Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Να αποκτήσουμε την καλή μέριμνα



Πρέπει να ζητούμε πρώτα την Βασιλεία των Ουρανών και αυτή να είναι η μέριμνά μας, και όλα τα άλλα θα μας δοθούν (1).

Άμα ξεχνιέται ο άνθρωπος σ΄ αυτήν την ζωή, χάνει τον καιρό του και χαραμίζεται.

Άμα δεν ξεχνιέται και ετοιμάζεται για την άλλη ζωή, τότε έχει νόημα αυτή η ζωή.

Όταν ο άνθρωπος σκέφτεται πώς να βολευτή εδώ, βασανισμένος είναι, και κουράζεται και κολάζεται.

Να μη σας πιάνη αγωνία και μανία: «Τώρα πρέπει να κάνουμε αυτό, ύστερα εκείνο»,

γιατί θα σας βρη σε τέτοια κατάσταση ο Αρμαγεδών (2).


Και μόνον η αγωνία στο φτιάξιμο είναι δαιμονικό.

Γυρίστε το κουμπί στον Χριστό, γιατί διαφορετικά θα ζήτε δήθεν κοντά στον Χριστό,

αλλά εσωτερικά θα υπάρχει όλο το κοσμικό φρόνημα, και φοβάμαι μην το πάθετε σαν τις μωρές παρθένες.

Οι φρόνιμες παρθένες (3) δεν είχαν μόνον καλωσύνη, είχαν και την καλή μέριμνα, είχαν εγρήγορση, δεν είχαν αδιαφορία.

Οι μωρές παρθένες είχαν αδιαφορία, δεν είχαν εγρήγορση.

Γι΄ αυτό ο Κύριος είπε: «Γρηγορείτε» (4). Ήταν παρθένες αλλά μωρές.


Και αν μια είναι εκ γενετής μωρή, είναι ευλογία από τον Θεό γι΄ αυτήν. Πάει δίχως εξετάσεις στην άλλη ζωή.

Μια όμως που έχει μυαλό και ζη μωρά, αυτή θα είναι αναπολόγητη την ημέρα της Κρίσεως.

Βλέπετε και στην περίπτωση της Μάρθας και της Μαρίας που αναφέρει το Ευαγγέλιο,

πώς η μέριμνα έκανε την Μάρθα να φερθή κατά κάποιον τρόπο με αναίδεια;

Φαίνεται ότι στην αρχή και η Μαρία την βοηθούσε, αλλά, όταν είδα να μην τελειώνη τις ετοιμασίες της,

την άφησε και έφυγε.


«Τι, θα χάσω εγώ τον Χριστό μου για τις σαλάτες και τα γλυκά;» σκέφθηκε.

Λες και ο Χριστός είχε πάει να φάη τις σαλάτες και τα φαγητά της Μάρθας.

Και τότε η Μάρθα πειράχθηκε και είπε: «Κύριε, ου μέλλει σοι ότι η αδελφή μου μόνην με κατέλιπε διακονείν;»

Ας προσέξουμε να μην πάθουμε και εμείς σαν την Μάρθα. Ας ευχηθούμε να γίνουμε καλές «Μαρίες».



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


1) Βλ. Ματθ. 6, 33 και Λουκ. 12, 13
2) Βλ. Αποκ. 16, 16
3) Βλ. Ματθ. 25, 1-13
4) Ματθ. 25, 13

[XAPA]

Τρίτο Μέρος

Το πνεύμα του Θεού και το πνεύμα του κόσμου


«Η εσωτερική καθαρότητα του αληθινού ανθρώπου ομορφαίνει
και το εξωτερικό του ανθρώπου».



Κεφάλαιο 1

Η κοσμική μόρφωση και γνώση

Έξυπνος είναι ο εξαγνισμένος άνθρωπος



Όταν ο άνθρωπος δεν τροχίζη το μυαλό με το Θείο, αλλά το τροχίζη με την πονηριά,

παραδίνει τον εαυτό του στον διάβολο.

Καλύτερα να το είχε χάσει το μυαλό, για να έχη ελαφρυντικά την ημέρα της Κρίσεως.


- Γέροντα, διαφέρει η απλότητα από την πονηριά;

- Ναι, όσο η αλεπού από το τσακάλι.

Το τσακάλι, αν δη κάτι και το θέλη, με λεβεντιά θα πάη να το πάρη.

Ενώ η αλεπού θα κάνη πονηριές και μετά θα πάη να το πάρη.


- Μπορεί, Γέροντα, να θεωρή κανείς την πονηριά για εξυπνάδα;

Ναι, μπορεί, αλλά, αν εξετάζη τον εαυτό του, θα καταλάβη τι είναι πονηριά και τι εξυπνάδα.

Έχει τον πίνακα αναγνωρίσεως. Ποια είναι τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος; αγάπη, χαρά, ειρήνη κ.λπ. (1).

Έχει συγγένεια μ΄ αυτά; Αν δεν συγγενεύη μ΄ αυτά, θα έχη κάτι το σατανικό, θα έχη γνωρίσματα του ταγκαλακιού.

Έξυπνος είναι ο εξαγνισμένος άνθρωπος, ο καθαρισμένος από τα πάθη.

Αυτός που έχει αγιάσει και το μυαλό του, αυτός είναι ο πραγματικά έξυπνος.

Άμα δεν αγιασθή το μυαλό, η εξυπνάδα δεν ωφελεί σε τίποτε.

Να, οι δημοσιογράφοι, οι πολιτικοί, έξυπνοι είναι, αλλά πολλοί από αυτούς,

επειδή δεν έχουν αγιασμένο το μυαλό τους, εκεί που λένε εξυπνάδες, λένε και ανοησίες.

Από την πολλή εξυπνάδα λένε μεγάλες ανοησίες!

Αν δεν αξιοποιήση ο άνθρωπος το μυαλό, το εκμεταλλεύεται ο διάβολος.

Αν δεν αξιοποιήση την εξυπνάδα για το καλό, την χρησιμοποιεί ο διάβολος για το κακό.

- Δηλαδή, επειδή δεν αξιοποίησε την εξυπνάδα, δίνει και δικαίωμα στον διάβολο;

- Άμα δεν την αξιοποιή, ήδη τα δικαιώματα δίνονται μόνα τους.

Όταν ο άνθρωπος δεν εργάζεται πνευματικά, αλλοιώνει το καλό και κάνει ο ίδιος το κακό,

δεν είναι ότι ο διάβολος το κάνει.

Ένας λ.χ. είναι έξυπνος, αλλά δεν το δουλεύει το μυαλό του και τεμπελιάζει.

Όταν δεν χρησιμοποιή το μυαλό του, σε τι τον ωφελεί η εξυπνάδα;


- Μπορεί ένας άνθρωπος που είναι έξυπνος, αλλά έχει πάθη, να έχη σωστή κρίση;

- Κατ΄ αρχάς να προσέξη να μην πιστεύη στο μυαλό του, γιατί, αν είναι πνευματικός άνθρωπος,

θα πλανηθή και, αν είναι κοσμικός, θα τρελλαθή.

Να μην πιστεύη στον λογισμό του. Να ρωτάη, να συμβουλεύεται, να αγιάση την εξυπνάδα του.

Και γενικά όλα όσα έχει ο άνθρωπος, όλα να τα αγιάζη.

Όταν η εξυπνάδα αγιασθή, βοηθάει να αποκτήση κανείς την διάκριση.

Ένας έξυπνος, αν δεν αγιασθή, δεν έχει πνευματική διάκριση.

Ένας πάλι από την φύση του απλός μπορεί έναν πλανεμένο να τον πάρη για άγιο και έναν θηλυπρεπή

να τον πάρη για ευλαβή. Ενώ, όταν εξαγνισθή ο έξυπνος, γίνεται πολύ διακριτικός.


- Γέροντα, πώς εξαγνίζεται η εξυπνάδα;

- Για να εξαγνισθή, δεν πρέπει ο άνθρωπος να δέχεται τα τηλεγραφήματα του πονηρού ούτε

και να σκέφτεται πονηρά, αλλά να ενεργή όλο με καλωσύνη και απλότητα.

Έτσι έρχεται η διαύγεια η πνευματική, ο θείος φωτισμός, και τότε ο άνθρωπος βλέπει καρδιές ανθρώπων

και δεν βγάζει ανθρώπινα συμπεράσματα.


- Γέροντα, η διάκριση έχει σχέση με την γνώση;

- Η διάκριση έρχεται από τον θείο φωτισμό.

Ένας μπορεί να διαβάζη Πατέρες, να γνωρίζη σωστά ορισμένα πράγματα, να αγωνίζεται και να προσεύχεται.

Η διάκριση όμως έρχεται με τον θείο φωτισμό, που είναι άλλο πράγμα.


- Παλιά, Γέροντα, ήταν καλύτερος ο κόσμος;

Όχι πως ήταν καλύτερος, μόνον που οι παλαιοί άνθρωποι είχαν την απλότητα και τον καλό λογισμό.

Σήμερα οι άνθρωποι τα βλέπουν όλα με πονηριά, γιατί τα μετρούν όλα μόνο με το μυαλό.

Το ευρωπαϊκό πνεύμα πολύ κακό έκανε. Αυτό είναι που σακάτεψε τους ανθρώπους.

Οι άνθρωποι τώρα θα ήταν σε πολύ καλή πνευματική κατάσταση, γιατί οι πιο πολλοί λίγο-πολύ είναι μορφωμένοι,

και θα μπορούσες να συνεννοηθής.

Αλλά τους δίδαξαν την αθεΐα, όλα αυτά τα σατανικά, οπότε τους αχρήστεψαν και δεν μπορείς να συνεννοηθής.

Παλιά δεν μπορούσες να συνεννοηθής με κάποιον, αν δεν είχε ευλάβεια, δεν είχε και μόρφωση.

Θυμάμαι, ένας καλόγερος μια φορά, όταν άκουσε στην Προηγιασμένη να μνημονεύουν «Γρηγορίου, Πάπα Ρώμης» (2),

νόμιζε ότι μνημόνευαν τον Πάπα της Ρώμης και σκανδαλίσθηκε.

«Δεν το περίμενα, είπε. Παπιστές γινήκατε!» και σηκώθηκε και έφυγε από την Εκκλησία!

Να, βλέπεις τι κάνει η άγνοια! Η άγνοια είναι φοβερό.

Το μεγαλύτερο κακό κάνουν αυτοί που έχουν ευλάβεια και βλάβη μαζί.

Χωρίς να εξετάζουν, δημιουργούν προβλήματα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

1) Βλ. Γαλ. 5, 22-23
2) Ο Όσιος Γρηγόριος ο Διάλογος, Πάπας Ρώμης (540-604), είναι Άγιος της Εκκλησίας μας. Η μνήμη του εορτάζεται στις 12 Μαρτίου.

[XAPA]

Η γνώση δίχως θείο φωτισμό είναι καταστροφή



Εάν οι άνθρωποι την ταχύτητα του μυαλού τους την φρενάρανε λίγο, και το μυαλό τους θα ήταν ξεκούραστο,

αλλά και η θεία Χάρις θα τους πλησίαζε εύκολα.

Η γνώση δίχως φωτισμό είναι καταστροφή.

Όταν κανείς κάνη πνευματική δουλειά στον εαυτό του, όταν αγωνίζεται, τότε φωτίζεται από τον Θεό.

Έχει θείο φωτισμό, θείες εμπειρίες, και όχι δικές του σκέψεις, γι΄ αυτό και βλέπει μακριά.

Ένας που έχει μυωπία, από κοντά βλέπει τα πράγματα καλά, αλλά μακριά δεν βλέπει.

Και ένας που δεν έχει μυωπία, ε, το πολύ-πολύ θα δη λίγο μακρύτερα, αλλά και αυτό δεν λέει τίποτε.

Τα σωματικά μάτια είναι δύο, τα πνευματικά είναι πολλά.


Όσοι απομακρύνονται από τον Χριστό, στερούνται τον θείο φωτισμό, γιατί αφήνουν το προσήλιο

σαν τους ανόητους και πηγαίνουν στο ανήλιο.

Έτσι είναι επόμενο να είναι κρυολογημένοι και αρρωστημένοι πνευματικά.

Αν δεν εξαγνισθή ο άνθρωπος, αν δεν έρθη ο θείος φωτισμός, όσο σωστή και αν είναι η άλλη γνώση

–αυτό βλέπω- είναι ένας ορθολογισμό και τίποτε παραπάνω.

Και αν λείψη ο θείος φωτισμός, και αυτά που θα πουν και θα γράψουν, δεν θα βοηθήσουν.

Βλέπετε το Ψαλτήρι που είναι γραμμένο με θείο φωτισμό, τι βαθιά νοήματα έχει!

Μάζεψε, αν θέλης, όλους τους θεολόγους, όλους τους φιλολόγους,

και θα δης ότι έναν ψαλμό με τέτοιο βάθος δεν μπορούν να φτιάξουν!

Ενώ ο Δαβίδ ήταν αγράμματος, αλλά βλέπεις καθαρά πώς τον οδηγούσε το πνεύμα του Θεού.

Και η Εκκλησία σήμερα ταλαιπωρείται, γιατί λείπει ο θείος φωτισμός και καθένας πιάνει τα πράγματα όπως θέλει.

Μπαίνει και το ανθρώπινο στοιχείο και δημιουργούνται πάθη και αλωνίζει μετά ο διάβολος.

Γι΄ αυτό δεν θα πρέπη να ζητούν εξουσία οι άνθρωποι που εξουσιάζονται από τα πάθη τους.


- Δηλαδή, Γέροντα, πρέπει να ζητούν επίμονα τον θείο φωτισμό οι άνθρωποι;

Ναι, γιατί αλλιώς οι λύσεις που δίνουν είναι ενέργεια του μυαλού.

Δημιουργείται σύγχυση μετά. Συνέδρια, παρασυνέδρια…

Και το κακό είναι ότι δεν έχουν γνωρίσει προηγουμένως τον εαυτό τους.

Γιατί, όσο αξίζει η μια γνώση του εαυτού μας, δεν αξίζουν όλου του κόσμου οι γνώσεις.

Όταν ο άνθρωπος αναγνωρίζη ταπεινά τον εαυτό του, αναγνωρίζεται από τους ανθρώπους.

Αν μερικοί γνώριζαν τον εαυτό τους, θα έβλεπαν τα χάλια τους και δεν θα μιλούσαν καθόλου.


Μια φορά μου είπε κάποιος:

«Δεν υπάρχει κανένας Ορθόδοξος να εκπροσωπήση στο εξωτερικό την Ορθοδοξία, στα συνέδρια κ.λπ.».

Έλεγε, έλεγε, έλεγε, έφερε τον αποκλεισμό.

«Ο Προφήτης Ηλίας (1), του λέω, όταν τον ρώτησε ο Θεός: «Τι ζητάς, Ηλία, στο Χωρήβ;» «Έμεινα μόνος», απάντησε.

Τότε ο Θεός του είπε: «Επτά χιλιάδες λαός δεν έκλινε γόνυ στον Βάαλ».

Επτά χιλιάδες άνθρωποι ήταν πιστοί, και ο Προφήτης Ηλίας έλεγε: «Έμεινα μόνος!»

Και εσύ φέρνεις τέτοιον αποκλεισμό, ενώ υπάρχουν τόσοι πιστοί!...

Τι είναι ο δικός μας ο Παντοκράτορας;

Είναι σαν τον Παντοκράτορα του τρούλλου που παρουσιάζει ρωγμές από τον σεισμό και σκεφτόμαστε

τι να κάνουμε για να τον κρατήσουμε, για να μην πέση, και καλούμε την Αρχαιολογική Υπηρεσία,

για να τον υποστυλώσουμε;»


«Εκεί στην Αμερική, μου λέει, δεν υπάρχει κανένας». «Μα εγώ τόσους πιστούς γνώρισα απ΄ την Αμερική», του λέω.

«Ναι, αλλά οι Καθολικοί, μου λέει, εργάζονται πονηρά».

«Μα οι Καθολικοί, του λέω, σιχάθηκαν τον Παπισμό και επιστρέφουν τώρα στην Ορθοδοξία.

Καλά, όταν πήγε ο Πατριάρχης Δημήτριος στην Αμερική, οι ίδιοι οι Καθολικοί δεν φώναζαν:

«Ο Πατριάρχης είναι αληθινός Χριστιανός και ο Πάπας είναι έμπορας»;

Δεν το έλεγαν με αγανάκτηση αυτό οι Καθολικοί;


Τι μου λες ότι πάνε με πονηριά οι Καθολικοί να εισχωρήσουν στην Ορθοδοξία, για να την αλλοιώσουν κ.λπ.;

Ο Θεός πού είναι; Ο διάβολος μπορεί να κάνη προκοπή;»

Δυστυχώς ο δυτικός ορθολογισμός έχει επιδράσει και σε ανατολικούς ορθόδοξους άρχοντες

και έτσι βρίσκονται σωματικά μόνον στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού,

ενώ όλο το είναι τους βρίσκεται στην Δύση που την βλέπουν να βασιλεύη κοσμικά.

Εάν έβλεπαν την Δύση πνευματικά, με το φως της Ανατολής, με το φως του Χριστού,

τότε θα έβλεπαν το πνευματικό ηλιοβασίλεμα της Δύσης, που χάνει σιγά-σιγά το φως του νοητού Ηλίου,

του Χριστού, και προχωρεί για το βαθύ σκοτάδι.


Μαζεύονται και συνεδριάζουν (2) και κάνουν συζητήσεις ατέλειωτες για πράγματα που δεν χωράει συζήτηση,

που ούτε οι Άγιοι Πατέρες συζήτησαν εδώ και τόσα χρόνια.

Όλες αυτές οι ενέργειες είναι του πονηρού, για να ζαλίζουν και να σκανδαλίζουν τους πιστούς

και να τους σπρώχνουν άλλους στην αίρεση και άλλους σε σχίσματα, και να κερδίζη έδαφος ο διάβολος.

Πα, πα… βασανίζουν και μπερδεύουν τον κόσμο αυτοί οι άνθρωποι!

Και όλα αυτά από πού ξεκινούν; Δεν κάνει κανείς δουλειά πνευματική, έχει τον λογισμό

ότι είναι πνευματικός άνθρωπος και λέει μετά ανοησίες.


Ένα παιδί με την φυσική καθαρότητα του νου και με την λίγη γνώση που έχει, θα σου πη σωστά πράγματα.

Αντίθετα ένας με μεγάλη μόρφωση, με το μυαλό του καπνισμένο από την δαιμονική επήρεια

που έχει λάβει, σου λέει τα πιο βλάσφημα πράγματα.

Όποιος τροχάει συνέχεια με γνώσεις το μυαλό του και ζη απομακρυσμένος από τον Θεό, το κάνει τελικά δίκοπο,

και με το ένα μέρος σφάζεται σιγά-σιγά ο ίδιος και με το άλλο κόβει ανθρώπους με τις απόλυτες

ανθρώπινες εγκεφαλικές λύσεις του.


Η ανθρώπινη γνώση, όταν αγιασθή, γίνη θεία, τότε βοηθάει.

Διαφορετικά είναι ανθρώπινη αντιμετώπιση, μυαλό, κοσμική λογική.

Το σκέτο μυαλό είναι μπαστούνι σιδερένιο, δίχως μαγνήτη, που χτυπάει τα μέταλλα, για να κολλήσουν,

και αυτά τσαλακώνονται και δεν κολλούν.

Αυτός είναι ο σημερινός κόσμος. Όλα τα πράγματα τα βλέπουν με την ξερή λογική. Αυτή η λογική είναι καταστροφή.

«Η γνώσις φυσιοί» (3) δεν λέει; Άμα δεν έχη θείο φωτισμό κανείς, η γνώση είναι άχρηστη, φέρνει καταστροφή.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


1) Βλ. Γ΄ Βασ. 19, 13-18
2) Με την διατύπωση αυτή ο Γέροντας δεν εννοεί όλα τα συνέδρια, αλλά αναφέρεται σε συνέδρια, τα οποία συγκαλούνται για θέματα που έχουν ήδη παγιωθή στην Εκκλησία ή καθορίστηκαν από τους Αγίους Πατέρες ή δεν χρειάζεται να συζητηθούν.
3) Α΄ Κορ. 8, 2

[XAPA]

Να αξιοποιηθή η επιστήμη στην πνευματική ζωή



Όλο το κακό ξεκινάει από το μυαλό, όταν γυρίζη μόνο γύρω από την επιστήμη και είναι τελείως

απομακρυσμένο από τον Θεό.

Γι΄ αυτό και δεν βρίσκουν αυτοί οι άνθρωποι την εσωτερική τους ειρήνη και την ισορροπία τους.

Ενώ, όταν ο νους γυρίζη γύρω από τον Θεό, χρησιμοποιούν οι άνθρωποι και την επιστήμη για την εσωτερική τους

καλλιέργεια και για το καλό του κόσμου, γιατί τότε είναι αγιασμένο το μυαλό.


- Δηλαδή, Γέροντα, η επιστήμη δεν βοηθάει τον άνθρωπο;

Η επιστήμη πολύ βοηθάει, αλλά και πολύ θολώνει.

Γνώρισα ψυχές με μεγαλύτερη διαύγεια, ενώ έχουν μάθει λιγώτερα.

Όσοι έχουν θολώσει το μυαλό τους από την επιστήμη, εάν με την Χάρη του Θεού ξεθολώσουν, τότε, φυσικά,

θα έχουν περισσότερα εργαλεία για δουλειά.

Ενώ, όταν δεν αγιασθούν τα εργαλεία – δεν αγιασθή η γνώση -, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για κοσμική εργασία

και όχι για πνευματική.

Γρήγορα αγιάζονται, αν μπη η καλή ανησυχία.


Όσοι δίνουν τα πρωτεία στην εσωτερική τους μόρφωση, την μόρφωση της ψυχής,

και χρησιμοποιούν και την εξωτερική μόρφωση για την εσωτερική,

αυτοί γρήγορα μεταμορφώνονται πνευματικά.

Εάν ασκούνται και πνευματικά, τότε βοηθούν πολύ κόσμο θετικά,

γιατί βγάζουν τον κόσμο από το άγχος της κολάσεως και τον οδηγούν στην παραδεισένια αγαλλίαση.

Μπορεί αυτοί οι άνθρωποι του Θεού πολλές φορές να έχουν λιγώτερα πτυχία, αλλά βοηθούν περισσότερο,

γιατί έχουν πολλή Χάρη και όχι πολλά χαρτιά (πτυχία).

Ο κόσμος γέμισε από αμαρτία και χρειάζεται πολλή προσευχή και βίωμα.

Τα πολλά γραφτά είναι χάρτινα νομίσματα και η αξία τους θα εξαρτηθή από το αντίκρυσμα.

Επομένως θέλει δουλειά στο «μεταλλείο» της ψυχής.


Θυμάμαι, ήταν ένα γεροντάκι στην Μονή Εσφιγμένου τόσο απλό που και την Ανάληψη την νόμιζε για Αγία.

Έκανε κομποσχοίνι και έλεγε: «Αγία του Θεού, πρέσβευε υπέρ ημών»!

Κάποτε ένας αδελφός στο Γηροκομείο ήταν άρρωστος, και δεν είχε τι να του δώση να φάη.

Μια και δυό κατεβαίνει τις σκάλες, ανοίγει το παράθυρο που έβλεπε προς την θάλασσα, απλώνει τα χέρια

στην θάλασσα και λέει: «Αγία μου Ανάληψη, δωσ΄ μου ένα ψαράκι για τον αδελφό».

Και αμέσως – ω του θαύματος! – ένα τόσο μεγάλο ψάρι ξεπηδάει από την θάλασσα μέσα στα χέρια του.

Οι άλλοι που τον είδαν, έμειναν έκπληκτοι. Εκείνος τους κοιτούσε και χαμογελούσε, σαν να τους έλεγε:

«Τι παράξενο βλέπετε;»

Εμείς έχουμε γνώσεις, ξέρουμε πότε γιορτάζει ο ένας ο Άγιος, πώς μαρτύρησε ο άλλος,

πότε έγινε η Ανάληψη και πού έγινε και πώς έγινε, και όμως ούτε ένα τόσο δα ψαράκι δεν μπορούμε να έχουμε!

Αυτά είναι τα παράξενα της πνευματικής ζωής, τα οποία η λογική όσων διανοουμένων

έχουν μέσα τους τον εαυτό τους και όχι τον Θεό δεν τα συλλαμβάνει,

γιατί έχουν την στείρα κοσμική γνώση με την κοσμική πνευματική αρρώστια και λείπει το Άγιο Πνεύμα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Το Άγιο Πνεύμα δεν κατεβαίνει με μηχανές



Ο λόγος του μυαλού αλλοίωση δεν κάνει στις ψυχές, γιατί είναι σάρκα.

Ο λόγος του Θεού που γεννιέται από το Άγιο Πνεύμα έχει την θεία ενέργεια και αλλοιώνει τις ψυχές.

Το Άγιο Πνεύμα δεν κατεβαίνει με μηχανές, γι΄ αυτό η Θεολογία δεν έχει καμμιά δουλειά με το στείρο επιστημονικό πνεύμα.

Το Άγιο Πνεύμα κατεβαίνει μόνο Του, όταν βρη τις πνευματικές προϋποθέσεις στον άνθρωπο.

Πνευματική προϋπόθεση είναι να ξεσκουριάση ο άνθρωπος τα πνευματικά του καλώδια, να γίνη καλός αγωγός,

για να δεχθή το πνευματικό ρεύμα του θείου φωτισμού, και έτσι γίνεται πνευματικός επιστήμων, θεολόγος.


Όταν λέω «θεολόγος», εννοώ αυτούς τους θεολόγους που έχουν αντίκρυσμα θεολογικό και το πτυχίο τους έχει αξία,

και όχι αυτούς που έχουν μόνο χαρτί χωρίς αντίκρυσμα και το πτυχίο τους είναι όμοιο με τα χρήματα της Κατοχής.

Το μυαλό κουράζεται πολλές φορές χρόνια ολόκληρα, για να μάθη μια-δυό ξένες γλώσσες, και στην εποχή μας

ξέρουν σχεδόν οι περισσότεροι άνθρωποι ξένες γλώσσες, αλλά επειδή αυτές οι γλώσσες

δεν έχουν καμμιά σχέση με τις γλώσσες της Αγίας Πεντηκοστής, ζούμε την μεγαλύτερη Βαβυλωνία.


Μεγάλο κακό είναι όταν θεολογούμε ξερά με το μυαλό μας και το μυαλό μας το παρουσιάζουμε για Άγιο Πνεύμα.

Αυτό λέγεται εγκεφαλολογία, η οποία γεννάει Βαβυλωνία, ενώ στην Θεολογία υπάρχουν μεν πολλές γλώσσες,

πολλά χαρίσματα, αλλά όλες οι γλώσσες συμφωνούν, γιατί ένα είναι το Αφεντικό τους,

το Άγιο Πνεύμα της Πεντηκοστής, και οι γλώσσες είναι πύρινες.


- Γέροντα, λέει το τροπάριο ότι το Άγιο Πνεύμα «πάντα χορηγεί…» (1).

- Ναι, χορηγεί, αλλά εκεί που χωράει. Άμα δεν χωράη, πώς να χορηγήση;

Μεγαλύτερη αξία έχει ένας λόγος ταπεινού ανθρώπου με βιώματα, που βγαίνει με πόνο από τα βάθη της καρδιάς του,

παρά ένας σωρός φιλολογίες εξωτερικού ανθρώπου, που βγαίνουν με ταχύτητα από την εκπαιδευμένη του γλώσσα,

η οποία δεν πληροφορεί τις ψυχές, γιατί είναι σάρκα και όχι πύρινη γλώσσα της Αγίας Πεντηκοστής.


ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


1) Στιχηρό ιδιόμελο της εορτής της Πεντηκοστής.

[XAPA]

Να αγιάσουμε την γνώση



Καλή είναι η γνώση, καλή είναι και η μόρφωση, αλλά, αν δεν αγιασθούν, είναι χαμένα πράγματα

και οδηγούν στην καταστροφή.

Ήρθαν μια φορά στο Καλύβι μερικοί φοιτητές φορτωμένοι με βιβλία και μου λένε:

«Ήρθαμε, Γέροντα, να συζητήσουμε για την Παλαιά Διαθήκη.

Ο Θεός δεν επιτρέπει την γνώση;»

«Ποια γνώση, τους λέω, αυτή που αποκτιέται με το μυαλό;»

«Ναι», μου λένε.

«Μα αυτή η γνώση, τους λέω, σε πάει μέχρι το φεγγάρι, δεν σε ανεβάζει στον Θεό».


Καλές είναι οι εγκεφαλικές δυνάμεις που ανεβάζουν τον άνθρωπο στην σελήνη,

με δισεκατομμύρια έξοδα καυσίμων κ.λπ., αλλά καλύτερες είναι οι πνευματικές δυνάμεις,

που ανεβάζουν τον άνθρωπο στον Θεό, που είναι και ο προορισμός του, και με λίγα καύσιμα, με ένα παξιμάδι.

Ρώτησα μια φορά έναν Αμερικάνο που ήρθε στο Καλύβι: «Τι κατόρθωμα κάνατε σαν έθνος μεγάλο που είστε;»

«Πήγαμε στο φεγγάρι», μου απάντησε. «Πόσο μακριά είναι;» τον ρωτάω.

«Ας πούμε, μισό εκατομμύριο χιλιόμετρα», μου λέει.

«Πόσα εκατομμύρια ξοδέψατε, για να πάτε στο φεγγάρι;»

«Από το 1950 μέχρι τώρα, μου λέει, έχουμε ξοδέψει ποταμούς δολλαρίων».

«Στον Θεό πήγατε; τον ρωτάω. Πόσο μακριά είναι ο Θεός;»

«Ο Θεός, μου λέει, είναι πολύ μακριά».

«Εμείς όμως, του λέω, μ΄ ένα παξιμάδι πάμε στον Θεό!»


Η φυσική γνώση βοηθάει να αποκτήσουμε την πνευματική γνώση.

Όταν όμως ο άνθρωπος παραμένει στην φυσική γνώση, παραμένει στην φύση και δεν ανεβαίνει στον Ουρανό.

Δηλαδή παραμένει στον επίγειο παράδεισο που ποτιζόταν από τον Τίγρη και τον Ευφράτη και χαίρεται

την όμορφη φύση με τα ζώα, αλλά δεν ανεβαίνει στον ουράνιο Παράδεισο, να χαρή με τους Αγγέλους και τους Αγίους.

Για να ανεβούμε στον ουράνιο Παράδεισο, είναι απαραίτητη η πίστη στον Νοικοκύρη του Παραδείσου,

για να Τον αγαπήσουμε, να αναγνωρίσουμε την αμαρτωλότητά μας, να ταπεινωθούμε, για να Τον γνωρίσουμε

και να συνομιλούμε μαζί Του προσευχόμενοι και να Τον δοξάζουμε και όταν μας βοηθάη και όταν μας δοκιμάζη.



- Γέροντα, ένας που αναπαύεται στις μετάνοιες, στην νηστεία, στην άσκηση, χρειάζεται να μελετήση και δογματική, θεολογία κ.λπ.;

- Όταν κανείς έχη μια στοιχειώδη μόρφωση, αυτή είναι εργαλείο που βοηθάει.

Δεν ζητάει όμως να αποκτήση γνώσεις, για να βοηθήση ή για να λέη εξυπνάδες, αλλά για να βοηθηθή.

Αν προσπαθήση κανείς να αγιάση ό,τι του έδωσε ο Θεός, έρχεται η Χάρις και φωτίζει.

Εκεί μέσα είναι και η δογματική και η θεολογία, γιατί ζη τα μυστήρια του Θεού.

Άλλος μπορεί να είναι απλός και να μη θέλη να μάθη περισσότερα, αλλά να αρκήται σε ό,τι του δώση ο Θεός.


- Όταν είμαστε μέσα στο Μοναστήρι και επιθυμούμε ακόμη την γνώση του κόσμου, τι σημαίνει αυτό;

- Σημαίνει ότι δεν έχουμε γνώση.

«Γνώσεσθε την αλήθειαν και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς» (1).

Όταν ο άνθρωπος ταπεινωθή και φωτισθή, τότε αγιάζεται και το μυαλό του και η δύναμη αυτή του λογικού,

ενώ, πριν αγιασθή, είναι σαρκική η ενέργεια του μυαλού.

Αν ένας πάη εγωιστικά, ενώ είναι αγράμματος, να ερμηνεύση τα δόγματα και διαβάζη την Αποκάλυψη,

τα Πατερικά κ.λπ., σκοτίζεται, και τελικά φθάνει σε απιστία.

Τον εγκαταλείπει η Χάρις του Θεού, γιατί με εγωισμό προχώρησε.

Βλέπετε, η ταπείνωση βοηθάει σε όλα, αυτή δίνει την δύναμη.

Το σοφώτερο πράγμα που θα σκεφτώ, η πιο σοφή λύση που θα βρω, είναι η πιο μεγάλη ανοησία ,

όταν έχη τον εγωισμό μέσα της, ενώ η ταπείνωση είναι πραγματική σοφία.

Γι΄ αυτό ο αγώνας να γίνεται με φιλότιμο και με πολλή ταπείνωση.

Διαφορετικά, αντί να ωφελήση, έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.

Σκοτίζεται ο νους και μετά λέει κανείς βλάσφημα πράγματα, γιατί προχώρησε εγωιστικά.

Είναι πάνω από τις δυνάμεις του.

Εδώ ένας μορφωμένος, αν πάη να ερμηνεύση τα δόγματα, υπάρχει κίνδυνος να βλαφθή,

πόσο μάλλον ένας αγράμματος, αν πάη να διεισδύση μέσα στο πνεύμα το πατερικό,

χωρίς να έχη πνευματική κατάσταση!

Γιατί, αν είχε λίγη πνευματική κατάσταση, δεν θα το έκανε αυτό.

Θα έλεγε: «Αν μου χρειάζεται κάτι, ο Θεός θα φωτίση. Ας εφαρμόσω αυτά που καταλαβαίνω. Είναι τόσα πολλά!»


- Δηλαδή, Γέροντα, όταν παρερμηνεύη κανείς το Ευαγγέλιο, είναι γιατί δεν έχει ταπείνωση και ευλάβεια;

- Ναι, γιατί, όταν λείπη η ταπείνωση, οι ερμηνείες που δίνει, είναι του μυαλού, της λογικής και στερούνται από θείο φωτισμό.


- Όταν δεν καταλαβαίνη κάτι, είναι καλύτερα να το αφήση για αργότερα;

- Ναι, να πη: «Κάτι καλό λέει, αλλά εγώ δεν το καταλαβαίνω». Και εγώ έτσι έκανα.

Όταν ήμουν μικρός και διάβαζα το Ευαγγέλιο, αν δεν καταλάβαινα κάτι, δεν προσπαθούσα να το ερμηνεύσω.

Σκεφτόμουν: «Κάτι καλό λέει, αλλά εγώ δεν το καταλαβαίνω».

Και μετά έβλεπα, όταν χρειαζόταν αυτό, τακ, ερχόταν η ερμηνεία, αλλά και πάλι έλεγα:

«Ας ρωτήσω και κάποιον άλλον πώς το ερμηνεύουν αυτό».

Και ήταν ακριβώς έτσι όπως το είχα καταλάβει.

Γιατί είναι αναίδεια να προσπαθή κανείς να ερμηνεύση το Ευαγγέλιο, και μάλιστα όταν δεν καταλαβαίνη.

Γι΄ αυτό, όταν μελετάτε, να μην τα ερμηνεύετε με το μυαλό, αλλά να φέρνετε καλούς λογισμούς,

μέχρι να έρθη ο θείος φωτισμός της διακρίσεως, για να ερμηνεύωνται μόνα τους.


- Μπορεί ο άνθρωπος όταν αποκτήση καλύτερη κατάσταση, να καταλάβη κάτι βαθύτερα;

- Όχι βαθύτερα. Ένα θείο νόημα έχει πολλά θεία νοήματα.

Μερικά μπορεί να τα καταλάβη τώρα και μερικά αργότερα.

Ένας μπορεί να διαβάζη-να διαβάζη, να μαθαίνη πολλά, και να μην μπορή να μπη καθόλου

μέσα στο νόημα του Ευαγγελίου.

Άλλος μπορεί να μη διαβάζη πολύ, αλλά να έχη ταπείνωση, αγωνιστικό πνεύμα,

και τον φωτίζει ο Θεός και μπαίνει στο νόημα.

Αυτός που θέλει να διαβάση περισσότερο, μπορεί να το θέλη από κενοδοξία ή για ευχαρίστηση.

Είναι σαν έναν που βλέπει μια πάλη και δεν κοιτάζει πώς πάλεψαν, για να βοηθηθή, να γίνη παλαιστής,

αλλά κοιτάζει συνέχεια το ρολόι του, για να προλάβη να παρακολουθήση και άλλη πάλη και άλλη,

και παλαιστής δεν γίνεται, αλλά μένει θεατής.


- Συχνά, Γέροντα, για έναν που είναι μορφωμένος λένε: «Αυτός είναι καλλιεργημένος άνθρωπος». Πάντοτε έτσι είναι;

-Όταν λέμε, «αυτός είναι καλλιεργημένος άνθρωπος», εννοούμε καλλιεργημένο πνευματικά, ώριμο πνευματικά.

Έχω παρατηρήσει πως υπάρχει και αγράμματος πολύ υπερήφανος και αγράμματος πολύ ταπεινός,

και μορφωμένος πολύ υπερήφανος και μορφωμένος πολύ ταπεινός.

Δηλαδή, η εσωτερική καλλιέργεια είναι όλη η βάση. Γι΄ αυτό λέει και Μ. Βασίλειος:

«Το σπουδαιότερο είναι να έχης υψηλή θέση και ταπεινό φρόνημα».

Ένας που έχει μια θέση, και να έχη και λίγο υπερηφάνεια, δικαιολογείται κάπως.

Αλλά ένας που δεν έχει θέση, αν έχη υπερηφάνεια, είναι τελείως αδικαιολόγητος.

Όλη η βάση είναι η καλλιέργεια του εαυτού μας, η εσωτερική καλλιέργεια.

Αν είναι καλλιεργημένος κανείς, είναι και μορφωμένος, έχει και ταπεινό φρόνημα, αυτό είναι το πιο καλό.

Για έναν όμως που δεν έχει μεγάλη μόρφωση, όταν έχη πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, είναι πολύ βαρύ.


ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

1) Ιω. 8, 32

[XAPA]

«Η γνώσις φυσιοί»



Η εξωτερική μόρφωση τις περισσότερες φορές βλάπτει, γιατί αναπτύσσει στον άνθρωπο μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.

Η ιδέα μετά αυτή γίνεται ο φράχτης που εμποδίζει την Χάρη του Θεού να τον πλησιάση.

Ενώ, όταν ο άνθρωπος πετάξη την μια ιδέα που έχει για τον εαυτό του, την ψεύτικη,

τότε ο Καλός και Πλούσιος Πατέρας μας τον πλουτίζει με τις θεϊκές Του φωτεινές ιδέες.

Όταν όμως ο ταλαίπωρος άνθρωπος έχη μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και την κρατάη την ιδέα αυτή

στον εγκέφαλο του, συνεχίζει να είναι εγκέφαλος, σάρκα, και αγνοεί την Χάρη του Θεού, το Άγιο Πνεύμα.

Οι πολλές γνώσεις, δηλαδή, υπάρχει φόβος να φουσκώσουν το κεφάλι, να το κάνουν αερόστατο,

και να διατρέχη τον κίνδυνο ή να σπάση στον αέρα (με σχιζοφρένεια) ή να γκρεμισθή (με υπερηφάνεια)

και να γίνη κομμάτια.

Γι΄ αυτό η γνώση θα πρέπη να ακολουθή τον φόβο του Θεού και να συμβαδίζη με την πράξη,

για να υπάρχη ισορροπία. Η σκέτη γνώση βλάπτει.

Όταν μπαίνη ο εγωισμός και μιλώ, για να με θαυμάσουν, γιατί εγώ σκέφθηκα καλύτερα,

τότε λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι, για να συνέλθω.

Όταν όμως αυτό γίνεται συνέχεια, πειράζει. Μια τριχούλα μπαίνει στο μάτι και το ερεθίζει λίγο.

Αν μπαίνη συνέχεια, δημιουργεί μεγάλο ερεθισμό. Έτσι και εδώ δημιουργείται πνευματικός ερεθισμός.

Όταν ένας άνθρωπος έχη εξυπνάδα και κάνη μια εργασία με ευκολία, πρέπει να διαλύεται μπροστά στον Θεό,

να Τον ευχαριστή μέρα-νύχτα που του έδωσε εξυπνάδα, και την κάνει, χωρίς να κουράζεται.

Αυτό έλειψε, να μην Τον ευχαριστή!


- Αν όμως, Γέροντα, έχη την γνώμη ότι δεν καταφέρνει τίποτε;

Τότε τον πειράζει το ταγκαλάκι από την αντίθετη πλευρά. Ρώτησαν την καμήλα:

«Ο ανήφορος σ΄ αρέσει ή ο κατήφορος;» Κι εκείνη είπε: «Γιατί, το ίσωμα χάθηκε;»

Αυτοί που δεν έχουν μυαλό είναι καλύτερα. Σ΄ εμάς δόθηκε μυαλό, για να είμαστε καλύτερα,

αλλά τι κάνουμε; Θα μας ζητηθή λόγος.

Πώς τα οικονομάει ο Θεός! Αυτοί που δεν τους κόβει, είναι χαρούμενοι – και στην άλλη ζωή θα είναι καλύτερα,

και αυτοί που έχουν το μυαλό το πολύ βασανίζονται.


- Στην άλλη ζωή, Γέροντα, οι καθυστερημένοι διανοητικά θα είναι καλά, δεν θα είναι λειψοί;

Τελικά, και το πολύ μυαλό θα γίνη πολτός και το λίγο μυαλό θα γίνη πολτός. Εκεί, στον Ουρανό δεν θα είναι μετά νους.

Οι θεολόγοι Άγιοι στον Ουρανό δεν θα είναι σε καλύτερη θέση ως προς την γνώση του Θεού από όσους

ήταν διανοητικώς ανάπηροι στην ζωή αυτή.

Ίσως στους δεύτερους να δώση ο Δίκαιος Θεός και κάτι παραπάνω, γιατί έζησαν εδώ στερημένοι.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Να δουλεύουμε σωστά το μυαλό



- Γιατί όμως, Γέροντα, συχνά λέτε ότι η μόρφωση είναι καλή προϋπόθεση για τον Μοναχισμό;

- Κοίτα να σου πω, ένας μορφωμένος μπορεί να πάρη να διαβάση ένα Πατερικό και με λίγη προσπάθεια,

επειδή θα το καταλάβη, να προχωρήση γρήγορα.

Ένας αγράμματος, αν δεν έχη ευλάβεια, δύσκολα θα προχωρήση.

Ο αγράμματος πρέπει να φθάση να έχη βιώματα και θεία γεγονότα και μέσα από αυτά να κατανοήση μετά τα όσα διαβάζει.

Ενώ ο μορφωμένος, λίγη προσπάθεια αν κάνη, γρήγορα θα προχωρήση, φθάνει να δουλεύη το μυαλό του

και να μην πιάνεται μόνον από την θεωρία και τον κλέβει η θεωρία.

Δεν λέω να θέλη να γνωρίση τα μυστήρια του Θεού με το μυαλό.


- Δηλαδή, Γέροντα, να χρησιμοποιή το μυαλό του κατά των παθών;

- Όχι μόνον αυτό, αλλά και γενικώτερα.

Βλέπει τις ευεργεσίες του Θεού, το σύμπαν όλο και δοξολογεί, ευχαριστεί τον Θεό.

Βλέπεις, πρώτα ο Αβραάμ αναζήτησε τον Θεό και ύστερα ο Θεός τον Αβραάμ.


- Πώς δηλαδή;

- Ο πατέρας του Αβραάμ ήταν ειδωλολάτρης, λάτρευε τα είδωλα.

Ο Αβραάμ είδε το σύμπαν, προβληματίσθηκε που λάτρευαν τα άψυχα είδωλα και δούλεψε το μυαλό του:

«Δεν μπορεί, είπε, αυτά τα είδωλα, αυτά τα ξύλα, να είναι θεοί, να δημιούργησαν αυτόν τον κόσμο.

Ποιος έκανε τον ουρανό, τα΄ αστέρια, τον ήλιο κ.λπ.;

Πρέπει να βρω τον αληθινό Θεό κι Αυτόν να πιστέψω και θα προσκυνήσω».

Τότε λοιπόν ο Θεός του αποκαλύφθηκε και του είπε:

«Έξελθε εκ της γης σου και εκ της συγγενείας σου» (1) και τον πήγε στην Χεβρώμ, και έγινε αγαπημένο παιδί του Θεού.


Ο μορφωμένος, και ευλάβεια να μην έχη, επειδή μπορεί εύκολα να καταλάβη, με λίγη ταπείνωση

και λίγο αγώνα θα προχωρήση.

Να, είναι όπως λ.χ. στις διαβιβάσεις που ήμουν.

Όταν με έβαλαν εκεί, είχε μερικά σήματα αγγλικά.

Όσοι ήταν μορφωμένοι και ήξεραν και αγγλικά, αμέσως τα έπιαναν. Εμείς οι άλλοι δυσκολευόμασταν.

Αλλά και στην θεωρία που κάναμε εύκολα οι άλλοι τα καταλάβαιναν, γιατί ήξεραν ορισμένα πράγματα,

ενώ εμείς πάλι δυσκολευόμασταν.

Πρέπει να γνωρίση κανείς τις ευεργεσίες του Θεού. Να καταλάβη τι του έχει δοθή.


Το μυαλό γιατί μας το έδωσε ο Θεός; Για να εξετάζουμε, να μελετούμε, να παρακολουθούμε τον εαυτό μας κ.λπ.

Το μυαλό ο Θεός δεν το έδωσε στους ανθρώπους, για να καταγίνωνται συνέχεια με το πώς να βρουν ταχύτερο

μέσο να πηγαίνουν από την μια χώρα στην άλλη, αλλά για να καταγινώμαστε με το κυριώτερο, πώς να φθάσουμε

στον προορισμό μας, κοντά στον Θεό, στην αληθινή χώρα, στον Παράδεισο.

Τι ευεργεσίες έκανε ο Θεός στον Ισραηλιτικό λαό! Τι σημεία! Πόσα γεγονότα!

Όταν όμως ο Μωυσής άργησε να κατεβή από το Σινά με τις πλάκες, τις δέκα εντολές του Θεού, ο λαός έδωσε

τα χρυσαφικά του, για να κάνουν ένα χρυσό μοσχάρι και να το προσκυνούν (2).


Στην εποχή μας δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος με… μοσχαρίσιο μυαλό.

Γι΄ αυτό για έναν μορφωμένο δεν δικαιολογείται να μην καταλαβαίνη ποιο είναι το σωστό.

Το μυαλό το έδωσε ο Θεός, για να βρη ο άνθρωπος τον Δημιουργό του.

Οι Ευρωπαίοι το ζάλισαν το μυαλό, έπαθαν σύγχυση και πάνε στον γκρεμό, γιατί έβγαλαν τον Θεό από την ζωή τους.

Είναι και μερικοί που, ενώ έχουν όλες τις προϋποθέσεις, μυαλό, εξυπνάδα κ.λπ., για να προχωρήσουν,

δεν προσέχουν τι τους λες.

Μόλις τους κάνης μια νύξη, «κατάλαβα» λένε και σπεύδουν να συμπληρώσουν.


Έρχονται στο Όρος εξυπνότατα παιδιά. Δείχνουν ότι πιάνουν αμέσως ό,τι τους λες, αλλά πιάνουν αέρα,

γιατί δεν προσέχουν.

Ενώ άλλα με λιγώτερη εξυπνάδα, προσέχουν, περιμένουν με σύνεση να ακούσουν και τα παρακάτω,

και τους μένουν αυτά που ακούν.

Άλλα καταλαβαίνουν πολλά, μαζεύουν από ΄δω-από ΄κει, γεμίζουν γνώσεις και δεν κάνουν τίποτε.

Αχρηστεύουν το μυαλό που τους έδωσε ο Θεός, το κουρκουτιάζουν.

Έχουν μια υπερηφάνεια και δεν αφήνουν την Χάρη του Θεού να τα επισκιάση.

Ενώ άλλα που δεν έχουν πολύ μυαλό, πολύ ταπεινώνονται. Λένε: «Δεν μου κόβει» και ξαναρωτούν:

«Πώς το είπες αυτό;» και προσπαθούν να το εφαρμόσουν.

Έτσι χαριτώνονται και προχωρούν.


Ο ταπεινός άνθρωπος συνήθως είναι πολυμαθής, ενώ ο εγωιστής, επειδή δεν ταπεινώνεται να ρωτήση, δεν έχει γνώσεις.

Ο Μέγας Αρσένιος (3) ήταν ο πιο μορφωμένος σ΄ όλη την Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Ο Μέγας Θεοδόσιος τον είχε δάσκαλο στα παιδιά του, τον Αρκάδιο και Ονώριο.

Όταν όμως πήγε στην έρημο για μοναχός, κάθησε κοντά στον Αββά Μακάριο τον αγράμματο και έλεγε:

«Ούτε το αλφάβητο αυτού δεν ξέρω»!


- Γέροντα, πώς θα γίνη να μην εξετάζη τα πράγματα κανείς μόνο με το μυαλό;

Το μυαλό πρέπει να το δουλεύη σωστά. Να το δουλεύη στο μεγαλείο του Θεού, για να βρη τον Θεό,

όχι να κάνη το μυαλό του Θεό.

Όσοι έχουν μυαλό, πρέπει να είναι προχωρημένοι πνευματικά. Μια ματιά να ρίξουν, καταλαβαίνουν.

Όταν δουλεύη κανείς το μυαλό, μπορεί να βοηθήση τον άλλον, διαφορετικά, μπορεί να τον βασανίση.

Έχω υπ΄ όψιν μου γεγονότα από λαϊκούς.


Γνώρισα ένα παιδί που έμεινε ορφανό από πατέρα, μαζί με τα τρία αδελφάκια του, και η μάνα του ξαναπαντρεύτηκε.

Τα ορφανά δεν είδαν αγάπη από την μάνα ούτε από τον πατρυιό τους. Το ταλαίπωρο, όταν μεγάλωσε,

άνοιξε ένα εμπορικό και δούλευε.

Μια φορά άκουσε ότι πέθανε κάποιος και άφησε τρία ορφανά. Πόνεσε τα ορφανά και είπε στην χήρα γυναίκα:

«Θέλεις να παντρευθούμε και να ζήσουμε σαν αδέλφια, για να προστατεύσουμε αυτά τα παιδιά;» Το δέχθηκε εκείνη.

Τώρα ζουν πνευματικά, διαβάζουν Συναξάρια, Φιλοκαλία, πάνε σε Μοναστήρια, έχουν Πνευματικό.


Σκέφθηκε σωστά και ενήργησε έτσι και δέχθηκε την θεία Χάρη.

Αλλιώς θα του έλεγε το ταγκαλάκι: «Τώρα να τα βασανίσης αυτά τα παιδιά, όπως βασανίστηκες και εσύ».

Αυτός δεν πήγε να εκδικηθή με την κακότητα, αλλά εκδικήθηκε με την καλωσύνη.

Άλλοι χρησιμοποιούν το μυαλό τους στο καλό και εφευρίσκουν καλά πράγματα και άλλοι για καταστροφή.

Είναι και το ταγκαλάκι που τους βάζει.


Βλέπουμε και στην περίπτωση του Άβελ και του Κάιν (4).

Μήπως ο Θεός αλλιώς έκανε τον Άβελ και αλλιώς τον Κάιν;

Ο Άβελ όμως δούλεψε σωστά το μυαλό που του έδωσε ο Θεός. Σκέφθηκε:

«Ο Θεός μου έδωσε ολόκληρο κοπάδι, ένα αρνάκι να μην Του δώσω;» Και πιάνει και σφάζει το καλύτερο αρνάκι.

Ο Κάιν πήρε σιτάρι με σκύβαλα μαζί και το πρόσφερε θυσία στον Θεό.

Ο ένας πρόσφερε το καλό αρνί, ο άλλος άχρηστα σκύβαλα.


Εντάξει, δεν θέλεις να προσφέρης ένα αρνάκι, πάρε τουλάχιστον λίγο καθαρό σιτάρι.

Δυστυχώς όμως παίρνει σιτάρι μαζί με σκύβαλα και το καπνίζει.

Τι πρόσφερε ο ένας, τι ο άλλος! Ο Θεός ευαρεστήθηκε από την θυσία του Άβελ.

Ζήλεψε μετά ο Κάιν και σκότωσε τον Άβελ.

Έτσι ο Θεός πήρε στον Παράδεισο τον Άβελ και ο άλλος γύριζε σαν αγρίμι στα δάση.

Φυσικά ο Θεός έδωσε ελευθερία, αλλά ο Άβελ την αξιοποίησε.


ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

1) Γεν. 12, 1
2) Βλ. Εξ. 32, 1-6
3) Βλ. Το Γεροντικόν, Αββάς Αρσένιος στ΄, σ. 5.
4) Βλ. Γεν. 4, 2-15

[XAPA]

Κεφάλαιο 2

Ο ορθολογισμός στην εποχή μας


Η λογική στην πνευματική ζωή



Γέροντα, τι θέση έχει η λογική στην πνευματική ζωή;

Ποια λογική; Η κοσμική;

Αυτή η λογική (1) δεν έχει καμμιά θέση στην πνευματική ζωή.

Μπαίνουν Άγγελοι, Άγιοι από το παράθυρο, τους βλέπεις, μιλάς μαζί τους, φεύγουν…

Αν πας να τα εξετάσης αυτά με την λογική, δεν γίνεται.

Στην εποχή μας που έχουν αυξηθή οι γνώσεις, δυστυχώς η εμπιστοσύνη μόνο στην λογική κλόνισε την πίστη

από τα θεμέλια και γέμισε τις ψυχές από ερωτηματικά και αμφιβολίες.

Γι΄ αυτό στερούμαστε τα θαύματα, γιατί το θαύμα ζήται και δεν εξηγείται με την λογική.


Αντίθετα, η πίστη στον Θεό τραβάει την θεϊκή δύναμη κάτω και αναποδογυρίζει όλα τα ανθρώπινα συμπεράσματα.

Κάνει θαύματα, ανασταίνει νεκρούς και αφήνει με στόμα ανοικτό την επιστήμη.

Όλα τα πράγματα της πνευματικής ζωής εξωτερικά φαίνονται ανάποδα.

Αν δεν αναποδογυρίση κανείς το κοσμικό του φρόνιμα, να γίνη πνευματικός άνθρωπος,

αδύνατον είναι να γνωρίση τα μυστήρια του Θεού που μας φαίνονται παράξενα (ανάποδα).

Όποιος νομίζει ότι μπορεί να γνωρίση τα μυστήρια του Θεού με την εξωτερική επιστημονική θεωρία,

μοιάζει με ανόητο που θέλει να δη τον Παράδεισο με το τηλεσκόπιο.

Η λογική κάνει πολύ κακό, όταν κανείς πάη να εξετάση με αυτήν τα θεία, τα μυστήρια, τα θαύματα.

Οι Καθολικοί με την λογική τους έφθασαν να εξετάσουν την Θεία Κοινωνία στο Χημείο, για να δουν αν πράγματι

είναι Σώμα και Αίμα Χριστού.


Οι Άγιοι όμως με την πίστη που είχαν, συχνά έβλεπαν Σάρκα και Αίμα στην αγία Λαβίδα.

Σε λίγο θα φθάσουν να περνούν και τους Αγίους από τις ακτίνες, για να διαπιστώσουν την αγιότητά τους!

Πέταξαν το Άγιο Πνεύμα, έβαλαν την λογική τους και τώρα ασχολούνται με την λευκή μαγεία.

Σε έναν Καθολικό που είχε καλή διάθεση – έκλαιγε ο καημένος- είπα:

«Μια από τις σπουδαιότερες διαφορές που έχουμε είναι και αυτή, εσείς βάζετε τον εγκέφαλο, εμείς την πίστη.

Εσείς αναπτύξατε τον ορθολογισμό και γενικά τον ανθρώπινο παράγοντα.

Με την λογική σας περιορίζετε την θεϊκή δύναμη, γιατί την θεία Χάρη την πετάτε στην άκρη.

Εσείς στον αγιασμό ρίχνετε συντηρητικό, για να μη χαλάση.

Εμείς στα χαλασμένα ρίχνουμε αγιασμό και γίνονται καλά.

Πιστεύουμε στην Χάρη που αγιάζει και ο αγιασμός κρατάει και διακόσια και πεντακόσια χρόνια, δεν χαλάει ποτέ».



- Μπαίνει δηλαδή, Γέροντα, η λογική, ο ορθός λόγος, πριν από τον Θεό;

- Μήπως δεν μπαίνει η λογική αλλά η υπερηφάνεια;

Στην ουσία αυτή η λογική είναι βλαμμένος λόγος όχι ορθός.

Η υπερηφάνεια είναι λογική βλαμμένη. Λογική που έχει εγωισμό έχει και δαιμόνιο φωλιασμένο.

Όταν μπαίνη αυτή η λογική στις ενέργειές μας, δίνουμε δικαίωμα στον διάβολο.


- Και όταν, Γέροντα, ένας πνευματικός άνθρωπος έχη να αντιμετωπίση έναν πειρασμό, και τότε δεν χωράει καθόλου η λογική;

- Τότε, ας κάνη ό,τι μπορεί ανθρωπίνως, και ό,τι δεν μπορεί, ας το αφήση στον Θεό.

Είναι μερικοί που προσπαθούν να τα πιάνουν όλα μόνο με το μυαλό.

Σαν αυτούς που θέλουν να κάνουν νοερά προσευχή με το μυαλό.

Σφίγγουν το κεφάλι, για να συγκεντρωθούν, πονάει μετά το κεφάλι.

Αν αντιμετώπιζα εγώ έτσι τα θέματα που έχω να αντιμετωπίσω κάθε μέρα, νομίζεις ότι θα μπορούσα να τα βγάλω πέρα;


Αλλά κάνω ό,τι μπορώ ανθρωπίνως και μετά τα αφήνω στον Θεό.

«Ο Θεός, λέω, θα δείξη, θα φωτίση τι πρέπει να γίνη».

Πολλοί αρχίζουν: «Και πώς θα γίνει αυτή η δουλειά και τι θα γίνη μ΄ εκείνο ή με το άλλο»,

και με το παραμικρό τους πονάει το κεφάλι.

Όταν κανείς προσπαθή να τακτοποιήση τα πράγματα μόνο με την λογική, ζαλίζεται.

Πρέπει να βάλη τον Θεό μπροστά από κάθε ενέργειά του.

Να μην κάνη δουλειά, χωρίς να εμπιστεύεται στον Θεό, γιατί μετά αγωνιά και κουράζει το μυαλό

και νιώθει άσχημα ψυχικά.


- Γέροντα, έχετε πει ότι δεν φθάνετε σε κατάσταση υπερέντασης. Πώς γίνεται αυτό;

- Ναι, δεν φθάνω, γιατί δεν αντιμετωπίζω τα πράγματα με το μυαλό.

Εμένα, αν πονέση το κεφάλι μου, θα πονέση ή από κρύωμα ή από υπόταση. Και έχω τόσα να αντιμετωπίσω!

Κάθε μέρα έχω αυτούς που έρχονται με τα θέματά τους, με τον πόνο τους.

Σκέφτομαι αυτούς που πέρασαν με τα διάφορα προβλήματά τους, τους αρρώστους κ.λπ.

Και αν γίνη κανείς καλά, δεν λέει ότι έγινε καλά, να χαρώ και λίγο, αλλά συνεχίζω να έχω την έννοια μου και γι΄ αυτόν.


- Πώς μπορεί, Γέροντα, ένας μοναχός να τακτοποιή σωστά τον λογισμό του, για να μην κουράζεται με την λογική;

- Να τον τακτοποιή με την πνευματική λογική όχι με την κοσμική λογική.

Να γυρίση το κουμπί στην πνευματική συχνότητα. Να σκέφτεται πνευματικά και η τοποθέτησή του να είναι πνευματική.

Ακόμη και σε έναν λαϊκό που είναι πνευματικός άνθρωπος δεν έχει καμμία θέση η κοσμική λογική.

Η κοσμική λογική είναι για έναν καλό άνθρωπο που δεν πιστεύει.


- Γέροντα, πώς εννοείτε την πνευματική τοποθέτηση;

- Πνευματική τοποθέτηση είναι να χαίρεσαι με τα αντίθετα από αυτά με τα οποία χαίρονται οι κοσμικοί.

Να χαίρεσαι, όταν λ.χ. δεν σου δίνουν σημασία.

Μόνο με τα αντίθετα των κοσμικών επιδιώξεων θα κινηθούμε στον πνευματικό χώρο.

Χρήματα θέλεις; Δώσε και το πορτοφόλι.

Θρόνο θέλεις; Κάθισε τον εαυτό σου στο σκαμνί.


- Εμείς, Γέροντα, τι ποσοστό λογικής έχουμε;

Εσείς θέλετε ξεβίδωμα.

Να ευχηθώ να σας γίνη της αγάπης το ξεβίδωμα, που είναι θεία τρέλλα, γιατί αλλιώς καλύτερα είναι αυτοί

που πάνε στο Λεμπέτι (2), παρά αυτοί οι Χριστιανοί που έχουν τον ορθολογισμό, δηλαδή την υπερήφανη λογική.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


1) Όταν ο Γέροντας αναφέρεται στην λογική και την μέμφεται, δεν εννοεί το χάρισμα με το οποίο ο Θεός τίμησε τον άνθρωπο, αλλά τον ορθολογισμό ή, όπως λέει ο ίδιος, τον «βλαμμένο λόγο», τον απογυμνωμένο από την πίστη στον Θεό, ο οποίος αρνείται την θεία Πρόνοια και αποκλείει το θαύμα.
2) Το ψυχιατρικό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης.

[XAPA]

Η κοσμική λογική βασανίζει τον άνθρωπο



- Γέροντα, νιώθω την καρδιά μου σαν πέτρα. Τι θα γίνη με την σκληροκαρδία;

- Εσύ δεν έχεις σκληροκαρδία αλλά… μυαλοκαρδία!

Όλη η καρδιά σου μαζεύτηκε στο μυαλό και δουλεύει τώρα μόνον το μυαλό.

Αλλά υπάρχουν ακόμη περιθώρια, μπορεί να πάη η καρδιά στην θέση της.


- Πώς;

- Κάθε μέρα να διαβάζης έναν κανόνα από το Θεοτοκάριο (1).

Αυτό είναι το καλύτερο φάρμακο, για να δουλέψη η καρδιά.

Έχεις καρδιά, αλλά την σκεπάζει η λογική. Έχεις ξεσηκώσει το ευρωπαϊκό τυπικό, την ευρωπαϊκή νοοτροπία.

Προσπαθείς τυπικά να είσαι σε όλα εντάξει. Αν ήσουν ευρωπαίος υπάλληλος, θα ήσουν τύπος και υπογραμμός.

Στην ώρα σου εντάξει, στην δουλειά σου εντάξει. Θα σε είχαν όλοι για υπόδειγμα.

Αν την συνέπειά σου την διαθέσης στα πνευματικά, θα κάνης άλματα πνευματικά, θα φθάσης στον Παράδεισο σύντομα.

Αλλά, βλέπεις, το ευρωπαϊκό πνεύμα με την λογική τραβάει για το φεγγάρι και όχι για τον Θεό.

Τώρα κινείσαι όπως στις υπηρεσίες. Στην πνευματική ζωή όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Χρειάζεται απλότητα. Να κινήσαι απλά και να έχης εμπιστοσύνη στον Θεό.


- Πώς θα αποκτήσω, Γέροντα, αυτήν την απλότητα;

Να ανοίξω το κεφάλι και να βάλω μυαλό… παλιάς εποχής!

Να μπης στην απλότητα του Γεροντικού, για να γνωρίσης την πνευματική επιστήμη,

η οποία ανεβάζει και ξεκουράζει την ψυχή, και τότε το κεφάλι δεν πονάει.

Η λογική βασανίζει τον άνθρωπο. Π.χ. λέω: «Αυτό πρέπει να γίνη έτσι» και το κάνω, γιατί πρέπει να γίνη.

Δεν το κάνω δηλαδή με την καρδιά, αλλά γιατί μου το υπαγορεύει η λογική.

Η λογική λέει, αλλά και η ευγένεια λέει: «Πρέπει να παραχωρήσω την θέση μου». Δεν το λέει όμως η καρδιά.

Άλλο είναι να σκιρτήση η καρδιά και να παραχωρήσω από αγάπη την θέση μου. Τότε θα νιώσω χαρά.

Να μην υπάρχει ο εαυτός μας στις ενέργειές μας. Να μη ζητούμε την δική μας ανάπαυση.

Αυτό εμποδίζει να έρθη ο Χριστός.

Να κοιτάζη κανείς τι αναπαύει τον άλλον. Η πραγματική ανάπαυση γεννιέται από την ανάπαυση του άλλου.

Τότε αναπαύεται και ο Θεός στον άνθρωπο και ο άνθρωπος παύει να είναι άνθρωπος, θεώνεται.

Αλλιώς δουλεύει μόνον το μυαλό, και τότε όλα είναι σαρκικά, ανθρώπινα.

Η κοσμική λογική κουράζει το μυαλό και αποδυναμώνει τις σωματικές δυνάμεις, περιορίζει την καρδιά,

ενώ η πνευματική λογική της δίνει ευρύτητα.

Το μυαλό, όταν χρησιμοποιήται σωστά, μπορεί να κεντήση την καρδιά και να την βοηθήση.

Όταν ο νους πάη στην καρδιά και συνεργασθή με την καρδιά,

κάθε εργασία που κάνουμε παύει να είναι μια εργασία μόνο λογική.

Η λογική είναι χάρισμα. Την λογική όμως αυτή πρέπει να την αγιάσουμε.


- Εγώ, Γέροντα, δεν έχω καρδιά.

- Έχεις καρδιά, αλλά, μόλις πάη να ενεργήση, την φιμώνει το μυαλό σου.

Να πσοπαθήσης να αποκτήσης την λογική της καρδιάς, την πίστη, την αγάπη.


- Πώς θα το πετύχω αυτό;

- Πρώτο βήμα, θα κάνης πορεία διαμαρτυρίας στην Θεσσαλονίκη ξυπόλυτη,

να πουν ότι τρελλάθηκες, για να φύγη το μυαλό!!!

Εσύ, ευλογημένη, τα παίρνεις όλα με μαθηματική ακρίβεια. Αστρονόμος είσαι;

Να σταματήσης να σκέφτεσαι ορθολογιστικά, για να μπορέσης να κάνης δουλειά στον εαυτό σου.


- Γέροντα, τι μελέτη θα με βοηθήση, για να απαλλαγώ από την κοσμική λογική;

Να διαβάσης πρώτα το Γεροντικό, Φιλόθεο Ιστορία, Ευεργετινό, δηλαδή όχι θεωρητικά βιβλία αλλά πράξη,

για να φύγη η κοσμική λογική με το πατερικό απλό πνεύμα της αγιότητος.

Μετά να αρχίσης τον Αββά Ισαάκ, για να μη δεχθής τον Αββά Ισαάκ ως φιλόσοφο αλλά ως θεοφώτιστο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ A’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


1) Συλλογή εξήντα δύο υμνολογικών κανόνων προς την Υπεραγία Θεοτόκο, οι οποίοι μελουργήθηκαν από είκοσι δύο μελωδούς. Εκδόθηκε από τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη (1796), ο οποίος με πολλή επιμέλεια συγκέντρρωσε τους κανόνες αυτούς από χειρόγραφα του Αγίου Όρους.