ΛΟΓΟΙ - ΔΙΔΑΧΕΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

[Matina]

Με ευκολία οι Άγιοι δεν επήγαν στον Παράδεισο, αλλ' εκοπίασαν και αγωνίσθησαν εναντίον των τριών εχθρών, της σαρκός, τον κόσμου και του διαβόλου. Για να είναι, όμως, πρόθυμοι και σπουδαίοι, ενίκησαν και τον διάβολο και τις επιθυμίες του κόσμου και της σαρκός. Χρειάζεται προσευχή και εγρήγορση....

Γράφει: Όσιος Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος

[Matina]

Οι πειρασμοί υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντοτε στη ζωή μας!



του μακαριστού Αρχ. Φιλοθέου Ζερβάκου

Εδώ δεν έχομε πατρίδα αληθινή, είμεθα ξένοι! Η πατρίδα μας είναι στους ουρανούς. Γνωρίζω καλά πόσο μεγάλη ωφέλεια προξενεί η πρόσκαιρη ασθένεια σε εκείνους που έχουν υπομονή στις θλίψεις, δεν γογγύζουν αλλά λέγουν σαν τον Ιώβ δόξα σοι ο Θεός.

Όλοι οι Άγιοι και οι δίκαιοι στον κόσμο αυτό είχαν ασθένειες, θλίψεις, στερήσεις, διωγμούς, εξορίες, βασάνους, τιμωρίες, εάν, όμως, δεν είχαν υπομονή, δεν θα άγιαζαν· γι’ αυτό ο Κύριος είπε· όποιος έχει υπομονή μέχρι τέλους, εκείνος θα σωθεί. Με την υπομονή τους οι Άγιοι άγιασαν και έλαβον μεγάλη χάρη και εδώ στη γη και στους Ουρανούς….

Οι Άγιοι πάντες Προφήτες, Απόστολοι, Μάρτυρες, Όσιοι και δίκαιοι και ο ίδιος ο αναμάρτητος Κύριός μας, είχαν θλίψεις. Πώς εμείς θέλουμε, χωρίς θλίψεις και πειρασμούς, να σωθούμε;

Οι ασθένειες είναι δώρο Θεού, είναι σημείο της αγάπης του Θεού. Μας παιδεύει εδώ στην πρόσκαιρη ζωή ολίγον για να μας αναπαύσει στην αιώνια, και «ολίγα παιδευθέντες μεγάλα ευεργετηθήσονται», λέγει το Άγιο Πνεύμα.

Όλοι οι Άγιοι είχαν ασθένειες, θλίψεις, πειρασμούς στην πρόσκαιρη ζωή, αλλά τώρα χαίρουν και θα χαίρουν αιώνια.

Εμείς οι αμαρτωλοί οφείλουμε να πιστεύουμε και να παραδεχόμαστε, ότι όσα κάμνει ο Κύριος είναι καλά, είναι δίκαια και ωφέλιμα.

Θεωρώ αναγκαίον να σου υπομνήσω ό,τι και εγώ και συ και όλοι οι Χριστιανοί οφείλουμε να έχουμε υπομονή στις θλίψεις. Χωρίς θλίψεις, ασθένειες και πειρασμούς είναι δύσκολο να σωθούμε,

Έχεις δίκαιο να παραπονιέσαι για την αστοργία στις θλίψεις και συμφορές σου των θεωρουμένων φίλων και πνευματικών αδελφών, που αν ήθελαν, θα μπορούσαν να σε βοηθήσουν… Εάν εγνώριζες τί καλό σου προξενούν οι φίλοι με την καταφρόνησή τους θα έχαιρες. Πρέπει να γνωρίζεις ότι έχεις χιλιάδες και σε παρακολουθούν, συμπονούν και βοηθούν, που δεν τους βλέπεις. Είναι οι Άγιοι Πάντες, οι Άγιοι Άγγελοι, η Κυρία Θεοτόκος, Αυτός ο ίδιος ο Χριστός. Λοιπόν μη φοβάσαι, μη στενοχωριέσαι, μη δειλιάζεις, αλλά να ευχαριστείς το Θεό….

Στους πειρασμούς, τις θλίψεις, τους κινδύνους, τις στενοχώριες, να καταφεύγεις, διά της προσευχής, προς τον Θεό ζητώντας βοήθεια. Μπορείς όμως να βάζεις και μεσίτες για τα αιτήματά σου την Κυρία Θεοτόκο και όλους τους Αγίους, οι οποίοι, επειδή έχουν λάβει χάρη, μπορούν να σε βοηθήσουν.

Οι πειρασμοί υπάρχουν και θα υπάρχουν πάντοτε στη ζωή μας και πρέπει να φυλαγό­μαστε από τις αμέτρητες παγίδες που στήνει εναντίον μας ο παμπόνηρος Διάβολος. Μόνο με την ταπεινοφροσύνη και την προσευχή μπορούμε να τις αποφύγουμε και ασφαλιστούμε…Όποιος προσέχει και είναι συνετός, ωφελείται πολύ από τις θλίψεις και τους πειρασμούς.

Όπως ο Θεός σε υπομένει, σε ανέχεται, να υπομένεις και συ το παιδί σου. Έχεις καθήκον να το συμβουλεύεις, όχι όμως με ταραχή και με θυμό, αλλά με τρόπο ήρεμο και γαλήνιο. Εάν δεν σε ακούει, εκείνο έχει όλη την ευθύνη. Συ τότε να παρακαλείς το Θεό να το φωτίσει και οδηγήσει στην οδό των εντολών του.

Ή έγγαμο ή άγαμο βίον ακολουθήσεις, φρόντισε να αγαπάς το Θεό και να τηρείς τις εντολές Του και θα σωθείς ευκολότερα από πολλούς κληρικούς, που έγιναν και γίνονται αναξίως ιερείς. Να προτιμήσεις να σώσεις τη ψυχή σου.

Σε συμβουλεύω να έχεις υπομονή, να έχεις την αδιάλειπτη νοερά προσευχή και να μην αφήνεις να φεύγει ο Θεός από κοντά σου. Ο πάγκαλος Ιωσήφ ήταν στην Αίγυπτο, στο τόπο της αμαρτίας και δεν αμάρτησε διότι είχε την ενθύμηση του Θεού. Ο Αδάμ ήταν στο παράδεισο, που δεν υπήρχε αμαρτία, επειδή λησμόνησε το Θεό, τον παράκουσε, έχασε τον παράδεισο. Λοιπόν, όχι ο τόπος, αλλά ο τρόπος σώζει τον άνθρωπο, λέγει ο θείος Χρυσόστομος.

Για τις αμαρτίες μας έρχεται η οργή του Θεού

Σε χάος μεγάλο βρίσκεται ολόκληρη η ανθρωπότητα. Βαδίζει κατά κρημνών και βαράθρων. Βαδίζει στο σκοτάδι και χωρίς πυξίδα. Πού άραγε θα καταντήσει; Εκεί που κατάντησαν όλοι οι αμαρτωλοί και παραβάτες των εντολών του Θεού… Η τωρινή γενεά είναι πονηρή και προς τους πονηρούς ο Κύριος στέλνει ανάλογες τιμωρίες για να μετανοήσουν…

Ο Σατανάς κάνει την τελευταία έφοδο, και στα χρόνια μας μεγάλη θλίψη και μεγάλη οργή θα έρθει στον κόσμο… Τώρα μόνον ο Θεός να μας σκεπάσει από τους πονηρούς και κακούς εχθρούς, αόρατους και ορατούς.

Μακρυά από τα έργα, την λατρεία και την πομπή του Σατανά

Έργα του Σατανά είναι:

Η υπερηφάνεια, ο φθόνος, ο φόνος, η φιλαργυρία, η πλεονεξία, η αρπαγή, η κλοπή, το ψεύδος, η συκοφαντία, η επιορκία, η καταλαλιά, η κατάκριση, η ακρασία, η κραιπάλη, η μέθη, η ασωτία και γενικά όλα όσα είναι ενάντια στο θέλημα του Θεού.

Λατρεία του Σατανά είναι:

Οι μαγείες, οι γοητείες, ο πνευματισμός, ο υπνωτισμός και τα παραπλήσια με αυτά. Επίσης και όσοι στις ανάγκες ή τις ασθένειές τους καταφεύγουν στους μάγους, τους πνευματιστές και ζητούν βοήθεια, και όσες γυναίκες παρατηρούν στα φλιτζάνια και μαντεύουν. Όλες αυτές είναι λατρευτές των δαιμόνων, δηλαδή απονέμουν λατρεία στους δαίμονες.

Πομπή δε του Σατανά είναι:

Οι άσεμνοι χοροί, τα άσεμνα και ερωτικά άσματα, τα άσεμνα θέατρα και θεάματα, οι άνθρωποι που γίνονται μασκαράδες και ντύνονται στις απόκρεω, οι άνδρες με ρούχα γυναικεία και οι γυναίκες ανδρικά. Πρόσθεσε και τα βαψίματα και φκιασίδια των γυναικών που μεταχειρίζονται για να φανούν δήθεν ανώτερες από τον Πλάστη και Δημιουργό Θεό μας, να δώσουν ανώτερη μορφή από εκείνη που τους έδωσε ο Θεός. Όσοι και όσες είναι υποκείμενοι στα παραπάνω, εάν δεν έλθουν σε αίσθηση, να μετανοήσουν και εξομολογηθούν, είναι παραβάτες των υποσχέσεων που ομολόγησαν στο Άγιο Βάπτισμα, ότι αποστρέφονται, μισούν και δεν θα πράξουν και ακολουθήσουν τα έργα, την λατρεία και την πομπή του Σατανά, όσοι και όσες μάλιστα δεν αρκούνται στη δική τους κακία, αλλά προτρέπουν και άλλους στην αμαρτία, ιδίως στο φθόνο, την ασέλγεια και τις μαγείες· αυτοί ή αυτές είναι τέκνα του διαβόλου και όχι του Θεού….

Ας είμαστε, λοιπόν, πάντοτε ντυμένοι το Χριστό· ας σκεπτόμαστε πάντοτε το χάρισμα της υιοθεσίας που πήραμε με το άγιο Βάπτισμα, τις υποσχέσεις που δώσαμε, και να αγαπάμε Αυτόν με όλη μας τη ψυχή και τη καρδιά, για να είμαστε και εδώ στην πρόσκαιρη ζωή μαζί με το Χριστό ενωμένοι και στην αιωνιότητα.

Μη πλανώμεθα, αγαπητοί, τα έργα μας δείχνουν τί έχουμε στο νου μας. Εμείς οι άνθρωποι της σημερινής γενεάς στο νου μας κάθε μέρα έχουμε τί θα φάμε και τί θα πιούμε!…. Τί δε να πω και για τις γυναίκες; δεν έχουν άλλο στο νου τους παρά πώς να στολιστούν. Συναγωνίζονται ποιά θα ξεπεράσει την άλλη στο στολισμό. Τί πάλι να πω και για την άσεμνη ενδυμασία, την οποία ο εφευρέτης της κακίας Διάβολος δίδαξε τις γυναίκες να ντύνονται με γυμνά χέρια, στήθη και πόδια; Αλίμονο, αλίμονο για την άθλια κατάσταση των Χριστιανών! Κρύψε με, Θεέ μου, ή πάρε με, για να μη βλέπω τέτοιες αισχρότητες και αθλιότητες! Πώς δεν αισχύνονται οι γυναίκες των Ελλήνων Χριστιανών; Οι γυναίκες των Τούρκων να ντύνονται κόσμια και να καλύπτουν και το πρόσωπο, για να μη δίδουν σκάνδαλο στους άνδρες, και οι ελληνίδες και οι γυναίκες των χριστιανών, οι οποίες έχουν παράδοση από τον Χριστό, τους Αποστόλους και τους Αγίους Πατέρας να ντύνονται σεμνά, έφθασαν σε σημείο τέλειας παραφροσύνης, με τον τρόπο που ντύνονται….

[Matina]

Τύχη και ατυχία, από τον μοναχό Μωυσή, Αγιορείτη


.......Υπάρχουν τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι; Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν άδικο; Τι είναι η τύχη; Για την ορθόδοξη εκκλησία δεν υπάρχει τύχη.
Δεν υπάρχει μοίρα, ειμαρμένη, κισμέτ, απόλυτος προορισμός του ανθρώπου. Σε όλη την αγιογραφική και αγιοπατερική διδασκαλία πουθενά δεν αναφέρεται η πίστη στην τύχη. Οι άνθρωποι τύχη θεωρούν και εκφράζουν ό,τι τους χαρίζει τον έκτακτο πλούτο, τη σωτηρία τους από διάφορους κινδύνους, το κέρδος της ανυψώσεώς τους σε υψηλή θέση.

Είναι γεγονός πως δεν υπάρχει πουθενά και ποτέ κάποια δύναμη ανώτερη που να ονομάζεται τύχη. Ούτε μας βοηθά ποτέ το οποιοδήποτε γούρι, χαϊμαλί και μπλε χάντρα. Νομίζουμε πως οι άνθρωποι έχουν επιπόλαια παρασυρθεί από ερασιτέχνες θαυματοποιούς. Ό,τι φαίνεται στους ανθρώπους τυχαίο έχει σίγουρα κάποια βαθύτερη προέλευση. Δεν υπάρχει κανένα πεπρωμένο.

Ο Δημόκριτος λέει πως οι άνθρωποι έφτιαξαν το είδωλο της τύχης ως δικαιολογία για τη δική τους αβουλία. Ο σοφός Σόλων νωρίς είπε, μην εμπιστεύεσαι στην τύχη. Η τύχη δεν είναι να την εμπιστεύεσαι, λέει και ο Χίλων. Υπάρχουν βέβαια και αρχαίοι και νέοι συγγραφείς που πιστεύουν στην τύχη. Ο Αριστοτέλης την τύχη θεωρεί κυρία των περιστάσεων. Ο Σενέκας λέει πως η τύχη τρέμει τον γενναίο, αλλά τρομοκρατεί τον δειλό.

Κατά τον Ουγκό η τύχη είναι το υποκοριστικό της προνοίας. Ο Αϊνστάιν έλεγε πως η τύχη είναι το άθροισμα πολλών και διαφόρων συμπτώσεων.
Εμείς πιστεύουμε πως για όλα τα σκαμπανεβάσματα της ζωής υπάρχει η διακριτική, ευγενής και φιλελεύθερη πρόνοια του Πανάγαθου Θεού. Κατά έναν ανθρωπομορφικό τρόπο θα μπορούσαμε να πούμε άνετα πως ο Θεός αγωνιά για τη σωτηρία μας. Έτσι δίνει τα καλά για να τον ευχαριστούμε και να τον δοξάζουμε. Ο ίδιος προσφέρει κάποτε και τα πικρά, όχι ως σκληρός και θιγμένος, ως εκδικητικός και τιμωρός, αλλά ως άριστος παιδαγωγός, προς διόρθωση και μετάνοια. Ο Θεός προνοεί, προφυλάγει και προστατεύει τον κάθε άνθρωπο, γιατί είναι πλάσμα του και το ενδιαφέρον του δεν παύει να υπάρχει ποτέ. Δεν αφήνει τα παιδιά του δίχως τροφή και φροντίδα. Δεν τα αφήνει στην «τύχη» τους. Αυτός που δίνει τροφή στα στρουθία τ’ ουρανού και υπέροχα χρώματα στ’ άνθη του αγρού θα εγκαταλείψει στην «τύχη» του τον άνθρωπο; Δεν υπάρχει στη ζωή των ανθρώπων κάτι το τυχαίο, το μοιραίο, το προγραμμένο. Υπάρχει βαθύς και ουσιαστικός λόγος για τα γενόμενα καλά και άσχημα στη ζωή των ανθρώπων. Κάποιος λόγος υπάρχει στα διάφορα συμβαίνοντα και κάποιος απώτερος και αγαθός σκοπός.

Υπάρχει, αγαπητοί μου, ένα θεϊκό σχεδίασμα για τον κόσμο και για τον κάθε άνθρωπο ειδικά. Βέβαια είναι απαραίτητη η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου, που όταν δεν υπάρχει δεν επεμβαίνει η χάρη του Θεού, η διαφορότροπα ενεργούσα στον καθένα. Ο ίδιος ο Θεός έδωσε την ελευθερία της βουλήσεως. Ο Θεός δεν θέλει να έχει δούλους άφωνους ή οπαδούς ισχυρούς, επευφημούντες και ζητωκραυγάζοντες. Είναι ένα καταπληκτικό μυστήριο η μυστική και προσωπική σχέση του Θεού και του ανθρώπου. Όποιος κάνει χρήση της θεόδοτης ελευθερίας του είναι υπεύθυνος και υπόλογος. Δεν υπάρχει λοιπόν τύχη. Έτσι μπορούμε να πούμε πως δεν υπάρχουν τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι.

Εντούτοις και σήμερα, ακόμη και μορφωμένοι άνθρωποι πιστεύουν στην τύχη και τρέχουν με το αζημίωτο σε διάφορους να τους πουν τη μοίρα και το ριζικό τους, την τύχη και το μέλλον τους. Πρόκειται για διπλωματούχους μάντεις, για πονηρούς αστρολόγους, για καφεμάντεις, χαρτορίχτρες, γύφτισσες και παραψυχολόγους. Πλανούν οι πλανεμένοι, πλουτίζοντας από την αφέλεια κάποιων άτυχων. Οι ευχές πολλών είναι «καλή τύχη». Είναι τυχερός ένας πονηρός, ένας κακός, ένας καπάτσος, ένας ψεύτης, ένας απατεώνας, ένας αδιαφανής. Είναι άτυχος ο τίμιος, ο φτωχός, ο ειλικρινής, ο πιστός, ο καλοκάγαθος. Τελικά και πραγματικά τυχερός είναι αυτός που δεν τον ελέγχει η καθαρή του συνείδηση, που έχει γλυκό ύπνο, που κέρδισε την ψυχή του.
Τελειώνοντας ταπεινά και εγκάρδια λέω πως είμεθα αρκετά τυχεροί που έχουμε έναν τόσο καλό Θεό.

[Matina]

Έτσι στη ζωή μας, όπου και να στρέψεις την προσοχή σου, δεν υπάρχει ισορροπία ούτε αρμονία. Μερικοί πάσχουν από ανεπάρκεια επικοινωνίας, άλλοι πνίγονται από αφθονία συναντήσεων και πάσχουν από ανεπάρκεια της ησυχίας της απομονώσεως.

Γράφει: Αρχ. Σωφρόνιος Σαχάρωφ

[Matina]

Το να σιωπά κανείς δεν σημαίνει αδιαφορία




« Το να σιωπά κανείς δεν σημαίνει οπωσδήποτε ότι είναι αδιάφορος, αδρανής, νωχελής κι απρόσεκτος. Η εσκεμμένη σιωπή, η προσεγμένη ολιγολογία και η απόρριψη της φλυαρίας και του κουτσομπολιού αποτελεί προτίμηση σιγής κι αποφυγή της κουραστικής πολυλογίας, από την οποία συνήθως προέρχονται διάφορα προβλήματα, όπως φιλονικίες, ψυχρότητες και θόρυβοι. Οι σιωπηλοί άνθρωποι μιλούν με τη σοβαρή σιωπή τους. Δεν μιλούν όχι γιατί δεν γνωρίζουν να μιλήσουν, όχι από ακαταδεκτικότητα και κρυφή οίηση ότι δεν συμμετέχουν σε υψηλού επιπέδου συζητήσεις, αλλά από την ταπεινή αίσθηση ότι δεν έχουν κάτι σημαντικό να πουν. Όταν μάλιστα μιλούν, καταθέτουν λόγο μεστό περιεχομένου.

Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ λέει: «Απόκτησε την εσωτερική σου γαλήνη και χιλιάδες άνθρωποι θα σωθούν γύρω σου, χωρίς εσύ να το ξέρεις». Δεν χρειάζεται συνέχεια να μιλάμε. Ο κόσμος κουράστηκε από τα πολλά, τα παχιά, τα αδιαφανή, τα υποκριτικά, τα ξύλινα λόγια. Οι άλλοι δεν βρίσκονται πάντοτε πλάι μας για να μας ακούνε, αλλά και για να τους ακούμε. Λέει ένας σοφός: «ο Θεός μας έδωσε δύο αυτιά και ένα στόμα - περισσότερο ν' ακούμε και λιγότερο να μιλάμε». Εμείς κυκλοφορούμε σαν να έχουμε δέκα στόματα και κανένα αυτί. Μιλά ο άλλος και δεν τον ακούμε και σκεφτόμαστε τι θα πούμε εμείς.»

Απόσπασμα από το βιβλίο :
Η εύλαλη σιωπή, εκδ. Εν πλω,
Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου

[Matina]

Δείλιασε ο Κύριος στον Σταυρό;

Ποια η ερμηνεία του “Θεέ μου, Θεέ μου ἱνατί με ἐγκατέλειπες;” (Ματθ. 27.46, Μαρκ 15.34)

Την βλάσφημη θέση ότι ο Κύριος δείλιασε προ του πάθους και πάνω στον σταυρό εξέφρασαν οι Αρειανοί. Σ’ αυτούς απάντησε ο Μέγας Αθανάσιος ως εξής:


«54. Λοιπόν, όπως, ενώ αυξάνει το σώμα, λέγεται ότι αυτός προκόπτει λόγω της ιδιότητος του ανθρωπίνου σώματος, έτσι και τα αναφερόμενα στον καιρό του θανάτου, δηλαδή το ότι εταράχθη, έκλαυσε, πρέπει να τα εκλάβωμεν με την ιδίαν έννοιαν. Διότι περιπατούντες πάνω και κάτω ανήσυχοι και ωσάν να στηρίζουν την αίρεσίν των πάλιν εις αυτά, ισχυρίζονται˙ να λοιπόν, έκλαυσε και είπε˙ “Νῦν ἡ ψυχή μου τετάρακται[1]” και παρεκάλεσε να αποφύγει το ποτήριον του θανάτου[2]˙ πως λοιπόν, εφ’ όσον είπε αυτά, είναι Θεός και Λόγος του Πατρός; Βεβαίως, ω θεομάχοι, έχει γραφεί ότι έκλαυσε και ότι είπε εταράχθηκα, και επί του σταυρού είπεν, “Ἐλωί, Ἐλωί, λιμάσαβαχθανί; τοῦτ’ ἔστι, Θεέ μου, Θεέ μου ἱνατί με ἐγκατέλιπες;” Και παρεκάλεσε ν’ αποφύγει το ποτήριον. Βεβαίως, έχουν γραφεί αυτά. Αλλά θα ήθελα πάλι να μου απαντήσετε˙ διότι πρέπει με τον ίδιο τρόπο ν’ αντικρούσω καθένα από τα επιχειρήματά σας˙ εάν μεν είναι απλούς άνθρωπος αυτός που ομιλεί, ας κλαίει και ας φοβήται τον θάνατον ως άνθρωπος˙ εάν όμως είναι Λόγος με ανθρώπινην φύσιν (δεν πρέπει να κουράζωμαι να λέγω πάντα τα ίδια), ποιον είχε να φοβηθεί ενώ ήτο Θεός; Ή πως είναι δυνατόν να εφοβήτο αυτός που λέγει˙ “Μή φοβεῖσθε τόν ἀποκτείνοντα τό σῶμα[3]”; Και πως είναι δυνατόν αυτός που έλεγε στον Αβραάμ, “Μή φοβοῦ, ὅτι μετά σοῦ εἰμί[4]” και ενεθάρρυνε τον Μωυσή κατά του Φαραώ, και είπε εις τον Ιησού του Ναυή, “Ἴσχυε καί ἀνδρίζου[5]”, αυτός ο ίδιος να εφοβείτο τον Ηρώδη και τον Πιλάτο;

Έπειτα αυτός που έγινε στους άλλους βοηθός δια να μη φοβούνται (Κύριος γάρ, φησίν, ἐμοί βοηθός˙ ου φοβηθήσομαι τί ποιήσει μοι ἄνθρωπος[6]) εφοβείτο ηγεμόνας, οι οποίοι ήσαν θνητοί άνθρωποι; αυτός που ήλθε δια να καταργήσει τον θάνατον, εφοβείτο τον θάνατον; Πως όμως δεν είναι παραλογισμός και ασέβεια να ισχυρίζονται ότι εφοβείτο τον θάνατον αυτός, τον οποίον βλέποντες οι φύλακες του Άδου εφοβήθησαν; Εάν δε, όπως ισχυρίζεσθε σεις, εφοβείτο ο Λόγος, διατί ενώ προ πολλού ωμιλούσε περί της κακής διαθέσεως των Ιουδαίων, δεν έφευγε, αλλά και όταν εζητείτο έλεγε, “ἐγώ εἰμί[7]”; Διότι ημπορούσε να μην αποθάνει όπως έλεγε˙ “Ἐξουσίαν ἔχω θεῖναι τήν ψυχήν μου˙ καί ἐξουσίαν ἔχω πάλιν λαβεῖν αὐτήν[8]” και “Οὐδείς αἴρει αὐτήν ἀπ’ ἐμοῦ[9]”.

55. Αλλ΄ αυτά δεν ήσαν γνωρίσματα του Λόγου, καθ’ ότι ήτο Λόγος˙ εις το ανθρώπινο σώμα όμως, το οποίο υφίστατο αυτά, υπήρχε ο Λόγος, ω χριστομάχοι, και αχάριστοι Ιουδαίοι. Άλλωστε αυτά δεν ελέχθησαν προ της ενανθρωπίσεως, αλλ’ όταν ενηνθρώπησεν ο Λόγος και έγινεν άνθρωπος, τότε έχει γραφεί ότι ελέχθησαν ταύτα ανθρωπίνος»

(Λόγος Κατά Αρειανών Γ΄, μετ. Σοφ. Τοκατλίδη, Μ. Αθανασίου Έργα, εκδ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, τ. 3 σσ. 159-161)

Αφού εξήγησε ότι όχι από δειλία, αλλά ανθρωποπαθώς είπώθηκε η συγκεκριμένη φράση, σε άλλο έργο δίνει την εξής ερμηνεία:


«25. Επειδή λοιπόν απεγυμνώθη (σσ. ο διάβολος) από τα πάντα, ηύχετο τουλάχιστον να κρατήσει τον Άδη. Διότι εφοβείτο πάλιν, μήπως είναι αυτός (σσ. ο εταυρωμένος) ο οποίος καταυγάζει το σκοτάδι, δια τον οποίον έχει γραφεί˙ “Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, ὁ λαός ὁ καθήμενος ἐν σκότει, φως εἶδε μέγα[10]”. Διότι είχε ακούσει τον ίδιο που έλεγε˙ “ἐγώ εἰμί το φῶς[11]”. Δια τούτο εφοβείτο μήπως αποθάνει εκείνος, και έτσι αυτός εκδιωχθεί από παντού. Επειδή όμως ο Κύριος έβλεπεν αυτόν να φεύγει, δια να μη πραγματοποιηθεί τούτο και απομακρυνθεί ο εχθρός που υπεχώρει, εφώναξε με ανθρωπίνους φωνάς, που έδειχναν και αδυναμίαν λέγων, “Ἐλωί, Ἐλωί, λιμάσαβαχθανί; τοῦτ’ ἔστι, Θεέ μου, Θεέ μου ἱνατί με ἐγκατέλιπες;” Και αυτό το έκανε δια να νομίσει ο διάβολος, ο οποίος είχε τρομάξει από τον Θεό, ότι ήτο αδύνατος άνθρωπος, και έτσι να μην απομακρυνθεί φεύγων. Με αυτάς λοιπόν τας φωνάς μετεπείσθη ο πάγκακος και επλησίασε πάλιν, επειδή τον είδε ωσαν άνθρωπον, και του επετέθη. Διότι έπεισε τους Ιουδαίους να ζητήσουν την σφαγήν του, και έγινεν έτσι αυτό που δεν επερίμενεν˙ εσφάγη δηλαδή όχι εις άλλο σημείον, αλλ’ εις την πλευράν, εκ της οποίας έτρεξε νερό και αίμα, και τούτο έγινε έτσι, ώστε, επειδή προηγουμένως η αγάπη ήλθε δια της γυναικός, η οποία επλάσθη εκ της πλευράς, έτσι και τώρα, δια της πλευράς του δευτέρου Αδάμ, να δοθεί το λύτρον και το καθαριστικόν της πρώτης πλευράς, το λύτρον μεν δια του αίματος, το καθαριστικόν δε δια του ύδατος. Και αυτό συνέβει στον διάβολο χωρίς να το θέλει, διότι τον θάνατον που εφοβείτο αν συνέβαινεν, αυτόν τον θάνατον απέθανεν ο Κύριος, και εκείνος απεγυμνώθει»

(Εις το πάθος του Κυρίου και εις τον σταυρόν, μετ. Βασ. Φανουργάκη, Μ. Αθανασίου Έργα, εκδ. Γρηγόριος ο Παλαμάς, τ. 12 σσ. 81-83)


Για να μην συμπεράνει κάποιος με ανόητο τρόπο ότι ο Κύριος υποκριτικά εφώναξε τα παραπάνω λόγια, ας ξεκαθαρίσουμε ότι όσα είπε ο Μέγας Αθανάσιος εξηγούν το γιατί ως Θεός αποφάσισε να αισθανθεί ως άνθρωπος την εγκατάλειψη. Από την πλευρά της ανθρώπινης φύσεως ο άγιος Επιφάνιος Κύπρου εξηγεί τα εξής:


«64. Τι λοιπόν, λένε, είναι ο Λόγος αυτός τον οποίο είπε, “ Θεέ μου, Θεέ μου ἱνατί με ἐγκατέλιπες;” Σε ποιον δεν είναι φανερό ότι από την ανθρώπινη πλευρά της αυτού ενανθρωπήσεως, ανθρωποπαθώς, εκφέρεται το ρητό; Διότι η ανθρώπινη φύση του δεν τελούσε κατ’ ιδίαν, δεν ήταν ξεχωριστή της θεότητος, σαν να ήταν οι δύο φύσεις, θεία και ανθρώπινη, αλλού η μια από την άλλη, αλλά ήταν η ανθρώπινη ενωμένη με την θεία, σε μία ενότητα και γνώριζε πολύ καλά όσα αφορούσαν το τέλος. Η οποία (σσ. ανθρώπινη φύση) ενωμένη με την θεότητα σε μία θεότητα, επειδή έβλεπε ήδη την ψυχή και την θεότητα να κινούνται προς εγκατάλειψη του αγίου σώματος και να φεύγουν από την ανθρώπινη πλευρά που ήταν ταυτόχρονα και Κύριος, είπε τα όσα είπε. Διότι επρόκειτο η θεότητα να τελειώσει τα πάντα κατά το μυστήριο της σταυρώσεως και μαζί με την ψυχή να κατέβει στα καταχθόνια, ώστε να εργασθεί την σωτηρία των προκεκοιμημένων, οι οποίοι βρίσκονταν εκεί, εννοώ των αγίων πατριαρχών. Όπως, λοιπόν, έγινε η κίνηση κατ’ αυτόν τον τρόπο, από την πλευρά της ανθρώπινης φύσεως η φωνή έλεγε προς την πλευρά της θεότητας “ Θεέ μου, Θεέ μου ἱνατί με ἐγκατέλιπες;”. Έπρεπε αυτό να γίνει για να εκπληρωθούν έτσι οι προφητείες που προεκηρύχθηκαν από τους δικούς Του προφήτες. Για να εκπληρώσει και όσα προφητεύθηκαν κατά του Άδου, σύμφωνα με την ιδέα του ανθρώπου για τον Άδη, ώστε ο άρχων, ο Άδης και ο θάνατος, επειδή θέλησαν να κρατήσουν άνθρωπο, αγνοώντας την εν τη ψυχή κρυμμένη θεότητα, κατέληξαν, ο μεν Άδης να χειραγωγηθεί και ο θάνατος να καταλυθεί και να εκπληρωθεί το γεγραμμένο “ οὐκ ἐάσεις τήν ψυχήν μου εἰς Ἅιδην, οὐδέ δώσεις τόν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν”».


(Πανάριον 64.1-5, εκδοση Karl Holler, στη σειρά Griechschen Christlichen Schriftsteller Bnd 37(1931) s. 213)


[1] Ιωάνν. 12.27
[2] Ματθ. 26.39
[3] Ματθ. 10.28, Λουκ. 12.4
[4] Γεν. 26.24
[5] Ιησ. Ν. 1.6
[6] Ψαλμ. 117.6
[7] Ιωαν. 18.5
[8] Ιωαν. 10.18
[9] Ιωαν. 10.18.
[10] Ησ. 9.1-2.
[11] Ιωαν. 8.12

[web_site] http://www.impantokratoros.gr/[/web_site]

[Matina]

Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου : Από τα αισθητά στο πάθος του Χριστού



Ο σοφώτατος άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο πασίγνωστο έργο του «Αόρατος πόλεμος» διδάσκει ότι δεν πρέπει να προσκολλώμεθα στα αισθητά πράγματα, ούτε πολύ περισσότερο να ριπτώμεθα αλόγιστα στην απόλαυσή τους, αλλά να περνούμε από αυτά στην θεωρία και δοξολογία του Θεού. Δείχνει ακόμη τον τρόπο, με τον οποίο μπορεί ο καθένας μας από τα αισθητά να υψώνει το νου στη ζωή και το πάθος του Χριστού.

«Όταν εσύ», λέγει ο άγιος πατήρ, «βλέπεις ή ακούεις ή πιάνεις άρματα, σχοινιά, δαρμούς, στύλους, αγκάθια, καρφιά, σφυριά και άλλα παρόμοια, συλλογίσου με το νου σου, ότι, όλα αυτά, έστάθησαν όργανα του πάθους του Κυρίου σου.

Πάλιν, όταν βλέπεις ή κατοικείς σε σπίτια φτωχικά, θυμήσου το σπήλαιο και τη φάτνη του Δεσπότου σου. Αν δεις να βρέχει, θυμήσου εκείνη την αιματώδη βροχή των ιδρώτων, που εστάλαξε εις τον κήπο από το ιερότατο σώμα του Γλυκυτάτου μας Ιησού και εκατάβρεξε τη γη. Αν βλέπεις τη θάλασσα και τα καΐκια, θυμήσου, ότι ο Θεός σου περπάτησε σωματικώς πάνω σ’ αυτήν και ότι εστέκετο μέσα εις τα πλοία και εδίδασκε τους όχλους από αυτά. Οι πέτρες που θα δεις, θα σου παραστήσουν τις πέτρες, που εσυντρίφθησαν εις το θάνατό του η γη θα σου θυμίσει το σεισμό που έκανε εις το πάθος Του.

Ο ήλιος, θα σε φέρει εις ενθύμησιν του σκότους, που τον εσκότισε τότε τα νερά θα σου θυμίσουν εκείνο το νερό, που έρευσε από την αγία Του πλευρά, όταν τον ελόγχευσε ο στρατιώτης νεκρό στο σταυρό. Αν πίνεις κρασί ή άλλο ποτό, ενθυμήσου το όξος και τη χολή, που επότισαν το Δεσπότη σου. Αν σε θέλγει η ευωδία των αρωμάτων, δράμε με το νου σου εις την δυσωδία, που ο Ιησούς αισθάνετο εις το όρος του Γολγοθά, το οποίο ήταν τόπος της καταδίκης, εις το οποίο απεκεφάλιζαν τους ανθρώπους και δια τούτο ήταν δυσώδης και βρωμερός.

Όταν ενδύεσαι, να θυμάσαι, ότι ο Αιώνιος Λόγος ενεδύθη σάρκα ανθρωπίνη, για να ενδύσει εσέ από τη θεότητά Του όταν πάλι εκδύεσαι, στοχάσου τον Χριστό σου, που έμεινε γυμνός, δια να μαστιγωθεί και να καρφωθεί εις το σταυρό προς χάριν σου. Εάν σου φανεί καμία φωνή γλυκεία και νόστιμος, μετάθεσε την αγάπη σου εις τον Σωτήρα σου, εις του οποίου τα χείλη, εξεχύθη όλη η χάρις και η νοστιμάδα, κατά τον ψαλμωδό: «εξεχύθη η χάρις εν χείλεσί Σου» (ψαλμ. Μδ΄3) και από την γλυκύτητα της γλώσσης του εκρέμετο να τον ακούει ο λαός, κατά τον ευαγγελιστή Λουκά: «ο λαός γαρ άπας εξεκρέματο αυτού ακούων (κεφ. Ιθ΄ 48).

Εάν ακούεις ταραχάς και φωνάς του λαού, στοχάζου εκείνας τας παρανόμους φωνάς των Ιουδαίων: «Άρον, άρον σταύρωσον αυτόν», που εβρόντισαν εις τα θεία Του ώτα. Αν δεις κανένα εύμορφο πρόσωπο ενθυμήσου ότι ο ωραιότατος Ιησούς Χριστός, υπέρ πάντας ανθρώπους, έγινε ανίδεος και άτιμος, χωρίς κανένα κάλλος επάνω εις το σταυρό, για την αγάπη σου. Κάθε φορά που θα κτυπήσει το ωρολόγιον, ας έλθει στο νου σου εκείνο το λιποθύμισμα της καρδιάς, που έλαβεν ο Ιησούς, όταν άρχισε εις τον κήπο να φοβήται την ώρα του πάθους και του θανάτου, που επλησίαζε ή, νόμισε ότι ακούεις εκείνους τους σκληρούς κτύπους, που ακούοντο από τα σφυριά, όταν τον εκάρφωναν εις τον σταυρό. Και δια να ειπώ απλώς, εις κάθε αφορμή λυπηρά, που θα συμβεί εις σε ή άλλους, συλλογίσου ότι είναι ως ουδέν κάθε λύπη και βάσανος, κατ’ αναλογίαν και ομοιότητα των ανεικάστων βασάνων, που εκαταπλήγωσαν και έθλιψαν το σώμα και την ψυχή του Κυρίου σου».

Γράφει: του ενορίτου μας Νικολάου Βοϊνέσκου

[web_site]
agiabarbarapatras.blogspot.com[/web_site]

[Matina]

«Σου εύχομαι παιδί μου να σ'αγαπήσει ο Θεός όπως σ'αγαπάει ο λαός»



Είχα την ευλογία στα πρώτα χρόνια της ίερωσύνης μου να συναντήσω ένα γέροντα και πολύπειρο ιερέα, απλό αλλά γι' αυτό και σπουδαίο.

Ή απλότητα του συνίστατο στο ότι αγωνιζόταν να είναι ιερέας όπως τον ήθελε ή Εκκλησία και ή ευλογημένη παράδοση της. Όταν με σύστησε στον γέροντα ό υιός του, ιε­ρέας και εκείνος, τότε ό γέροντας σήκωσε το καθαρό βλέμμα του και μου είπε: «Σου εύχο­μαι παιδί μου να σ' αγαπήσει ό Θεός, όπως σ' αγαπάει ό λαός». Όταν συνειδητοποίησα την ευχή του ένιω­σα σαν να πέφτει μια κεραμίδα στο κεφάλι μου.

Ό Γέροντας μου έλεγε ότι μπορεί να με άγαπάει ό λαός και να τρέχει ίσως και πίσω μου, αλλά ό Θεός να μην εύαρεστείται από εμένα. Μου έλεγε με άλλα λόγια ότι μπορεί τον κόσμο να τον ξεγελάσω και να τον κάνω να με θαυμάζει, αλλά ό Θεός να μην θέλει ούτε να με δεί. Μου έλεγε ότι μπορεί να έχω την τέχνη να αποκτήσω πολλούς οπαδούς, αλλά να είμαι πολύ μακρυά από τον Θεό. Μου έκανε ακόμη εντύπωση αυτή ή διαφορά των χρόνων «να σ' αγαπήσει ό Θεός», όπως «σ' αγαπά» ό λαός.

Μου έλεγε δηλαδή ότι τον κόσμο μπορεί εκείνη την στιγμή να τον είχα δεδομένο, όχι όμως και τον Θεό. Ευλογώ το Ονομα του Θεού πού στα πρώτα μου ιερατικά βήματα συνάντησα αυτόν τον ευλογημένο άνθρωπο. Τα λόγια του με προσ­γείωσαν. Τον θυμήθηκα και τα θυμάμαι πολ­λές φορές ελέγχοντας κατά το δυνατόν την δική μου πορεία και διερωτώμενος πόσο όχι ό κόσμος, αλλά ό Θεός να εύαρεστείται από την διακονία μου. Τα λόγια αυτά όμως τα θυμήθηκα πολλές φορές όταν έβλεπα περισσότερο ή λιγότερο μεγαλόσχημους κληρικούς να δημιουργούν και μάλιστα με σύγχρονες μεθόδους μάρκετιγκ, στρατιές οπαδών για να επιβάλουν την παρουσία τους, να τρομοκρατήσουν αδελφούς και συλλειτουργούς τους, ακόμη και τους επισκόπους τους.

Όταν είδα τέτοιους κληρι­κούς να χαλαρώνουν και αυτό ακόμη το ευαγγελικό ήθος για να κερδίσουν ανθρώ­πους και να επιβληθούν. Διερωτήθηκα πολλές φορές: άραγε δεν τους απασχολεί αν αυτά πού κάνουν αρέσουν στο Θεό; Δεν τους απασχολεί αν εκείνη την ώρα φύγουν από τη ζωή αυτή,ποιά θα είναι ή με­τέπειτα πορεία τους; Φθάνεις κάποτε σκανδαλιζόμενος να διερωτάσαι αν πιστεύουν τε­λικά στο Θεό και σε ποιο Θεό πιστεύουν. Πι­στεύουν στο Θεό ή τον χρησιμοποιούν για την δική τους εγκόσμια επικράτηση. Διερωτήθηκα πολλές φορές αν ό δρόμος για τον αγιασμό και την σωτηρία μας περνάει μέσα από τέτοια μονοπάτια, μέσα από τέ­τοια τερτίπια.

Βέβαια ευθύνες δεν έχουν μόνον τέτοιοι ποιμένες, ευθύνες έχουν και τα λαϊκά μέλη της Εκκλησίας πού μερικές φορές έχουν και κατά κόσμον μόρφωση, αλλά παρουσιάζο­νται να έχουν και την μόρφωση της ευσέβει­ας, έχοντας όμως στην πραγματικότητα αρνηθεί την πνευματική της δύναμη. Ευθύνη τεράστια έχουν και αυτοί που από μέλη του Σώματος του Χρίστου έγιναν οπαδοί ανθρώ­πων καταστρέφοντας την ενότητα της Εκκλησίας και διχάζοντας το λαό του Θεού.

Να μην άκουσαν άραγε ποτέ τους ότι ό διχα­σμός και το σχίσμα δεν ξεπλένονται ούτε με το αίμα του μαρτυρίου; Πικρές αλλά δυ­στυχώς υπαρκτές διαπιστώσεις και πραγμα­τικότητες. Ασφαλώς ως άνθρωποι εύκολα μπορεί να πλανηθούμε, αλλά αύτη ή συνειδητή δια­στροφή του εκκλησιαστικού ήθους και ή εμμονή σ' αυτήν είναι μια κατάσταση δαιμο­νική. Ενθυμούμαι πριν από μερικά χρόνια, ένας τέτοιος λαός -δηλαδή οπαδοί- έφθασαν στο σημείο να λιθοβολήσουν το κτίριο μιας επι­σκοπής για να επιβάλουν τον δικό τους άνθρωπο και δεν χρειάστηκαν παρά λίγες ήμε­ρες για να αποκαλυφθεί πόσο ακατάλληλο ήταν το πρόσωπο αυτό για την Εκκλησία.

Δεν είναι δύσκολο να αποκτήσουμε οπα­δούς, δύσκολο είναι να αποκτήσουμε το Θεό. 'Αραγε αυτό είναι κάτι πού τελικά μας ενδια­φέρει;

Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης Παύλου


[web_site]

http://www.proskynitis.blogspot.com/[/web_site]

[Matina]

Η δύναμη του καλού λόγου Αγίου Λουκά αρχιεπισκόπου Κριμαίας



«Και παράγων ο Ιησούς εκείθεν είδεν άνθρωπον καθήμενον επί το τελώνιον, Ματθαίον λεγόμενον, και λέγει αυτώ· ακολούθει μοι. Και αναστάς ηκολούθησεν αυτώ» (Μθ. 9, 9). Ποιος ήταν αυτός ο Ματθαίος, ο οποίος στη συνέ­χεια έγινε μεγάλος απόστολος και ευαγγελιστής;

Ήταν τελώνης και μάζευε φόρους. Ο λαός μισούσε τους τελώνες και τους θεωρούσε αμαρτωλούς, διότι έκαναν πολλές αδικίες προσπαθώντας να κερδίσουν περισσό­τερα χρήματα για τον εαυτό τους. Και αυτόν τον άνθρωπο, που όλοι τον θεωρούσαν άθλιο και τον απο­στρέφονταν, ο Κύριος τον καλεί και του λέει: «Ακο­λούθει μοι». Μόνο δύο λέξεις, και αυτές έκαναν επανάσταση στην ψυχή του τελώνη. Σηκώθηκε αμέσως, έριξε κά­τω τα χρήματά του και ακολούθησε τον Χριστό. Αυτό τι σημαίνει; Σημαίνει ότι το κάλεσμα του Χριστού μπορεί να προκαλέσει στην ψυχή του ανθρώ­που επανάσταση.

Στους βίους των αγίων υπάρχουν πολλά παραδείγματα ανθρώπων, οι οποίοι επέστρε­ψαν στον Χριστό μετά από έναν λόγο του Ευαγγε­λίου. Από την πείρα μου γνωρίζω ότι ένας καλός λό­γος μπορεί να συνταράξει την ψυχή του αμαρτωλού, όπως συντάραξε την ψυχή του τελώνη Ματθαίου. Άν­θρωποι πνιγμένοι στην αμαρτία, κλέφτες, ληστές και φονιάδες, όταν τους λες έναν καλό λόγο και τους δεί­χνεις την αγάπη σου, την συγκατάβαση και τον σεβα­σμό στο πρόσωπό τους, συγκινούνται πάρα πολύ.

Και εμείς οι αμαρτωλοί, αδύναμοι και ασήμαντοι άνθρωποι με έναν λόγο αγάπης και σεβασμού μπορούμε να συγκινούμε και να συνταράζουμε τις καρδιές των αμαρτωλών, όπως ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Να το θυμόμαστε και ποτέ να μην κατακρίνουμε τους αμαρτωλούς, να μην τους στιγματίζουμε, αλλά να τους φερόμαστε με αγάπη, δείχνοντας σεβασμό στο πρόσω­πό τους, αν και οι ίδιοι δεν το σέβονται και το έχουν καταπατήσει. «Και εγένετο αυτού ανακειμένου εν τη οικία, και ι­δού πολλοί τελώναι και αμαρτωλοί ελθόντες συνανέκειντο τω Ιησού και τοις μαθηταίς αυτού.

Και ιδόντες οι Φαρισαίοι είπον τοις μαθηταίς αυτού· διατί μετά των τελωνών και αμαρτωλών εσθίει ο διδάσκα­λος υμών; Ο δε Ιησούς ακούσας είπεν αυτοίς· ου χρείαν έχουσιν οι ισχύοντες ιατρού, αλλ' οι κακώς έ­χοντες. Πορευθέντες δε μάθετε τι εστίν έλεον θέλω και ου θυσίαν. Ου γαρ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλ' αμαρτωλούς εις μετάνοιαν» (Μθ. 9, 10-13). Οι φαρισαίοι αγανακτούσαν για το ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός συναναστρεφόταν με τους αμαρτω­λούς, τις πόρνες και τους τελώνες.

Περιφρονούσαν αυτούς τους ανθρώπους και θεωρούσαν ακαθαρσία να επικοινωνούν μαζί τους. Ποτέ δεν τους μιλούσαν, άλ­λα τους κακολογούσαν και τους κατέκριναν για την συμπεριφορά τους. Ξέρουμε ότι οι πόρνες έπλεναν τα πόδια του Κυ­ρίου Ιησού και τα σκούπιζαν με τα μαλλιά τους. Πο­τέ δεν έχουν ακούσει απ' Αυτόν κανένα λόγο επιπληκτικό. Τις συγχωρούσε και τις έλεγε: «Πορεύου και από του νυν μηκέτι αμάρτανε» (Ίω. 8, 11). Οι φαρισαίοι ήταν ανίκανοι να καταλάβουν αυτή την συμπεριφορά του Χρίστου και δυσφορούσαν για την στάση του απέναντι στους αμαρτωλούς. Αλλά ο Κύριος τους απαντούσε το εξής: «Ου χρείαν έχουσιν οι ισχύοντες ιατρού, αλλ' οι κακώς έχοντες» (Μθ. 9, 12).

Ήλθε για να σώσει τους αμαρτωλούς. Με την α­γάπη του αγκάλιαζε κάθε αμαρτωλό και ζητούσε να τον οδηγήσει στην σωτηρία. Στους φαρισαίους που του παραπονέθηκαν είπε: «Πορευθέντες δε μάθετε τι ε­στίν έλεον θέλω και ου θυσίαν» (Μθ. 9, 13). Οι γραμ­ματείς και οι φαρισαίοι την ελπίδα της σωτηρίας τους στήριζαν στις θυσίες και τις προσευχές τους, και ο Κύριος λέει ότι δεν θέλει θυσία, αλλά έλεος, έλεος στους αμαρτωλούς. Οι θυσίες χρειάζονταν στην Παλαιά Διαθήκη, διό­τι προεικόνιζαν την Μόνη Θυσία πού πρόσφερε ο Κύ­ριος Ιησούς Χριστός πάνω στον Σταυρό του Γολγο­θά.

Όταν δόθηκε αυτή η Θυσία οι άλλες θυσίες έχα­σαν την σημασία και το νόημα τους, γι' αυτό δεν τις προσφέρουμε πια. Τώρα ο Κύριος δεν περιμένει θυσία αλλά έλεος. Περιμένει από μας την ευσπλαχνία σε όλους τους αμαρτωλούς και τους περιφρονημένους. Η συμπεριφο­ρά μας προς αυτούς τους ανθρώπους να είναι ίδια μ' αυτήν που έδειξε Εκείνος. Να μην περιφρονούμε κα­νέναν, κανέναν να μην θεωρούμε κατώτερο από μας. Να βλέπουμε τις δικές μας αμαρτίες και όχι των άλ­λων, να αποκτήσουμε την ταπείνωση και την πραότη­τα, μιμούμενοι την δική Του ταπείνωση και πραότητα.

Να αγαπάμε και να ευεργετούμε τους περιφρονημέ­νους και τους ταπεινωμένους, να τους προσφέρουμε πνευματική βοήθεια, δείχνοντας ενδιαφέρον για την σωτηρία τους. Ο Κύριος λέει όταν κάνουμε τραπέζι να μην κα­λούμε ανθρώπους που μπορούν μετά να καλέσουν και εμάς στο γεύμα, αλλά τους πένητες και τους φτωχούς κουρελιάρηδες. Θέλει να το κάνουμε με αγάπη, και πάντα με συμπόνια να φερόμαστε στους ανθρώπους που ο κόσμος τους περιφρονεί, καλώντας τους βρωμιάρηδες και αχρείους.

Ο Κύριος μας έδωσε παράδοξες και θαυμαστές ε­ντολές. Είπε ότι δεν θέλει θυσία αλλά έλεος, έλεος σε όλους που το χρειάζονται. Ένα μεγάλο, αμέτρητο πλήθος ανθρώπων περιμένουν κάποιον να τους δείξει ευσπλαχνία, να τους πει ένα λόγο αγάπης και παρηγο­ριάς. Περιμένουν οι άνθρωποι κάποιον να τους δείξει τρυφερότητα και να τους βοηθήσει, και αντί αυτού συναντούν στους γύρω τους ψυχρότητα και αδιαφο­ρία. Αλλά πάνω από αυτά και σε μερικούς ακόμα χρι­στιανούς βλέπουν περιφρόνηση και αποστροφή. Στα μάτια του Θεού αυτός, που έτσι συμπεριφέρε­ται στους αδελφούς του, πράττει βαριά αμαρτία. Σε ό­λα πρέπει να είμαστε μιμητές του Κυρίου και να ακολουθούμε το παράδειγμα Του.

Ας Τον ακολουθήσου­με λοιπόν και ας μην θεωρούμε τον εαυτό μας ανώτε­ρο από τον πλησίον, όποιος και να είναι αυτός - κλέ­φτης, φονιάς ή ληστής, διότι στα μάτια του Θεού μπο­ρεί να είμαστε χειρότεροι από αυτόν. Να θυμόμαστε πάντα πώς συμπεριφερόταν ο Κύ­ριος στους αμαρτωλούς, πώς φέρθηκε στον τελώνη Ματθαίο και πώς φερόταν σε άλλους τελώνες, πόρνες και αμαρτωλούς και προκαλούσε μ' αυτό την οργή των φαρισαίων. Να μην είμαστε σαν τους φαρισαίους, αλλά να μιμούμαστε τον Κύριο μας Ιησού Χριστό. Α­μήν.

ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΚΡΙΜΑΙΑΣ ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΜΙΛΙΕΣ ΤΟΜΟΣ Β' ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ"


[web_site]

http://agiosmgefiras.blogspot.com/[/web_site]

[Matina]

Παραινέσεις προς την ηγουμένη του Σαμορντίνου Ευφροσύνη από τον στάρετς Αμβρόσιο.




Σχετικά με την συμπεριφορά προς τούς εχθρούς συμβούλευε:
— Πρέπει ν' άγωνιζώμεθα, παρ' όλη την αντίδραση μας, να κάνουμε κάποια καλοσύνη προς τούς εχθρούς μας.

—Πάτερ, ερώτησε κάποιος, όταν ένας δεν είναι καλά στην υγεία του και συμβαίνει να ερεθίζεται και να εκνευρίζεται εύκολα, έχει ενοχή γι' αυτό;

—Άκου, αδελφέ μου, του αποκρίθηκε. Κανένας δεν πρέπει να δικαιολογεί την νευρικότητα του. Δεν φταίει σ' αυτό ή αρρώστια του, αλλά ό εγωισμός του. Ή Αγία Γραφή, τί μας λέει; «Οργή ανδρός δικαιοσύνη Θεού ου κατεργάζεται» (Ίακ. α' 20). Δηλαδή, ή οργή παρασύρει τον άνθρωπο στο κακό και δεν τον αφήνει να πράξη την αρετή και την δικαιοσύνη πού απαιτεί ό Θεός. Ας προσέξουμε και τούτο: Να μην είμαστε ποτέ βιαστικοί και ανυπόμονοι. Μ' αυτόν τον τρόπο θα προφυλασσώμεθα από τον εκνευρισμό και την οργή.


Για την απόκτηση της αγάπης συνιστούσε: —Εάν βλέπεις πώς δεν υπάρχει μέσα σου αγάπη και επιθυμείς να την απόκτησης, άρχισε να κάνης αγαθοεργίες, έστω και χωρίς Αγάπη και ό Κύριος βλέποντας τον πόθο σου και τις προσπάθειες σου θα σου εμφύτευση μέσα σου την αρετή αύτη.


Όταν έβλεπε ό στάρετς ανθρώπους να φλυαρούν συνεχώς περί αρετής και ευσέβειας, τούς ανέφερε το ρητό του Αποστόλου Παύλου" «ουκ εν λόγω ή βασιλεία του Θεού, άλλ' εν δυνάμει» (Α' Κορ. δ' 20). Δηλαδή όχι τα ωραία λόγια, αλλά ή παρουσία της δυνάμεως του Αγίου Πνεύματος δείχνει ότι εγκαθιδρύθηκε μέσα μας ή βασιλεία του Θεού. Γι' αυτό έλεγε: «Πρέπει λιγότερο να φλυαρούμε και περισσότερο να σιωπούμε». Και συνέχιζε με χάρι: «Κανέναν να μη κατακρίνουμε και όλους να τούς τιμούμε».


Αναρίθμητοι μοναχοί πλησίαζαν τον στάρετς και ζητούσαν τις συμβουλές του και τις διδασκαλίες του για την μοναχική ζωή.


Ας τον παρακολουθήσουμε κι' εμείς στις σοφές του ασκητικές παραινέσεις, αρχίζοντας από εκείνες πού απηύθυνε στην Ηγουμένη του Σαμορντίνου Ευφροσύνη.


«Πριν πέσεις να κοιμηθείς σταύρωσε το κελί σου και το κρεβάτι σου λέγοντας, «Άναστήτω ό Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού...».— Μόλις ξυπνήσεις το πρωί ν' αναφωνείς, «Δόξα σοι ό Θεός!». Έτσι έκανε και ό στάρετς Μακάριος. Και να μη φέρνεις στον νου σου τα όνειρα πού είδες.— Την ώρα πού εργάζεται ο μονάχος πρέπει να προσεύχεται.— Να μην αφήνετε τον κανόνα ή τις Ακολουθίες χάριν της εργασίας. Προσοχή στο σημείο αυτό, για να μη σας τιμωρήσει ό Θεός.— Να διαβάζεις το πρωί, πριν από την εργασία, κάτι πνευματικό, και κατά την διάρκεια της μέρας να το αναμασάς. Να κάνης δηλαδή όπως τα πρόβατα. Την ήμερα πού κοινωνείς να διαβάζεις περισσότερο και μάλιστα από την Καινή Διαθήκη.

Ιδιαίτερα σου συνιστώ την προς Έφεσίους Επιστολή και την Αποκάλυψη.— Όταν πέφτεις σε κατάκριση, να λες στον εαυτό σου: «Ύποκριτά, έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου». —

Τρεις είναι οι βαθμοί της ταπεινοφροσύνης. Ό πρώτος, να υποτάσσεσαι στους μεγαλύτερους και να μην υπερυψώνεσαι στους ίσους. Ό δεύτερος, να υποτάσσεσαι στους ίσους και να μην υπερυψώνεσαι στους μικρότερους. Και ό τρίτος, να υποτάσσεσαι στους μικρότερους και να θεωρείς τον εαυτό σου ίσο με τα ζώα και ανάξιο να συναναστρέφεται με ανθρώπους. — Να μην επιτρέπεις να σε επαινούν.


Από τους επαίνους δεν προκύπτει κανένα όφελος.


Οι πολλοί έπαινοι και οι πολλές τιμές και υποκλίσεις μπορεί να έχουν άσχημες συνέπειες. Στο βιβλίο του Άββά Βαρσανουφίου αναφέρεται ότι το σώμα του Άββά Σερίδου στην εκταφή βγήκε τυμπανιαίο. Γιατί; Διότι ήταν σπουδαίος και ξακουστός Γέροντας, και τιμήθηκε πολύ στην ζωή του. — Στην ομιλία σου να μη χρησιμοποιείς το «εγώ». Ό Ηγούμενος Μωυσής ποτέ δεν το μεταχειριζόταν. Πάντοτε έλεγε «εμείς» ή «αυτό είναι εκ πείρας αποδεδειγμένο». — Τα μάτια σου να κοιτάζουν κάτω. Να θυμάσαι ότι «γη ει και εις γήν άπελεύση». — Να διαβάζεις τους λόγους «Περί ταπεινοφροσύνης», «Περί συνειδήσεως» και «Περί θείου φόβου» του Άββά Δωροθέου».


Συνομιλώντας ό στάρετς με κάποιον αδελφό — ό λόγος ήταν για την ευχή του Ιησού και για τούς απρεπείς λογισμούς — του διηγήθηκε την έξης εντυπωσιακή περίπτωση:
—Ερώτησε ένας αδελφός τον άλλον «Ποιος σου έμαθε την ευχή του Ιησού»; κι' εκείνος του απήντησε'
«Οι δαίμονες». «Μα είναι δυνατόν αυτό»; ((Βεβαίως. Αυτοί με πολεμούσαν με αισχρούς λογισμούς, εγώ αμυνόμουν λέγοντας την ευχή κι' έτσι την έμαθα καλά».

—Μπάτουσκα, ερώτησε κάποιος μοναχός τον π. Αμβρόσιο, τί να κάνω; Την ώρα του κανόνος γεμίζει το μυαλό μου με χίλιους δυο λογισμούς.
Ή απάντησης του στάρετς ήταν μία χαριτωμένη
διήγησης:

—Άκου, αδελφέ μου. Ένας αρχοντοχωριάτης καθισμένος στο άλογο του βρέθηκε εμπρός σ' ένα παζάρι. Έπρεπε να το διάσχιση από την μία άκρη ως την άλλη.

Κόσμος, φωνές, φασαρία, κακό! Εκείνος όμως δεν ενδιαφερόταν τί γίνεται γύρο) του. 0ι άλλοι την δουλειά τους κι' αυτός την δική του. Το μόνο πού έκανε ήταν να σπρώχνει το άλογο, φωνάζοντας συνεχώς ντε -ντέ, ντε - ντέ. Έτσι σιγά-σιγά πέρασε την αγορά. Παρόμοια να κάνης και σύ. Να κοιτάς στην προσευχή σου και να μη δίνης καμία σημασία στους λογισμούς.
Συχνά, όταν ήταν ή συζήτησις για την προσευχή, τόνιζε την αξία της ευχής του Ιησού.

—Να επιμείνεις πολύ έλεγε σ' ένα πνευματικό του τέκνο, στην ευχή του Ιησού. Αυτή θα καθησύχαση την ψυχή σου περισσότερο και από έναν μεγάλο κανόνα προσευχών. Αυτή θα σου φέρει και ταπεινό φρόνημα.
Αναφερόμενος στις βασικές αρετές του μονάχου έλεγε:

— Για να γίνει κανείς μοναχός, πρέπει να είναι φτιαγμένος ή από σίδερο ή από χρυσάφι. Το σίδερο σημαίνει την μεγάλη υπομονή και το χρυσάφι την μεγάλη ταπείνωση.
Κάποια φορά ερωτήθηκε: —Γιατί, πάτερ, στον Ηγούμενο δόθηκε ή εξουσία να μεταχειρίζεται τούς μοναχούς σαν δουλοπάροικους;

—Κάτι περισσότερο από δουλοπάροικους, απήντησε. Γιατί οι δουλοπάροικοι υβρίζουν από πίσω τα αφεντικά τους, ενώ οι μοναχοί ούτε αυτό μπορούν να το κάνουν.

Ό π. Γεννάδιος, μοναχός της Μονής, διηγείτο κάτι πολύ ενδιαφέρον:

—Δέκα χρόνια μετά τον ερχομό μου στην Οπτινα ανέλαβα βοηθός κηπουρού. Επειδή υπήρχε πολλή εργασία στους κήπους, μας βοηθούσαν και διάφοροι κοσμικοί, γυναίκες κυρίως, οι όποιοι φυσικά πληρώνονταν από την Μονή. Είχα δέκα χρόνια να έρθω σε επαφή με κοσμικούς. Η συνεργασία μαζί τους με ενοχλούσε στους λογισμούς. Μία μέρα μαζί με άλλους αδελφούς πήγα στο κελί τού στάρετς, στην Σκήτη. Όταν βγήκε από το δωμάτιο του, μας είδε όλους και μας έδωσε την κοινή ευλογία. Εν συνεχεία μου έριξε ένα προσεκτικό βλέμμα. Λες και διάβασε την εσωτερική μου κατάσταση σήκωσε το χέρι του και με τον αγκώνα του σκέπασε πολλές φορές τα μάτια του. Δεν άργησα να ερμηνεύσω την ενέργεια του. Ήταν σαν να μου έλεγε: (Αν θέλεις να ησυχάσουν οι λογισμοί, να προσεχής την όραση, να προφυλάττης τα μάτια σου».

Αυτά και άλλα πολλά δίδασκε ό στάρετς και διέτρεφε έτσι τα πρόβατα τού Χριστού.

ΣΤΑΡΕΤΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ . ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ