Τα δικαιώματα (1) του μοναχού τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή- Γέροντα, τι είναι το δικαίωμα;- Το δικαίωμα είναι κοσμική λογική.
Ο άνθρωπος, όσο πιο κοσμικός είναι, τόσο περισσότερο δικαίωμα έχει.
όσο πιο πνευματικός είναι, τόσο λιγώτερο δικαίωμα έχει.
Ειδικά ο μοναχός έχει μόνον υποχρεώσεις. δεν έχει δικαίωμα για τίποτε.
Θέλω να πω ότι δεν πρέπει να έχη απαίτηση από κανέναν και για τίποτε.
Το να ζητά ο μοναχός δικαιώματα σ' αυτήν την ζωή, ενώ απαρνήθηκε τα πάντα
για την αγάπη του Χριστού, είναι τελείως λάθος. Βρίζει τον Χριστό, τον Μοναχισμό.
Οι κοσμικοί έχουν δικαιώματα πολλά. κοσμικοί είναι.
Τα δικαιώματα του μοναχού, αλλά και του πνευματικού ανθρώπου, τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή.
Το δικαίωμα σήμερα παρουσιάζεται σχεδόν σε όλους τους νέους, αλλά και σε νέους μοναχούς.
Μερικοί νέοι μοναχοί δεν ξέρουν γιατί έγιναν μοναχοί και τι θα πη Μοναχισμός, γι' αυτό έχουν ένα δικαίωμα,
ένα κοσμικό πνεύμα, μιά παράξενη λογική, μιά ανθρώπινη δικαιοσύνη, από όλες τις πλευρές.
Αυτή η ανθρώπινη δικαιοσύνη ξεκίνησε από το ευρωπαϊκό πνεύμα και μπήκε και στον Μοναχισμό.
Στην καλογερική, την σημερινή εποχή, συναντάει κανείς πολλές φορές αυτό το πνεύμα:
«Δεν τον βλάπτω τον άλλον, δεν θέλω να με βλάψη. δεν τον αδικώ. είμαι εντάξει».
«Έκανα, λένε μερικοί, την δουλειά μου, βοήθησα εκεί», τελείωσα. Είμαι εντάξει.
Η άλλη δουλειά δεν είναι δική μου, φεύγω. πάω στο κελλί για πνευματικά».
Δεν εξετάζουν αν ο άλλος είναι φιλάσθενος ή έχη πονοκέφαλο και δεν μπορή να δούλεψη,
ή δουλεύη λιγώτερο, γιατί είναι από αγρυπνία και είναι περισσότερο κουρασμένος.
Η λένε: «αυτή η μερίδα είναι δική μου. την δικαιούμαι», και δεν εξετάζουν αν ο άλλος
είναι πιο αδύνατος ή ο οργανισμός του καταναλίσκη περισσότερο, και έχει ανάγκη από περισσότερη τροφή.
Οπότε καταλήγουν να βρίσκωνται σε πνευματικό χώρο, αλλά να έχουν μιά νοοτροπία κοσμική,
και έτσι γίνονται συνεπείς κοσμικοί.
Ξέρετε τι είναι να βλέπης ανθρώπους πνευματικούς να αντιμετωπίζουν κοσμικά τα πράγματα;
Λίγο-πολύ δηλαδή παρατήρησα σε αρκετούς μοναχούς το έξης:
Την νηστεία, την προσευχή, την ακολουθία, το διακόνημα, τα κάνουν.
Φορούν ένδυμα μοναχικό, έχουν καλογερικό πρόγραμμα, αλλά η αντιμετώπιση,
αντί να είναι πνευματική, είναι κοσμική, γιατί κοιτούν πως να μην τους πουν
καμμιά κουβέντα, να μην αδικηθούν.
Δηλαδή βρίσκονται στην κοσμική δικαιοσύνη και πολλές φορές ούτε και εκεί φθάνουν.
Άντε τώρα να συνεννοηθής πνευματικά μ' αυτούς.
Αυτοί τα κανονίζουν έτσι, ώστε να μη δυσκολευθή μεθαύριο ο Χριστός μαζί τους να κάνη... λογαριασμούς!
Μα, ενώ ο Χριστός παρακολουθεί τον καθέναν πόσο αδικείται, πόσο θυσιάζεται,
και θα τον ανταμείψη ανάλογα, αυτοί θέλουν να τακτοποιήσουν μόνοι τους τον λογαριασμό τους.
Είμαι αγανακτισμένος γενικά με την σημερινή νοοτροπία που βλέπω σε μερικούς νέους μοναχούς.
Μια ανθρώπινη δικαιοσύνη! Πως να χωρέση η ανθρώπινη δικαιοσύνη στην πνευματική ζωή;
Και στην κοσμική ζωή δεν βγαίνεις πέρα με την ανθρώπινη δικαιοσύνη, πόσο μάλλον στην πνευματική.
Όταν ήμουν στο Κοινόβιο, όλοι κοίταζαν πως να κάνουν κάποια θυσία.
Στην δουλειά, στο φαγητό, σε όλα υπήρχε αυτό το πνεύμα:
Σκέφτονταν πρώτα τον άλλον, και γι' αυτό ζούσαν τον Παράδεισο.
Ήταν κάποιος λ.χ. στην τράπεζα; Κοιτούσε να φάη αυτός λιγώτερο, για να μείνη το περισσότερο για τον άλλον.
Και αδύνατος να ήταν ο ίδιος, δεν το λάμβανε υπ' όψιν.
Ούτε εξέταζε τι ήταν ο άλλος. Έκανε Θυσία.
Ούτε έβαζε την κρίση του να πη: «Θα του κάνη κακό, αν φάη περισσότερο».
Από την στιγμή που ο μοναχός κοιτάζει να μην τον αδικήσουν, να μην κουρασθή πολύ,
να μην πάη χαμένος ο κόπος του, είναι σαν να μην πιστεύη ότι υπάρχει Θεός, ότι υπάρχει άλλη ζωή,
μέλλουσα Κρίση και θεία ανταπόδοση. Και αν δούλεψη λίγο παραπάνω, ούτε αυτό θα πάη χαμένο.
Μόνον ο κόπος των ζώων πάει χαμένος.
Και αυτά τα καημένα, παρόλο που εξ αιτίας μας ταλαιπωρούνται - μετά την παράβαση των Πρωτοπλάστων
η φύση συστενάζει με τον άνθρωπο -, θυσιάζονται για μας! Είναι φοβερό!
Βλέπετε, τα άγρια ζώα, όταν τραυματίζωνται από τους κυνηγούς, τι τραβάνε!
Σακατεμένα, με σπασμένα πόδια, να μην μπορούν να τρέξουν, να τα ξεκοιλιάζουν
τα μεγάλα ζώα, να τα τρώνε, και να μην έχουν καμμιά ανταμοιβή!
Ο άνθρωπος, αν δεν τα καταλαβαίνη αυτά, δεν είναι άνθρωπος.
Γι' αυτό του έδωσε ο Θεός το μυαλό, για να το δουλεύη σωστά και να βρη τον δρόμο του.
Εγώ δεν λέω τώρα να σκοτώνεστε στην κούραση, αλλά να υπάρχη φιλότιμο.
- Δηλαδή, εσείς, Γέροντα, θέλετε να σκιρτάη η καρδιά μας, να λαχταράη να αναπαύσουμε τον άλλον.- Ναι, γιατί, όταν κοιτάζης πως να ανάπαυσης τον άλλον και αφήνης τον εαυτό σου
εν λευκώ στα χέρια του Θεού, δεν κουράζεσαι.
Και αν κουρασθής και πης ότι κουράστηκες, πάει, το έχασες.
Τι, θα σε πλήρωση ο Χριστός για την κακομοιριά; Μπάτσο θα σου δώση.
Όσο μπορείτε, αυτό να κοιτάξετε. Αυτή είναι η πνευματική εργασία που πρέπει να κάνετε.
Και άσκηση αν κάνετε, δεν ωφελεί, γιατί, αν κανείς δεν κάνη αυτήν την εργασία,
δουλεύει σε άλλη συχνότητα από την συχνότητα του Θεού.
Πάνε όλα μετά χαμένα, και οι μετάνοιες και οι νηστείες...
Δεν λέω αυτά να μη γίνωνται, αλλά να μη νομίζη κανείς ότι, επειδή κάνει εκείνο, εκείνο..., είναι εντάξει!
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002
(1) Η λέξη «»δικαίωμα» στην μοναχική γλώσσα δηλώνει την τάση του μοναχού να δικαιώνη τον εαυτό του και την απαίτηση να ικανοποιή οποιαδήποτε εγωκεντρική επιθυμία του.