Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Γιατί θυμώνουμε



– Γέροντα, εγώ νομίζω ότι δεν θυμώνω, αλλά απλώς νευριάζω.

– Πώς γίνεται αυτό, βρέ παιδί;

Αν νευριάζης, πρέπει να εξετάσης να δής μήπως έχεις το πάθος του θυμού.

Άλλο αν κάποιος νευριάση και πη καμμιά κουβέντα, επειδή είναι κουρασμένος ή έχει κάποιο πρόβλημα, έναν πόνο κ.λπ.

Τότε «καλημέρα» να του πη ο άλλος, «δέν με παρατάς κι εσύ!», μπορεί να του απαντήση.

Μά καλά, «καλημέρα» του είπε· δεν του είπε κάτι κακό.

Αυτός όμως είναι κουρασμένος, έχει τον πόνο του, γι᾿ αυτό αντιδρά έτσι.

Βλέπεις, και το πιο υπομονετικό γαϊδουράκι, όταν το παραφορτώσης, θα κλωτσήση.


– Γέροντα, όταν δεν είμαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό μου, μου φταίει το καθετί και αντιδρώ.

– Αν δεν είσαι συμφιλιωμένη με τον εαυτό σου, αυτό σημαίνει ότι έχεις μία πνευματική αδιαθεσία και είναι φυσικό μετά να αντιδράς.

Όπως, όταν κάποιος είναι σωματικά άρρωστος, χάνει καμμιά φορά την υπομονή του και κουράζεται λ.χ.

να ακούη τους άλλους να μιλάνε, έτσι και όταν δεν είναι σε καλή πνευματική κατάσταση,

του λείπει η εγρήγορση, η υπομονή, η ανεκτικότητα.


– Τί φταίει, Γέροντα, που θυμώνω με το παραμικρό;

– Φταίει που πιστεύεις ότι πάντοτε φταίνε οι άλλοι.

Ο θυμός σ᾿ εσένα ξεκινάει από τους αριστερούς λογισμούς που βάζεις για τους άλλους.

Εάν βάζης δεξιούς λογισμούς, δεν θα εξετάζης τί σού είπαν ή πώς σού το είπαν,

θα παίρνης το βάρος επάνω σου και δεν θα θυμώνης.


– Όμως, Γέροντα, δεν μπορώ να πιστέψω ότι πάντοτε φταίω εγώ.

– Φαίνεται, υπάρχει μέσα σου κρυφή υπερηφάνεια.

Να προσέχης, γιατί ο θυμός έχει μέσα δικαιολογία, υπερηφάνεια, ανυπομονησία, αναίδεια.


– Γέροντα, γιατί σήμερα οι άνθρωποι νευριάζουν τόσο εύκολα;

– Τώρα και οι μύγες νευριάζουν! Έχουν πείσμα, θέλημα!...

Παλιά, αν τις έδιωχνες, έφευγαν. Τώρα, επιμένουν...

Είναι όμως αλήθεια ότι και μερικά επαγγέλματα σήμερα όχι μόνο δεν βοηθούν για την ψυχική ηρεμία,

αλλά και τον εκ φύσεως ήρεμο άνθρωπο μπορεί να τον κάνουν νευρικό.


– Γέροντα, εγώ, όταν ήμουν στον κόσμο, θύμωνα πολύ· τώρα στο μοναστήρι γιατί δεν θυμώνω;

– Πολλές φορές, από μερικές εξωτερικές αφορμές αγανακτεί ο άνθρωπος και ξεσπά,

επειδή δεν αναπαύεται με αυτό που κάνει και θέλει κάτι άλλο.

Αυτές όμως οι αντιδράσεις είναι εξωτερικές σκόνες που φεύγουν, όταν βρη ο άνθρωπος αυτό που τον αναπαύει.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

«Οργίζεσθε και μη αμαρτάνετε»(1)



– Γέροντα, η αγανάκτηση προέρχεται από εγωισμό;

– Όχι πάντοτε.

Υπάρχει και δίκαιη, θεία, αγανάκτηση.

Ο Προφήτης Μωυσής τις πλάκες με τις εντολές κρατούσε στα χέρια του

καί, όταν είδε τους Ισραηλίτες να θυσιάζουν στο χρυσό μοσχάρι,

τις πέταξε κάτω από θεία αγανάκτηση και τις έσπασε(2).

Πριν ανεβή στο όρος Χωρήβ(3), για να πάρη τις εντολές, τους είχε πει τί έπρεπε να κάνουν μέχρι να γυρίση.

Ύστερα και οι ίδιοι έβλεπαν τα αστροπελέκια στο Χωρήβ, αλλά, επειδή άργησε να επιστρέψη, έψαχναν για θεό.

Πήγαν στον Ααρών και του είπαν: «Ο Μωυσής δεν ξέρουμε τί έγινε.

Ποιός θα μας οδηγήση τώρα; Σήκω και φτιάξε μας θεούς, για να μας οδηγήσουν».

Ο Ααρών αντιστάθηκε στην αρχή, αλλά μετά υποχώρησε.

Κοπίασαν λοιπόν, έφτιαξαν ένα καμίνι, έρριξαν μέσα όλα τα χρυσαφικά που τους είχαν δώσει οι Αιγύπτιοι,

πριν φύγουν από την Αίγυπτο (4), και έκαναν ένα ολόκληρο χρυσό μοσχάρι.

Το έστησαν επάνω σε έναν βράχο και άρχισαν να πίνουν και να γλεντούν.

«Αυτό θα μας οδηγήση», έλεγαν.

Τότε ο Θεός είπε στον Μωυσή: «Κατέβα γρήγορα, γιατί ο λαός αποστάτησε».

Καθώς λοιπόν κατέβαινε ο Μωυσής από το Σινά, άκουσε φωνές.

Του λέει ο Ιησούς του Ναυή που τον περίμενε λίγο πιο κάτω: «Τί γίνεται; ήρθαν οι αλλόφυλοι!».

«Αυτές οι φωνές δεν είναι από πόλεμο· γλέντια είναι», του λέει ο Μωυσής.

Πλησιάζουν και τί να δούν!

Αυτοί είχαν χαρές, γιατί θα τους οδηγούσε το μοσχάρι στην Γη της Επαγγελίας! Βλέπεις, ήταν χρυσό!...

Οπότε αγανάκτησε ο Μωυσής και έρριξε κάτω τις πλάκες με τις εντολές και τις έσπασε.

Ένας πνευματικός άνθρωπος μπορεί να νευριάση, να αγανακτήση και να φωνάξη, αλλά για θέματα σοβαρά, πνευματικά.

Δεν έχει όμως κακία μέσα του ούτε κάνει κακό στον άλλον.

«Οργίζεσθε και μη αμαρτάνετε»(5), δεν λέει ο Δαβίδ;



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Ψαλμ. 118, 60.
2) Βλ. Έξ. 32, 1-24.
3) Ονομασία του όρους Σινά, η οποία συναντάται στην Παλαιά Διαθήκη.
4) Βλ. Έξ. 11, 1-3 και 12, 36-37. Οι Ισραηλίτες, λίγο πριν από την έξοδό τους από την Αίγυπτο, είχαν δανεισθή κατ᾿ εντολήν του Θεού από τους Αιγυπτίους σκεύη ασημένια και χρυσά και ιματισμό. Αυτά δεν τα επέστρεψαν, γιατί στην συνέχεια θανατώθηκαν τα πρωτότοκα των Αιγυπτίων και ο Φαραώ φοβήθηκε και τους έδιωξε αμέσως από την Αίγυπτο.
5) Ψαλμ. 4, 5.

[XAPA]

«Ητοιμάσθην και ουκ εταράχθην» (1)



– Γέροντα, πώς θα ξεπεράσω τον θυμό;

– Σκοπός είναι να προλαβαίνης να μη φθάνης στον θυμό.

Και το γάλα, αν δεν προλάβης να το κατεβάσης από την φωτιά, μόλις φουσκώση, χύνεται.


– Πώς θα προλαβαίνω να μη θυμώνω;

– Χρειάζεται επαγρύπνηση.

Να παρακολουθής τον εαυτό σου και να συγκρατής τον θυμό σου, για να μη ριζώση μέσα σου το πάθος,

γιατί μετά, και να θελήσης να το κόψης με το τσεκούρι, θα πετάη συνέχεια «λαίμαργα»(2) .

Να θυμάσαι αυτό που είπε ο Δαβίδ: «Ητοιμάσθην και ουκ εταράχθην»(3) .

Είδες εκείνος ο μοναχός τί έκανε;

Μόλις έβγαινε από το κελλί του, έκανε τον σταυρό του και έλεγε:

«Θεέ μου, φύλαξέ με από τους πειρασμούς» και ήταν έτοιμος να αντιμετωπίση πειρασμό.

Ήταν σαν να κρατούσε σκοπιά.

Κοιτούσε από που θα του έρθη ο πειρασμός, για να αμυνθή.

Αν λοιπόν κάποιος αδελφός του φερόταν άσχημα, αυτός ήταν έτοιμος και τον αντιμετώπιζε με πραότητα και ταπείνωση.

Έτσι να κάνης κι εσύ.


– Γέροντα, μερικές φορές σε έναν πειρασμό λέω από μέσα μου: «δέν θα μιλήσω», αλλά στο τέλος ξεσπάω.

– Τί θα πη ξεσπάς; Τα σπασμένα τί γίνονται μετά; Καίγονται;

Δεν έχεις, φαίνεται, πολλή υπομονή, γι᾿ αυτό φθάνεις μέχρις ενός σημείου και ύστερα ξεσπάς.

Χρειάζεσαι λίγη ακόμη... Πριν μιλήσης, να λές δυό-τρείς φορές την ευχή, για να πάρης λίγο φώς.

Μια γυναίκα, όταν θύμωνε, έλεγε το «Πιστεύω» και ύστερα μιλούσε.

Κοσμικοί άνθρωποι και βλέπεις τί αγώνα κάνουν!


– Γέροντα, όταν αντιδρώ με την συμπεριφορά μιας αδελφής, τί να κάνω;

– Να βλέπης την αδελφή με καλωσύνη.

Να προσπαθής να την δικαιολογής με αγάπη.

Αυτό θα σε βοηθήση να αποκτήσης φυσιολογικά μια σταθερή, καλή πνευματική κατάσταση καί,

όταν θα έρχεται το πάθος του θυμού, θα βρίσκη κατειλημμένη την θέση της καρδιάς σου από την αγάπη

και δεν θα μπορή πλέον να σταθή· θα φεύγη.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

1) Ψαλμ. 118, 60.
2) Λαίμαργα: Τα κλαδιά που απομυζώντας τον χυμό του δένδρου αναπτύσσονται υπερβολικά, αλλά δεν δίνουν καρπό.
3) Ψαλμ. 118, 60.

[XAPA]

Με την ταπείνωση και την σιωπή δίνουμε τόπο στην οργή



– Γέροντα, πώς δίνει κανείς τόπο στην οργή;

– Με την ταπείνωση και την σιωπή δίνουμε τόπο στην οργή.

Γιατί λέμε ότι το φίδι είναι φρόνιμο;

Παρόλο που έχει όπλο δυνατό, το δηλητήριο, και μπορεί να μας κάνη κακό,

λίγο θόρυβο αν ακούση, αμέσως φεύγει· δεν πάει κόντρα, δίνει τόπο στην οργή.

Έτσι κι εσύ, αν κανείς σού πη κανέναν λόγο και σε πειράξη, μην απαντάς.

Αν σιωπήσης, αφοπλίζεις τον άλλον.


Μια φορά στο Καλύβι ο Ντίκας, ο μεγάλος γάτος, πήγε να χτυπήση ένα βατραχάκι.

Εκείνο δεν κουνήθηκε καθόλου, οπότε ο Ντίκας το άφησε και έφυγε.

Το βατραχάκι με την σιωπή του και με τήν... ταπείνωσή του τον νίκησε.

Αν κουνιόταν λίγο, θα το τίναζε ο Ντίκας επάνω και θα το χτυπούσε σαν το ντέφι.


– Γέροντα, όταν διαφωνούμε με κάποια αδελφή και επιμένη η καθεμιά στην γνώμη της, φθάνουμε σε αδιέξοδο και τελικά νευριάζω.

– Κοίταξε, πρέπει η μια από τις δυο σας να ταπεινωθή και να υποχωρήση· αλλιώς δεν γίνεται.

Αν δύο άνθρωποι θέλουν να περάσουν ένα μακρύ ξύλο από μια μικρή πόρτα,

πρέπει ο ένας να κάνη πίσω, για να μπή πρώτα ο άλλος· διαφορετικά δεν θα μπορέσουν να περάσουν.

Όταν ο καθένας επιμένη στην γνώμη του, είναι σαν να χτυπάη ο πυριόβολος (1) στην στουρναρόπετρα και πετιούνται φωτιές!...

Οι Φαρασιώτες(2), όταν κάποιος επέμενε στο δικό του, έλεγαν:

«Ας είναι το δικό σου κατσίκι θηλυκό και το δικό μου αρσενικό» (3), κι έτσι απέφευγαν τον καβγά.

Πάντως, όποιος υποχωρεί, κέρδος έχει, γιατί στερείται κάτι, κάνει μια θυσία, και αυτό του δίνει την χαρά και την ειρήνη.


– Και όταν κανείς εξωτερικά φέρεται σωστά και υποχωρή, αλλά μέσα του αντιδρά;

– Αυτό σημαίνει ότι μέσα του ζη ακόμη ο παλαιός άνθρωπος και παλεύει με αυτόν.


– Γιατί όμως, Γέροντα, αν και φέρεται σωστά, δεν έχει ειρήνη μέσα του;

– Πώς να έχη ειρήνη!

Για να έχη ο άνθρωπος ειρήνη, πρέπει και εσωτερικά να είναι τοποθετημένος σωστά.

Τότε φεύγει ο θυμός, η ανησυχία και έρχεται στον άνθρωπο η ειρήνη του Θεού.

Και όταν έρθη η ψυχική ηρεμία μέσα του, αφανίζει τον καπνό του θυμού, καθαρίζουν τα μάτια της ψυχής και βλέπει καθαρά.

Γι᾿ αυτό ο Χριστός μόνον για τους «ειρηνοποιούς» λέει ότι «υιοί Θεού κληθήσονται» (4).



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

1) Πυριόβολος: Τσακμακόπετρα.
2) Κάτοικοι των Φαράσων της Καππαδοκίας, πατρίδος του Γέροντος Παϊσίου.
3) Το θηλυκό κατσίκι, επειδή είναι παραγωγικό, έχει μεγαλύτερη αξία από το αρσενικό.
4) Ματθ. 5, 9.

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Η ψυχοφθόρος λύπη

Η χαρά είναι του Χριστού, η λύπη είναι του διαβόλου



– Γέροντα, αυτόν τον καιρό, στενοχωριέμαι πολύ.

– Γιατί στενοχωριέσαι; Βούλιαξαν τα καράβια σου;

Που τα έβγαλες και βούλιαξαν; στον Ατλαντικό;

Καλά, βγάζουν τα καράβια με τέτοιον καιρό στον ωκεανό; Πόσα βούλιαξαν;


– Όλα, Γέροντα, βούλιαξαν.

– Έ, τότε είσαι ακτήμων και μπορείς να γίνης καλή μοναχή!

Γιατί δεν δοξάζεις διαρκώς τον Θεό; Τί σού λείπει;

Να έχη λύπη ένας άνθρωπος που βρίσκεται μακριά από τον Χριστό, το καταλαβαίνω·

αλλά να έχη λύπη ένας που είναι κοντά στον Χριστό, δεν το καταλαβαίνω,

γιατί, και πόνο να έχη, ο πόνος του μελώνεται από τον Χριστό.


Όπως έχω καταλάβει, στον άνθρωπο δεν υπάρχει φαρμάκι,

γιατί, αν το φαρμάκι το ακουμπήση στον Χριστό, γίνεται γλυκό σιρόπι.

Όποιος έχει μέσα του φαρμάκι, σημαίνει ότι δεν ακουμπάει τα προβλήματά του στον Χριστό.

Η χαρά είναι του Χριστού, η λύπη είναι του διαβόλου.

Όταν βλέπω μοναχό να είναι σαν ζημιωμένος μπακάλης, ξέρετε πώς στενοχωριέμαι;

Άλλο η κατά Θεόν λύπη, το χαροποιόν πένθος.

Τότε ο άνθρωπος αγάλλεται.

Η σιωπή, η συστολή που έχει, στάζουν μέλι στην καρδιά του. Όταν δώ έναν τέτοιον άνθρωπο, να του φιλήσω και τα πόδια.


– Γέροντα, από που θα καταλάβη κανείς αν η λύπη του είναι πράγματι κατά Θεόν;

– Ας υποθέσουμε, κάνει μια αμαρτία ο άνθρωπος και λυπάται.

Αν λυπάται από καθαρό φιλότιμο για την πτώση του, γιατί στενοχώρησε τον Χριστό, νιώθει μέσα του έναν γλυκό πόνο,

γιατί ο Θεός σκορπά στην ψυχή του γλυκύτητα, την θεία παρηγοριά.

Αυτή η λύπη είναι κατά Θεόν.

Ενώ, όταν κανείς νιώθη συνεχή λύπη με άγχος και απελπισία, πρέπει να καταλάβη ότι αυτή η λύπη δεν είναι κατά Θεόν.

Η κατά Θεόν λύπη είναι χαρά πνευματική και φέρνει στην ψυχή παρηγοριά,

ενώ η λύπη που δεν είναι κατά Θεόν φέρνει άγχος και αδιέξοδο.


– Και όταν, Γέροντα, ένας πνευματικός άνθρωπος στενοχωριέται, επειδή κάποιος αιρετικός χρησιμοποιεί το όνομά του και κάνει κακό στους ανθρώπους ;

– Αυτή η στενοχώρια είναι δικαιολογημένη και πρέπει να στενοχωρεθή ο άνθρωπος, γιατί βλάπτονται πολλοί.

Και σ᾿ αυτήν όμως την περίπτωση η αντιμετώπιση πρέπει να είναι πνευματική.

Αν τοποθετηθή ταπεινά και πή: «Θεέ μου, δεν θέλω να πάθουν κακό οι άνθρωποι·

φώτισέ τους να καταλάβουν την αλήθεια», αναπαύεται.

Ενώ, αν αρχίση να αγωνιά και να λέη: «τί να κάνω;

χρησιμοποιούν το όνομά μου και καταστρέφονται ψυχές» κ.λπ.,

ανάπαυση δεν θα έχη.

Πάντως, όταν κανείς δεν έφταιξε και έχη αναπαυμένη την συνείδησή του,

τότε, ακόμη κι αν οι άλλοι τον πληγώνουν, εκείνος νιώθει μέσα του μεγάλη παρηγοριά.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Η αδελφή που έκανε την ερώτηση είχε υπ᾿ όψιν της περιπτώσεις ανθρώπων που χρησιμοποιούσαν το όνομα του Γέροντα, για να εξυπηρετήσουν συμφέροντά τους ή για να πείσουν τον κόσμο να δεχθή πλανεμένες ιδέες τους.

[XAPA]

Ο εγωισμός πάντα φέρνει λύπη και άγχος



– Γέροντα, σκέφτομαι συνέχεια το σφάλμα μου που σας στενοχώρησε και με πιάνει λύπη.

– Μήν το σκέφτεσαι, μια που πέρασε, γιατί αυτό μόνο θα σε θλίβη και δεν θα σε βοηθήση σε τίποτε.

Το να προσέχης όμως στο εξής, αυτό θα σε ωφελή.

Συνέχισε με φιλότιμο τον αγώνα σου.

Όλοι οι άνθρωποι κάνουμε απροσεξίες, αλλά ο Καλός Θεός σάν (1) Πατέρας μας προστατεύει.

Γι᾿ αυτό έχει τους Αγίους Του, γι᾿ αυτό έχει βάλει και από έναν Άγγελο ξεχωριστά σε κάθε άνθρωπο,

για να τον προστατεύη, γι᾿ αυτό οικονομάει να υπάρχουν και πνευματικοί άνθρωποι,

για να βοηθάνε πάλι τους ανθρώπους.


– Γέροντα, κάμπτομαι από την στενοχώρια για τις πτώσεις μου και κουράζομαι στον αγώνα μου.

– Από τον εγωισμό είναι.

Επειδή δεν «κάμπτεις», γι᾿ αυτό αποκάμνεις μετά.

Δεν υπάρχει ταπείνωση, μετάνοια, συντριβή· υπάρχει εγωισμός, και ο εγωισμός πάντα φέρνει λύπη και άγχος.

Όταν ο άνθρωπος δεν έχη μετάνοια, αλλά στενοχωριέται από εγωισμό, από ανθρωπαρέσκεια,

επειδή ξέπεσε στα μάτια των άλλων, τότε υπάρχει μέσα του αγωνία, φαρμάκι, πόνος.


– Δηλαδή, Γέροντα, όταν κανείς μετά από μια πτώση του στενοχωριέται πολύ, αυτό προέρχεται πάντα από εγωισμό;

– Όχι πάντα· μπορεί να προέρχεται και από φιλότιμο.

Και όταν η στενοχώρια είναι πολλή και προέρχεται μόνον από καθαρό φιλότιμο,

τότε και η θεία παρηγοριά είναι πολλή και δυνατή και τονώνει όχι μόνον την ψυχή αλλά και το σώμα.


– Και πώς θα καταλάβω, Γέροντα, αν στενοχωριέμαι από φιλότιμο;

– Όποιος στενοχωριέται από φιλότιμο, ρίχνει το βάρος επάνω του·

ενώ, όποιος στενοχωριέται από εγωισμό, ρίχνει το βάρος στους άλλους και λέει ότι τον αδικούν.

Θίγεται ο εγωισμός του, κατεβάζει τα μούτρα, δεν μιλάει...


Νά, σήμερα δυο αδελφές έκαναν μια ζημιά.

Έκανα και στις δύο παρατήρηση. Και οι δύο λυπήθηκαν και έσκυψαν το κεφάλι.

Η μία όμως λυπήθηκε από φιλότιμο, γιατί με στενοχώρησε με την ζημιά που έκανε, ενώ η άλλη λυπήθηκε από εγωισμό.

Η πρώτη ντρεπόταν ακόμη και να με κοιτάξη.

Η άλλη, για να μη χάση την υπόληψή της, πήγε αμέσως να δικαιολογηθή, χωρίς να εξετάση πόσο μεγάλη ήταν η ζημιά.

Σκέφθηκε: «Ξέπεσα στα μάτια των άλλων· δεν θα μ᾿ έχουν πια εμπιστοσύνη.

Πώς να δικαιολογήσω τώρα το σφάλμα μου, για να μη χάσω την υπόληψή μου;».


Αν αναγνώριζε το σφάλμα της και έπαιρνε το βάρος επάνω της, θα είχε μέσα της παρηγοριά.

Αυτή όμως προσπάθησε να δικαιολογηθή, γι᾿ αυτό ανάπαυση μέσα της δεν είχε.

Γιατί, όταν δικαιολογούμαστε, δίνουμε χώρο στον διάβολο,

οπότε έρχεται, μας κάνει λεπτή εργασία και μας στενοχωρεί·

ενώ, όταν παίρνουμε όλο το βάρος επάνω μας, τότε και ο Θεός μας παίρνει όλο το βάρος.

Ας κανονίσουμε λοιπόν ποιό από τα δυο θα διαλέξουμε: την ταπείνωση που δίνει ανάπαυση

ή τον εγωισμό που φέρνει στενοχώρια, άγχος και ταραχή;


«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Ο Γέροντας σ᾿ αυτές τις περιπτώσεις συνήθως χρησιμοποιεί το μόριο «σάν» αντί του «ως», που είναι το ορθό.

[XAPA]

Ο αχάριστος είναι πάντα λυπημένος



– Γέροντα, γιατί πολλοί άνθρωποι, ενώ τα έχουν όλα, νιώθουν άγχος και στενοχώρια;

– Όταν βλέπετε έναν άνθρωπο να έχη μεγάλο άγχος, στενοχώρια και λύπη, ενώ τίποτε δεν του λείπει,

να ξέρετε ότι του λείπει ο Θεός.

Όποιος τα έχει όλα, και υλικά αγαθά και υγεία, καί, αντί να ευγνωμονή τον Θεό,

έχει παράλογες απαιτήσεις και γκρινιάζει, είναι για την κόλαση με τα παπούτσια.

Ο άνθρωπος, όταν έχη ευγνωμοσύνη, με όλα είναι ευχαριστημένος.

Σκέφτεται τί του δίνει ο Θεός κάθε μέρα και χαίρεται τα πάντα.

Όταν όμως είναι αχάριστος, με τίποτε δεν είναι ευχαριστημένος· γκρινιάζει και βασανίζεται με όλα.

Άν, ας πούμε, δεν εκτιμάη την λιακάδα και γκρινιάζη, έρχεται ο Βαρδάρης (1) και τον παγώνει...

Δεν θέλει την λιακάδα· θέλει το τουρτούρισμα που προκαλεί ο Βαρδάρης.


– Γέροντα, τί θέλετε να πήτε μ᾿ αυτό;

– Θέλω να πω ότι, αν δεν αναγνωρίζουμε τις ευλογίες που μας δίνει ο Θεός και γκρινιάζουμε,

έρχονται οι δοκιμασίες και μαζευόμαστε κουβάρι.

Όχι, αλήθεια σάς λέω, όποιος έχει αυτό το τυπικό, την συνήθεια της γκρίνιας,

να ξέρη ότι θα του έρθη σκαμπιλάκι από τον Θεό, για να ξοφλήση τουλάχιστον λίγο σ᾿ αυτήν την ζωή.

Και αν δεν του έρθη σκαμπιλάκι, αυτό θα είναι χειρότερο, γιατί τότε θα τα πληρώση όλα μια και καλή στην άλλη ζωή.


– Δηλαδή, Γέροντα, η γκρίνια μπορεί να είναι συνήθεια;

– Γίνεται συνήθεια, γιατί η γκρίνια φέρνει γκρίνια και η κακομοιριά φέρνει κακομοιριά.

Όποιος σπέρνει κακομοιριά, θερίζει κακομοιριά και αποθηκεύει άγχος.

Ενώ, όποιος σπέρνει δοξολογία, δέχεται την θεϊκή χαρά και την αιώνια ευλογία.

Ο γκρινιάρης, όσες ευλογίες κι αν του δώση ο Θεός, δεν τις αναγνωρίζει.

Γι᾿ αυτό απομακρύνεται η Χάρις του Θεού και τον πλησιάζει ο πειρασμός·

τον κυνηγάει συνέχεια ο πειρασμός και του φέρνει όλο αναποδιές,

ενώ τον ευγνώμονα τον κυνηγάει ο Θεός με τις ευλογίες Του.

Η αχαριστία είναι μεγάλη αμαρτία, την οποία ήλεγξε ο Χριστός.

«Ουχί οι δέκα εκαθαρίσθησαν; οι δε εννέα πού;» , είπε στον λεπρό που επέστρεψε να Τον ευχαριστήση.

Ο Χριστός ζήτησε την ευγνωμοσύνη από τους δέκα λεπρούς όχι για τον εαυτό Του αλλά για τους ίδιους,

γιατί η ευγνωμοσύνη εκείνους θα ωφελούσε.




«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

1) Βαρδάρης: Ο πολύ δυνατός και ψυχρός άνεμος, ο οποίος πνέει βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης κατά μήκος του ποταμού Αξιού.
2) Λουκ. 17, 17.

[XAPA]

Το ταγκαλάκι θέλει να μας βλέπη λυπημένους



– Γέροντα, γιατί πέφτω απότομα από την χαρά στην λύπη;

– Το απότομο πέρασμα από την χαρά στην λύπη τις πιο πολλές φορές είναι του πειρασμού.

Το ταγκαλάκι με την κακία του πολεμάει πολύ τον άνθρωπο,

ιδίως τον ευαίσθητο και χαρούμενο στην φύση του, που θέλει να ζήση πνευματική ζωή.

Αυτή είναι η δουλειά του: θέλει να μας βλέπη λυπημένους και να χαίρεται.

Γιατί όμως να αφήνουμε το ταγκαλάκι να κάνη την δουλειά του;

Η χαρά δεν είναι καλύτερη από την λύπη;

Η αγάπη δεν είναι καλύτερη από την κακία;


– Γέροντα, ορισμένες φορές πέφτω σε λύπη, χωρίς να ξέρω την αιτία.

– Το ταγκαλάκι δεν θέλει κανένας να χαίρεται.

Και αυτούς που έχουν λόγο να στενοχωρηθούν και αυτούς που δεν έχουν, βρίσκει τρόπους να τους στενοχωρή.

Εκείνο που βλέπω σ᾿ εσένα είναι ότι αφορμή ζητάει να σε απογοητεύη.

Σε μπερδεύει όλο και περισσότερο με λεπτές κλωστές.

Εάν σε μπέρδευε με σπάγκο, τέλος πάντων, θα έλεγα ότι έχεις λίγο δίκαιο,

αλλά εσύ τις λεπτές κλωστές τις βλέπεις για χοντρά σχοινιά και στενοχωριέσαι.

Μη βασανίζεσαι χωρίς να υπάρχη λόγος, γιατί δίνεις χαρά στο ταγκαλάκι και στενοχωρείς τον Χριστό.

Θέλεις να στενοχωριέται ο Χριστός;


– Όχι, Γέροντα, αλλά...

– Τίποτε! «Ο Άδης επικράνθη!» (1). Πές: «Επικράνθη!».

– «Επικράνθη!».




«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

1) Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Λόγος Κατηχητικός εις το Άγιον Πάσχα, PG 59, 723· Πεντηκοστάριον, έκδ. «Αποστολικής Διακονίας», Αθήναι 22002, σ. 27. Βλ. και Ησ. 14, 9.

[XAPA]

Η λύπη εξαντλεί τις ψυχικές και σωματικές μας δυνάμεις


– Γέροντα, συχνά μου πονάει το στομάχι και δυσκολεύομαι να ανταποκριθώ στα πνευματικά μου καθήκοντα.

– Εσύ κάθεσαι και συζητάς με τους λογισμούς σου, τα βλέπεις όλα μαύρα και βασανίζεσαι χωρίς λόγο·

έτσι τσακίζεσαι ψυχικά και σωματικά.

Έπειτα από ένα τέτοιο τσάκισμα πονάει και το στομάχι, και που να βρεθή μετά κουράγιο για πνευματικά;

Μπορεί να πάρης κάτι και να σού περάση το στομάχι, αλλά, αν δεν λείψη η στενοχώρια, πάλι θα πονέση.

Μη δέχεσαι τους λογισμούς που σε απογοητεύουν, για να μην αχρηστέψης τα δώρα που σού έχει δώσει ο Θεός.

Όσο θα τοποθετήσαι σωστά, τόσο θα γαληνεύης και θα ηρεμής,

και τόσο η υγεία σου θα καλυτερεύη και δεν θα έχης ανάγκη από φάρμακα.

Η στενοχώρια αφοπλίζει τον άνθρωπο.

Του ρουφάει όλο το μεδούλι των ψυχικών και σωματικών του δυνάμεων και δεν τον αφήνει να κάνη τίποτε.

Δηλητηριάζει την ψυχή και φέρνει ανωμαλίες και στο σώμα.

Χτυπάει στα πιο ευαίσθητα μέρη του σώματος και εξασθενεί τον άνθρωπο με το άγχος που δημιουργεί.

Το δηλητηρίασμα από την πίκρα μπορεί να καταβάλη τελείως όχι μόνον έναν ευαίσθητο οργανισμό αλλά και γερούς οργανισμούς.

Μια αδελφή εδώ ξέρετε τί δυνατότητες έχει;

Μπορεί να κάνη πολύ καλή πνευματική εργασία, και στις δουλειές είναι σπίρτο!

Όλο το μοναστήρι μπορεί να το φέρη βόλτα, αλλά, επειδή την πιάνει αυτό το τσάκισμα από την στενοχώρια,

δεν μπορεί να κάνη τίποτε· χαραμίζεται.

Κι έτσι αχρηστεύεται μια γερή μηχανή.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

Διώξτε την κακομοιριά με την πνευματική λεβεντιά



– Γέροντα, όταν μου έρχωνται επανωτές δυσκολίες στον αγώνα μου, γογγύζω και με πιάνει λύπη.

– Έ, στην δύσκολη στιγμή φαίνεται η δύναμη του ανθρώπου.

Μη φοβάσαι, μην πανικοβάλλεσαι, όταν συναντάς κάποια δυσκολία.

Να ζητάς από τον Θεό να σου δίνη πνευματικό ανδρισμό,

για να αντιμετωπίζης τις δυσκολίες στην πνευματική σου πορεία με θάρρος

και να αγωνίζεσαι με λεβεντιά.


– Γέροντα, η λύπη που νιώθω αυτόν τον καιρό για την άσχημη πνευματική μου κατάσταση με παραλύει πνευματικά.

– Πάντως εκεί που ήσουν, δεν είσαι – δόξα τω Θεώ –, αλλά και εκεί που έπρεπε να βρίσκεσαι, δεν βρίσκεσαι.

Πιστεύω όμως σύντομα να δείξης την παλληκαριά σου και να ξεγαντζωθής από τα υπόλοιπα σχοινιά της κακομοιριάς,

τα οποία μπορείς να κόψης με την Χάρη του Θεού, όπως το λιοντάρι κόβει την κλωστή της αράχνης.

Διώξε την κακομοιριά με την πνευματική λεβεντιά.

Περιμένω, εύχομαι και ελπίζω να δώ την πρόοδό σου και να χαρώ πολύ.


– Γέροντα, όταν παραλείπω τα πνευματικά μου καθήκοντα, με πιάνει λύπη.

– Η λύπη για ό,τι παραλείψαμε να κάνουμε ή η χαρά για ό,τι κάναμε, είναι κάτι φυσικό,

αλλά μπορεί να μπαίνη μέσα και ο εγωισμός· γι᾿ αυτό να προσέχης.

Να βάλης τώρα μια καλή αρχή και ένα πρόγραμμα στον αγώνα σου και σιγά-σιγά θα προχωράς.

Έτσι θα σταθεροποιήσης κατάσταση και θα σταματήσουν τα ανεβοκατεβάσματα που σού προκαλεί ο καμουφλαρισμένος εχθρός.

Εάν αξιοποιήσης τις δυνάμεις σου με πνευματική λεβεντιά στην καλογερική, θα κάνης πολλή προκοπή.

Εάν όμως αφήσης τον εαυτό σου στην κακομοιριά, εσύ θα μοιρολογάς και το ταγκαλάκι θα χτυπάη παλαμάκια.


– Γέροντα, η βία μου λείπει;

– Επίθεση χρειάζεται, βρέ παιδί!


– Η επίθεση πώς γίνεται;

– Με λεβεντιά!

Εγώ δεν θέλω κακομοίρες αδελφές, αλλά Σουλιώτισσες πνευματικές,

να πολεμούν το ταγκαλάκι με λεβεντιά πνευματική, δοξολογώντας τον Θεό.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007