Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Όποιος μελετά σωστά τον εαυτό του δεν τον δικαιολογεί.



- Γέροντα, πως γίνεται, ενώ νιώθω την αδυναμία μου, να δικαιολογούμαι;

- Δεν ένιωσες την αδυναμία σου, γι' αυτό δικαιολογείσαι. Αν την είχες νιώσει, δεν θα δικαιολογούσες τον εαυτό σου.

Αγαπούμε τον εαυτό μας. δεν θέλουμε να δυσκολευτούμε. δεν αγαπούμε τον κόπο.

Θέλουμε πολλές φορές χωρίς κόπο να αποκτήσουμε περιουσία.

Τουλάχιστον να αναγνωρίσουμε ότι, έτσι όπως αντιμετωπίζουμε τα πράγματα, δεν πάμε καλά πνευματικά

και να ταπεινωθούμε.

Αλλά ούτε κόπος ούτε αναγνώριση υπάρχει.


- Μπορεί κάποιος να μελετά, να εξετάζη τον εαυτό του και να τον δικαιολογή;

- Όποιος μελετά σωστά τον εαυτό του δεν τον δικαιολογεί. Και βλέπεις, είναι μερικοί έξυπνοι,

τετραπέρατοι, που κάνουν τελικά τις μεγαλύτερες ανοησίες.

Γιατί είναι και το βόλεμα. «Πως με βολεύει, πως με εξυπηρετεί εμένα».


- Γέροντα, αυτός πού δικαιολογείται δεν βλέπει τις πτώσεις του στον αγώνα;

- Ο,τι και αν κάνη, τον ξεγελά ο διάβολος και τα δικαιολογεί όλα, το θέλημα, το πείσμα, τον εγωισμό, το ψέμα.


- Δεν θα τον βοηθούσε να καθρεφτίζη τον εαυτό του στα Πατερικά βιβλία, και κυρίως στην Αγία Γραφή;

- Για έναν που σκέφτεται σωστά, πνευματικά, λύνονται όλα τα προβλήματα μέσα από την Αγία Γραφή

και τα Πατερικά βιβλία. Τα βλέπει μέσα εκεί ξεκάθαρα.

Έναν όμως που δεν κάνει εργασία πνευματική και η ψυχή του δεν είναι εξαγνισμένη, δεν τον βοηθάει ούτε

η Αγία Γραφή, γιατί όλα τα ερμηνεύει ανάποδα.

Καλύτερα είναι να λέη τον λογισμό του στον πνευματικό του και να μην ερμηνεύη μόνος του αυτά που διαβάζει.


Αν διάβαση λ.χ. Παλαιά Διαθήκη, μπορεί να έρμηνεύση πονηρά αυτά που θα διάβαση και να μολυνθή.

Έχω προσέξει, μερικοί παίρνουν κάτι από τα πνευματικά που διαβάζουν και το ερμηνεύουν όπως τους βολεύει.

Δεν είναι ότι δεν τους κόβει ή δεν καταλαβαίνουν αυτά που διαβάζουν, τα ερμηνεύουν όμως έτσι,

για να δικαιολογήσουν τον εαυτό τους. Φοβερό πράγμα!


Αλλά και τα πνευματικά που ακούν, έχω καταλάβει, σπάνια τα πιάνουν σωστά.

Λέω, ας υποθέσουμε, ένα περιστατικό, για να τονίσω κάτι.

Ενώ εγώ άλλο θέλω να τονίσω, μερικοί ψάχνουν να βρουν κάτι από όλο το περιστατικό, για να πιαστούν

και να δικαιολογήσουν ένα κουσούρι, ένα σφάλμα τους, για να αναπαύσουν δηλαδή τα πάθη τους.


Δεν σκέφτονται ότι αυτός, για τον όποιο κάτι ανέφερα, δεν πρόσεξε και κατέληξε εκεί που κατέληξε,

αλλά λένε: «αφού υπάρχουν άνθρωποι σε τόσο άσχημη κατάσταση, τότε εμείς είμαστε πολύ καλά», και έτσι

δικαιολογούν τον εαυτό τους.

Από δικαιολογίες ο διάβολος βρίσκει ένα σωρό.

Όποιος δικαιολογεί τον εαυτό του, ανάπαυση δεν βρίσκει. Δεν έχει παρηγοριά.


Αυτόν που δικαιώνει τον εαυτό του, ο εαυτός του τον δικαιώνει;

Ο εαυτός του, η συνείδηση του, δεν τον δικαιώνουν, και δεν έχει ανάπαυση.

Αυτό δείχνει ότι φταίει.

Πως τα έχει κανονίσει ο Θεός! Έδωσε στον άνθρωπο την συνείδηση, φοβερό!

Μπορεί να επιτυχή κάποιος αυτό που θέλει είτε με βάρβαρο τρόπο είτε με πονηριά είτε με κολακεία,

αλλά ανάπαυση δεν θα βρη.

Από αυτό μπορεί μόνος του να διαπίστωση ότι δεν βαδίζει καλά.


Όταν κάποιος δέχεται την αδικία, είναι σαν να παίρνη μια πνευματική περιουσία και χαίρεται.

Ενώ, όταν δικαιώνη τον εαυτό του, είναι σαν να ξοδεύη κάτι από την περιουσία του και δεν νιώθει χαρά.

Θέλω να πω, δεν έχει την πνευματική ανάπαυση που θα είχε, αν δεν δικαίωνε τον εαυτό του.

Πόσο μάλλον όταν δεν έχη δίκαιο και δικαιώνη τον εαυτό του!

Οργή Θεού μαζεύει, γιατί τότε είναι ένα άρπαγμα. σπαταλάει μια περιουσία που του δίνεται.


Βρίσκει ανάπαυση αυτός που σπαταλάει;

Με την δικαιολογία κανείς τυφλώνεται.

Ακόμη και άνθρωπο να σκοτώση, τον δικαιολογεί ο διάβολος.

«Πως τον υπέμεινες τόσον καιρό; του λέει. Έπρεπε να τον είχες σκοτώσει νωρίτερα».

Και μπορεί να θέλη να πάρη και μισθό από τον Χριστό για τα λίγα χρόνια που υπέμεινε! Κατάλαβες; Εκεί φθάνει!


- Αφού, Γέροντα, αυτός που δικαιολογείται ταλαιπωρείται, γιατί δέχεται αυτό το βάσανο της συνειδήσεως;

- Είναι η συνήθεια. Για να την κόψη, χρειάζεται θέληση. Και πρέπει να μάθη όχι μόνο να μη δικαιολογήται,

αλλά και να τοποθετήται σωστά.

Αν δεν δικαιολογηθή, αλλά μέσα του πιστεύη ότι τον αδίκησαν, τότε είναι χειρότερα.


Γιατί, αν δικαιολογηθη, θα του πη και ο άλλος κάτι και θα μπόρεση έτσι να γνωρίση τον εαυτό του

και να βγη από την πλάνη. αλλιώς, μπορεί να μη μιλάη, αλλά μέσα του να λέη: «έχω δίκιο, όμως δεν μιλάω,

γιατί έχω ανωτερότητα», και να παραμένη στην πλάνη.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Να παίρνουμε το βάρος επάνω μας



- Γέροντα, χθες είπατε ότι άλλο είναι η υπομονή και άλλο η ανοχή. Τι εννοούσατε;

- Υπομονή δεν είναι το να ανέχωμαι τον άλλον.

Όταν λέω ότι ανέχομαι τον άλλον, είναι σαν να λέω: Ο άλλος είναι χάλια, εγώ είμαι καλά, και τον ανέχομαι».

Η πραγματική υπομονή είναι να αισθάνωμαι ενοχή για την κατάσταση του και να τον πονάω.

Αυτό έχει πολλή ταπείνωση και αγάπη, και τότε δέχομαι την Χάρη του Θεού και βοηθιέται και ο άλλος.


Αν δω, ας υποθέσουμε, κάποιον κουτσό ή κουφό ή ναρκομανή, πρέπει να σκεφθώ:

«αν ήμουν εγώ σε καλή πνευματική κατάσταση, θα παρακαλούσα τον Θεό και θα τόν έκανε καλά»,

γιατί ο Χριστός είπε:

«θα σας δώσω δύναμη να κάνετε μεγαλύτερα θαύματα από μένα»(1), οπότε έρχεται ο πόνος, η αγάπη για τον άλλον.

Ενώ, αν πώ: «ε, τι να τον κάνω, ανάπηρος είναι, ας καθήσω λίγο κοντά του. θα εχω άλλωστε και τον μισθό μου»,

τότε ανέχομαι τον άλλον και δικαιολογώ τον εαυτό μου ότι έκανα το καθήκον μου.


- Γέροντα, πάντα βοηθάει να παίρνης όλο το σφάλμα επάνω σου;

- Ναι, αν το σηκώνης, πολύ βοηθάει. Να μέμφεσαι για όλα τον εαυτό σου.

Να παίρνης το σφάλμα από τον άλλον, να το ρίχνης στον εαυτό σου και να παρακαλάς τον Χριστό να σου

δίνη δύναμη να το σηκώνης.

Και όταν θα παίρνης επάνω σου περισσότερο βάρος απ' ο,τι έσφαλες η, κι αν ακόμη δεν έσφαλες, πιστεύης

κατά κάποιον τρόπο ότι έσφαλες, τότε δεν θα το παίρνης ποτέ επάνω σου, δεν θα υπερηφανεύεσαι,

και θα έχης πλούσια την Χάρη του θεού.

Πρέπει όμως να προσέξης, να δης αν μπορης να σήκωσης περισσότερο βάρος. Γιατί, αν δεν μπορής,

θα πάθης κήλη, δισκοπάθεια...


- Ποια είναι η κήλη και η δισκοπάθεια σ' αυτήν την περίπτωση;

- Αν πάρης επάνω σου λ.χ. ένα σφάλμα που δεν μπορείς να το σήκωσης και δεν δώσης καμμιά εξήγηση,

μετά θα γογγύσης, θα αγανάκτησης, θα κατακρίνης...


- Όμως, αν εξηγήσω, αυτό δεν θα είναι δικαιολογία;

- Έ, να κοιτάξης να δικαιολόγησης αυτό που δεν μπορείς να σήκωσης και το άλλο να το αφήσης.

Αν είναι λ.χ. ευαίσθητος κανείς, να κοιτάξη να σήκωση όσο μπορεί- να μην κάνη τον δυνατό.

Να εξετάζη τον εαυτό του και να τον αδική με διάκριση, ανάλογα με το βάρος που μπορεί να σήκωση,

για να μην τον κάμψη ο εχθρός με τήν υπερευαισθησία, τον ρίξη σε απόγνωση και τον αχρηστέψη.


- Γέροντα, μερικές φορές όχι μόνο δυσκολεύομαι να δεχθώ την αδικία, αλλά μετατοπίζω την ευθύνη μιας πτώσεως μου σε άλλον.

- Εσείς, όχι μόνο δεν σηκώνετε από αγάπη τον τουρβά του άλλου, αλλά θέλετε να δώσετε και τον δικό σας βαρύ

τουρβά όχι μόνο στον υγιή αλλά και στον φιλάσθενο!

Χρειάζεται να αποκτήσης πνευματική παλληκαριά, για να παίρνης επάνω σου όλη την ευθύνη της αμαρτίας σου.

Όσο περισσότερο βάρος προσθέτουμε στον εαυτό μας, παίρνοντας επάνω μας τα σφάλματα των άλλων,

τόσο περισσότερο ο Καλός Θεός μας έλαφρώνει το φορτίο και νιώθουμε θεία αγαλλίαση.


Το να σηκώση από αγάπη κάποιος που έχει σωματικές δυνάμεις δυο σακκιά τσιμέντο στην πλάτη, για να

απαλλάξη έναν αδύνατο που δεν μπορεί να σήκωση βάρος, δεν έχει τόση αξία, όση το να σηκώση το

βάρος του σφάλματος του άλλου, να το κάνη δικό του, και ας φανή στους άλλους ότι έσφαλε αυτός.

Αυτό είναι μεγάλη αρετή, μεγάλη ταπείνωση.


Σε ένα Κοινόβιο στο Άγιον Όρος κάποιος δόκιμος μίλησε μια φορά άσχημα στον τυπικάρη (2), που ήταν

και ιερομόναχος, γιατί την ώρα που διάβαζε στην ακολουθία του έδειξε ποιο κοντάκιο να πη πρώτα.

Ενώ πήγε να τον βοηθήση, εκείνος έγινε έξω φρενών.

Μετά την ακολουθία ο δόκιμος κλείστηκε θυμωμένος στο κελλί του.

Ο τυπικάρης γύρισε στον εαυτό του, πήρε το βάρος επάνω του και στενοχωρέθηκε, γιατί σκέφθηκε ότι αυτός

έγινε αιτία να αντιδράση έτσι ο αδελφός.


Τον πείραζε αληθινά η συνείδηση. Και ενώ ως τυπικάρης είχε ευθύνη για την ακολουθία, δεν έλαβε

υπ' όψιν του την ευθύνη, αλλά είπε: «Εγώ φταίω που νευρίασε ο αδελφός».

Πήγε λοιπόν στο κελλί του δοκίμου να του βάλη μετάνοια. Εκείνος όμως είχε κλειδώσει και δεν άνοιγε.

Τότε κάθησε εξω από την πόρτα του και περίμενε από το πρωί ως τις τρεις το απόγευμα που σήμανε

για τον εσπερινό, οπότε ο δόκιμος αναγκάστηκε να βγή.

Πέφτει κάτω ο τυπικάρης, του βάζει μετάνοια και του λέει: «Να με συγχώρησης, αδελφέ, έφταιξα»!

Έτσι έρχεται η Χάρις του Θεού.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

1. Βλ. Ίω. 14,12
2. Ό υπεύθυνος μοναχός γιά τήν τήρηση των διατάξεων πού αφορούν στις Ιερές Ακολουθίες τοΰ ημερονυκτίου καί γενικά γιά τήν εκκλησιαστική ευταξία.

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Η θεία και η ανθρώπινη δικαιοσύνη


- Γέροντα, τι είναι Θεία δικαιοσύνη;

- Θεία δικαιοσύνη είναι να κάνης αυτό που αναπαύει τον άλλον.

Αν έχης λ.χ. να μοιρασθής κάτι με κάποιον άλλον, να του δώσης όχι το μισό από αυτό πού έχεις,

αλλά όσο θέλει εκείνος.


Να του πης: «Πόσα θέλεις; δυόμισι; τρία; πάρ' τα».

Να δίνης τα καλά και να κρατάς τα σάπια. Να δίνης τα περισσότερα και να κρατάς τα λιγοτερα.

Να, πες πως μας φέρνει τώρα μια αδελφή δέκα δαμάσκηνα.

Αν εγώ από λαιμαργία φάω τα οκτώ και σου αφήσω τα δύο, θα σε αδικήσω.


Αν πω: «αφού είμαστε δύο, θα φάω τα πέντε και θα σου αφήσω τα άλλα πέντε», τότε έχω την ανθρώπινη δικαιοσύνη.

Αν όμως δω ότι σου αρέσουν τα δαμάσκηνα και φάω μόνον ένα και σου πω: «κάνε αγάπη να φας εσύ τα υπόλοιπα,

γιατί εμένα δεν μου πολυαρέσουν, αλλά με πειράζουν και στα έντερα», τότε έχω την θεία δικαιοσύνη.


- Δηλαδή ανθρώπινη δικαιοσύνη ποια είναι;

- Ανθρώπινη δικαιοσύνη είναι, αν πρέπη λ.χ. να μοιρασθής κάτι με κάποιον άλλον, να δίνης το μισό

και να κρατάς το άλλο μισό.


- Γέροντα, τι θέση έχει η ανθρώπινη δικαιοσύνη στην πνευματική ζωή;

- Η ανθρώπινη δικαιοσύνη δεν είναι για τους πνευματικούς ανθρώπους. είναι φρένο για τους

κοσμικούς ανθρώπους.

Ο πνευματικός άνθρωπος είναι ανόητος, αν αποβλέπη σ' αυτήν, γιατί μπροστά στην θεία δικαιοσύνη η

ανθρώπινη είναι μηδέν.


Αλλά και ο κοσμικός άνθρωπος, αν πετύχη κάτι σ' αυτήν την ζωή εφαρμόζοντας την ανθρώπινη δικαιοσύνη,

δεν θα έχη την πραγματική χαρά και ανάπαυση.

Ας υποθέσουμε ότι δύο αδέλφια έχουν ένα κτήμα δέκα στρέμματα.

Ανθρώπινη δικαιοσύνη είναι να πάρη ο καθένας από πέντε στρέμματα.

Θεία δικαιοσύνη είναι να πάρη ο καθένας αυτό πού έχει ανάγκη.


Αν δηλαδή ο ένας αδελφός έχη επτά παιδιά και ο άλλος δύο ή η δουλειά του ενός είναι κατώτερη από

την δουλειά του άλλου, πρέπει να πάρη περισσότερο εκείνος που έχει μεγαλύτερη ανάγκη.

Σ' αυτήν την περίπτωση είναι αδικία να πάρη ο δεύτερος όσα και ο πρώτος.

Ο κοσμικός άνθρωπος όμως δεν λαμβάνει υπ' όψιν του ότι ο αδελφός του δυσκολεύεται να τα βγάλη πέρα.


Δεν καταλαβαίνει ότι η μοιρασιά που πάει να κάνη είναι άδικη, γιατί δεν σκέφτεται πνευματικά.

Του λες: «πρέπει να βοηθήσης την οικογένεια σου να δεχθή να δώσης περισσότερα στον αδελφό σου που έχει

ανάγκη» και σου λέει: «Γιατί; δεν τον αδικώ»!

Εάν ήταν πνευματικός άνθρωπος, ακόμα και αν η γυναίκα του και τα παιδιά του αντιδρούσαν, έπρεπε

να τους πείση να δεχθούν ό,τι του δώση ο αδελφός του.


Αν ο αδελφός του έλεγε: «εσύ θα πάρης ένα στρέμμα», να έπαιρνε το ένα, χωρίς να πη τίποτε, για να νιώθη

άνετα ο αδελφός του που πήρε τα υπόλοιπα.

Πάντως το Ευαγγέλιο κάνει την καλύτερη μοιρασιά. Μου κάνει εντύπωση η αρχοντιά του 'Αβραάμ.

Όταν μάλωναν οι τσομπάνηδες του Λώτ και του Αβραάμ για τα βοσκοτόπια, πήγε ο Αβραάμ στον Λώτ και του είπε:

«Δεν κάνει να μαλώνουμε. είμαστε συγγενείς. Που σε αναπαύει εσένα να πας; Θέλεις να πας από 'δω η θέλεις

να πας από 'κεί; ».


Ο Λώτ κινήθηκε και λίγο ανθρώπινα και διάλεξε τα Σόδομα και τα Γόμορρα, γιατί είχαν πρασινάδα και

βοσκοτόπια (1), και τι έπαθε μετά!

Ο Αβραάμ κινήθηκε με την θεία δικαιοσύνη, θέλησε να ανάπαυση τον Λωτ, και χάρηκε κιόλας που ο Λωτ

πήγε στον καλύτερο τόπο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Βλ. Γεν. 13, 1-13.

[XAPA]

Η δικαιοκρισία του Θεού



- Γέροντα, τι είναι η δικαιοκρισία του Θεού;

- Η δικαιοκρισία του Θεού είναι η μακροθυμία, η οποία έχει μέσα και την ταπείνωση και την αγάπη.

Ο Θεός είναι πολύ δίκαιος, αλλά και πολυεύσπλαχνος, και η ευσπλαχνία Του νικάει την δικαιοσύνη Του.

Θα σου πω ένα παράδειγμα, για να καταλάβης.

Αν κάποιος άνθρωπος δεν είχε την ευκαιρία να ακούση ποτέ για τον Θεό,

αυτός δεν θα κριθή σύμφωνα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται,

αλλά σύμφωνα με την κατάσταση στην οποία θα βρισκόταν, αν είχε γνωρίσει τον Θεό.

Γιατί αλλιώς δεν θα ήταν δίκαιος ο Θεός.

Η θεία δικαιοσύνη έχει δικούς της μαθηματικούς όρους, το ένα κι ένα άλλοτε κάνουν δύο και άλλοτε δύο εκατομμύρια.



- Γέροντα, πως εφαρμόζεται η θεία δικαιοσύνη σε κάποιον που σφάλλει;

- Η ανθρώπινη δικαιοσύνη λέει: Έσφαλες; Πρέπει να τιμωρηθής.

Η θεία δικαιοσύνη λέει: Αναγνωρίζεις το λάθος σου και μετανοείς; Συγχωρείσαι.

Βλέπεις, ακόμη και από τον ανθρώπινο νόμο δικάζεται με επιείκεια κάποιος που κάνει ένα έγκλημα,

όταν μετανοή ειλικρινά και πάη μόνος του και το ομολογή, ενώ δεν υπάρχει καμμία υποψία για το πρόσωπο του.

Και αν από τους ανθρώπους δικάζεται με επιείκεια, πόσο μάλλον από τον δικαιοκρίτη και πολυεύσπλαχνο Θεό!


Είμαστε στα χέρια του Θεού.

Ο Θεός μας παρακολουθεί με ακρίβεια και γνωρίζει την καρδιά του καθενός. Δεν θα μας αδικήση.

Αφού υπάρχει θεία δικαιοσύνη και θεία ανταπόδοση, και ο Θεός μας αγαπάει - το κυριώτερο απ' όλα -,

ό,τι καλό κάνει κανείς δεν χάνεται.

Γι' αυτό είναι χαμένος, τελείως λειψός, όποιος ζητάει να δικαιωθή από τους ανθρώπους.

Έχω παρατηρήσει ότι, όταν ο άνθρωπος αδικηθή και εφαρμόση την θεία δικαιοσύνη,

ο Θεός τον δικαιώνει ακόμη και σ' αυτήν την ζωή.


Θυμάμαι, στον στρατό, μετά τον πόλεμο, είχε έρθει ο στρατηγός να δώση παράσημα. Εγώ εκείνη την ημέρα έλειπα.

Όταν φώναξε το όνομα μου, βγήκε ένας που ήταν από την Θεσσαλία και πήρε εκείνος το παράσημο.

Οι άλλοι στρατιώτες δεν μίλησαν, γιατί τότε είχε φυλάκιση, αν έλεγες ψέματα.

Όταν έφυγε ο στρατηγός, εκείνος κρύφτηκε, γιατι οι άλλοι θα τον σκότωναν στο ξύλο. Όταν επέστρεψα, φοβόταν και από μένα.

Ήρθε από εδώ-από εκεί, οπότε μου είπε: «Να με συγχωρέσης, έκανα αυτό κι αυτό».

«Καλά έκανες και το πήρες, του είπα. τι να το έκανα εγώ; ». Το φορούσε ύστερα στις παρελάσεις.


Μετά από σαράντα χρόνια έρχεται εδώ στο Μοναστήρι ο στρατάρχης της Πρώτης Στρατιάς

από την Θεσσαλία και μου φέρνει ένα παράσημο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Όταν το είδα, μου ήρθε να γελάσω. Μετά από σαράντα χρόνια!

Μου έκανε εντύπωση: από την Θεσσαλία ήταν εκείνος ο στρατιώτης, από τήν Θεσσαλία ήρθε και ο στρατάρχης!

Βλέπετε πως γίνεται!

Ενώ, όταν ζητάμε να δικαιωθούμε, χάνουμε τελικά και αυτά εδώ,

αλλά και εκείνα που μας ετοιμάζει ο Χριστός για την άλλη ζωή, αν αδικηθούμε.

Για χαμένα πράγματα δηλαδή χάνουμε τα σπουδαιότερα, τα αιώνια

Γιατί αυτά εδώ έτσι κι αλλιώς χαμένα είναι, τι να τα κάνουμε;




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Τα δικαιώματα (1) του μοναχού τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή



- Γέροντα, τι είναι το δικαίωμα;

- Το δικαίωμα είναι κοσμική λογική.

Ο άνθρωπος, όσο πιο κοσμικός είναι, τόσο περισσότερο δικαίωμα έχει.

όσο πιο πνευματικός είναι, τόσο λιγώτερο δικαίωμα έχει.

Ειδικά ο μοναχός έχει μόνον υποχρεώσεις. δεν έχει δικαίωμα για τίποτε.

Θέλω να πω ότι δεν πρέπει να έχη απαίτηση από κανέναν και για τίποτε.


Το να ζητά ο μοναχός δικαιώματα σ' αυτήν την ζωή,

ενώ απαρνήθηκε τα πάντα για την αγάπη του Χριστού, είναι τελείως λάθος. Βρίζει τον Χριστό, τον Μοναχισμό.

Οι κοσμικοί έχουν δικαιώματα πολλά. κοσμικοί είναι.

Τα δικαιώματα του μοναχού, αλλά και του πνευματικού ανθρώπου, τα κρατάει ο Χριστός για την άλλη ζωή.

Το δικαίωμα σήμερα παρουσιάζεται σχεδόν σε όλους τους νέους, αλλά και σε νέους μοναχούς.


Μερικοί νέοι μοναχοί δεν ξέρουν γιατί έγιναν μοναχοί και τι θα πη Μοναχισμός, γι' αυτό έχουν ένα δικαίωμα,

ένα κοσμικό πνεύμα, μιά παράξενη λογική, μιά ανθρώπινη δικαιοσύνη, από όλες τις πλευρές.

Αυτή η ανθρώπινη δικαιοσύνη ξεκίνησε από το ευρωπαϊκό πνεύμα και μπήκε και στον Μοναχισμό.

Στην καλογερική, την σημερινή εποχή, συναντάει κανείς πολλές φορές αυτό το πνεύμα:

«Δεν τον βλάπτω τον άλλον, δεν θέλω να με βλάψη. δεν τον αδικώ. είμαι εντάξει».

«Έκανα, λένε μερικοί, την δουλειά μου, βοήθησα εκεί», τελείωσα. Είμαι εντάξει.

Η άλλη δουλειά δεν είναι δική μου, φεύγω. πάω στο κελλί για πνευματικά».


Δεν εξετάζουν αν ο άλλος είναι φιλάσθενος ή έχη πονοκέφαλο και δεν μπορή να δούλεψη,

ή δουλεύη λιγώτερο, γιατί είναι από αγρυπνία και είναι περισσότερο κουρασμένος.

Η λένε: «αυτή η μερίδα είναι δική μου. την δικαιούμαι», και δεν εξετάζουν αν ο άλλος είναι πιο αδύνατος

ή ο οργανισμός του καταναλίσκη περισσότερο, και έχει ανάγκη από περισσότερη τροφή.

Οπότε καταλήγουν να βρίσκωνται σε πνευματικό χώρο, αλλά να έχουν μιά νοοτροπία κοσμική,

και έτσι γίνονται συνεπείς κοσμικοί.


Ξέρετε τι είναι να βλέπης ανθρώπους πνευματικούς να αντιμετωπίζουν κοσμικά τα πράγματα;

Λίγο-πολύ δηλαδή παρατήρησα σε αρκετούς μοναχούς το έξης:

Την νηστεία, την προσευχή, την ακολουθία, το διακόνημα, τα κάνουν.

Φορούν ένδυμα μοναχικό, έχουν καλογερικό πρόγραμμα, αλλά η αντιμετώπιση,

αντί να είναι πνευματική, είναι κοσμική, γιατί κοιτούν πως να μην τους πουν καμμιά κουβέντα, να μην αδικηθούν.

Δηλαδή βρίσκονται στην κοσμική δικαιοσύνη και πολλές φορές ούτε και εκεί φθάνουν.


Άντε τώρα να συνεννοηθής πνευματικά μ' αυτούς.

Αυτοί τα κανονίζουν έτσι, ώστε να μη δυσκολευθή μεθαύριο ο Χριστός μαζί τους να κάνη... λογαριασμούς!

Μα, ενώ ο Χριστός παρακολουθεί τον καθέναν πόσο αδικείται, πόσο θυσιάζεται, και θα τον ανταμείψη ανάλογα,

αυτοί θέλουν να τακτοποιήσουν μόνοι τους τον λογαριασμό τους.

Είμαι αγανακτισμένος γενικά με την σημερινή νοοτροπία που βλέπω σε μερικούς νέους μοναχούς.

Μια ανθρώπινη δικαιοσύνη! Πως να χωρέση η ανθρώπινη δικαιοσύνη στην πνευματική ζωή;

Και στην κοσμική ζωή δεν βγαίνεις πέρα με την ανθρώπινη δικαιοσύνη, πόσο μάλλον στην πνευματική.


Όταν ήμουν στο Κοινόβιο, όλοι κοίταζαν πως να κάνουν κάποια θυσία.

Στην δουλειά, στο φαγητό, σε όλα υπήρχε αυτό το πνεύμα:

Σκέφτονταν πρώτα τον άλλον, και γι' αυτό ζούσαν τον Παράδεισο.

Ήταν κάποιος λ.χ. στην τράπεζα; Κοιτούσε να φάη αυτός λιγώτερο,

για να μείνη το περισσότερο για τον άλλον. Και αδύνατος να ήταν ο ίδιος, δεν το λάμβανε υπ' όψιν.

Ούτε εξέταζε τι ήταν ο άλλος. Έκανε Θυσία.

Ούτε έβαζε την κρίση του να πη: «Θα του κάνη κακό, αν φάη περισσότερο».


Από την στιγμή που ο μοναχός κοιτάζει να μην τον αδικήσουν, να μην κουρασθή πολύ, να μην πάη χαμένος ο κόπος του,

είναι σαν να μην πιστεύη ότι υπάρχει Θεός, ότι υπάρχει άλλη ζωή, μέλλουσα Κρίση και θεία ανταπόδοση.

Και αν δούλεψη λίγο παραπάνω, ούτε αυτό θα πάη χαμένο.

Μόνον ο κόπος των ζώων πάει χαμένος.

Και αυτά τα καημένα, παρόλο που εξ αιτίας μας ταλαιπωρούνται - μετά την παράβαση των Πρωτοπλάστων

η φύση συστενάζει με τον άνθρωπο -, θυσιάζονται για μας! Είναι φοβερό!


Βλέπετε, τα άγρια ζώα, όταν τραυματίζωνται από τους κυνηγούς, τι τραβάνε!

Σακατεμένα, με σπασμένα πόδια, να μην μπορούν να τρέξουν,

να τα ξεκοιλιάζουν τα μεγάλα ζώα, να τα τρώνε, και να μην έχουν καμμιά ανταμοιβή!

Ο άνθρωπος, αν δεν τα καταλαβαίνη αυτά, δεν είναι άνθρωπος.

Γι' αυτό του έδωσε ο Θεός το μυαλό, για να το δουλεύη σωστά και να βρη τον δρόμο του.

Εγώ δεν λέω τώρα να σκοτώνεστε στην κούραση, αλλά να υπάρχη φιλότιμο.


- Δηλαδή, εσείς, Γέροντα, θέλετε να σκιρτάη η καρδιά μας, να λαχταράη να αναπαύσουμε τον άλλον.

- Ναι, γιατί, όταν κοιτάζης πως να ανάπαυσης τον άλλον

και αφήνης τον εαυτό σου εν λευκώ στα χέρια του Θεού, δεν κουράζεσαι.

Και αν κουρασθής και πης ότι κουράστηκες, πάει, το έχασες.

Τι, θα σε πλήρωση ο Χριστός για την κακομοιριά; Μπάτσο θα σου δώση.

Όσο μπορείτε, αυτό να κοιτάξετε. Αυτή είναι η πνευματική εργασία που πρέπει να κάνετε.

Και άσκηση αν κάνετε, δεν ωφελεί, γιατί, αν κανείς δεν κάνη αυτήν την εργασία,

δουλεύει σε άλλη συχνότητα από την συχνότητα του Θεού.

Πάνε όλα μετά χαμένα, και οι μετάνοιες και οι νηστείες...

Δεν λέω αυτά να μη γίνωνται, αλλά να μη νομίζη κανείς ότι, επειδή κάνει εκείνο, εκείνο..., είναι εντάξει!




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Η λέξη «»δικαίωμα» στην μοναχική γλώσσα δηλώνει την τάση του μοναχού να δικαιώνη τον εαυτό του και την απαίτηση να ικανοποιή οποιαδήποτε εγωκεντρική επιθυμία του.

[XAPA]

Εχουν κάνει άλλο ευαγγέλιο



- Γέροντα, πότε ένας άνθρωπος μπορεί να λέγεται δίκαιος;

- Δίκαιος κατά κόσμον είναι εκείνος που κρίνει με βάση το ανθρώπινο δίκαιο.

Το τέλειο όμως είναι ο άνθρωπος να είναι δίκαιος όχι σύμφωνα με την ανθρώπινη δικαιοσύνη,

αλλά με την θεία δικαιοσύνη, και τότε τον ευλογεί ο Θεός.

Όταν στις ενέργειες μου δεν βάζω ποτέ το εγώ και το συμφέρον μου,

εκβιάζω, μπορώ να πω, τον Θεό να μου στείλη την θεία Χάρη.


Οποιαδήποτε ανθρώπινη δικαιοσύνη, ακόμη και η πιο τέλεια, έχει πάντα ανθρώπινα στοιχεία.

Και όσο υπάρχει η ανθρώπινη δικαιοσύνη στον πνευματικό άνθρωπο, το Πνεύμα προσπαθεί να την

αποβάλη ως ξένο σώμα, και ο άνθρωπος παλεύει με ανεβοκατεβάσματα και κουράζεται ψυχικά.

Όταν αποκτήση την θεϊκή δικαιοσύνη, έρχεται το λαμπικάρισμα και ο θείος φωτισμός.



- Αν πω, Γέροντα, σε κάποιον που λέει ότι αδικήθηκε: «υπάρχει θεία δικαιοσύνη», θα τον βοηθήσω;

- Όχι, καλύτερα πες του: «εξέτασε τα πράγματα πνευματικά, σύμφωνα με το Ευαγγέλιο».

Γιατί, αν του πής: «υπάρχει θεία δικαιοσύνη», θα πιστέψη ότι αδικήθηκε, ενώ μπορεί να έχη αδικήσει κιόλας.

Αλήθεια, πονάει η ψυχή σου...

Γνώρισα κάποιον που εκκλησιαζόταν τακτικά, νήστευε κ.λ.π και είχε την εντύπωση ότι ζούσε πνευματικά.


Έν τω μεταξύ, ενώ είχε πέντε διαμερίσματα, δύο μισθούς, παιδιά δεν είχε, δεν έδινε δραχμή σε έναν φτωχό.

«Καλά, του είπα, έχεις τόσους φτωχούς συγγενείς, γιατί δεν τους δίνεις κάτι; Τι θα τα κάνης;

Δώσε σε χήρες, σε ορφανά». Και ξέρετε τι μου είπε;

«Καλά, νά μην παίρνω ενοίκιο από την χήρα αδελφή μου; ».

Ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι μου, όταν το άκουσα. Να, αυτή είναι η κοσμική δικαιοσύνη! ¨


Αφού δεν είναι δικά μου τα παιδιά που Θα πεινάσουν, σου λέει ο άλλος, δεν έχω ευθύνη.

Δεν τον αδικώ. Αλλοίμονο, εγώ να αδικήσω! », και αναπαύουν τον λογισμό τους με τον δικό τους τρόπο,

αλλά ανάπαυση πραγματική δεν έχουν.

Με μια ανθρώπινη λογική, με μιά δικαιοσύνη κοσμική, αδιαφορούν μπροστά σε σοβαρές καταστάσεις.

Πώς να νιώσουν ύστερα κάτι το πνευματικό;


Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να δώσουν ένα σπίτι ευλογία και από την άλλη μεριά, αν τους χρωστάη κάποιος

ένα νοίκι, να του κάνουν μήνυση. Πώς το εξηγείτε αυτό;


- Γέροντα, είναι δικαιοσύνη ανθρώπινη;

- Ούτε δικαιοσύνη ανθρώπινη είναι. Μια μικρή δόση έχει.

Από την μιά δίνουν σε κάποιον εκατό χιλιάδες και από την άλλη κάνουν παζάρια στον ταξιτζή και τον πάνε

στην αστυνομία τουρισμού για χίλιες δραχμές. Πώς το εξηγείτε;



- Μήπως δεν είναι καλά στο μυαλό τους, Γέροντα;

- Όχι, καλά είναι.


- Μήπως, Γέροντα, δίνουν με υπερηφάνεια, για να ικανοποιηθούν οι ίδιοι;

- Αυτό είναι. Δίνουν τα πολλά με υπερηφάνεια. το κάνουν για να δοξασθούν οι ίδιοι, όχι εις δόξαν θεού.

Μπορεί ακόμη και όλα να τα δώσουν, αγάπη όμως δεν έχουν.

Σήμερα υπάρχει ένα λανθασμένο πνεύμα. Ακόμη και πνευματικοί άνθρωποι ζητούν μιά νομική δικαιοσύνη

και λένε ότι πιστεύουν και στον Θεό!


«Το δίκιο σου, το δίκιο μου». Αυτό το ευαγγέλιο της λογικής, της παράξενης λογικής, να μην υπήρχε!

«Να μη με περνούν κορόιδο», λένε.

Δεν βλέπετε που φθάνουν οι Χριστιανοί στα δικαστήρια;

Και να έχουν δίκαιο, δεν πρέπει να πάνε στα δικαστήρια, πόσο μάλλον όταν δεν έχουν.

Γι' αυτό και μερικοί γίνονται εξ αιτίας τους άπιστοι.


Βλέπουν ότι ένας, που ούτε στην εκκλησία πάει ούτε αγρυπνίες κάνει, μπορεί να μην κάνη κάτι τέτοιο,

ενώ άλλος, που πάει στην εκκλησία, κάνει αγρυπνίες κ.λπ., πηγαίνει στο δικαστήριο έναν φτωχό για λίγα

χρήματα που του χρωστάει, μόνον και μόνο για να βρη τό δίκιο του.

Είπα σε έναν που ήθελε να πάη στο δικαστήριο κάποιον που του χρωστούσε χρήματα:

«Έχεις ανάγκη; Έχεις περισσότερα παιδιά; Μήπως σε βάζει η γυναίκα σου και βρίσκεσαι σε δύσκολη θέση; ».

«Όχι, λέει, το κάνω, για να βρω το δίκιο μου».


Τι να πη κανείς; Είναι και μιά αγωγή που είχε δοθή παλιότερα από μερικούς πνευματικούς κύκλους.

Χρόνια τώρα θυμάμαι ένα περιστατικό και δεν μπορώ να το ξεχάσω.

Σε ενα βρεφοκομείο υπηρετούσαν αφιερωμένες νοσοκόμες.

Σε κάποιο άρρωστο παιδάκι έπρεπε να κάνη ο γιατρός μιά εξέταση με ραδιενέργεια και ζήτησε να πάη μια

νοσοκόμα να τον βοηθήση, αλλά δεν πήγε καμμιά από αυτές, γιατί φοβόνταν μήπως πάθουν τίποτε από την

ραδιενέργεια.


Κατ' αρχάς, αφού ήταν αφιερωμένες, δεν υπήρχε θέμα. Αν σκέφτονταν να παντρευτούν, τότε θα πείραζε.

Αλλά και να σκέφτονταν να δημιουργήσουν οικογένεια, πάλι έπρεπε να κάνουν μια θυσία σαν πνευματικοί

άνθρωποι που ήταν.

Κανονικά, έπρεπε να μαλώνουν ποιά να πάη. Και τελικά, έτρεξε να βοηθήση τον γιατρό μια άλλη, που ούτε

πνευματικά ζούσε, αλλά και σκεφτόταν να παντρευτή, γιατί λυπήθηκε το παιδάκι.


Και το χειρότερο από όλα είναι που τέτοιους ανθρώπους δεν τους πειράζει γι' αυτό η συνείδηση, γιατί λένε:

«Αυτά δεν είναι για μας. Εμείς είμαστε για τα πνευματικά».

Μπορεί μάλιστα να έχουν τον λογισμό: «εκείνον τον αναπαύει να θυσιάζεται κι έμενα με αναπαύει να έχω την

ησυχία μου... », και καμμιά φορά να τον κατακρίνουν κιόλας και να λένε ότι δεν έχει πνευματική κατάσταση.

Αλλά ο Χριστός αναπαύεται εκεί που υπάρχει η αρχοντιά, το πνεύμα της θυσίας, το αθόρυβο, η αφάνεια.



- Όταν, Γέροντα, βλέπης τον άλλον να δυσκολεύεται, δεν πρέπει να βοηθήσης, όπως και να είσαι;

- Μα βέβαια! Άλλα έχω παρατηρήσει ότι έχει καλλιεργηθή ένα κοσμικό φρόνημα σε πολλούς

πνευματικούς ανθρώπους.

Έχουν κάνει ένα δικό τους κοσμικό ευαγγέλιο, ένα ευαγγέλιο στα μέτρα τους, και σου λένε:

«Ο Χριστιανός πρέπει να έχη την αξιοπρέπεια του. δεν πρέπει να φανή, κατά κάποιον τρόπο, κορόιδο».

Τα αντιμετωπίζουν δηλαδή όλα με μια κοσμική λογική και δικαιοσύνη.


«Αυτό το δικαιούμαι, σου λέει, δεν τον αδικώ. δεν θέλω να με αδική! ».

Να έχη εν τω μεταξύ και αναπαυμένο τον λογισμό του ότι έχει δίκαιο. Και βλέπεις σε έναν τέτοιον άνθρωπο όλα

τα δικαιώματα τα κοσμικά.

Φιλότιμο δεν έχει, θυσία δεν έχει, τίποτε δεν έχει, δικό του ευαγγέλιο έφτιαξε και δεν έχει καμμιά συγγένεια με τον Θεό.

Έμ, πως θα τον επισκίαση μετά η θεία Χάρις;


Όταν υπηρετούσα την θητεία μου, ήταν ένας ασυρματιστής στην αεροπορία που ερχόταν στην μονάδα μας και

έπαιρνε τα σήματα (1).

Είχαμε σχέσεις, θεολόγος ήταν, έκανε και κηρύγματα.

Όλοι όμως Ιησουίτη (2) τον έλεγαν, γιατί, όχι μόνο μια θυσία δεν έκανε, αλλά ούτε μιά μικρή εξυπηρέτηση.

Καμμιά φορά του έλεγα: «Αφού πας που πας στο αεροδρόμιο, σε παρακαλώ, δώσε και αυτά τα σήματα του τάδε».


«Όχι, έλεγε, εγώ έφερα τα δικά μου, και αυτός να πάη τα δικά του», και έτσι ανέπαυε τον λογισμό του ότι δεν

αδίκησε τον άλλον.

Μα, αφού ο Χριστός δεν λέει απλώς: «αν σε παρακάλεση κάποιος να πας ένα μίλι, πήγαινε δύο», αλλα λέει:

«αν σε αγγαρέψη ένα μίλι, πήγαινε δύο»(3).


Ή δεν λέει: «αν σου ζητήση τον χιτώνα, δώσε και το ιμάτιο», αλλά «αν σου αφαίρεση τον χιτώνα, δώσε και το ιμάτιο»(4).

Να το λέη ο Χριστός αυτό και ο άλλος, ενώ θεωρεί τον εαυτό του πνευματικό άνθρωπο, να λέη:

«Εγώ έφερα τα δικά μου, και αυτός να πάη τα δικά του»;

Είναι σαν να λέη δηλαδή: «κορόιδο είμαι να μου ζητήση ένα μίλι και να πάω δύο; ». 'Έμ, πως θα πλησίαση η Χάρις του

Θεού σε έναν τέτοιον άνθρωπο;


Ενώ, όταν κανείς εφαρμόζη το γραφικό χωρίο και, άμα τον αγγαρεύουν ένα μίλι, πηγαίνη πιο πέρα, μετά εργάζεται ο

Χριστός και αλλοιώνεται πνευματικά ο άλλος που τον αγγάρεψε και προβληματίζεται:

«Βρε, κοίταξε, λέει, εγώ τον αγγάρεψα ένα μίλι και αυτός πήγε πιό πέρα! Τόση καλωσύνη! ».

Εάν είχε και ο Χριστός αυτήν την κοσμική λογική που έχουν σήμερα πολλοί πνευματικοί άνθρωποι, δεν θα άφηνε τον

ουράνιο Θρόνο Του, για να κατεβή στην γη, να ταλαιπωρηθή και να σταυρωθή από μας τους ελεεινούς ανθρώπους.


Μέσα όμως στην κατ' άνθρωπο αυτήν αποτυχία Του ήταν κρυμμένη η σωτηρία όλων των ανθρώπων.

Αλλά τί τράβηξε, για να μας σώση! Μέχρι να Του δίνουν σφαλιάρες και να Του λένε:

«Προφήτευσε ποιος σε χτύπησε! ».

Έπαιζαν δηλαδή οι Εβραίοι με τον Χριστό.

Εγώ ξέρεις πόσο λυπόμουνα, όταν ήμουν μικρός και έβλεπα τα παιδιά να παίζουν το μπίζ;

Άντε τώρα να παίζουν αυτό το παιχνίδι με τον Χριστό!... «Προφήτευσε ποιος σε χτύπησε!... Πάμ! ». Ώ, φοβερό!


Και εμείς ζητάμε έναν Χριστιανισμό χωρίς σταύρωση, αλλά απευθείας ανάσταση.

Κάνουμε έναν Χριστιανισμό, έναν Μοναχισμό, όπως τον θέλουμε. Δεν θέλουμε να στερηθούμε τίποτε.

Για να ζήσουμε όμως τα υπερφυσικά, πρέπει να ζήσουμε υπερφυσικά.




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Ό Γέροντας στον στρατό υπηρέτησε ως ασυρματιστής.

(2) Μοναχός του τάγματος των Ιησουϊτών του Ρωμαιοκαθολικισμού, που ιδρύθηκε από τον Ιγνάτιο Λοϊόλα και είναι γνωστό για την αυστηρή πειθαρχία και για τις ακρότητες στις όποιες έφθασε. Μεταφορικά η λέξη
χρησιμοποιείται, για να χαρακτηρίση τον άνθρωπο που τηρεί με αυστηρότητα εξωτερικούς τύπους ευσέβειας, χωρίς να εχη αντίκρισμα εσωτερικό.

(3) Βλ. Ματθ. 5,41.

(4) Βλ. Ματθ. 5,40.

[XAPA]

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ

ΑΜΑΡΤΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑ

Μετάνοια πραγματική είναι πρώτα να συναισθανθή ο άνθρωπος το σφάλμα του, να πονέση,να ζήτηση συγχώρεση από τον Θεό, και μετά να εξομολογηθη. Έτσι θα έρθη η θεία παρηγοριά. Γι' αύτό πάντα συνιστώ μετάνοια και εξομολόγηση. Μόνον εξομολόγηση ποτέ δεν συνιστώ


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Η αμαρτία βασανίζει τον άνθρωπο

Ο εξαγνισμός της καρδιάς


- Γέροντα, ο Χριστός χωράει σε όλες τις καρδιές;

-Ο Χριστός χωράει, οι άνθρωποι δεν Τον χωράνε, γιατί δεν προσπαθούν να διορθωθούν.

Για να χωρέση ο Χριστός μέσα μας, πρέπει να καθαρίση η καρδιά.

­Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ό Θεός.... (1).



- Γέροντα, γιατί τα άγρια ζώα δεν πειράζουν τους Αγίους;

- Αφού ημερεύουν οι άνθρωποι, ημερεύουν και τα άγρια ζώα και αναγνωρίζουν ότι ο άνθρωπος είναι

αφεντικό τους.

Στον Παράδεισο, πριν από την πτώση, τα άγρια θηρία έγλειφαν τους Πρωτοπλάστους με ευλάβεια,

αλλά μετά την πτώση πήγαιναν να τους ξεσκίσουν.

Όταν ένας άνθρωπος επανέρχεται στην προπτωτική κατάσταση, τα ζώα τον αναγνωρίζουν πάλι για αφεντικό.

Σήμερα όμως βλέπεις ανθρώπους που είναι χειρότεροι από τα άγρια θηρία, χειρότεροι από τα φίδια.

Εκμεταλλεύονται απροστάτευτα παιδιά, τους παίρνουν τα χρήματα και, όταν έρχωνται σε δύσκολη θέση,

τα ενοχοποιούν, καλούν την αστυνομία, τα πηγαίνουν και στο ψυχιατρείο.

Γι' αυτό τον 147ο Ψαλμό που διάβαζε ο Άγιος Αρσένιος ο Καππαδόκης, για να ημερέψουν τα άγρια ζώα και

να μην κάνουν κακό στους ανθρώπους, τον διαβάζω, για να ημερέψουν οι άνθρωποι και να μην κάνουν κακό

στους συνανθρώπους τους και στα ζώα.



- Πώς επανέρχεται, Γέροντα, ό άνθρωπος στην προ-πτωτική κατάσταση;

- Πρέπει να εξαγνισθή η καρδιά.

Να απόκτηση την ψυχική αγνότητα, δηλαδή ειλικρίνεια, τιμιότητα, ανιδιοτέλεια, ταπείνωση, καλωσύνη,

ανεξικακία, θυσία.

Έτσι συγγενεύει ο άνθρωπος με τον Θεό και αναπαύεται μέσα του η θεία Χάρις.

Όταν κάποιος έχη την σωματική αγνότητα, αλλά δεν έχη την ψυχική αγνότητα, δεν αναπαύεται ο Θεός

σ' αυτόν, γιατί υπάρχει μέσα του πονηρία, υπερηφάνεια, κακία κ.λπ.

Τότε η ζωή του είναι μιά κοροϊδία

Από 'δώ νά ξεκινήσετε τον αγώνα σας:

Να προσπαθήσετε να αποκτήσετε τήν ψυχική αγνότητα.



- Γέροντα, μιά κακή συνήθεια μπορεί να κοπή αμέσως;

- Κατ' αρχάς πρέπει να καταλάβη ο άνθρωπος ότι αυτή η συνήθεια τον βλάπτει και να θελήση να αγωνισθη,

για να την κόψη.

Χρειάζεται να έχη κανείς πολλή θέληση, για να μπόρεση να την κόψη αμέσως.

Όπως λ.χ. το σχοινί κάνει σιγά-σιγά μιά μικρή αυλακιά στο χείλος του πηγαδιού και δεν γλιστρά πιά,

έτσι και κάθε συνήθεια λίγο-λίγο χαράζει μιά αυλακιά στην καρδιά και δύσκολα βγαίνει από αυτήν.

Γι' αυτό πρέπει πολύ να προσέξη κανείς, να μην απόκτηση κακές συνήθειες, γιατί μετά χρειάζεται πολλή

ταπείνωση και πολλή θέληση, για να μπόρεση να τις αποβάλη.

Έλεγε ο Παπα-Τύχων: ¨Καλή συνήθεια, παιδί μου, αρετή. κακή συνήθεια, πάθη.

Πάντως διαπίστωσα ότι, όταν ο άνθρωπος, ενώ αγωνίζεται, συνεχίζη να σφάλλη και δεν άλλάζη, αιτία είναι

ο εγωισμός, η φιλαυτία και η ιδιοτέλεια.

Λείπει η ταπείνωση και η αγάπη, και έτσι εμποδίζεται η θεία επέμβαση.

Δεν βοηθάει ο ίδιος ο άνθρωπος τον Θεό, για να τον βοηθήση.

Αν π.χ. τον βοηθήση ο Θεός να ξεπεράση ένα πάθος του, θα το πάρη επάνω του, θα ύπερηφανευθή,

γιατί θα νομίζη ότι μόνος του το ξεπέρασε, χωρίς την βοήθεια του Θεού.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Ψαλμ. 50, 12.

[XAPA]

Απαλλαγή από το σκοτάδι τής αμαρτίας



- Είναι πολύ βαρύ, Γέροντα, να μολύνη κανείς το Άγιο Βάπτισμα;

- Ανάλογα πόσο το μολύνει.

Άλλος το μολύνει πολύ, άλλος λίγο, άλλος κάνει έναν λεκέ, άλλος δύο...


- Και είναι τα μεγάλα αμαρτήματα που μολύνουν το Βάπτισμα;

- Έ, φυσικά, τα θανάσιμα αμαρτήματα το μολύνουν και τότε η θεία Χάρις απομακρύνεται από τον άνθρωπο.

Βέβαια δεν τον εγκαταλείπει, όπως ούτε ο Φύλακας Άγγελος δεν τον εγκαταλείπει.

Θυμάστε τί είχε πει ο διάβολος στον ιερέα των ειδώλων για τον μοναχό που ήθελε να παντρευτή την κόρη του;

Μη βιάζεσαι. αυτός εγκατέλειψε τον Θεό, αλλά ο Θεός δεν τον εγκατέλειψε ακόμη.(1).



- Γέροντα, μπορεί κανείς να ζη στο σκοτάδι της αμαρτίας και να μην το αισθάνεται;

- Όχι, την αίσθηση όλοι την έχουν, αλλά υπάρχει αδιαφορία.

Για να έρθη κανείς στο φως του Χριστού, πρέπει να θέλη να βγη από το σκοτάδι της αμαρτίας.

Άς πάρουμε γιά παράδειγμα κάποιον που κλείσθηκε κατά λάθος σε ένα σκοτεινό υπόγειο.

Μόλις δη μιά ακτίνα να περνάη από μιά ρωγμή, κοιτάζει πώς να βγη στο φως.

Θα άνοιξη σιγά-σιγά την ρωγμή, για να βρή την πόρτα και να βγή έξω.


Έτσι και από την στιγμή που ο άνθρωπος θα αισθανθη το καλό ως ανάγκη και μπη μέσα του η καλή ανησυχία,

θα καταβάλη προσπάθεια να βγη από το σκοτάδι της αμαρτίας.

Αν πη: ¨αυτό που κάνω είναι λανθασμένο, δεν πηγαίνω καλά, ταπεινώνεται,

έρχεται η Χάρις του Θεού, και από εκεί και πέρα προχωράει κανονικά.


Αλλά, αν δεν μπη μέσα του η καλή ανησυχία, είναι δύσκολο να βοηθηθή.

Κάποιος λ.χ. βρίσκεται σε κλειστό χώρο και αισθάνεται άσχημα.

Του λές: ¨σήκω, άνοιξε την πόρτα και βγές έξω να πάρης λίγο οξυγόνο, για να συνέλθης³, και εκείνος αρχίζει:

¨Δεν μπορώ να βγω έξω. Και γιατί να είμαι κλεισμένος μέσα και να μην μπορώ να πάρω αναπνοή;


Και γιατί να μην έχω οξυγόνο; Και γιατί ο Θεός να με εχη εδώ και τους άλλους έξω;. Έ, μπορεί αυτός να βοηθηθή;

Ξέρετε πόσοι βασανίζονται, επειδή δεν ακούν κάποιον που μπορεί να τους βοηθήση πνευματικά;

Ο άνθρωπος με την αμαρτία κάνει τον επίγειο παράδεισο επίγεια κόλαση.

Αν η ψυχή του μολυνθή με θανάσιμες αμαρτίες, ζη μιά δαιμονική κατάσταση. αντιδρά, βασανίζεται, δεν έχει ειρήνη.


Αντίθετα, όποιος είναι κοντά στον Θεό, έχει τον νου του στα θεια νοήματα και έχει πάντοτε καλούς λογισμούς,

είναι ειρηνικός και ζη τον Παράδεισο στην γη.

Αυτός ο άνθρωπος έχει κάτι ξεχωριστό από εκείνον που είναι μακριά από τον Θεό, και αυτό είναι αισθητό και στους άλλους.

Να, αυτό είναι η θεία Χάρις, η οποία προδίδει τον άνθρωπο, ακόμη κι αν κρύβεται.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Βλ. Εύεργετινός, τόμος Α', Ύπόθεσις Α', σ. 54 κ.έ

[XAPA]

Τα εκ προθέσεως σφάλματα



Να προσέξουμε πολύ τα εκ προθέσεως σφάλματα, γιατί αυτό που θα εξετάση ο Θεός είναι η πρόθεση μας.

Τα σφάλματα που κάνουμε από απροσεξία είναι ελαφρότερα.

Μερικές αμαρτίες είναι αμαρτίες, αλλά έχουν και ελαφρυντικά.

Ύστερα, όταν σφάλουμε χωρίς να το θέλουμε, ο Θεός οικονομάει έτσι τα πράγματα,

ώστε να χρησιμοποιηθή το σφάλμα μας για καλό.


Δηλαδή, όχι ότι έπρεπε να σφάλουμε, για να γίνη αυτό το καλό, αλλά αφού σφάλαμε χωρίς να το θέλουμε,

ο Θεός αξιοποιεί το σφάλμα μας και βγαίνει καλό.

Όταν όμως κάνουμε ένα σφάλμα εν γνώσει μας και έπειτα μετανοιώσουμε,

να ευχηθούμε να μη γίνη κακό από τις συνέπειες του σφάλματος μας.


- Γέροντα, εκείνος ο μοναχός που αναφέρει ο Ευεργετινός ότι δέκα χρόνια έπεφτε σε κάποια αμαρτία κάθε μέρα, αλλά και κάθε μέρα μετανοούσε, πώς σώθηκε;

- Εκείνος ήταν κατά κάποιον τρόπο κυριευμένος, αιχμαλωτισμένος από την αμαρτία.

Δεν είχε κακή διάθεση, αλλά δεν είχε βοηθηθή, σπρώχτηκε στο κακό, γι' αυτό δικαιούτο την θεία βοήθεια.

Πάλευε, πονούσε, είχε μετάνοια ειλικρινή, και ο Θεός τελικά τον έσωσε.

Βλέπεις, ένας μπορεί να έχη καλή διάθεση. αν όμως δεν βοηθηθή από μικρός και παρασυρθή στο κακό,

είναι δύσκολο μετά να σηκωθή.


Κάνει μιά προσπάθεια, πάλι πέφτει, πάλι σηκώνεται. παλεύει δηλαδή.

Ο Θεός αυτόν τον άνθρωπο δεν θα τον αφήση, γιατί ο καημένος κάνει την μικρή του προσπάθεια,

ζητάει και την θεία βοήθεια και δεν αμαρτάνει εν ψυχρώ.


Κάποιος λ.χ. ξεκινάει να πάη κάπου, χωρίς να έχη σκοπό να αμαρτήση,

άλλα πηγαίνοντας του συμβαίνει ένας πειρασμός και πέφτει σε κάποια αμαρτία.

Μετανοεί, κάνει μιά προσπάθεια, του στήνουν πάλι μιά παγίδα και,

ενώ δεν έχει διάθεση να κάνη κάτι κακό,

ο καημένος ξαναπέφτει και πάλι μετανοεί.


Αυτός έχει ελαφρυντικά, γιατί δεν θέλει να κάνη το κακό, αλλά παρασύρεται στο κακό και ύστερα μετανοεί.

Όποιος όμως λέει: «για να πετύχω εκείνο, πρέπει να κάνω αυτήν την αδικία. για να πετύχω το άλλο,

πρέπει να κάνω εκείνη την πονηριά» κ.λπ., αυτός αμαρτάνει εσκεμμένως και εν γνώσει του.

Καταστρώνει δηλαδή το αμαρτωλό του σχέδιο και βάζει πρόγραμμα με τον διάβολο τι αμαρτία θα κάνη.


Αυτό είναι πολύ κακό, επειδή είναι προμελετημένο.

Δεν είναι ότι πέφτει σε πειρασμό, αλλά ξεκινάει να κάνη κάτι μαζί με τον πειρασμό.

Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν πρόκειται ποτέ να βοηθηθή, γιατί δεν δικαιούται την θεία βοήθεια,

και τελικά πεθαίνει αμετανόητος.


Αλλά και όσοι λένε ότι θα μετανοιώσουν, όταν γεράσουν, πώς είναι σίγουροι ότι θα προλάβουν

να μετανοιώσουν και δεν θα πάνε από αιφνίδιο θάνατο;

Έλεγε κάποιος εργολάβος: «όταν γεράσω, θα πάω στα Ιεροσόλυμα, θα βαπτισθώ στον Ιορδάνη ποταμό,

οπότε θα εξαλειφθούν όλες οι αμαρτίες μου», και συνέχιζε να ζη αμαρτωλά.


Τελικά, όταν πλέον δεν είχε άλλο κουράγιο, ίσα-ίσα που μόλις περπατούσε, αποφάσισε να πάη.

Λέει σε έναν μάστορα του: «Μάστορα, αποφάσισα να πάω στα Ιεροσόλυμα, για να βαπτισθώ στον Ιορδάνη ποταμό».

«Ά, αφεντικό, του λέει εκείνος, αν είσαι καθαρός, θα πας. αν δεν είσαι καθαρός, στον δρόμο θα μείνης»!.


Λες και προφήτευσε! Μόλις πήγε στην Αθήνα να βγάλη τα χαρτιά του, πέθανε!

Του πήραν όλα τα χρήματα οι άλλοι, τον πήγαν σε ένα γραφείο κηδειών και από εκεί τον έστειλαν με το φέρετρο

πίσω στον τόπο του.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002

[XAPA]

Να κάνουμε το καλό από αγάπη για τον Χριστό



- Γέροντα, φοβάμαι, όταν σκέφτωμαι τα δύσκολα χρόνια που περιμένουμε.

- Τί φοβάσαι, μήπως πας στην κόλαση και βασανίζεσαι μαζί με τα ταγκαλάκια;

Το να λές: «βοήθησε με, Χριστέ μου, να πάω στον Παράδεισο, για να μη Σε στενοχωρήσω,

γιατί είναι βαρύ μετά από όσα έκανες για μένα να με νιώθης στην κόλαση», αυτό το καταλαβαίνω.

Αλλά να θέλης να πας στον Παράδεισο, για να βολευτής, αυτό δεν έχει φιλότιμο.


Δεν το λέω αυτό, για να αφήσουμε ρέμπελη την ζωή μας, να κάνουμε αταξίες και να πάμε στην κόλαση,

αλλά πολλές φορές μπαίνει μιά προσπάθεια (1): να κάνω το καλό, για να μη χάσω τον Παράδεισο.

Αν έχουμε φιλότιμο, θα σκεφθούμε: «Τόσοι άνθρωποι θα πάνε στην κόλαση, οι καημένοι,

που και σ' αυτήν την ζωή δεν ένιωσαν λίγη αληθινή χαρά, κι εγώ θα σκεφθώ τον εαυτό μου; ».


Ειλικρινά σας λέω, δεν με απασχολεί που θα πάω. Τον εαυτό μου τον έχω πετάξει.

Όχι ότι θέλω να είμαι μακριά από τον Χριστό και γι' αυτό δεν με απασχολεί αν πάω στον Παράδεισο,

αλλά δεν είναι σκοπός μου να κάνω το καλό, για να πάω στον Παράδεισο.

«Και να με πετάξης, λέω, Χριστέ μου, ευχαριστημένος θα είμαι. δεν αξίζω για τον Παράδεισο».


Σήμερα η ζωή μας έγινε άχαρη και δύσκολη, γιατί λιγόστεψε ο ηρωισμός, το φιλότιμο.

Ακόμη και πνευματικοί άνθρωποι σκέφτονται μπακαλίστικα.

Φθάνουν να ζουν μία ζωή δήθεν πνευματική.

Κοιτάνε να απολαύσουν ό,τι θέλουν, μέχρι εκεί που δεν κολάζονται.

Λογαριάζουν: Αυτό κολάζει; δεν κολάζει. Άρα μπορώ να το απολαύσω.


Στο θέμα της νηστείας π.χ. λένε: «Αύριο είναι Παρασκευή. Έ, απόψε μπορώ νά φάω κρέας

μέχρι δώδεκα παρά πέντε τήν νύχτα. φέρε λοιπόν νά φάμε.

Μετά τις δώδεκα όμως δέν κάνει. αλλάζει ή μέρα. είναι αμαρτία».

Δηλαδή, θέλουν και τον Παράδεισο να μη χάσουν, αλλά και αυτήν την ζωή να την απολαύσουν.


Έτσι αντιμετωπίζουν και την αμαρτία και την κόλαση με τρόπο μπακαλίστικο.

Αν όμως σκέφτονταν φιλότιμα, θα έλεγαν:

« Ο Χριστός σταυρώθηκε και υπέφερε τόσα για μένα κι εγώ πως να Τον πληγώσω με μιά αμαρτωλή πράξη μου;

Δεν θέλω να πάω στην κόλαση, όχι για τίποτε άλλο,

αλλά γιατί δεν θα αντέξω να στενοχωριέται ο Χριστός, που θα είμαι στην κόλαση».


Να μην κάνουμε το καλό με υπολογισμό, για να πάρουμε μισθό, αλλά να αγωνιζώμαστε από αγάπη για τον Χριστό.

Ο,τι κάνουμε, να το κάνουμε καθαρό, για τον Χριστό.

να προσέχουμε να μην έχη μέσα το ανθρώπινο στοιχείο, φιλαυτία, ιδιοτέλεια κ.λπ.

Να έχουμε στον νου μας ότι ο Χριστός μας βλέπει, μας παρακολουθεί, και να προσπαθούμε να μην Τον στενοχωρούμε.

Διαφορετικά ξεφτίζει και η πίστη μας και η αγάπη μας.


Και αν εξετάσουμε αυτά που κάνουμε στην πνευματική ζωή, άσκηση, νηστεία, αγρυπνία κ.λπ.,

θα δούμε ότι όλα βοηθούν να έχουμε και καλή σωματική υγεία.

Κοιμάται κανείς σε σκληρό κρεββάτι;

Και οι γιατροί συνιστούν: «»Νά κοιμάσαι σε σκληρό στρώμα, γιατί δεν ωφελεί να κοιμάσαι στα μαλακά».


Ή κάνει μετάνοιες; Οι άλλοι κάνουν γυμναστική, για να δυναμώσουν οι μύες.

Κοιμάται λίγο; Ο πολύς ύπνος αποχαυνώνει τον άνθρωπο.

«Αυτός είναι κοιμισμένος, ο άλλος είναι ξύπνιος», δεν λένε;

Δηλαδή τα πνευματικά που κάνει τον βοηθούν και στην σωματική του υγεία.


Υστερα η εγκράτεια βοηθάει πολύ τον άνθρωπο.

Βλέπεις, και όσοι ασχολούνται με έρευνες κ.λπ. κοιτάζουν να ζουν αγνή ζωή,

να μην είναι ζαλισμένοι, για να έχουν διαύγεια.

Εμείς βέβαια δεν εγκρατευόμαστε γι' αυτόν τον λόγο,

αλλά μέσα από αυτά τα πνευματικά που κάνουμε βγαίνει και αυτό το οποίο επιδιώκουν οι κοσμικοί.

Κάνουμε το πνευματικό και μέσα από τό πνευματικό βγαίνει και η υγεία του σώματος.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Γ’

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2002


(1) Στην ασκητική γλώσσα η λέξη «προσπάθεια» σημαίνει εμπαθή προσκόλληση σε κάτι ή επιδίωξη για την ικανοποίηση
μιας φίλαυτης επιθυμίας.