογία πίστεως.

Βέβαια με όλα αυτά τα βλάσφημα γίνεται και ένα καλό• χωρίζει ή ήρα από το σιτάρι, κοσκινίζεται ο κόσμος.



- Υπάρχουν, Γέροντα, κάποια θέματα για τα όποια πρέπει να αμύνεται κανείς, είτε ως άτομο είτε ως ομάδα, και κάποια για τα όποια δεν πρέπει;

Π.χ. εσείς, όταν σας είπαν ότι είστε αιρετικός, απαντήσατε, ενώ σ' άλλες κατηγορίες σιωπήσατε.

- Αυτό το λένε οι Άγιοι Πατέρες (2), δεν είναι ότι το λέω εγώ.

Οποιαδήποτε άλλη κατηγορία με βοηθάει στην πνευματική ζωή, ενώ το «αιρετικός» με χωρίζει από τον Χριστό.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002



(1)Η βλάσφημη ταινία «Ο τελευταίος πειρασμός», η οποία σκηνοθετήθηκε από τον Μάρτιν Σκοτσέζε, παίχθηκε για λίγο σε κινηματογράφους των Αθηνών το 1988 και προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών από μέρους των πιστών και της Ελλαδικής Εκκλησίας, ώστε να σταματήσει ή προβολή της.

Ό Γέροντας, παρ' όλη την δυσκολία πού είχε από τον πόνο λόγω τής κήλης, βγήκε από το Άγιον Όρος με άλλους Αγιορείτες και παραβρέθηκε στο συλλαλητήριο πού έγινε στην Θεσσαλονίκη, ενισχύοντας με την παρουσία του τον πιστό λαό.

(2) Πρβ. Το Γεροντικόν, εκδ. «Αστήρ», Αθήνα 1981, Άββας Αγάθων ε’, σελ. 12.

[XAPA]

Κοιμίζουν τον κόσμο


- Γέροντα, πώς θα βοηθηθούν οι άνθρωποι με τόσα που γίνονται στον κόσμο;

- Εκείνος που θέλει να βοηθηθεί, βοηθιέται με τιποτένια πράγματα.

Π.χ. κουνιέται ένα κανδήλι ή κουνιέται ο ίδιος ολόκληρος με έναν σεισμό και συνέρχεται.

Όσοι δεν πιστεύουν, γίνονται χειρότεροι, όταν ακούν ότι θα γίνει πόλεμος ή κάποια καταστροφή. «Δώσ' του, σου λέει, να γλεντήσουμε, γιατί χάνουμε την ζωή», οπότε το ρίχνουν τελείως έξω.

Άλλοτε ακόμη και οι αδιάφοροι, όταν άκουγαν λ.χ. ότι θα γίνει πόλεμος, συνέρχονταν και άλλαζαν ζωή. Τώρα είναι πολύ λίγοι αυτοί.

Παλιά το έθνος μας ζούσε πνευματικά, γι' αυτό και ο Θεός το ευλογούσε και οι Άγιοι μας βοηθούσαν με θαυμαστό τρόπο, και νικούσαμε τους εχθρούς μας, οι όποιοι πάντοτε ήταν περισσότεροι από εμάς.

Σήμερα λέμε πως είμαστε Ορθόδοξοι, αλλά δυστυχώς συχνά μόνον το όνομα «Ορθόδοξος» έχουμε και όχι ζωή ορθόδοξη.

Ρώτησα έναν Πνευματικό με κοινωνική δράση, με ένα σωρό πνευματικοπαίδια κ.λπ.: «Τι ξέρεις για μία βλάσφημη ταινία;».

«Δεν ξέρω τίποτε», μου είπε. Δεν ήξερε τίποτε και είναι σε μεγάλη πόλη.

Κοιμίζουν τον κόσμο. Τον αφήνουν έτσι, για να μη στενοχωριέται και να διασκεδάζει.

Μην τυχόν πεις ότι θα γίνει πόλεμος ή ότι θα γίνει η Δευτέρα Παρουσία και γι' αυτό πρέπει να ετοιμασθούμε, μην τυχόν στενοχωρηθούν οι άνθρωποι.

Σαν μερικές γριές που λένε «μη μιλάς για θάνατο• μόνο για χαρές και για βαφτίσια να μιλάς», σαν να μην τις περιμένει θάνατος.

Έτσι νιώθουν μία ψεύτικη χαρά. Ενώ, αν σκέφτονταν ότι το τάδε γεροντάκι που έμενε λίγο πιο κάτω πέθανε χθες, ο άλλος είναι στα τελευταία του και θα πεθάνει, μεθαύριο θα γίνει του τάδε το μνημόσυνο που ήταν και πολύ νεότερος από αυτές, θα σκέφτονταν τον θάνατο και θα έλεγαν:

«Πρέπει να εξομολογηθώ, να ετοιμασθώ πνευματικά, γιατί μπορεί κι εμένα σε λίγο να με καλέσει ο Χριστός για την άλλη ζωή». Διαφορετικά, έρχεται ύστερα ο θάνατος και τις παίρνει ανέτοιμες.

"Άλλοι πάλι από... «καλωσύνη» λένε: «Στους αιρετικούς μη λέτε ότι είναι στην πλάνη, για να δείξουμε αγάπη». Και έτσι τα ισοπεδώνουν όλα.

Αν ζούσαν αυτοί στα πρώτα χρόνια τού Χριστιανισμού, δεν θα είχαμε ούτε έναν Άγιο.

Έλεγαν τότε στους Χριστιανούς: «Ρίξε μόνο λιβάνι στην φωτιά και μην αρνήσαι τον Χριστό». Δεν το δέχονταν.

«Κάνε μόνον πώς ρίχνεις». Δεν το δέχονταν.

«Μη μιλάς για τον Χριστό και πήγαινε ελεύθερος σε άλλο μέρος», και δεν το δέχονταν.

Σήμερα βλέπεις έναν νερόβραστο κόσμο.


- Γέροντα, όταν λέει ό Απόστολος Παύλος «Ο καρπός του Πνεύματος εστίν αγάπη, χαρά» (1), εννοεί ότι η χαρά είναι τεκμήριο σωστής ζωής;

- Ναι, γιατί υπάρχει κοσμική χαρά και θεϊκή χαρά.

Όταν κάτι δεν είναι πνευματικό, καθαρό, δεν μπορεί να υπάρχει αληθινή χαρά και ειρήνη στην καρδιά.

Η χαρά που αισθάνεται ένας πνευματικός άνθρωπος δεν είναι η κοσμική χαρά που επιζητούν πολλοί σήμερα. Να μην τα μπλέκουμε τα πράγματα.

Οι Άγιοι είχαν τέτοιου είδους χαρά που ζητάμε εμείς; Η Παναγία είχε τέτοια χαρά; Ο Χριστός γελούσε;

Ποιος Άγιος πέρασε από αυτήν την ζωή χωρίς πόνο;

Ποιος Άγιος είχε τέτοια χαρά που επιδιώκουν πολλοί Χριστιανοί της εποχής μας, που δεν θέλουν να ακούσουν τίποτε δυσάρεστο, για να μη στενοχωρηθούν, να μη χάσουν την ηρεμία τους;

Αν θέλω να μη στενοχωρηθώ, για να είμαι χαρούμενος, να μη χαλάσω την ησυχία μου, για να είμαι πράος, τότε είμαι αδιάφορος!

Άλλο πραότητα πνευματική και άλλο πραότητα από αδιαφορία.

Λένε μερικοί: «Πρέπει να είμαι χαρούμενος, γιατί είμαι Χριστιανός. Να είμαι ήρεμος, γιατί είμαι Χριστιανός».

Αυτοί δεν είναι Χριστιανοί. Το καταλάβατε; Αυτό είναι αδιαφορία, είναι κοσμική χαρά.

Όποιος έχει αυτά τα κοσμικά στοιχεία, δεν είναι πνευματικός άνθρωπος.

Ο πνευματικός άνθρωπος είναι όλος ένας πόνος.

Πονάει δηλαδή για καταστάσεις, για ανθρώπους, αλλά ανταμείβεται γι' αυτόν τον πόνο με θεία παρηγοριά.

Νιώθει πόνο, αλλά νιώθει μέσα του θεία παρηγοριά, γιατί κάνει ρίψεις με ευλογίες ο Θεός από τον Παράδεισο στην ψυχή και αγάλλεται ο άνθρωπος από την θεϊκή αγάπη.

Αυτή είναι η χαρά, η πνευματική χαρά, που δεν εκφράζεται και πλημμυρίζει την καρδιά.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Γαλ. 5,22

[XAPA]

Το παράδειγμα μιλάει


- Γέροντα, οι άνθρωποι πού ζουν πνευματικά στον κόσμο πρέπει να δείχνουν στους κοσμικούς ότι νηστεύουν;

- Όταν πρόκειται για διατεταγμένες νηστείες της Εκκλησίας μας, Τετάρτη, Παρασκευή, Σαρακοστές κ.λπ., τότε πρέπει, γιατί αυτό είναι ομολογία πίστεως.

Οι άλλες όμως νηστείες, δηλαδή αυτές που γίνονται από άσκηση, για την αγάπη τού Χριστού ή για να εισακουσθεί η προσευχή μας σε ένα αίτημα μας, πρέπει να γίνονται κρυφά.

Σκοπός είναι να ζούμε ορθόδοξα, όχι απλώς να μιλούμε ή να γράφουμε ορθόδοξα. γι’ αυτό, βλέπεις, ένα κήρυγμα δεν πληροφορεί, δεν αλλοιώνει τον άλλον, όσο καλό και αν είναι, αν ο ιεροκήρυκας δεν έχει βίωμα.


-Αν, Γέροντα, ο ακροατής ή ο αναγνώστης έχει καλή διάθεση;

Έ, τότε αυτός έχει ήδη την θεία Χάρη, γι’ αυτό και τελείται.

Ένας όμως πού δεν έχει καλή διάθεση θα πάρει και θα εξέταση αυτά που λέει ο ιεροκήρυκας και δεν θα έχη καμμιά ωφέλεια.

Το να σκεφτόμαστε ορθόδοξα είναι εύκολο• το να ζούμε όμως ορθόδοξα θέλει κόπο.

Μια φορά ένας θεολόγος είχε κάνει μια ομιλία και είχε πει να πάνε να δώσουν αίμα, γιατί υπήρχε ανάγκη.

Και πράγματι πολλοί παρακινήθηκαν και έδωσαν πολύ αίμα. Εκείνος όμως δεν έδωσε ούτε μία σταγόνα, αν και είχε... μπόλικο.

Οι άλλοι τότε σκανδαλίσθηκαν. «Εγώ, τους είπε εκείνος, με την ομιλία πού έκανα και παρακίνησα τον κόσμο να δώσει αίμα, είναι σαν να έδωσα το περισσότερο αίμα»! Έτσι ανέπαυε τον λογισμό του.

Καλύτερα ήταν να μην έκανε την ομιλία και αθόρυβα να πήγαινε να δώσει λίγο αίμα. Η ζωή μετράει.

«Εγώ είμαι δεξιός», μου είπε ένας που δεν είχε καμμιά σχέση με την Εκκλησία.

«Άμα δεν κάνης σταυρό, τι ωφελεί; του είπα.

Το χέρι πού δεν κάνει σταυρό τι ωφελεί που είναι δεξί; Σε τι διαφέρει από το αριστερό πού δεν κάνει σταυρό;

Εκείνο έτσι και αλλιώς δεν κάνει σταυρό». Αν εσύ είσαι δεξιός και δεν κάνης σταυρό, σε τι διαφέρεις από τους αριστερούς;

Ο σκοπός είναι να είσαι άνθρωπος πνευματικός, να ζεις κοντά στον Χριστό, τότε βοηθάς και τους άλλους. Όταν ο άνθρωπος έχει ζωή σωστή, το έργο του πληροφορεί.

Σε μία πόλη ήταν ένας Προτεστάντης που όλους τους κατηγορούσε - τι κληρικούς, τι δεσποτάδες. Εκεί κοντά σε ένα μοναστήρι ασκήτευε και ένας μοναχός.

Μία φορά ρώτησε τον Προτεστάντη ένας άθεος: «Καλά, όλους τους δεσποτάδες, τους παπάδες τους κατηγορείς. Γι' αυτόν τον καλόγερο τι έχεις να πεις;».

«Αυτόν τον παραδέχομαι, του λέει, γιατί διαφέρει από τους άλλους». Ένας πιστός, όπου και αν είναι, πόσο βοηθάει, όταν ζει σωστά!

Θυμάμαι, ένας γνωστός μου αστυνομικός υπηρετούσε στα σύνορα. Εκεί ήταν και Σέρβοι κομμουνιστές, και μάλιστα από τους πιο άθεους, τους πιο έμπιστους τού κόμματος.

Όταν έρχονταν Σέρβοι παπάδες στα σύνορα Ελλάδος και Σερβίας, ο αστυνομικός τους φιλούσε το χέρι.

Οι κομμουνιστές το πρόσεξαν. Έλληνας αστυνομικός να φιλάει το χέρι των Σέρβων παπάδων! Έκανε μεγάλη εντύπωση στους κομμουνιστές και προβληματίσθηκαν στο θέμα της πίστεως.

Πόσο βοηθούν αυτοί που έχουν μία θέση, όταν κρατάνε λίγο!

Γι' αυτό και εγώ κοιτάω μερικούς μεγάλους να τους δω, όταν έρχονται, για να τους βοηθήσω,γιατί αυτοί μπορεί να βοηθήσουν πολύ θετικά με το παράδειγμα.

Να, ένας στρατάρχης που γνωρίζω, είναι παράδειγμα. Και ότι κάνει, το κάνει από μέσα του, με την καρδιά του• δεν το κάνει εξωτερικά. Οι άλλοι που τον βλέπουν προβληματίζονται και βοηθιούνται.

Παλιά και οι άρχοντες του τόπου είχαν αρχές, πίστευαν.

Ξέρετε τι είχε πει μία αρχόντισσα σε κάποιον βουλευτή σε μία πόλη; Είχε πάει με τον σύζυγο της την περίοδο της νηστείας του Δεκαπενταύγουστου σε ένα γεύμα και είχαν εκεί ψάρια, κρέατα... Αυτή δεν έτρωγε, γιατί νήστευε.

Το πρόσεξε ο βουλευτής και της είπε: «Ασθενείς και οδοιπόροι νηστεία δεν κρατούν».

«Ναι, οδοιπόροι με ρόδες!», του απάντησε εκείνη και δεν άγγιξε τίποτε από τα αρτύσιμα.

Στο γεύμα εν τω μεταξύ ήταν και ένας κληρικός που τους προσφώνησε: «Μεγάλη μου τιμή πού βρίσκομαι μαζί σας κ.λπ.», έλεγε- έλεγε ένα σωρό εγκώμια.

Οπότε τον διέκοψε ο άνδρας της αρχόντισσας και του είπε: «Μη πεποίθατε έπ’άρχοντας, επί νίούς ανθρώπων,

οίς ουκ εστί σωτηρία!» (1) Γιατί εκείνος πήγε να τους κολακεύσει.

Άλλοτε πάλι είχε πει αυτή η αρχόντισσα σε έναν καθηγητή Πανεπιστημίου της Θεολογίας: «Μην κοιτάτε λεπτομέρειες και κόβετε στις εξετάσεις τους παπάδες. Κοιτάξτε να τους περνάτε, γιατί οι επαρχίες δεν έχουν παπά!».

Θέλω να πω ότι παλιά οι τοπικοί άρχοντες ενδιαφέρονταν για την Εκκλησία, ήταν παράδειγμα για τον λαό.

Αυτό που θα βοηθήσει θετικά τους ανθρώπους σήμερα είναι το παράδειγμα μας το χριστιανικό και η ζωή μας η χριστιανική.

Τους Χριστιανούς πρέπει να τους διακρίνει η πνευματική λεβεντιά και η αρχοντιά, η θυσία.

Γι' αυτό λέω στους λαϊκούς: «Να αγαπάτε τον Χριστό, να έχετε ταπείνωση, να κάνετε το καθήκον σας, και ο Χριστός θα προδώσει την αρετή σας στα μάτια των ανθρώπων».

Η αρετή έχει τυπικό να προδίδει τον άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται αυτός.

Ακόμη και να κρυφθεί, και να υποκριθεί με την διά Χριστόν σαλότητα, η αρετή θα τον προδώσει, έστω και αργότερα, και ο αποθηκευμένος του θησαυρός, που θα ανακαλυφθεί τότε μαζεμένος, θα βοηθήσει πάλι πολλές ψυχές• ίσως τότε περισσότερο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002



(1) 18 Ψαλμ. 145,3.

[XAPA]

Ο Θεός μας υπομένει



Σήμερα ο Θεός ανέχεται την κατάσταση. Ανέχεται, ανέχεται, για να είναι αναπολόγητος ο κακός.

Είναι περιπτώσεις που ο Θεός επεμβαίνει άμεσα και αμέσως, ενώ σε άλλες περιπτώσεις περιμένει•

δεν δίνει αμέσως την λύση και περιμένει την υπομονή των ανθρώπων, την προσευχή, τον αγώνα.

Τι αρχοντιά έχει ο Θεός!

Ένας πόσους είχε σφάξει τότε με τον πόλεμο και ακόμη ζει.

Θα του πει στην άλλη ζωή ο Θεός:

«Σ' άφησα να ζήσης περισσότερο και από τους καλούς». Δεν θα έχει ελαφρυντικά.


- Γέροντα, μερικοί τέτοιοι άνθρωποι, ενώ είναι βαριά άρρωστοι, πώς δεν πεθαίνουν;

- Φαίνεται έχουν βαρείες αμαρτίες, γι' αυτό δεν πεθαίνουν. Περιμένει ο Θεός μήπως μετανοήσουν.


- Και τον κόσμο που παιδεύουν;

- Αυτοί που παιδεύονται και δεν φταίνε, αποταμιεύουν. Αυτοί που φταίνε, εξοφλούν.


- Γέροντα, τι θα πει «Πονηροί άνθρωποι και γόητες προκόψουσιν επί το χείρον, πλανώντες καί πλανώμενοι» (1);

- Κοίταξε• υπάρχουν άνθρωποι που έχουν κάποιον εγωισμό και ο Θεός τους δίνει ένα σκαμπίλι να πάνε παρακάτω.

Άλλοι έχουν λίγο παραπάνω εγωισμό και ο Θεός τους δίνει ένα σκαμπίλι και πάνε ακόμη παρακάτω.

Αυτούς όμως πού έχουν εωσφορική υπερηφάνεια, ο Θεός τους αφήνει.

Μπορεί να φαίνεται ότι κάνουν προκοπή, αλλά τι προκοπή είναι αυτή; Μαύρη προκοπή.

Και μετά δεν πέφτουν απλώς κάτω, αλλά πέφτουν κατ'ευθείαν στο βάραθρο.

Ο Θεός να φυλάει!



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) 19 Β’ Τιμ. 3,13

[XAPA]

Ή υπεράσπιση του δικαίου



- Γέροντα, λέει σε ένα τροπάριο: «Θυμόν κινήσαντες τον δικαιότατον» (1). Ποιος θυμός είναι δικαιότατος;

- Όταν αδικούνται άλλοι και φωνάζει κανείς και θυμώνει από πόνο πραγματικό, τότε είναι «δικαιότατος ο θυμός».

Όταν αδικείται ο ίδιος και θυμώνει, τότε δεν είναι καθαρός ο θυμός.

Όταν βλέπεις έναν να υποφέρει για Ιερά πράγματα, αυτός έχει θειο ζήλο. Από αυτό μπορείς να καταλάβεις και τον διά Χριστόν σαλό.

Αν πάρεις λ.χ. μια εικόνα και την βάλεις μπροστά του ανάποδα, θα τιναχθεί επάνω ο διά Χριστόν σαλός• έτσι του κάνεις τεστ.

Υπάρχει δηλαδή και δικαία, θεία αγανάκτηση, και μόνον αυτή η αγανάκτηση δικαιολογείται στον άνθρωπο.

Ο Μωυσής, όταν είδε τον λαό να θυσιάζει στο χρυσό μοσχάρι, αγανάκτησε και πέταξε κάτω τις πλάκες με τις εντολές που του έδωσε ο Θεός, και έσπασαν (2).

Ο Φινεές, ο εγγονός τού αρχιερέα Ααρών, δύο φόνους έκανε και ο Θεός έδωσε εντολή από την γενιά του να βγαίνουν οι ιερείς του Ισραήλ!

Όταν είδε τον Ισραηλίτη Ζαμβρί να αμαρτάνει με την Μαδιανίτιδα Χασβί μπροστά στον Μωυσή και σε όλους τους Ισραηλίτες, δεν κρατήθηκε• σηκώθηκε από την συναγωγή και τους φόνευσε, και έτσι σταμάτησε η οργή του Θεού.

Αν δεν τους σκότωνε και τους δύο, θα έπεφτε οργή Θεού σε όλον τον λαό του Ισραήλ (3). Φοβερό!

Εγώ, όταν διαβάζω στο Ψαλτήρι τον στίχο «Και εστη Φινεές και έξιλάσατο, και έκόπασεν ή θραϋσις» (4), ασπάζομαι πολλές φορές το όνομα του.

Άλλα και ο Χριστός, όταν είδε να πουλούν μέσα στον περίβολο του Ναού βόδια, πρόβατα, περιστέρια, και τους κερματιστές να ανταλλάσσουν χρήματα, πήρε το φραγγέλιο και τους έδιωξε (5).

Ένας πνευματικός άνθρωπος, όταν πάει με αγανάκτηση να υπερασπίση τον εαυτό του για ένα ατομικό του θέμα, αυτό είναι καθαρά εγωιστικό, είναι ενέργεια του πειρασμού. Δέχεται επιδράσεις δαιμονικές εξωτερικές.

Αν κάποιον τον αδικούν ή τον κοροϊδεύουν, αυτόν πρέπει οι άλλοι να τον υπερασπίζονται, για το δίκιο, όχι για προσωπικό τους συμφέρον.

Δεν ταιριάζει να μαλώνεις για τον εαυτό σου.

Άλλο το να αντίδρασης, για να υπερασπισθείς σοβαρά πνευματικά θέματα, θέματα πού αφορούν την πίστη μας, την Ορθοδοξία. Αυτό είναι καθήκον σου.

Όταν σκέφτεσαι τους άλλους και αντιδράς, για να τους βοηθήσεις, τότε αυτό είναι καθαρό, γιατί γίνεται από αγάπη.

Όταν πήγα στο Σινά, κατέβαινα στο μοναστήρι κάθε εβδομάδα, κάθε δεκαπέντε μέρες, για να κοινωνήσω.

Μία φορά μου λέει ένας πολύ απλός δίκαιος που ήταν εκεί: «Α, όχι κάθε εβδομάδα τέσσερις φορές τον χρόνο πρέπει να κοινωνούν οι καλόγεροι».

Τότε είχαν τυπικό να μην κοινωνούν συχνά. Φορούσα και το επανωκαλύμμαυχο. «Ούτε επανωκαλύμμαυχο», λέει. Αυτοί το έβαζαν μόνο στις τελετές.

«Να’ ναι ευλογημένο», λέω. Και το είχα και εγώ ριγμένο στον ώμο σαν κασκόλ και δεν με απασχόλησε ξανά.

Τι; να μαλώσω; Ετοιμαζόμουν εν τω μεταξύ κάθε φορά για την Θεία Κοινωνία και πήγαινα στην Εκκλησία.

Την ώρα που ο παπάς έλεγε «Μετά φόβου Θεού...», έσκυβα το κεφάλι και έλεγα «Εσύ γνωρίζεις, Χριστέ μου, πόση ανάγκη έχω», και ένιωθα τέτοια αλλοίωση, που δεν ξέρω αν θα την ένιωθα, αν κοινωνούσα.

Αφού πέρασαν κάμποσοι μήνες, ήρθαν στο μοναστήρι τέσσερα-πέντε παιδιά, πού από μένα παρακινήθηκαν να έρθουν στο Σινά.

Είπαν λοιπόν και σ' αυτά να μην κοινωνούν.

Έ, τότε μίλησα και τακτοποιήθηκε το θέμα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Απόσπασμα από το στιχηρό των Αίνων της εορτής των Αγίων Πατέρων της Α’ Οικουμενικής Συνόδου.
(2) Βλ. Εξ. 32, 1-20.
(3) Βλ. Αριθμ. 25, 1-15.
(4) Ψαλμ. 105, 30.
(5) Βλ. Ιω.2, 14-15

[XAPA]

Αντιμετώπιση υβριστών


- Γέροντα, στην Αγία Γραφή λέει ότι η βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος δεν συγχωρείται (1). Ποιά είναι η βλασφημία αυτή;

- Βλασφημία κατά του 'Αγίου Πνεύματος γενικά είναι η περιφρόνηση στα θεία, όταν ο άνθρωπος έχει, εννοείται, τα λογικά του. Τότε είναι και ένοχος.

Π.χ. έναν που μου είπε «άντε κι εσύ και οι θεοί σου...», του έδωσα μία σπρωξιά και τον τίναξα πέρα, γιατί αυτό ήταν βλασφημία.

Η περνάνε δύο έξω από μία Εκκλησία. Ο ένας κάνει τον σταυρό του και λέει και στον άλλο «κάνε, ευλογημένε, κι εσύ τον σταυρό σου...» και αυτός αντιδρά: «Άντε κι εσύ που θα κάνω τον σταυρό μου!».

Αυτή η περιφρόνηση είναι βλασφημία. "Αδύνατον επομένως σε έναν ευλαβή άνθρωπο να υπάρχει βλασφημία.

Αλλά και η αναίδεια είναι βλασφημία κατά του Άγιου Πνεύματος. Ο αναιδής διαστρέφει ή καταπατάει λ.χ. μία ευαγγελική αλήθεια, για να δικαιολογήσει την πτώση του.

Δεν σέβεται την αλήθεια, την πραγματικότητα, αλλά την τσαλακώνει εν γνώσει του• τσαλαπατάει ένα ιερό πράγμα. Και αυτό σιγά-σιγά γίνεται πλέον κατάσταση.

Στην συνέχεια απομακρύνεται η Χάρις του Θεού και ο άνθρωπος δέχεται επιδράσεις δαιμονικές. Και αν δεν μετανοήσει, τι εξέλιξη θα έχει... Θεός φυλάξοι!

Όταν όμως ένας θυμώσει και βλασφημήσει ακόμη και το Άγιο Πνεύμα, αυτή η βλασφημία δεν είναι ασυγχώρητη, γιατί ο άνθρωπος δεν πιστεύει την βρισιά που είπε, αλλά την είπε,επειδή εκείνη την στιγμή, πάνω στον θυμό του, έχασε τον έλεγχο του εαυτού του, καί αμέσως μετανοιώνει.

Ο αναιδής όμως δικαιολογεί το ψέμα, για να δικαιολογήσει την πτώση του. Όποιος δικαιολογεί την πτώση του, δικαιολογεί τον διάβολο.


- Γέροντα, πώς δικαιολογεί την πτώση του;

- Μπορεί να θυμηθεί κάτι πού λέχθηκε πριν από δέκα χρόνια για άλλη περίπτωση και να το παρουσίαση σαν παράδειγμα, για να δικαιολογήσει τον εαυτό του. Ούτε ο διάβολος, ο μεγαλύτερος δικηγόρος, δεν θα μπορούσε να σκεφθεί κάτι τέτοιο εκείνη την ώρα.

- Και πώς νιώθει αυτός ο άνθρωπος;

- Πώς νιώθει; Δεν έχει ανάπαυση ποτέ. Εδώ και δίκαιο να έχει κανείς, όταν πάει να δικαιώση τον εαυτό του, πάλι ανάπαυση δεν έχει, πόσο μάλλον να μην έχει δίκαιο και να δικαιολογεί την πτώση του με αναιδέστατο τρόπο.

Γι' αυτό, όσο μπορούμε, να προσέχουμε την αναίδεια και την περιφρόνηση όχι μόνον προς τα θεία άλλα και προς τον πλησίον μας, διότι είναι εικόνα θεού.

Οι αναιδείς άνθρωποι βρίσκονται στο πρώτο στάδιο της βλασφημίας κατά του Αγίου

Πνεύματος.

Εκείνοι που περιφρονούν τα θεία βρίσκονται στο δεύτερο,

και στο τρίτο βρίσκεται ο διάβολος.


- Γέροντα, όταν μιλούν κατά της Εκκλησίας ή κατά του Μοναχισμού κ.λπ., τι πρέπει να κάνη κανείς;

- Κατ' αρχάς, αν κάποιος μιλάει άσχημα λ.χ. για σένα ως άτομο, δεν πειράζει. Να σκεφθείς: «Τον Χριστό, πού ήταν Χριστός, Τον έβριζαν, και δεν μιλούσε• εμένα πού είμαι αμαρτωλός τι μου αξίζει;».

Αν έρχονταν να βρίσουν εμένα ως άτομο, δεν θα με πείραζε καθόλου. Αλλά, όταν με βρίζουν ως μοναχό, βρίζουν και όλο τον θεσμό τού Μοναχισμού, γιατί ως μοναχός δεν είμαι ανεξάρτητος, και πρέπει να μιλήσω.

Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει κανείς να τους αφήσει λίγο να ξεσπάσουν και ύστερα να τους πει δύο κουβέντες.

Κάποτε στο λεωφορείο μία γυναίκα έβριζε τους παπάδες. Την άφησα να ξεσπάσει και, όταν σταμάτησε, της είπα:

«Έχουμε απαιτήσεις από τους παπάδες, αλλά και αυτούς δεν τους έρριξε ο Θεός με τα αλεξίπτωτα. Είναι άνθρωποι και έχουν ανθρώπινες αδυναμίες.

Μπορείς όμως να μου πεις, μία μητέρα σαν εσένα βαμμένη, με κάτι νύχια σαν το γεράκι, τι παιδί θα γέννηση και πώς θα το αναθρέψει; Και παπάς και καλόγερος να γίνει, πώς θα είναι;».

Θυμάμαι, μία άλλη φορά, όταν ταξίδευα με το λεωφορείο από την Αθήνα για τα Γιάννενα, ήταν ένας που δεν σταμάτησε σε όλο τον δρόμο να κατηγορεί έναν μητροπολίτη που είχε δημιουργήσει τότε
κάτι προβλήματα.

Του είπα κανα-δυό κουβέντες και μετά έκανα ευχή. Εκείνος συνέχιζε. Όταν φθάσαμε στα Γιάννενα και κατεβήκαμε, τον πήρα λίγο παράμερα και του λέω: «Με γνωρίζεις ποιος είμαι;». «Όχι», μου λέει.

«Πώς τότε κάθεσαι και λες τέτοια πράγματα; Εγώ μπορεί να είμαι πολύ χειρότερος από τον τάδε που βρίζεις, μπορεί όμως να είμαι και ένας άγιος.

Πώς κάθεσαι εσύ και λες μπροστά μου πράγματα που δεν μπορώ να φανταστώ ότι τα κάνουν ούτε και οι κοσμικοί άνθρωποι;

Κοίταξε να διορθωθείς, γιατί θα φας σκαμπίλι δυνατό από τον Θεό - για το καλό σου φυσικά». Τον είδα μετά, άρχισε να τρέμει.

Αλλά και οι άλλοι κατάλαβαν, όπως είδα από μία αναταραχή που δημιουργήθηκε.

- Βλέπεις να βρίζουν τα άγια και ο άλλος δεν λέει τίποτε. Σ’ αυτήν την περίπτωση η πραότητα είναι δαιμονική.

Μία φορά που έβγαινα από το Άγιον Όρος, συνάντησα στο καράβι και έναν πού είχε φύγει ο καημένος από το Ψυχιατρείο και είχε έρθει στο Όρος.

Φώναζε και έβριζε συνέχεια όλους τους μεγάλους, τους κυβερνήτες, τους γιατρούς... «Τόσα χρόνια, έλεγε, με τάραξαν στα ηλεκτροσόκ και στα χάπια. Εσείς περνάτε καλά. Έχετε την καλοπέραση σας, τα αυτοκίνητα σας.

Έμενα από δώδεκα χρονών η μάνα μου μ' έστειλε σ' ένα νησί. Είκοσι πέντε χρόνια γυρίζω από τρελλοκομείο σε τρελλοκομείο».

Έβριζε όλα τα κόμματα και μετά άρχισε να βρίζει Χριστό και Παναγία. Σηκώνομαι επάνω, «πάψε, του λέω• δεν υπάρχει καμμιά αρχή εδώ μέσα;». Θίχθηκε, φαίνεται, ο συνοδός του - πρέπει να ήταν χωροφύλακας - και τον σύμμασε λίγο.

Είχε πει όλο το πρόβλημα του φωνάζοντας και βρίζοντας. Τον πόνεσα. Μετά ήρθε, μου φίλησε το χέρι. Τον φίλησα. Είχε δίκαιο. Όλοι λίγο -πολύ έχουμε το μερίδιο μας.

Ήμουν και εγώ αιτία πού έβριζε ο καημένος. Αν είχα πνευματική κατάσταση, θα τον είχα κάνει καλά.

- Πόσο είχαν απογοητευθεί οι Φαρασιώτες, τότε με την Ανταλλαγή, όταν έρχονταν με το καράβι στην Ελλάδα! Δυο ναύτες μάλωναν και έβριζαν τον Χριστό και την Παναγία. Τους φάνηκε πολύ βαρύ!

Σου λέει: «Έλληνες, Χριστιανοί, να βρίζουν τον Χριστό και την Παναγία!». Τους άρπαξαν και τους πέταξαν στην
θάλασσα. Ευτυχώς ήξεραν κολύμπι καί γλύτωσαν.

Ακόμη και όταν βρίζουν κάποιον άνθρωπο, πρέπει να τον υπερασπίσουμε, πόσο μάλλον τον Χριστό!

Ήρθε ένα παιδί στο Καλύβι που κούτσαινε, αλλά λαμποκοπούσε το προσωπάκι του. Λέω: «Κάτι γίνεται εδώ, για να λάμπει έτσι η θεία Χάρις!». Τον ρώτησα «τι κάνεις κ.λπ.» και μου είπε τι συνέβη.

Κάποιος, ένα θηρίο μέχρι εκεί πάνω, έβριζε τον Χριστό καί την Παναγία και το παιδί όρμησε επάνω του, για να σταματήσει.

Εκείνος το έβαλε κάτω, το τσαλαπάτησε, του σακάτεψε τα πόδια, και μετά το καημένο κούτσαινε. Ομολογητής! Τι τράβηξαν οι Ομολογητές, οι Μάρτυρες!


- Γέροντα, μερικοί ευλαβείς νέοι δυσκολεύονται στον στρατό με αυτούς πού βρίζουν. Τι να κάνουν;

- Θέλει διάκριση και υπομονή. Ο Θεός θα βοηθήσει. Ο ασυρματιστής που υπηρετούσαμε μαζί στον στρατό ήταν ένας γιατρός άπιστος, βλάσφημος.

Κάθε μέρα ερχόταν στην μονάδα Διοικήσεως, να μου κάνη πλύση εγκεφάλου! Μου έλεγε την θεωρία του Δαρβίνου κ.λπ., κάτι πράγματα χαμένα, βλάσφημα τελείως.

Μετά όμως από κάποιο περιστατικό κατάλαβε μερικά πράγματα. Μία φορά ήμασταν σε μία επιχείρηση και είχαμε φορτωμένα σε ένα μεγάλο μουλάρι τον ασύρματο και το φορείο.

Σε έναν κατήφορο, επειδή γλιστρούσε πολύ, εγώ έπιανα από την ουρά το ζώο και ο γιατρός τραβούσε το καπίστρι.

Σε μία στιγμή, πώς άγγιξε το φορείο λίγο τα αυτιά τού ζώου, και δίνει μία το ζώο και με χτυπάει δυνατά με τα πισινά του πόδια• με πέταξε πέρα.

Σε λίγο συνήλθα και είδα ότι περπατούσα! Το μόνο πού θυμόμουν ήταν ότι φώναξα «Παναγία μου!». Τίποτε άλλο. Τα σημάδια από τα πέταλα τού ζώου ήταν πάνω μου.

Εδώ το στήθος ήταν όλο μαύρο. Με τόση δύναμη με χτύπησε το ζώο! Τα έχασε ό γιατρός που με είδε να περπατώ! Συνεχίσαμε τον δρόμο μας.

Λίγο πιο πέρα στραβοπάτησε ο γιατρός σε μία πέτρα, έπεσε κάτω καί δεν μπορούσε να σηκωθεί να περπατήσει.

Άρχισε να φωνάζει: «Παναγία μου, Χριστέ μου»! Σου λέει: «Τώρα όλοι θα με εγκαταλείψουν πάει, τι θα γίνω; Ποιος θα με βοηθήσει;». Φοβόταν μην τον πιάσουν.

«Μη στενοχωριέσαι, του λέω, θα καθήσω μαζί σου. Αν πιάσουν εμένα, θα πιάσουν κι εσένα». Ο καημένος μετά σκέφθηκε:

«Ο Αρσένιος (2) ενώ τον πέταξε πέρα το ζώο, δεν έπαθε τίποτε, και εγώ λίγο στραβοπάτησα και δεν μπορώ να περπατήσω!».

Σε λίγο σηκώθηκε, αλλά κούτσαινε και τον κρατούσα, για να περπατήσει. Οι άλλοι είχαν προχωρήσει. Πήρε ένα μάθημα και συνήλθε μετά.

Κάθε μέρα έλεγε κάτι βλασφημίες, και τότε, πάνω στον κίνδυνο, φώναζε «Παναγία μου! Παναγία μου!». Τον βόλεψε η Παναγία!

Ένας άλλος, μοτοσυκλετιστής ήταν στον στρατό, δύο φορές είχε σπάσει το πόδι του καί πάλι συνέχιζε να βρίζει.


- Δεν του λέγατε τίποτε, Γέροντα;

- Τι να του πω; Εδώ δεν του έλεγα τίποτε και εκείνος έβριζε συνεχώς τον Χριστό και την Παναγία επίτηδες, για να με στενοχωρή.

Μετά το κατάλαβα και έκανα μόνον ευχή. Και να δείτε, ενώ πρώτα έβριζαν και αυτός και οι άλλοι στα καλά καθούμενα, ύστερα, όταν δυσκολεύονταν σε κάτι και πήγαιναν να βρίσουν, δάγκωναν την γλώσσα τους!

Είναι καλύτερα, αν ένας βρίζει, βλασφημεί κ.λπ. και είναι αναιδής, να κάνης ότι είσαι απασχολημένος και δεν ακούς και να λες την ευχή. Γιατί αν καταλάβει ότι τον παρακολουθείς, μπορεί να βρίζει συνέχεια, καί έτσι γίνεσαι αιτία να δαιμονισθεί.

Όταν όμως δεν είναι αναιδής αλλά ευσυνείδητος, και βρίζει από κακή συνήθεια, μπορείς κάτι να του πεις.

Αν πάλι είναι ευσυνείδητος, άλλα έχει πολύ εγωισμό, πρέπει να προσέξεις να μην του μιλήσεις αυστηρά αλλά ταπεινά, όσο μπορείς, καί με πόνο.

Τι λέει ο Αββάς Ισαάκ;

«Έλεγξον διά της δυνάμεως των αρετών σου τους φιλονεικούντας μετά σού... καί άποστόμωσον αυτούς διά της πραότητος καί της γαλήνης των χειλέων σου. Έλεγξον τους μεν ακόλαστους διά της ενάρετου συμπεριφοράς σου, τους δε αναίσχυντους κατά τας αισθήσεις διά τηςσυστολής των ομμάτων σου»(3)



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002



(1) Βλ. Ματθ. 12,31

(2) Το κατά κόσμον όνομα του Γέροντα.

(3) Άββα Ισαάκ του Σύρου, Οι Ασκητικοί Λόγοι, Λόγος ΚΓ’, εκδ. «Αστήρ».

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

«Πάντα καθαρά τοις καθαροίς» (1)

O πνευματικός άνθρωπος είναι «πυρ καταναλίσκον»


- Γέροντα, πώς μπορεί να ζήση σήμερα κανείς μέσα στην κοινωνία σωστά, χριστιανικά, χωρίς να σκανδαλίζεται από τους ανθρώπους που ζουν μακριά από τον Θεό;

- Γιατί να σκανδαλίζεται από τους άλλους που δεν είναι κοντά στον Θεό;

Εάν ήταν μέσα σε μία οικογένεια και είχε έξι - οκτώ αδέλφια και ένα-δύο από αυτά τα παρέσυρε ο σατανάς και ζούσαν αμαρτωλή ζωή, θα τον σκανδάλιζε η αμαρτωλή ζωή τους;

- Όχι, θα πονούσε, γιατί θα ήταν αδέλφια του.


- Έ, λοιπόν, το κακό βρίσκεται μέσα μας.

Δεν έχουμε αγάπη, γι' αυτό δεν νιώθουμε όλους τους ανθρώπους αδελφούς μας και σκανδαλιζόμαστε από την ζωή τους.

Όλοι είμαστε μία μεγάλη οικογένεια και είμαστε μεταξύ μας αδέλφια, γιατί όλοι οι άνθρωποι είναι παιδιά του Θεού.

Εάν νιώσουμε πραγματικά ότι είμαστε αδέλφια με όλους τους ανθρώπους, θα πονούμε για όσους ζουν μέσα στην αμαρτία και δεν θα μας σκανδαλίζει η αμαρτωλή ζωή τους, αλλά θα προσευχόμαστε γι’ αυτούς.

Άρα, αν σκανδαλιζώμαστε, το κακό βρίσκεται μέσα μας• δεν είναι έξω από μας. Να λέμε στον εαυτό μας, όταν σκανδαλίζεται: «Εσύ πόσους σκανδαλίζεις;

Για όνομα του Θεού, να μην ανέχεσαι τον αδελφό σου; Εσένα πώς σε ανέχεται ο Θεός με τόσα που κάνεις;».

Σκεφθείτε τον Θεό, την Παναγία, τους Αγγέλους, που βλέπουν στην γη όλους τους ανθρώπους - σαν να βρίσκονται σε ένα μπαλκόνι και βλέπουν στην πλατεία τους ανθρώπους που είναι συγκεντρωμένοι εκεί - άλλους να κλέβουν, άλλους να μαλώνουν, άλλους να αμαρτάνουν σαρκικά κ.λπ. Πώς τους ανέχονται!

Πώς ανέχονται όλη την κακία και την αμαρτία που υπάρχει στον κόσμο και εμείς να μην ανεχώμαστε τον αδελφό μας! Είναι φοβερό!


- Γέροντα, τι σημαίνει αυτό που λέει ο Απόστολος Παύλος «Ό Θεός ημών πυρ καταναλίσκον»(2);

- Σε ένα καμίνι άμα πετάξεις χαρτιά, σκουπίδια, τι θα γίνουν; Δεν θα καούν; Έτσι και στον πνευματικό
άνθρωπο, ότι και αν του πετάξη ο πειρασμός, καίγεται. «Πύρ καταναλίσκον»

Όταν ανάψη στον άνθρωπο η θεία φλόγα, όλα καίγονται. Δεν κολλούν οι άσχημοι λογισμοί μετά.

Δηλαδή δέν παύει ο διάβολος να του πετάη άσχημους λογισμούς, αλλά ο πνευματικός άνθρωπος είναι «πύρ» και τους καίει. Οπότε κουράζεται μετά ο διάβολος και σταματάει.

Γι' αυτό και ο Απόστολος Παύλος πάλι λέει: «Πάντα καθαρά τοις καθαροίς».

Στους καθαρούς είναι όλα καθαρά• δέν υπάρχει τίποτε ακάθαρτο. Τους καθαρούς και μέσα στον βούρκο να τους ρίξης, θα παραμείνουν καθαροί σαν τις ακτίνες του ήλιου που, όπου και αν πέσουν, παραμένουν φωτεινές και καθαρές.

Ο πνευματικός άνθρωπος από τον άγιο αλλοιώνεται με την καλή έννοια και από τον σαρκικό άνθρωπο δεν ερεθίζεται. Τον βλέπει, τον πονάει, αλλά δεν παθαίνει κακό.

Ένας άνθρωπος σε μέση πνευματική κατάσταση από έναν πνευματικό άνθρωπο αλλοιώνεται προς το καλό• από έναν σαρκικό άνθρωπο αλλοιώνεται πάλι, αλλά προς το κακό.

Ο σαρκικός άνθρωπος τον άγιο δεν τον καταλαβαίνει και από τον σαρκικό ερεθίζεται. Και ενώ δαιμονισμένος βλέπει τον άγιο και φεύγει, ο σαρκικός άνθρωπος πάει προς τον άγιο, για να τον πειράξη και να τον σκανδαλίση.

Ένας που έχει φθάσει σε κατάσταση Σοδομιτών σκανδαλίζεται και από τους Αγγέλους ακόμη (3).

Ο ταπεινός άνθρωπος, ακόμη και άπειρος πνευματικά να είναι, διακρίνει τον Άγγελο του θεού από τον δαίμονα, γιατί έχει πνευματική καθαρότητα και συγγενεύει με τον Άγγελο.

Ενώ ο εγωιστής και σαρκικός, εκτός που πλανιέται εύκολα από τον πονηρό διάβολο, μεταδίδει και αυτός πονηριά και προκαλεί με την σαρκικότητά του καί βλάπτει τις φιλάσθενες ψυχές με τα πνευματικά του μικρόβια.


- Γέροντα, πώς φθάνει κανείς στην κατάσταση να τα βλέπη όλα καθαρά;

- Πρέπει να καθαρισθή η καρδιά, για να αναπαύεται μέσα του η Χάρις του Θεού. «Καρδίαν καθαραν κτίσον εν έμοί, ό Θεός» δεν λέει ο Ψαλμός; (4)

Όταν καθαρισθή η καρδιά, η ανδρική ή η γυναικεία, κατοικεί μέσα της ο Χριστός και ούτε σκανδαλίζουν τότε οι άνθρωποι ούτε σκανδαλίζονται, αλλά μεταδίδουν Χάρη και ευλάβεια.

Ο άνθρωπος που προσέχει και διατηρεί την πνευματική του καθαρότητα, διατηρεί και την θεία Χάρη. Έτσι βλέπει τα πάντα καθαρά, αλλά και τα ακάθαρτα τα αξιοποιεί.

Τα κάνει και αυτά καλά στο πνευματικό του καλό εργοστάσιο. Τα άχρηστα χαρτιά τα κάνει καθαρές χαρτοπετσέτες, κόλλες, τετράδια κ.λπ., τα σπασμένα μπρούντζα τα κάνει κηροπήγια και μανουάλια
κ.λπ.

Αντίθετα, ο άνθρωπος που δέχεται την πονηριά και σκέφτεται πονηρά, και τα καλά τα μετατρέπει στο κακό, όπως το εργοστάσιο που κάνει πολεμικό υλικό, και το χρυσάφι το κάνει σφαίρες και κάλυκες κανονιού, γιατί έτσι είναι φτιαγμένες οι μηχανές του.

Οταν άρχίζη κανείς να κάνη υποχωρήσεις στην αμαρτία, εσωτερικά μαυρίζει, θολώνουν τα μάτια της ψυχής του και βλέπει θολά.

Υστερα, είναι μολυσμένος από την αμαρτία και η αμαρτία τον μπερδεύει. Ακόμη και τα καθαρά μπορεί να τα δη αμαρτωλά.

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να πιστέψουν λ.χ. ότι μερικοί νέοι ή νέες ζουν αγνή, καθαρή ζωή.

«Αδύνατο, λένε, σήμερα νά συμβαίνη αυτό». Οι καημένοι είναι τόσο βουτηγμένοι μέσα στην αμαρτία που όλα τα βλέπουν αμαρτωλά.

Οι άνθρωποι που κοιμούνται με τα ταγκαλάκια (5), δεν μπορούν να σκεφθούν ότι υπάρχουν άλλοι που κοιμούνται με τα αγγελάκια.

Να μη ζητάμε όμως από τους χοίρους να ευλαβούνται τα κρίνα. Βλέπεις, και ο Χριστός είπε : «Μή βάλητε τους μαργαρίτας υμών έμπροσθεν των χοίρων, μήποτε καταπατήσωσιν αυτούς»(6).

Γι' αυτό όποιος ζη πνευματικά, καθαρά, καλά είναι να προσέχη πολύ να μην ξεθαρρεύη ποτέ στους κοσμικούς ούτε και να τους δίνη πνευματικά δικαιώματα, για να μη βλαφθή και για να μην τους βλάψη, διότι οι κοσμικοί άνθρωποι άλλο τυπικό έχουν και άλλον κανονάρχη (7) και δεν μπορούν να διακρίνουν το άγιο Μύρο από την κολώνια.


- Μπορεί, Γέροντα, κάποιος που θέλει να ζήση κοντά στον Χριστό να έμποδισθή από εξωτερικούς πειρασμούς;

- Όχι. Από τον Χριστό μπορεί να μας χωρίση μόνον η μη πνευματική ζωή μας. Τo ταγκαλάκι αυτήν την δουλειά έχει: να δημιουργή σκάνδαλα και να σκορπάη κακότητα• να μάχεται τους ανθρώπους πότε σκληρά, πότε πονηρά.

Ο Χριστός μας αγαπάει και βρίσκεται κοντά μας, όταν ζούμε σύμφωνα με τό θέλημα Του. Γι' αυτό, όταν βλέπετε να δημιουργούνται σκάνδαλα, μη φοβάσθε και μην πανικοβάλλεσθε.

Εάν δεν αντιμετωπίζη κανείς τά πράγματα πνευματικά, δεν θα χαρή ούτε μία ήμερα, διότι θα του βρη ο διάβολος τον στόχο, δηλαδή το ευαίσθητο σημείο, και θα δημιουργή συνέχεια σκάνδαλα, για να τον στεναχωρή, σήμερα μ' αυτό, αύριο μ' εκείνο, μεθαύριο με το άλλο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Τίτ. 1, 15.
(2) 'Εβρ. 12,29.
(3) Βλ. Γεν. 19, 1-5.
(4) Ψαλμ. 50, 12.
(5) Έτσι αποκαλούσε ό Γέροντας τον διάβολο.
(6) Ματθ. 7, 6
(7) Κανονάρχης: ό διατεταγμένος νά προαναγγέλλει αυτό πού θά ψάλουν οί χοροί των ψαλτών. Έδώ εννοεί ό Γέροντας ότι ό διάβολος «κανοναρχεί» τόν άνθρωπο πού ζή κοσμικά, δηλαδή του υπαγορεύει τι νά κάνη.

[XAPA]

Να μη δημιουργούμε εμείς σκάνδαλα



Όσο μπορούμε, να προσέχουμε να μη δίνουμε εμείς αφορμές και δημιουργούνται άσχημες καταστάσεις

Να μην ανοίγουμε χαραμάδες στον πονηρό, γιατί οι ψυχές που έχουν βλαμμένο λογισμό βλάπτονται και αφορμή ζητάνε να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους.

Ετσι από την μια χτίζουμε και από την άλλη γκρεμίζουμε.

Είχαν έρθει μιά φορά στο Καλύβι μερικοί νέοι, μοντέρνα παιδιά, και συζητήσαμε. Εκείνη την ήμερα θα έβγαινα από το Αγιον Όρος.

Όταν το έμαθαν, βγήκαν και εκείνα από το Όρος και στο καραβάκι ήρθαν και κάθησαν κοντά μου.

Με πολύ ενδιαφέρον με ρωτούσαν για διάφορα πνευματικά θέματα. Μερικοί όμως το παρεξήγησαν και μας κοίταζαν πολύ ύποπτα.

Εάν μπορούσα να προβλέψω ότι θα το παρεξηγούσαν αυτό οι άλλοι, θα φρόντιζα να λάβω τα μέτρα μου.

Ο κόσμος είναι πονηρός. Πρέπει να φροντίζουμε να μη δημιουργούμε σκάνδαλα.

Δεν ευθυνόμαστε για όσα δεν μπορούμε να πάρουμε τα μέτρα μας ή για όσα δεν έχουμε πείρα.

Να μην περιμένουμε μισθό από τον Θεό, όταν εμείς από απροσεξία δημιουργούμε προβλήματα.

Μισθό έχουμε, όταν εμείς είμαστε προσεκτικοί, αλλά δημιουργή ο εχθρός προβλήματα.

Μου λέει λ.χ. κάποιος ότι είμαι πλανεμένος. Πρώτα θα δω αν είμαι πλανεμένος ή όχι. «Για να το πη αυτός, κάτι θα είδε.

Δεν μπορεί να το είπε στα καλά καθούμενα• κάτι θα παρεξήγησε», σκέφτομαι και ψάχνω να βρω που με παρεξηγεί, για να το διορθώσω.

Αν λέη ότι είμαι πλανεμένος, είμαι μάγος, για μένα είναι κέρδος, γιατί δεν θα μαζεύεται κόσμος και θα ησυχάσω. Αλλά αυτός ο καημένος θα κολασθή, γιατί κάνει κακό στην Εκκλησία, κρίμα δεν είναι; Και φταίω εγώ, γιατί κάτι δεν πρόσεξα.

Π.χ. έρχονται μερικοί να μου φιλήσουν το χέρι και τους χτυπάω ελαφρά στο κεφάλι. Ο άλλος το βλέπει και λέει: «Τους ευλογεί, ενώ είναι μοναχός! Τί είναι αυτός;». Δεν φταίνε αυτοί, πρέπει εγώ να μην το ξανακάνω.


- Γέροντα, όταν κανείς από απροσεξία δημιουργή κάποιο σκάνδαλο, μερικοί λένε: «Άσ' τον αυτόν, έχει το ακαταλόγιστο».

- Το ακαταλόγιστο έχει ένας που δέν μπορεί να σκεφθή, όχι αυτός που δεν προσέχει.

Ο απρόσεκτος ανάβει φωτιά και δεν σκέφτεται ότι θα πιάση πυρκαγιά εκεί που την άναψε.

Οταν καμμιά φορά βάζη φωτιά ένας τέτοιος άνθρωπος και καψαλίζη και άλλες ψυχές, έχουμε καθήκον να ευχώμαστε και να ρίχνουμε και κανέναν κουβά νερό.

Είναι και άλλοι που είναι ορμητικοί, έχουν και ευλάβεια μαζί με βλάβη και, όταν ακούσουν κάτι με το οποίο δεν συμφωνούν, χωρίς να εξετάσουν αν είναι σωστό ή όχι, τα κάνουν όλα γυαλιά καρφιά.

Τότε πρέπει με τρόπο άλλοτε να πατάμε λίγο φρένο και άλλοτε, όταν σταματάνε, να βάζουμε πάλι με τρόπο καμμιά πέτρα στον τροχό τους, γιατί μπορεί να πάρουν και ανάποδα στροφές και να πάρουν και άλλους σβάρνα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002