Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

ΛΟΓΟΙ Γ


ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ



- Γέροντα, τα ζώα πώς καταλαβαίνουν την καλωσύνη ενός ανθρώπου;

- Έχουν διαίσθηση και καταλαβαίνουν, αν τα αγαπάς, αν τα πονάς.
Τα ζώα στον Παράδεισο αισθάνονταν την ευωδία της Χάριτος και υπηρετούσαν τον Αδάμ.
Μετά την παράβαση η φύση συστενάζει με τον άνθρωπο.
Να, ο καημένος ο λαγός λ.χ. συνέχεια κοιτάζει φοβισμένος. Η καρδιά του χτυπάει τακ- τακ-τακ.
Λεν κοιμάται καθόλου ο φουκαράς. Πόσο υποφέρει αυτό το αθώο πλασματάκι εξ αιτίας μας!
Όταν όμως ένας άνθρωπος επανέρχεται στην κατάσταση προ της πτώσεως, τα ζώα τον πλησιάζουν ξανά χωρίς φόβο.


ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΜΩΝ

Ό άνθρωπος, όταν τα βλέπη όλα με καλούς λογισμούς, εξαγνίζεται και χαριτώνεται από τον Θεό.
Με τους αριστερούς λογισμούς κατακρίνει και αδικεί τους άλλους, εμποδίζει την Θεία Χάρη να έρθη,
και έρχεται ο διάβολος και τον αλωνίζει.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Οι καλοί και οι κακοί λογισμοί (1)

Η δύναμη του καλού λογισμού



- Γέροντα, στην Παλαιά Διαθήκη, στο Δ' βιβλίο των Μακκαβαίων, αναφέρεται: Ο ευσεβής λογισμός δεν είναι εκριζωτής των παθών, αλλά ανταγωνιστής (2). Τί σημαίνει;

- Κοίταξε να δης: Τα πάθη είναι βαθιά ριζωμένα μέσα μας,

αλλά ο ευσεβής, ο καλός, λογισμός μας βοηθάει να μην υποδουλωνώμαστε σ' αυτά.

Όταν ο άνθρωπος φέρνη όλο καλούς λογισμούς και σταθεροποιήσει μια καλή κατάσταση,

τα πάθη παύουν να ενεργούν, οπότε είναι σαν να μην υπάρχουν.


Δηλαδή ο ευσεβής λογισμός δεν ξερριζώνει τα πάθη, αλλά τα πολεμάει και μπορεί να τα καταβάλη.

Νομίζω, ο συγγραφεύς περιγράφει τί μπόρεσαν να υποφέρουν οι Άγιοι Επτά Παίδες, η μητέρα τους Αγία

Σολομονή και ο διδάσκαλος τους Άγιος Ελεάζαρος, έχοντας ευσεβείς λογισμούς», για να δείξη

ακριβώς την δύναμη του καλού λογισμού.


Ένας καλός λογισμός ισοδυναμεί με μια πολύωρη αγρυπνία! Έχει μεγάλη δύναμη.

Όπως τώρα κάποια νέα όπλα σταματούν με ακτίνες λέιζερ τον πύραυλο στην βάση του

και τον εμποδίζουν να εκτοξευθή, έτσι και οι καλοί λογισμοί προλαβαίνουν και καθηλώνουν

τους κακούς λογισμούς στα «αεροδρόμια» του διαβόλου, από τα όποια ξεκινούν.


Γι' αυτό προσπαθήστε, όσο μπορείτε, πριν προλάβη ο πειρασμός να σας φυτέψη κακούς λογισμούς,

να φυτεύετε εσείς καλούς λογισμούς, για να γίνη η καρδιά σας ανθόκηπος

και να συνοδεύεται η προσευχή σας από την θεία ευωδία της καρδιάς σας.

Όταν κανείς κρατά έστω και λίγο αριστερό, δηλαδή κακό, λογισμό για κάποιον,

οποιαδήποτε άσκηση και αν κάνη, νηστεία, αγρυπνία κ.λπ., πάει χαμένη.


Σε τι θα τον βοηθήση η άσκηση, αν δεν αγωνίζεται παράλληλα να μη δέχεται τους κακούς λογισμούς;

Γιατί να μην αδειάση από το πιθάρι πρώτα όλο το κατακάθι του λαδιού, που είναι μόνο για σαπούνι,

και ύστερα να βάλη το καλό λάδι, αλλά βάζει το καλό με το άχρηστο και το μουρνταρεύει;

Ένας αγνός, καλός, λογισμός έχει μεγαλύτερη δύναμη από κάθε άσκηση.


Κάποιος νέος λ.χ. πολεμείται από τον διάβολο και έχει ακάθαρτους λογισμούς και κάνει αγρυπνίες,

νηστείες, τριήμερα, για να απαλλαγή από αυτούς.

Ένας αγνός λογισμός όμως που θα φέρη έχει μεγαλύτερη δύναμη και από τις αγρυπνίες

και από τις νηστείες που κάνει και τον βοηθάει πιο θετικά.



- Γέροντα, όταν λέτε «αγνός λογισμός», αναφέρεσθε μόνο σε ειδικά θέματα ή και σε γενικώτερα

- Και σε γενικώτερα. Γιατί ο άνθρωπος, όταν τα βλέπη όλα με καλούς λογισμούς,

εξαγνίζεται και χαριτώνεται από τον Θεό.

Με τους αριστερούς λογισμούς κατακρίνει και αδικεί τους άλλους,

εμποδίζει την θεία Χάρη να έρθη, και έρχεται έπειτα ο διάβολος και τον αλωνίζει.



- Δηλαδή, Γέροντα, επειδή κατακρίνει, δίνει δικαίωμα στον διάβολο να τον αλωνίση;

- Ναί. Όλη η βάση είναι ο καλός λογισμός.

Αυτό είναι που ανεβάζει τον άνθρωπο, τον αλλοιώνει προς το καλό.

Πρέπει να φθάση κανείς στο σημείο να τα βλέπη όλα καθαρά.

Είναι αυτό που είπε ο Χριστός: ­Μη κρίνετε κατ' όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε. (4).


Μετά φθάνει ο άνθρωπος σε μία κατάσταση που βλέπει τα πάντα με τα πνευματικά μάτια.

όχι με τα ανθρώπινα.

Όλα τα δικαιολογεί, με την καλή έννοια.

Πρέπει να προσέχουμε να μη δεχώμαστε τα πονηρά τηλεγραφήματα του διαβόλου, για να μη μολύνουμε

­τον Ναόν τον Αγίου Πνεύματος (5) και απομακρυνθή η Χάρις του Θεού, με αποτέλεσμα να σκοτισθούμε.


Το Άγιο Πνεύμα, όταν δη την καρδιά μας αγνή, έρχεται και κατοικεί μέσα μας,

γιατί αγαπάει την αγνότητα

- γι' αυτό και παρουσιάσθηκε σαν περιστέρι.



ΓΈΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΠΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Ή λέξη λογισμός» στην ασκητική γλώσσα δηλώνει είτε μια απλή σκέψη που περνάει από τον νου, είτε μία κίνηση της ψυχής προς το καλό ή προς το κακό, είτε μία τάση καλή ή κακή, η οποία έχει αποκτηθή με την συνεργασία
του νου, της συνειδήσεως, του συναισθήματος και της βουλήσεως. Επειδή οι λογισμοί προηγούνται κάθε πράξεως, γι' αυτό ο αγώνας κάθε πιστού, αλλά κυρίως του μοναχού, για να είναι σωστός, πρέπει να στρέφεται
πρωταρχικά στην εξέταση των λογισμών, ώστε να καλλιεργούνται οι καλοί και να αποβάλλωνται οι κακοί.

(2)Βλ. Δ' Μακ. 3,5.

(3) Βλ. Δ' Μακ. 5,1 κ.έ.

(4) Ίω. 7, 24.

(5) Βλ. Α ' Κορ. 6, 19 καί 3, 16.

[XAPA]

Η μεγαλύτερη αρρώστια: οι αριστεροί λογισμοί



- Γέροντα, αγωνιώ, όταν έχω να τακτοποιήσω ένα πρόβλημα, και δεν μπορώ να κοιμηθώ.

- Σ' εσένα το βασικό πρόβλημα είναι οι πολλοί λογισμοί.

Αν δέν είχες αυτούς τους πολλούς λογισμούς,

θα μπορούσες να αποδώσης πολύ περισσότερα

και στην διακονία σου και στα πνευματικά σου.

Άκου έναν τρόπο, για να αποφεύγης τους πολλούς λογισμούς:


Όταν σου έρχεται στον νου κάτι που πρόκειται π.χ. να κάνης αύριο, να λες στον λογισμό σου:

Αυτή η δουλειά δεν είναι για σήμερα. θα την σκεφθώ αύριο».

Επίσης, όταν είναι να αποφασίσης για κάτι, μην ταλαιπωρήσαι με την σκέψη

να βρης το καλύτερο και αναβάλλεις συνέχεια.


Διάλεξε κάτι και προχώρα. Άφησε έπειτα τον Θεό να φροντίση για τα παραπέρα.

Προσπάθησε να αποφεύγης την σχολαστικότητα, για να μη ζαλίζης το μυαλό σου.

Να κάνης ό,τι μπορείς - με φιλότιμο και να κινήσαι απλά και με μεγάλη εμπιστοσύνη στον Θεό.

Τον υποχρεώνουμε, κατά κάποιον τρόπο, τον Θεό να βοηθήση,

όταν αναθέτουμε το μέλλον και τις ελπίδες μας σ' Αυτόν.


Με τους πολλούς λογισμούς κι ένας υγιής άνθρωπος αχρηστεύεται.

Ένας που πάσχει και υποφέρει, είναι δικαιολογημένος, αν στενοχωριέται.

Ένας όμως που έχει την υγεία του και ζαλίζεται και υποφέρει

από αριστερούς λογισμούς, αυτός είναι για δέσιμο!


Να είναι μια χαρά και να βασανίζεται με τους λογισμούς του!

Στην εποχή μας η μεγαλύτερη αρρώστια είναι οι μάταιοι λογισμοί των κοσμικών ανθρώπων.

Οι άνθρωποι όλα μπορεί να τα έχουν εκτός από καλούς λογισμούς.

Ταλαιπωρούνται, γιατί δεν αντιμετωπίζουν τα πράγματα πνευματικά.


Π.χ. ξεκινάει κανείς να πάη κάπου, παθαίνει μια μικρή βλάβη η μηχανή του αυτοκινήτου του,

και καθυστερεί λίγο να φθάση στον προορισμό του.

Αν εχη καλό λογισμό, θα πη:

«Φαίνεται, ο Καλός Θεός έφερε αυτό το εμπόδιο, γιατί ίσως θα πάθαινα κάποιο ατύχημα,

αν δεν είχα αυτήν την καθυστέρηση.


Πώς να Σε ευχαριστήσω, Θεέ μου, γι' αυτό; », και δοξάζει τον Θεό.

Ενώ, αν δεν εχη καλό λογισμό, δεν θα αντιμετώπιση πνευματικά την κατάσταση,

θα τα βάλη με τον Θεό και θα βρίζη:

«Να, θα πήγαινα νωρίτερα, άργησα, τι αναποδιά! Και Αυτός ο Θεός... ».

Ο άνθρωπος, όταν δέχεται ό,τι του συμβαίνει με δεξιό λογισμό, βοηθιέται.

Ενώ, όταν δουλεύη αριστερά, βασανίζεται, λειώνει, παλαβώνει.


Μια φορά, πριν από χρόνια, μπήκαμε σε ένα φορτηγό που είχε για καθίσματα κάτι σανίδες,

για να έρθουμε από την Ουρανούπολη στην Θεσσαλονίκη.

Μέσα ήταν άνω-κάτω. βαλίτσες, πορτοκάλια, ψάρια, βρώμικα καφάσια από ψάρια που τα επέστρεφαν,

παιδιά από την Αθωνιάδα, άλλα καθιστά, άλλα όρθια, καλόγεροι, λαϊκοί...


Ενας λαϊκός ήρθε και κάθησε δίπλα μου.

Ήταν και χονδρός και, επειδή κάπως στριμώχθηκε, έβαλε τις φωνές: «Τι κατάσταση είναι αυτή!... ».

Πιο εκεί ήταν ένας μοναχός που, ο φουκαράς, ήταν κουκουλωμένος μέχρι επάνω από τα καφάσια

και μόνον το κεφάλι του είχε έξω.


Εν τω μεταξύ, όπως κουνιόταν το φορτηγό - ο δρόμος ήταν ένας καρρόδρομος χαλασμένος -,

έπεφταν τα στοιβαγμένα καφάσια και ο καημένος προσπαθούσε να τα πετάη αριστερά

- δεξιά με τα χέρια του, για να μην τον χτυπήσουν στο κεφάλι.

Και ο άλλος φώναζε, επειδή καθόταν λίγο στριμωχτά.

Δεν βλέπεις, του λέω, εκείνος πως είναι, κι εσύ φωνάζεις; ».


Ρωτάω και τον μοναχό: «Πώς τα περνάς, πάτερ; ».

Κι εκείνος χαμογελώντας μου λέει: «Από την κόλαση, Γέροντα, καλύτερα είναι εδώ»!

Ο ένας βασανιζόταν, αν και καθόταν,

και ο άλλος χαιρόταν, παρόλο που τα καφάσια κόντευαν να τον κουκουλώσουν.

Και είχαμε δυο ώρες δρόμο. δεν ήταν και κοντά.


Ο νους του λαϊκού γύριζε στην άνεση που θα είχε, αν ταξίδευε με λεωφορείο, και πήγαινε να σκάση,

ενώ ο μοναχός σκεφτόταν την στενοχώρια που θα είχε, αν βρισκόταν στην κόλαση, και ένιωθε χαρά.

Σκέφθηκε: «Σε δυο ώρες θα φθάσουμε και θα κατεβούμε,

ενώ οι καημένοι στην κόλαση ταλαιπωρούνται αιώνια.

Ύστερα εκεί δεν έχει καφάσια, κόσμο κ.λπ., αλλά είναι κόλαση.

Δόξα Σοι ο Θεός, εδώ είμαι καλύτερα».



- Πού οφείλεται, Γέροντα, η διαφορά εμπιστοσύνης λ.χ. δύο υποτακτικών προς τον Γέροντα τους;

- Στον λογισμό.

Μπορεί κανείς να έχη χαλασμένο λογισμό για οτιδήποτε και για οποιονδήποτε.

Αν ο άνθρωπος δεν εχη καλό λογισμό και δεν βγάζη τον εαυτό του από τις ενέργειες του

- αν ενεργή δηλαδή με ιδιοτέλεια -, δεν βοηθιέται ούτε και από έναν Άγιο.


Όχι άγιο Γέροντα ή άγια Γερόντισσα να εχη,

όχι τον Άγιο Αντώνιο να είχε Γέροντα,

αλλά και όλους τους Άγιους, δεν μπορεί να βοηθηθή.

Ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να βοηθήση έναν τέτοιον άνθρωπο,

αν και το θέλη πολύ.

Όταν κανείς αγαπάη τον εαυτό του, έχη δηλαδή φιλαυτία,

όλα τα ερμηνεύει όπως τα αγαπάει ο εαυτός του.


Και βλέπεις, άλλοι τα ερμηνεύουν αμαρτωλά, άλλοι όπως τους αναπαύει,

και σιγά-σιγά γίνονται φυσιολογικές αυτές οι παράλογες ερμηνείες τους.

Όπως και αν φερθής, σκανδαλίζονται.

Είναι μερικοί που, αν τους προσέξης λίγο, αν τους πης έναν καλό λόγο, πετούν.

Αν δεν τους προσέξης, λυπούνται πολύ, πιάνουν τα άκρα, που είναι του πειρασμού.


Βλέπουν λ.χ. μία κίνηση και λένε: «α! έτσι θα έγινε»,

και ύστερα καταλήγουν να είναι σίγουροι ότι έτσι έγινε.

Η βλέπουν τον άλλον σοβαρό και νομίζουν ότι κάτι έχει μαζί τους,

ενώ ο άλλος μπορεί να είναι σοβαρός, γιατί τον απασχολεί κάτι.


Προ ημερών ήρθε και σ' εμένα κάποιος και μου είπε:

«Γιατί παλιά μου μιλούσε ο τάδε και τώρα δεν μου μιλάει;

Του είχα κάνει μια παρατήρηση, μήπως γι' αυτό; ».

«Κοίταξε, του λέω, μπορεί να σε είδε και να μη σε πρόσεξε

ή είχε κανέναν άρρωστο και είχε στον νου του να ψάξη για γιατρό

ή να βρη συνάλλαγμα, για να πάη στο εξωτερικό κ.λπ. ».


Και πράγματι ο άλλος είχε άρρωστο άνθρωπο, είχε ένα σωρό φροντίδες,

και αυτός είχε την απαίτηση να σταθή να του μιλήση και έβαζε ένα σωρό λογισμούς.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Οι καλοί λογισμοί φέρνουν την πνευματική υγεία



- Γέροντα, ποια είναι τα χαρακτηριστικά του αδύνατου λογισμού;

- Τί εννοείς; Πρώτη φορά το ακούω αυτό.


- Είχατε πει, το να βάλη κανείς αριστερό λογισμό, να παρεξηγήση μια συμπεριφορά...

- Καί το είπα αδύνατο λογισμό αυτό;


- Θυμήθηκα εκείνον πού ήθελε να μείνη κοντά σας ως υποτακτικός καί του είπατε: «Δεν σε κρατώ,

γιατί έχεις αδύνατο λογισμό».


- Όχι, δεν το είπα έτσι. «Δεν σε παίρνω, του είπα, για υποτακτικό, γιατί δεν έχεις υγεία πνευματική».

«Τί θα πη υγεία πνευματική; », με ρωτάει.

«Δεν έχεις καλούς λογισμούς, του λέω.

Σαν άνθρωπος θα έχω τα κουσούρια μου, και σαν καλόγερος τόσα χρόνια θα έχω και μερικές αρετές.

Αν δεν έχης καλό λογισμό, θα βλάπτεσαι και από τα κουσούρια μου και από τις αρετές μου».

Για ένα μικρό παιδί μπορεί να πη κανείς ότι έχει αδύνατο λογισμό, γιατί είναι ακόμη ανώριμο,

όχι όμως για έναν μεγάλο.


- Όλοι οι μεγάλοι, Γέροντα, είναι ώριμοι;

- Μερικοί από το κεφάλι τους δεν ωριμάζουν. Άλλο, αν δεν τους κόβη.

Όταν κάποιος δεν κινήται απλά, ο λογισμός του πηγαίνει στο κακό και όλα τα παίρνει στραβά.

Αυτός δεν έχει υγεία πνευματική και δεν βοηθιέται ούτε από το καλό. βασανίζεται και με το καλό.


- Αν δούμε, Γέροντα, μια αταξία, συμφέρει να ψάξουμε να βρούμε ποιος την έκανε;

- Ψάξε πρώτα να δής μήπως την έκανες εσύ. Αυτό είναι πιο καλό!


- Όταν όμως, Γέροντα, μου δίνουν αφορμές οι άλλοι;

- Εσύ πόσες αφορμές έδωσες; Αν το σκεφθής αυτό,

θα καταλάβης ότι κάνεις λάθος αντιμετωπίζοντας έτσι τα πράγματα.



- Και όταν λέμε: «αυτό μάλλον θα το έκανε η τάδε αδελφή», είναι και αυτό αριστερός λογισμός;

- Είσαι σίγουρη πως το έκανε αυτή η αδελφή;



- Όχι, αλλά επειδή και άλλη φορά έκανε κάτι ανάλογο.

- Πάλι αριστερός λογισμός είναι, αφού δεν είσαι σίγουρη.

Ύστερα, ακόμη και αν το έκανε αυτή η αδελφή, ποιος ξέρει πώς και γιατί το έκανε.


- Όταν όμως, Γέροντα, βλέπω λ.χ. ότι μια αδελφή έχει κάποιο πάθος;

- Γερόντισσα είσαι; Η Γερόντισσα φέρει ευθύνη, γι' αυτό πρέπει να εξετάζη τα πάθη σας.

Εσείς όμως γιατί να εξετάζετε τα πάθη της άλλης;

Ακόμη δεν έχετε μάθει να κάνετε δουλειά στον εαυτό σας.

Αν θέλετε να κάνετε δουλειά στον εαυτό σας, να μην εξετάζετε τι κάνουν οι άλλοι γύρω σας,

αλλά να φέρνετε καλούς λογισμούς και για τα καλά και για τα άσχημα που βλέπετε στους άλλους.


Άσχετα με τι σκοπό κάνει κάτι ο άλλος, εσείς βάλτε έναν καλό λογισμό.

Ο καλός λογισμός έχει μέσα αγάπη, αφοπλίζει τον άλλον και τον κάνει να σου φερθή καλά.

Θυμάστε εκείνες τις καλόγριες που πέρασαν τον ληστή για αββά;

Όταν αποκαλύφθηκε, νόμιζαν ότι κάνει τον δια Χριστόν σαλό και παριστάνει τον ληστή

και άλλο τόσο τον είχαν σε ευλάβεια.

Τελικά έσωσαν και αυτόν και τους συντρόφους του (1).



- Όταν, Γέροντα, μια αδελφή μου λέη κάποιο ψέμα...

- Και αν αναγκάσθηκε εξ αιτίας σου να πη ένα ψέμα ή αν ξέχασε, και αυτό που σου είπε δεν είναι ψέμα;

Ζητάει λ.χ. η άρχοντάρισσα από την μαγείρισσα σαλάτα και εκείνη της λέει «δεν έχω»,

ενώ η άρχοντάρισσα ξέρει ότι έχει.


Αν η αρχοντάρισσα δεν έχη καλούς λογισμούς, θα πη: «ψέματα μου λέει».

Αν όμως έχη καλούς λογισμούς, θα πη: «η καημένη, ξέχασε ότι είχε σαλάτα, γιατί είχε πολλή δουλειά»,

ή «την κράτησε για κάποια άλλη περίπτωση».

Δεν έχεις πνευματική υγεία, γι' αυτό σκέφτεσαι έτσι.


Άν είχες πνευματική υγεία, θα έβλεπες και τα ακάθαρτα καθαρά.

Όπως θα έβλεπες τα φρούτα, έτσι θα έβλεπες και την κοπριά, γιατί η κοπριά βοήθησε να γίνουν τα φρούτα.

Όποιος έχει καλούς λογισμούς, έχει πνευματική υγεία και το κακό το μετατρέπει σε καλό.

Θυμάμαι στην Κατοχή, όσα παιδιά είχαν γερό οργανισμό,

έτρωγαν με όρεξη ένα κομμάτι μπομπότα (2) και ήταν όλο υγεία.


Ένω κάτι πλουσιόπαιδα, παρόλο πού έτρωγαν ψωμί με βούτυρο, επειδή δεν είχαν γερό οργανισμό,

ήταν φιλάσθενα.

Έτσι και στην πνευματική ζωή.

Ένας, αν έχη καλούς λογισμούς, και να τον χτυπήσης άδικα, θα πη:

«Το επέτρεψε ο Θεός, για να εξοφλήσω παλιά μου σφάλματα, δόξα τω Θεώ!.


Ένω ένας άλλος που δεν έχει καλούς λογισμούς, και να πας να τον χαϊδέψης,

θα νομίζη πως πας να τον χτυπήσης.

Πάρτε παράδειγμα από έναν μεθυσμένο. Άν είναι κακός, τα σπάζει όλα επάνω στο μεθύσι.

Αν είναι καλός, ή θα κλαίη ή θα συγχωράη.

Ένας μεθυσμένος έλεγε: «Χαρίζω από έναν κουβά λίρες σε όποιον με φθονεί!



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Ανάμεσα στις διηγήσεις για τους μοναχούς των πρώτων χρόνων αναφέρεται και το εξής περιστατικό:

Ένας αρχιληστής, για να μπόρεση να ληστέψη ένα καλά οχυρωμένο γυναικείο μοναστήρι, μεταμφιέσθηκε σε μοναχό και ζήτησε κατάλυμα για την νύχτα. Η ηγουμένη και όλες οι αδελφές τον δέχτηκαν σαν μεγάλο αββά με πολύ σεβασμό.
Συγκεντρώθηκαν όλες οι μοναχές, για να πάρουν την ευχή του, του έπλυναν τα πόδια και πήραν ευλογία το απόπλυμα.

Μια παράλυτη αδελφή, που νίφτηκε με αυτό με πίστη, θεραπεύτηκε και πήγε προς έκπληξη όλων να πάρη κι εκείνη την ευχή του. Ο αρχιληστής βλέποντας το θαύμα αλλοιώθηκε εσωτερικά, μετάνοιωσε, πέταξε το σπαθί που είχε κρυμμένο κάτω από το ράσο του και μετά από λίγο καιρό και αυτός και οι σύντροφοι του έγιναν μοναχοί και έζησαν με ακρίβεια την μοναχική ζωή. (Βλ. Δ. Τσάμη, Μητερικόν, τόμος Γ ', Θεσσαλονίκη 1992, σ. 18-24).

(2) Καλαμποκήσιο ψωμί.

[XAPA]

Όποιος έχει καλούς λογισμούς, όλα καλά τα βλέπει.



Μου είπαν μερικοί ότι σκανδαλίζονται, γιατί βλέπουν πολλά στραβά στην Εκκλησία, και εγώ τους είπα:

Αν ρωτήσης μια μύγα: «Εχει λουλούδια εδώ στην περιοχή; », θα πη: «δεν ξέρω. εκεί κάτω στον λάκκο έχει

κονσερβοκούτια, κοπριές, ακαθαρσίες», και θα σου αραδιάση όλες τις βρωμιές στις όποιες πήγε.


Αν όμως ρωτήσης μια μέλισσα: «είδες καμμιά ακαθαρσία εδώ στην περιοχή; », θα σου πη:

«ακαθαρσία; όχι, δεν είδα πουθενά. εδώ ο τόπος είναι γεμάτος από ευωδιαστά λουλούδια» και θα σου

αναφέρη ένα σωρό λουλούδια του κήπου, του αγρού κ.λπ.


Βλέπεις, η μύγα ξέρει μόνον που υπάρχουν σκουπίδια, ενώ η μέλισσα ξέρει πως εκεί πέρα είναι ένας κρίνος,

πιο εκεί ένα ζουμπούλι...

Όπως έχω καταλάβει, άλλοι άνθρωποι μοιάζουν με την μέλισσα και άλλοι με την μύγα.

Αυτοί που μοιάζουν με την μύγα ψάχνουν σε κάθε περίπτωση να βρουν τι κακό υπάρχει και ασχολούνται μ' αυτό.

δεν βλέπουν πουθενά κανένα καλό.


Αυτοί που μοιάζουν με την μέλισσα βρίσκουν παντού ο,τι καλό υπάρχει.

Ο βλαμμένος άνθρωπος βλαμμένα σκέφτεται, όλα τα παίρνει αριστερά, όλα τα βλέπει ανάποδα.

Ενώ, όποιος έχει καλούς λογισμούς, ό,τι και να δη, ο,τι και να του πης, θα βάλη καλό λογισμό.

Μια φορά ένα παιδί δευτέρας γυμνασίου ήρθε στο Καλύβι και χτύπησε το σιδεράκι στην πόρτα.


Είχα ένα τσουβάλι γράμματα να διαβάσω, αλλά είπα, ας βγώ να δώ τι θέλει.

«Τί είναι, παλληκάρι; », του λέω. «Αυτό είναι το Καλύβι του πατρός Παϊσίου; με ρωτάει. Θέλω τον πατέρα Παΐσιο».

«Αυτό είναι, αλλά αυτός δεν είναι εδώ. πήγε να αγοράση τσιγάρα», του λέω.

«Φαίνεται κάποιον πήγε να εξυπηρέτηση», μου λέει με καλό λογισμό.


«Γιά τον εαυτό του πήγε να τα άγοράση, του λέω. Του είχαν τελειώσει και έκανε σαν τρελλός για τα τσιγάρα.

Έμενα με άφησε εδώ μόνον μου και ούτε ξέρω πότε θα γυρίση. Αν δω ότι αργεί, θα σηκωθώ να φύγω».

Βούρκωσαν τα μάτια του και με καλό πάλι λογισμό είπε: «Τον κουράζουμε τον Γέροντα».

«Τί τον θέλεις; », τον ρωτάω. «Την ευχή του θέλω να πάρω», μου λέει.


«Τι ευχή να πάρης, μωρέ! Αυτός είναι πλανεμένος. δεν έχει χαΐρι. εγώ τον ξέρω καλά.

Μην περιμένης άδικα, γιατί, κι όταν γυρίση, θα είναι νευριασμένος, ίσως είναι και μεθυσμένος, επειδή πίνει κιόλας».

Αλλα εκείνο έβαζε συνέχεια καλό λογισμό.

«Τέλος πάντων, του λέω, εγώ θα περιμένω λίγο ακόμη, τί θέλεις να του πω; ».


«Εχω ένα γράμμα να του δώσω, μου λέει, αλλά θα περιμένω να πάρω και την ευχή του».

Είδατε; Ό,τι του έλεγα, το έπαιρνε με καλό λογισμό.

Του είπα: «σαν τρελλός έκανε για τα τσιγάρα» καί το καημένο αναστέναξε, βούρκωσαν τα μάτια του.

«Ποιός ξέρει, είπε, κάποιον θα ήθελε να εξυπηρέτηση».


Άλλοι τόσα διαβάζουν, κι εκείνο, παιδάκι δευτέρας γυμνασίου, και να εχη τόσο καλούς λογισμούς!

Να του χαλάς τον λογισμό και αυτό να φτιάχνη καλύτερο λογισμό

και να βγάζη πιο καλό συμπέρασμα.

Το θαύμασα!

Πρώτη φορά είδα τέτοιο πράγμα!



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

[XAPA]

Λογισμοί του αγιασμένου ανθρώπου και λογισμοί του πονηρού ανθρώπου.



- Γέροντα, αυτός πού έχει αγιότητα καταλαβαίνει ποιος είναι πονηρός;

- Ναι, τον πονηρό τον καταλαβαίνει, όπως καταλαβαίνει και την αγιότητα ενός Αγίου.

Βλέπει το κακό, άλλα συγχρόνως βλέπει και τον εσωτερικό άνθρωπο

και διακρίνει ότι το κακό είναι του πειρασμού και έρχεται απ' έξω.

Με τα μάτια της ψυχής του βλέπει τα δικά του σφάλματα μεγάλα, ενώ των άλλων μικρά.

Τα βλέπει στ' αλήθεια μικρά, όχι ψεύτικα.


Μπορεί να βλέπη ότι είναι εγκλήματα, αλλά δικαιολογεί με την καλή έννοια

τις πονηριές του κακού ανθρώπου. δεν τον περιφρονεί, δεν τον θεωρεί κατώτερο του.

Μπορεί μάλιστα να τον θεωρή και καλύτερο από τον εαυτό του

και να τον ανέχεται εν γνώσει του για πολλούς λόγους.


Βλέπει λ.χ. την κακότητα ενός εγκληματία, αλλά σκέφτεται ότι εκείνος έφθασε στο σημείο

να κάνη εγκλήματα, γιατί δεν βοηθήθηκε, και ότι θα μπορούσε και ο ίδιος να ήταν στην θέση του,

αν δεν τον βοηθούσε ο Θεός.

Έτσι δέχεται πολλή Χάρη.


Αντίθετα, ο πονηρός άνθρωπος, ενώ βλέπει την αγιότητα του άλλου,

δεν γνωρίζει τους καλούς λογισμούς που έχει, όπως ούτε ο διάβολος τους γνωρίζει.

Όποιος κάνει λεπτή εργασία, δικαιολογεί τον άλλον και όχι τον εαυτό του.

Και όσο προχωρεί πνευματικά, τόσο ελευθερώνεται και τόσο αγαπά τον Θεό και τους ανθρώπους.


Τότε δεν μπορεί να καταλάβη τι θα πη κακία, γιατί όλο καλούς λογισμούς έχει για τους άλλους

και όλο αγνά σκέφτεται και τα βλέπει όλα πνευματικά, άγια.

Ωφελείται ακόμη και από τις πτώσεις των συνανθρώπων του, τις όποιες χρησιμοποιεί για γερό φρένο

στον εαυτό του, για να προσέχη να μην εκτροχιασθή.


Αντίθετα, ένας που δεν έχει εξαγνισθή, σκέφτεται πονηρά και βλέπει όλα τα πράγματα πονηρά.

Ακόμη και τα καλά τα μολύνει με την πονηρία του.

Δεν ωφελείται ούτε και από τις αρετές των άλλων, γιατί είναι σκοτισμένος

από την μαυρίλα του ανθρωποκτόνου, οπότε και αυτές τις ερμηνεύει με το πονηρό του λεξικό.


Πάντα είναι στενοχωρημένος και πάντα στενοχωρεί τους συνανθρώπους του

με την πνευματική του αυτή μαυρίλα.

Αν θέλη να ελευθερωθή, πρέπει να καταλάβη ότι έχει ανάγκη από εξαγνισμό,

για να έρθη και η διαύγεια η πνευματική, η κάθαρση του νου και της καρδιάς.



- Και όταν, Γέροντα, ο ίδιος άνθρωπος γίνεται πότε πονηρός και πότε καλός;

- Τότε δέχεται ανάλογες επιδράσεις και αλλοιώσεις. Ο άνθρωπος είναι τρεπτός.

Οι πονηροί λογισμοί άλλοτε είναι του πειρασμού και άλλοτε ο ίδιος ο άνθρωπος σκέφτεται πονηρά.

Πολλές φορές δηλαδή ο πειρασμός δημιουργεί καταστάσεις,

για να φέρνουν οι άνθρωποι κακούς λογισμούς.


Έναν αρχιμανδρίτη, όταν ήρθε για πρώτη φορά στο Καλύβι, δεν πρόλαβα να τον δω.

Την δεύτερη φορά που ήρθε, δεν μπορούσα να τον δω, επειδή ήμουν βαριά άρρωστος,

και του είπα να ερθη μια άλλη φορά, για να συζητήσουμε.

Τότε εκείνος μπήκε σε λογισμούς ότι δεν τον θέλω, ότι έχω κάτι μαζί του,

και πήγε κάτω στο μοναστήρι και έκανε παράπονα.

Αυτό όλο ήταν του πειρασμού.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Οι λογισμοί του ανθρώπου δείχνουν την πνευματική του κατάσταση


- Γέροντα, πώς γίνεται το ίδιο πράγμα να το βλέπουν διαφορετικά δύο άνθρωποι;

- Όλα τα μάτια βλέπουν το ίδιο καθαρά;

Για να δη κανείς καθαρά, πρέπει να εχη τα μάτια της ψυχής του υγιέστατα, γιατί τότε έχει

την εσωτερική καθαρότητα.



- Γιατί, Γέροντα, μερικές φορές, το ίδιο περιστατικό ένας το θεωρεί ευλογία και άλλος δυστυχία;

- Καθένας το ερμηνεύει ανάλογα με τον λογισμό του.

Το κάθε πράγμα μπορείς να το δης από την καλή του πλευρά ή από την κακή του πλευρά.

Είχα ακούσει το εξής περιστατικό: Σε ένα μοναστήρι που βρισκόταν σε κατοικημένη περιοχή είχαν τυπικό

να κάνουν εσπερινό και όρθρο τα μεσάνυχτα και πήγαιναν και κοσμικοί, γιατί το μοναστήρι ήταν

περιτριγυρισμένο από σπίτια που σιγά-σιγά είχαν χτισθή εκεί κοντά.


Μια φορά ένας αρχάριος νέος μοναχός ξέχασε το κελλί του ανοιχτό και μπήκε μέσα μια γυναίκα.

Όταν το έμαθε, στενοχώρια, κακό! Ώ, μολύνθηκε το κελλί! Τρομερό, χάθηκε ο κόσμος!

Παίρνει οινόπνευμα, ρίχνει στο πάτωμα και βάζει φωτιά, για να το απολυμάνη!

Παραλίγο να κάψη το μοναστήρι.


Το πάτωμα του κελλιού του το έκαψε, τον λογισμό του όμως δεν τον έκαψε.

Εκείνον έπρεπε να κάψη, γιατί το κακό στον λογισμό του βρισκόταν.

Αν έφερνε καλό λογισμό και έλεγε ότι η γυναίκα μπήκε στο κελλί από ευλάβεια, για να ωφεληθή,

για να πάρη χάρη και να αγωνισθή και αυτή στο σπίτι της, θα αλλοιωνόταν πνευματικά και

θα δόξαζε τον Θεό.


Απο την ποιότητα των λογισμών ενός ανθρώπου φαίνεται η πνευματική του κατάσταση.

Οι άνθρωποι κρίνουν τα πράγματα ανάλογα με το περιεχόμενο που έχουν μέσα τους.

Αν δεν έχουν πνευματικό περιεχόμενο, βγάζουν λάθος συμπεράσματα και αδικούν τον άλλον.

Αν λ.χ. δη κάποιον αργά το βράδυ έξω ένας που κάνει ελεημοσύνες την νύχτα, για να μην τον βλέπουν,

ποτέ δεν θα βάλη κακό λογισμό.


Αν τον δη όμως κάποιος που ξενυχτάει στην αμαρτία, θα πη: «το τέρας, ποιος ξέρει που ξενυχτούσε»,

γιατί τέτοιες εμπειρίες έχει.

Η, αν ακούγωνται την νύχτα από τον επάνω όροφο ντούκ-ντούκ, ένας που έχει καλούς λογισμούς θα πη:

¨μετάνοιες κάνει», ενώ ένας που δεν έχει καλούς λογισμούς θα πη: «όλη την νύχτα χορεύει».


Αν ακούγεται μελωδία, ο ένας θα πη: «τί ωραίες ψαλμωδίες», ενώ ο άλλος θα πη: «τί τραγούδια είναι αυτά; ».

Θυμάστε πως αντιμετώπισαν τον Χριστό οι δύο ληστές που είχαν σταυρωθή μαζί Του;

Και οι δύο έβλεπαν τον Χριστό επάνω στον Σταυρό, την γη να σείεται κ.λπ. Τι λογισμό όμως έβαλε ο ένας και τι ό άλλος!


Ο ένας, ο εξ ευωνύμων, βλασφημούσε και έλεγε:

­εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτὸν καὶ ἡμᾶς. (1).

Ο άλλος, ο εκ δεξιών, έλεγε:

­Ήμείς μέν άξια ών επράξαμεν απολαμβάνομεν ούτος δέ ουδέν άτοπον έπραξε (2).

Ο ένας σώθηκε, ο άλλος κολάσθηκε.




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Λουκ. 23, 39.
(2) Βλ. Λουκ. 23, 41.

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Οι βλάσφημοι λογισμοί


Ποιοί λογισμοί είναι βλάσφημοι



- Γέροντα, δεν έχω καταλάβει πότε ένας λογισμός είναι βλάσφημος.

- Όταν μας έρχωνται στον νου άσχημες εικόνες για τον Χριστό, για την Παναγία,

για τους Αγίους ή για κάτι θείο και ιερό, ή ακόμη για τον πνευματικό μας Πατέρα κ.λπ.,

αυτά είναι βλάσφημοι λογισμοί.

Αυτούς τους λογισμούς δεν πρέπει να τους λέη κιόλας κανείς.


- Ούτε στον πνευματικό;

- Στον πνευματικό αν πούμε: «μου περνούν βλάσφημοι λογισμοί για τον Χριστό ή για το Άγιο Πνεύμα

ή για την Παναγία ή για τους Αγίους ή για σένα τον πνευματικό μου», αυτό αρκεί.

Αυτές οι βλασφημίες και οι αμαρτίες είναι όλες του διαβόλου. δεν είναι δικές μας.

Γι' αυτό δεν χρειάζεται να στενοχωριώμαστε και για τις αμαρτίες του διαβόλου.


Όταν ήμουν αρχάριος μοναχός, ένα διάστημα μου έφερνε ο διάβολος,

ακόμη και μέσα στην εκκλησία, βλάσφημους λογισμούς και στενοχωριόμουν πολύ.

Ό,τι άκουγα να λένε οι άλλοι, όταν ήμουν στρατιώτης, βρισιές κ.λπ.,

τα έφερνε ο διάβολος στον νου μου για τους Αγίους.

Μου έλεγε ο πνευματικός: «Αυτοί οι λογισμοί είναι του διαβόλου.


Από την στιγμή που στενοχωριέται ο άνθρωπος για τους άσχημους λογισμούς

που περνάνε από το μυαλό του για τα ιερά πράγματα,

αυτό είναι απόδειξη ότι δεν είναι δικοί του, αλλά έρχονται απ' έξω».

Εγώ πάλι στενοχωριόμουν.

Έφευγα, πήγαινα στο παρεκκλήσι του Τιμίου Προδρόμου να προσευχηθώ,

και ευωδίαζε η εικόνα του, όταν προσκυνούσα.


Όταν μου έρχονταν πάλι τέτοιοι λογισμοί, ξαναπήγαινα στο παρεκκλήσι,

πάλι ερχόταν μία ευωδία από την εικόνα!

Μια μέρα την ώρα της Θείας Λειτουργίας, στο Τρισάγιο, έψελνα κι εγώ σιγανά το ­Άγιος ο Θεός. του Νηλέως (1).

Τότε βλέπω να μπαίνη από την πόρτα της Λιτής (2) ένα θηρίο μεγάλο, φοβερό, με σκυλήσιο κεφάλι.

Πετούσε φλόγες από το στόμα και από τα μάτια του!


Γυρίζει και μου δίνει δυο μούτζες, γιατί έψαλλα το ­ Άγιος ο Θεός.

Κοιτάζω δίπλα μου, μήπως το είδε και κάποιος άλλος, κανείς δεν το είχε δει.

Μετά είπα στον πνευματικό: «αυτό και αυτό συνέβη».

«Να, τον είδες; μου είπε ο πνευματικός, αυτός είναι. Τώρα ησύχασες; ».



- Ο άνθρωπος, Γέροντα, καταλαβαίνει πάντοτε αν ένας λογισμός είναι βλάσφημος;

- Αν το μυαλό που του έδωσε ο Θεός το δουλεύη, τότε καταλαβαίνει.

Π.χ. μου λένε μερικοί: «Γέροντα, πώς είναι δυνατόν να ύπάρχη κόλαση;

Εμείς στενοχωριόμαστε να υπάρχη άνθρωπος στην φυλακή, πόσο μάλλον στην κόλαση».


Αυτό όμως είναι βλασφημία, γιατί έτσι παρουσιάζονται ότι είναι πιο δίκαιοι από τον Θεό.

Ο Θεός ξέρει τι κάνει.

Θυμάστε ένα περιστατικό που αναφέρει ο Αγιος Γρηγόριος ο Διάλογος;

Κάποτε ο επίσκοπος Φουρτουνάτος έδιωξε ένα δαιμόνιο από μια δαιμονισμένη.


Το δαιμόνιο μετά γύριζε μέσα στην πόλη σαν ένας φτωχός άνθρωπος και κατηγορούσε τον επίσκοπο.

«Ο άσπλαχνος με έδιωξε», φώναζε.

«Βρε, να πάρη η ευχή, του λέει κάποιος, γιατί σε έδιωξε; Πώς το έκανε αυτό; Πέρνα μέσα στο δικό μου σπίτι».

Πέρασε μέσα ό διάβολος. Σε λίγο του λέει: «Κρυώνω. ρίξε ξύλα στο τζάκι».

Ρίχνει εκείνος ξύλα στο τζάκι, βάζει κούτσουρα, δώσ' του φωτιά.


Και τελικά, αφού έγινε καλό καμίνι, μπαίνει ο διάβολος στο παιδί του

και το καημένο δαιμονίσθηκε και πήδηξε στην φωτιά και κάηκε.

Τότε κατάλαβε εκείνος τι έδιωξε ο επίσκοπος και τι δέχτηκε αυτός.

Για να τον διώξη ο επίσκοπος Φουρτουνάτος, κάτι ήξερε (3).



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Νηλεύς Καμαράδος: Έζησε στην Κωνσταντινούπολη περί το 1880. Φιλοπονώτατος μουσικός πού ασχολήθηκε με την θεωρία της βυζαντινής μουσικής και διακρίθηκε μεταξύ των ιεροψαλτών.

(2) Ο εσωνάρθηκας των μοναστηριακού τύπου ναών, δηλαδή ο μεταξύ του κυρίως ναού και του νάρθηκος
χώρος. Έλαβε την ονομασία του από την σύντομη ακολουθία της Λιτής, η οποία στα Μοναστήρια ψάλλεται συνήθως σ' αυτόν τον χώρο στις μεγάλες εορτές, κατά τις ολονύκτιες αγρυπνίες, και περιλαμβάνει ιδιόμελα
τροπάρια και μεγάλη δέηση και ικεσία (λιτή)

(3) Βλ. Αγίου Γρηγορίου του Διαλόγου, Ευεργετινός, τόμος Α', Ύπόθεσις ΛΕ', εκδ. Ματθ. Λαγγη, Άθηναι 1980, σ. 510.

[XAPA]

Από που προέρχονται οι βλάσφημοι λογισμοί



- Γέροντα, να μας λέγατε κάτι για την καλή αδιαφορία.

- Η καλή αδιαφορία χρειάζεται σε έναν υπερευαίσθητο που τον ταλαιπωρεί το ταγκαλάκι (1) με διάφορους λογισμούς.

Τότε καλό είναι να γίνη λίγο αναίσθητος, με την καλή έννοια, και να μη λεπτολογή μερικά πράγματα.

Η, ακόμη, χρειάζεται για κάποιον που μπορεί σε πολλά να είναι αδιάφορος, αλλά σε κάτι να του έχη δημιουργήσει

ο πειρασμός μια υπερευαισθησία, για να τον άχρηστέψη.


Τότε για ενα διάστημα θα τον βοηθήση η καλή αδιαφορία. Θέλει όμως παρακολούθηση.

Πρέπει να λέη τον λογισμό του και να παρακολουθήται από τον πνευματικό, αλλιώς μπορεί σιγά-σιγά

να τα πάρη όλα σβάρνα και να φθάση στην άλλη άκρη, να γίνη τελείως αδιάφορος.



- Γέροντα, γιατί, όταν πέφτω στην λύπη, έχω βλάσφημους λογισμούς;

- Κοίταξε να δής τι γίνεται.

Όταν το ταγκαλάκι σε βλέπη λυπημένη, το εκμεταλλεύεται και σου δίνει μια κοσμική καραμέλα,

έναν αμαρτωλό λογισμό.


Αφού πέσης την πρώτη φορά, μετά σε οδηγεί σε μεγαλύτερη στενοχώρια και δεν έχεις την δύναμη να αντιδράσης.

Γι' αυτό δεν πρέπει να μένης ποτέ σε κατάσταση λύπης, αλλά να κάνης κάτι πνευματικό που θα σε βοηθήση

να βγής από αυτήν την κατάσταση.


- Γέροντα, πολύ παιδεύομαι με κάτι λογισμούς...

- Είναι του πειρασμού. Ειρήνευε και μην τους ακούς.

Εσύ είσαι ευαίσθητη. Ο διάβολος εκμεταλλεύεται την ευαισθησία σου, σε κάνει να λεπτολογής μερικά πράγματα,

κολλάει το μυαλό σου εκεί και βασανίζεσαι άδικα.


Μπορεί να σου φέρη άσχημους λογισμούς λ.χ. για τήν Γερόντισσα ή και για μένα τον ίδιο.

Μην τους δίνης σημασία.

Ένας βλάσφημος λογισμός, αν του δώσης λίγη σημασία, μπορεί να σε ταλαιπωρήση, να σε τσακίση.

Σου χρειάζεται λίγη καλή αδιαφορία.


Με βλάσφημους λογισμούς βασανίζει ο διάβολος συνήθως τους πολύ ευλαβείς και πολύ ευαίσθητους.

Μεγαλοποιεί την πτώση τους, για να τους θλίβη, και εάν δεν κατορθώση να τους φέρη σε απόγνωση, ώστε να

αυτοκτονήσουν, προσπαθεί τουλάχιστον να τους τρελλάνη και να τους άχρηστέψη.

Και εάν δεν μπόρεση να κάνη ούτε και αυτό, τον ευχαριστεί να τους φέρη έστω μία μελαγχολία.


Είχα συναντήσει κάποιον που συνέχεια έφτυνε.

Μου λένε: «Δαιμόνιο έχει». «Δεν κάνουν έτσι, τους λέω, όταν έχουν δαιμόνιο».

Όπως διαπίστωσα μετά, αυτός ο καημένος δεν είχε φταίξει σε τίποτε, ώστε να δαιμονισθή.

Είχε μεγαλώσει ορφανός και είχε μια ευαισθησία.


Είχε και αριστερό λογισμό και λίγη φαντασία, που τα καλλιέργησε ο διάβολος και του έφερνε βλάσφημους λογισμούς.

Όταν λοιπόν του έφερνε ο διάβολος τέτοιους λογισμούς, αυτός αντιδρούσε, τιναζόταν, έφτυνε τους

βλάσφημους λογισμούς.

Ό άλλος που έβλεπε αυτήν την σκηνή νόμιζε ότι είχε δαιμόνιο.


Να εχη ο καημένος μια ευαισθησία, να φτύνη τους βλάσφημους λογισμούς Και να του λένε: «Εχεις δαιμόνιο»!

Οι βλάσφημοι λογισμοί έρχονται πολλές φορές και από φθόνο του διαβόλου.

Καμμιά φορά μάλιστα μετά από αγρυπνία, όταν κανείς είναι πτώμα από την κούραση και δεν μπορή

να αντίδραση, του φέρνει ο κακούργος διάβολος βλάσφημους λογισμούς και έπειτα, για να τον μπλέξη ή

για να τον ρίξη στην απόγνωση, αρχίζει να του λέη:


«Τέτοιους λογισμούς ούτε ο διάβολος δεν φέρνει! Τώρα δεν θα σωθης... ».

Ακόμη και για το Πανάγιο Πνεύμα μπορεί να του φέρη βλάσφημους λογισμούς και μετά να του πη

ότι αυτή η αμαρτία δεν συγχωρείται κ.λπ.



- Γέροντα, μπορεί να έρθη εξ αιτίας μας ένας βλάσφημος λογισμός;

- Ναι, μπορεί και ο ίδιος ο άνθρωπος να δώση αφορμή.

Όταν δεν υπάρχη ευαισθησία, οι βλάσφημοι λογισμοί

είναι από υπερηφάνεια, από κατάκριση κ.λπ.

Γι' αυτό, όταν κάνετε άσκηση και έχετε λογισμούς απιστίας, βλάσφημους,

να ξέρετε ότι η άσκηση γίνεται με υπερηφάνεια.


Σκοτίζεται ο νους από την υπερηφάνεια, αρχίζει η απιστία,

και απογυμνώνεται ο άνθρωπος από την Χάρη του θεού.

Ή όταν κανείς ασχολήται με δογματικά θέματα, χωρίς να έχη τέτοιες προϋποθέσεις,

μετά έχει βλάσφημους λογισμούς.




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Έτσι αποκαλούσε ο Γέροντας τον διάβολο

[XAPA]

Περιφρόνηση στους βλάσφημους λογισμούς


- Γέροντα, ο Αββάς Ισαάκ λέει ότι νικάμε τα πάθη ­ δια της ταπεινώσεως, και όχι δια της περιφρονήσεως. (1).
Η περιφρόνηση ενός πάθους και η περιφρόνηση των βλάσφημων λογισμών είναι το ίδιο;

- Όχι, η περιφρόνηση ενός πάθους έχει υπερηφάνεια, αυτοπεποίθηση και, το χειρότερο, δικαιολογία.

Δικαιολογείς δηλαδή τον εαυτό σου καί δεν δέχεσαι το πάθος σου.

Είναι σαν να λες: «δεν είναι δικό μου αυτό το πάθος, δεν έχει σχέση μ' εμένα»,

και δεν αγωνίζεσαι να απαλλαγής από αυτό.


Τους βλάσφημους λογισμούς όμως πρέπει να τους περιφρονούμε,

γιατί, όπως είπα, δεν είναι δικοί μας, αλλά του διαβόλου.


- Όταν υποκρίνεται κανείς μπροστά στους άλλους ότι έχει ένα πάθος,π.χ. όταν κάνη τον γαστρίμαργο,
εμπαίζει τον διάβολο;


-Τότε υποκρίνεται με την καλή υποκρισία. δεν είναι ότι εμπαίζει τον διάβολο.

Εμπαίζεις τον διάβολο, όταν σου φέρνη βλάσφημους λογισμούς κι εσύ ψάλλεις.


- Γέροντα, πώς να διώξω έναν βλάσφημο λογισμό την ώρα της ακολουθίας;

- Με την ψαλτική.

"­Ανοίξω το στόμα μου...." (2). Δεν ξέρεις μουσικά;

Να μην τον ξεσκαλίζης. Περιφρόνησε τον.

Όταν συζητάη κανείς τέτοιους λογισμούς την ώρα της προσευχής,

είναι σαν να ξεσκαλίζη ο στρατιώτης μιά χειροβομβίδα την ώρα που δίνει αναφορά.


- Και αν επιμένη;

- Αν επιμένη, να ξέρης ότι κάπου μέσα σου έχει ένα στέκι.

Τέλεια λύση: η περιφρόνηση στον διάβολο,

διότι αυτός κάνει το φροντιστήριο της πονηριάς.

Καλύτερα εκείνη την ώρα να μη λέμε ούτε την ευχή,

γιατί δείχνουμε ότι μας απασχολεί το θέμα,

και ο διάβολος στοχεύει στο αδύνατο σημείο

και μας βομβαρδίζει συνέχεια με βλάσφημους λογισμούς.


Καλύτερα να ψέλνουμε.

Βλέπεις, και τα μικρά παιδιά, όταν θέλουν να περιφρονήσουν κάποιο παιδί που τα μιλάει,

λένε «τραλαλά», τραγουδάνε.

Το ίδιο να κάνουμε και εμείς στον διάβολο.

Θα ψέλνουμε όμως, δεν θα τραγουδάμε.

Η ψαλμωδία είναι προσευχή στον Θεό,

αλλά και περιφρόνηση στον διάβολο.

Όποτε, την τρώει και από 'δω ο πονηρός,

την τρώει και από 'κεί, και θα σκάση.


- Όταν είμαι έτσι, Γέροντα, δεν μπορώ να ψάλλω, δυσκολεύομαι ακόμη και να πάω να κοινωνήσω.

- Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο!

Σου κάνει αποκλεισμό το ταγκαλάκι!

Να πηγαίνης να ψάλλης, να κοινωνάς,

γιατί δεν είναι δικοί σου αυτοί οι λογισμοί.

Μόνο σ' αυτό να μου κάνης υπακοή. να ψάλλης ένα ­Άξιον εστίν.,

για να πάρη τα ναύλα του το ταγκαλάκι και να φύγη.


Δεν σου είχα πει για ένα καλογέρι;

Είχε έρθει δώδεκα χρόνων στο Άγιον Όρος.

Ήταν ορφανό, είχε χάσει την στοργή από την σαρκική του μάνα

και είχε δώσει όλη του την αγάπη στην Παναγία.

Την αισθανόταν σαν μάνα του.

Να έβλεπες με τι ευλάβεια προσκυνούσε τις εικόνες!

Ύστερα ο πειρασμός εκμεταλλεύτηκε αυτήν την αγάπη και του έφερε βλάσφημους λογισμούς.


Το καημένο δεν πήγαινε ούτε να προσκύνηση τις εικόνες.

Το έμαθε ο Γέροντας του, το πήρε από το χέρι και το έβαλε να ασπασθή

την εικόνα της Παναγίας και του Χριστού στο πρόσωπο, στα χέρια,

και αμέσως ο διάβολος έφυγε.

Είναι κατά κάποιον τρόπο αναίδεια να ασπασθής στο πρόσωπο την Παναγία και τον Χριστό,

αλλά αυτό το έκανε ο Γέροντας, για να διώξη τους λογισμούς που είχε το καλογέρι.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

(1) Αββά Ισαάκ του Σύρου, Οι Ασκητικοί Λόγοι, Επιστολή Δ ', εκδ. «Αστήρ», Αθήναι 1961, σ. 329.
(2) Η αρχή του ειρμού τής α ' ωδής του κανόνος του Ακάθιστου Ύμνου.

[XAPA]

Πότε φταίμε για τους βλάσφημους λογισμούς


- Γέροντα, όταν έχω προσβολή βλάσφημου λογισμού χωρίς συγκατάθεση δική μου, φταίω;

- Αν στενοχωρεθής και δεν τον δεχθής, δεν είναι τίποτε.


- Γέροντα, πότε φταίει κανείς για έναν βλάσφημο λογισμό;

- Αν δεν στενοχωριέται που έχει τέτοιον λογισμό και κάθεται και τον συζητάη, τότε φταίει.

Καί όσο θα δέχεται τους βλάσφημους λογισμούς, τόσο θα δέχεται την ταραχή τού διαβόλου.

Γιατί, όταν του περνά ένας βλάσφημος λογισμός και τον έξετάζη και τον συζητάη με το μυαλό του,

δέχεται έναν μικρό δαιμονισμό.


- Καί πώς θα φύγουν, Γέροντα, τέτοιοι λογισμοί;

- Αν στενοχωριέται κάποιος, όταν του ερχωνται τέτοιοι λογισμοί και δεν τους συζητάη,

θα κόβωνται μόνοι τους, γιατί δεν θα τροφοδοτούνται.

Δένδρο που δεν ποτίζεται, θα ξεραθή.

Από την στιγμή όμως που κάποιος ευχαριστηθή μ' αυτούς, έστω και λίγο, τους τρέφει,

ποτίζεται ο παλαιός άνθρωπος και δύσκολα θα ξεραθούν.


- Γέροντα, μερικές φορές δέχομαι τους βλάσφημους λογισμούς, συγκατατίθεμαι, και μετά το καταλαβαίνω, άλλα δεν μπορώ να τους διώξω

- Εσύ ξέρεις τί παθαίνεις;

Κάποια στιγμή έχεις αλλού τον νου σου, είσαι αφηρημένη και χαζεύεις με ανοιχτό το στόμα.

Έρχεται τότε το ταγκαλάκι, σου ρίχνει μέσα μια καραμέλα κι εσύ αρχίζεις να την πιπιλίζης.

Νιώθεις την γεύση της και μετά δυσκολεύεσαι να την πετάξης.

Πρέπει, μόλις σε γλυκάνη λίγο, αμέσως να την πετάξης.


- Καί όταν, Γέροντα, περνάη ένας βλάσφημος λογισμός, τον δέχωμαι λίγο και μετά τον διώχνω;

- Τότε είναι σαν να σου έδωσε ο διάβολος μια καραμέλα, την πιπίλισες λίγο και μετά την έφτυσες.

Πρέπει να την φτύσης αμέσως.

Διαφορετικά, στην αρχή θα σε ξεγελάη με μια καραμέλα και ύστερα θα σε ποτίζη φαρμάκι και θα σε κοροϊδεύη.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002