Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Πώς εργάζεται ο διάβολος

Ο διάβολος προσπαθεί να αχρηστέψη τον αγωνιστή



- Γέροντα, μερικές φορές οι πειρασμοί έρχονται ο ένας πάνω στον άλλον και δεν αντέχω.

- Να σου πω μια λύση, για να τους αποφύγης; Θα την δεχθής ;


- Ναι.

Η μόνη λύση για να αποφύγης τους πειρασμούς είναι να..... συμμαχήσης με τον διάβολο!...

Τι γελάς; Δεν σου αρέσει αυτή η λύση;

Κοίταξε να σου πω. Όσο κανείς αγωνίζεται, θα έχη πειρασμούς και δυσκολίες. Και όσο προσπαθεί να αποφύγη τον πειρασμό, τόσο κόντρα του πάει ο διάβολος.

Αλλά με τους πειρασμούς - αν τους αξιοποιήσουμε σωστά -, δίνεται η ευκαιρία, επειδή μερικές φορές η ζωή μας είναι αντι-ευαγγελική, να γίνη «ευαγγελική».


- Γέροντα, σκαλώνω σε μερικά ασήμαντα πράγματα και δεν έχω μετά διάθεση να αγωνισθώ για κάτι ανώτερο.

- Αυτά είναι σαν τις νάρκες που βάζει ο εχθρός, για να αχρηστέψη τον στρατό.

Το ταγκαλάκι, όταν δη ότι δεν μπορεί να κάνη άλλη ζημιά στον αγωνιστή, κοιτάει πως να τον άχρηστέψη με ασήμαντα πράγματα.

Ύστερα, να ξέρης οτι υπάρχουν και μικρά ταγκαλάκια, που κάνουν όμως μεγάλη ζημιά.

Μια φορά ρώτησαν ένα μικρό ταγκαλάκι: «Τάχα τι μπορείς να κάνης εσύ;».

«Εγώ τι μπορώ να κάνω; Πάω και μπερδεύω τις κλωστές στις μοδίστρες, στους τσαγκάρηδες, απάντησε, και τους κάνω να θυμώνουν».

Τα μεγαλύτερα σκάνδαλα γίνονται από τιποτένια πράγματα, όχι μόνο σ' εμάς, άλλα μερικές φορές και στα κράτη.

Στους πνευματικούς ανθρώπους δεν υπάρχουν σοβαρές αφορμές για σκάνδαλα• από τα μικρά παίρνει ο διάβολος αφορμή.

Τσακίζει τον άνθρωπο ψυχικά με κάτι χαζά, παιδικά πράγματα, οπότε κάνει την καρδιά του όπως εκείνος θέλει και μένει μετά κανείς ένα κούτσουρο.


- Γιατί, Γέροντα, ενώ βάζω ένα πρόγραμμα, μια σειρά στον αγώνα μου, και ξεκινώ με διάθεση να αγωνισθώ, σύντομα ξεχνιέμαι;

- Δεν ξέρεις ; Το ταγκαλάκι, όταν πάρη είδηση ότι κάνουμε δουλειά πνευματική, τότε γυρίζει το κουμπί αλλού.

Ενώ βάζουμε ένα πρόγραμμα, μια άλφα σειρά, βρισκόμαστε σε άλλη και, αν δεν προσέξουμε, το αντιλαμβανόμαστε μετά από μέρες.

Γι' αυτό ο αγωνιστής πρέπει να πηγαίνη όλο κόντρα στον διάβολο - φυσικά με διάκριση - και να τον παρακολουθή κάποιος έμπειρος Πνευματικός.


- Έναν άνθρωπο που δεν κάνει λεπτή εργασία στον εαυτό του, ο σατανάς τον πολεμάει;

- Ο σατανάς δεν πάει σε έναν άχρηστο άνθρωπο, αλλά πάει σε έναν αγωνιστή, για να τον πειράξη και να τον άχρηστέψη.

Δεν χάνει τον καιρό του να κάνη λεπτή εργασία σε κάποιον που δεν κάνει λεπτή εργασία.

Στέλνει σ' αυτόν που ράβει με σακκορράφα, διάβολο με σακκορράφα.

Σ' αυτόν που κάνει λεπτό εργόχειρο, στέλνει διάβολο που κάνει λεπτό εργόχειρο.

Σ' αυτόν που κάνει πολύ ψιλό κέντημα, στέλνει διάβολο για πολύ ψιλή εργασία.

Σ’ αυτούς που κάνουν χονδρή δουλειά στον εαυτό τους, στέλνει χονδρό διάβολο.

Στους αρχαρίους στέλνει, αρχάριο διάβολο.

Οί άνθρωποι που έχουν λεπτή ψυχή, πολύ φιλότιμο και είναι ευαίσθητοι, χρειάζεται να προσέξουν, γιατί βάζει και ο διάβολος την ουρά του και τους κάνει πιο ευαίσθητους, και μπορεί να φθάσουν στην μελαγχολία ή ακόμη – Θεός φυλάξοι - και στην αυτοκτονία.

Ο διάβολος, ενώ εμάς τους ανθρώπους μας βάζει να πηγαίνουμε κόντρα στον πλησίον μας και να μαλώνουμε, ο ίδιος ποτέ
δεν πάει κόντρα.

Τον αμελή τον κάνει πιό αμελή• τον αναπαύει με τον λογισμό:

«Το κεφάλι σου πονάει, είσαι αδιάθετος• δεν πειράζει και αν δέν σηκωθής για προσευχή».

Τον ευλαβή τον κάνει πιό ευλαβή, για να τον ρίξη στην υπερηφάνεια, ή τον σπρώχνει να αγωνισθή περισσότερο από τις δυνάμεις του, ώστε να αποκάμη και να άφήση μετά όλα τα πνευματικά του όπλα και να παραδοθή ο πρώην πολύ αγωνιστής.

Τον σκληρόκαρδο τον κάνει πιο σκληρόκαρδο, τον ευαίσθητο υπερευαίσθητο.

Και βλέπεις πόσοι άνθρωποι, άλλοι γιατί έχουν κάποια ευαισθησία και άλλοι γιατί έχουν κλονισθή τα νεύρα τους, ταλαιπωρούνται με αυπνίες και παίρνουν χάπια ή βασανίζονται και χαραμίζονται στα νοσοκομεία.

Σπάνια να δης σήμερα άνθρωπο ισορροπημένο. Έγιναν μπαταρίες οι άνθρωποι. Οι περισσότεροι είναι σαν να έχουν ηλεκτρισμό.

Όσοι μάλιστα δεν εξομολογούνται, δέχονται επιδράσεις δαιμονικές• έχουν έναν δαιμονικό μαγνητισμό, γιατί ο διάβολος έχει εξουσία επάνω τους.

Λίγοι άνθρωποι, είτε αγόρια είτε κοπέλες είτε ηλικιωμένοι είναι, έχουν ένα βλέμμα γαλήνιο.

Δαιμονισμός! Ξέρεις τι θα πη δαιμονισμός; Να μην μπορής να συνεννοηθής με τον κόσμο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

[XAPA]

O διάβολος μας βάζει ένεση αναισθησίας



-Είπα σε κάποιους γιατρούς που συζητούσαν για την αναισθησία που κάνουν στις εγχειρήσεις:

«Του πειρασμού η αναισθησία έχει άσχημες επιπτώσεις στον άνθρωπο, ενώ αυτή που κάνετε εσείς βοηθάει».

Η αναισθησία του διαβόλου είναι σαν το δηλητήριο που ρίχνει το φίδι στα πουλιά ή στα λαγουδάκια, για να παραλύσουν και να τα καταπιή, χωρίς να αντιδράσουν.

Ο διάβολος, όταν θέλη να πολεμήση έναν άνθρωπο, στέλνει πρώτα ένα διαβολάκι «αναισθησιολόγο», για να κάνη τον άνθρωπο πρώτα αναίσθητο, και μετά πηγαίνει ο ίδιος και τον πελεκάει, τον κάνει ό,τι θέλει... Άλλα προηγείται ο... «αναισθησιολόγος».

Μας βάζει ένεση αναισθησίας και ξεχνούμε.

Να, βλέπεις, οι μοναχοί υποσχόμαστε «υβρίσθήναι, χλευασθήναι κ.λπ.», και τελικά, ο πειρασμός μερικές φορές μας μπερδεύει και κάνουμε τα αντίθετα από αυτά που υποσχεθήκαμε.

Αλλιώς ξεκινάμε και αλλιώς καταλήγουμε. Για αλλού ξεκινήσαμε να πάμε και αλλού πηγαίνουμε. Δεν προσέχουμε. Δεν σας έχω πει παραδείγματα;

Παλιότερα, στην Κόνιτσα δεν υπήρχε Τράπεζα. Αναγκάζονταν οι άνθρωποι νά πάνε στά Γιάννενα, όταν ήθελαν να πάρουν κανένα δάνειο.

Ξεκινούσαν λοιπόν μερικοί από τα γύρω χωριά και πήγαιναν εβδομήντα δυο χιλιόμετρα με τα πόδια, να πάρουν δάνειο, για να αγοράσουν λ.χ. ενα άλογο.

Τότε, αν κανείς είχε ένα άλογο, μπορούσε να συντήρηση την οικογένεια του. Έκανε ζευγάρι με το άλογο κάποιου άλλου και όργωνε.

Μιά φορά ξεκίνησε ένας να πάη στα Γιάννενα, να πάρη δάνειο, για να άγοράση ένα άλογο, να όργώνη τα χωράφια του και να μην παιδεύεται να σκάβη με την τσάπα.

Πήγε λοιπόν στην Τράπεζα, πήρε το δάνειο και μετά πέρασε και από τα εβραίικα μαγαζιά και χάζευε. Τον έβλεπε ο ένας Εβραίος, τον τραβούσε μέσα. «Πέρνα μέσα, μπάρμπα, έχω καλό πράγμα!».

Έμπαινε εκείνος μέσα, άρχιζε ο Εβραίος να κατεβάζη τα τόπια από τα ράφια. Τα έπαιρνε, τα τίναζε. «Πάρ' το, του έλεγε, είναι καλό, και για τα παιδιά σου θα σου το δώσω πιο φθηνό».

Έφευγε από τον έναν, προχωρούσε παραπέρα, χάζευε σε άλλον. «Έλα, μπάρμπα, μέσα, του έλεγε ο Εβραίος, θα σού τό δώσω πιο φθηνό». Κατέβαζε τα τόπια, τα άνοιγε, τα άπλωνε.

Ζαλίστηκε στο τέλος ο καημένος. Είχε και λίγο φιλότιμο, σου λέει «τώρα τα κατέβασε τα τόπια, ταάπλωσε...», και δήθεν «για τα παιδιά του πιο φθηνό»,έδωσε τα χρήματα που είχε πάρει από την Τράπεζα και αγόρασε ένα τόπι πανί, αλλά κα αυτό ήταν χωνεμένο!

Μα και ένα τόπι πανί τι να το κάνη; Και ένας πλούσιος δεν έπαιρνε ένα τόπι πανί έπαιρνε όσο του χρειαζόταν.

Τελικά γύρισε στο σπίτι με ένα τόπι σάπιο ύφασμα! «Πού είναι το άλογο;», τον ρωτάν. «Έφερα ύφασμα για τα παιδιά!», λέει.

Αλλά τι να το κάνουν τόσο ύφασμα; Χρεώθηκε έν το μεταξύ στην Τράπεζα, και άλογο δεν πήρε παρά ένα τόπι πανί χωνεμένο.

Άντε πάλι να πηγαίνη να σκάβη με την τσάπα στα χωράφια, να δυσκολεύεται, για να ξεχρεώση το δάνειο!

Αν αγόραζε άλογο, θα επέστρεφε και καβάλα, θα ψώνιζε και λίγα πράγματα για το σπίτι του και δεν θά σκοτωνόταν να σκάβη με την τσάπα!

Αλλά για να χαζεύη στα μαγαζιά τα εβραïκά, είδατε τι έπαθε;

Έτσι κάνει και ο διάβολος• σαν τον πονηρό έμπορο σε τραβάει από 'δω, σε τραβάει από ‘κει, σου βάζει τρικλοποδιές, και τελικά σε καταφέρνει να πας εκεί που θέλει εκείνος.

Για αλλού ξεκινάς και αλλού καταλήγεις, αν δεν προσέξης. Σε ξεγελάει και χάνεις τα καλύτερα χρόνια σου.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

[XAPA]

Ο διάβολος κανει το παν, για να μη βοηθηθή ο άνθρωπος



O διάβολος είναι τεχνίτης.

Αν φέρη λ.χ. την ώρα της Θείας Λειτουργίας σε έναν πνευματικό άνθρωπο έναν ελεεινό λογισμό, εκείνος θα τον καταλάβη, θα τιναχθή και θα τον διώξη

. Γι' αυτό του φέρνει έναν πνευματικό λογισμό. «Το τάδε βιβλίο, του λέει, γράφει αυτό για την Θεία Λειτουργία».

Μετά θα του τραβήξη την προσοχή λ.χ. στον πολυέλαιο. Θα αναρωτηθή ποιος άραγε να τον έφτιαξε. Ή θα του θυμίση έναν άρρωστο που πρέπει να πάη να τον δη.

«"Α! έμπνευση, λέει, την ώρα της Θείας Λειτουργίας», ενώ είναι ο διάβολος που μπαίνει ενδιάμεσος και πιάνει ο άνθρωπος την συζήτηση με τον λογισμό του.

Όποτε ακούει τον Ιερέα να λέη «Μετά φόβου...»και τότε καταλαβαίνει ότι τέλειωσε η Θεία Λειτουργία και εκείνος δεν συμμετείχε καθόλου.

Να, και εδώ στον Ναό• πηγαίνει η έκκλησάρισσα να ανάψη τα κεριά στον πολυέλαιο και έχω παρατηρήσει ότι και μεγάλους ακόμη τους αποσπά ο πειρασμός εκεί πέρα και χαζεύουν την αδελφή πως ανάβει τα κεριά. Αυτό είναι τελείως παιδικό.

Μόνον τα μικρούτσικα παιδιά χαίρονται με κάτι τέτοια και λένε: «Τα άναψε!». Δηλαδή, αυτό για τα μικρά παιδιά είναι δικαιολογημένο, αλλά για τους μεγάλους;

‘Η, ενώ πρέπει να αποφεύγουμε τις κινήσεις την ώρα της Θείας Λειτουργίας, ο πειρασμός μπορεί να βάλη εκείνη την ιερή ώρα μια αδελφή να γυρίζη στο αναλόγιο τα φύλλα του βιβλίου, να κάνη θόρυβο και να αποσπά τους άλλους.

Ακούνε «κρίτς-κρίτς», «τι γίνεται;» λένε, και φεύγει έτσι ο νους από τον Θεό και χαίρεται το ταγκαλάκι.

Γι' αυτό να προσέχουμε να μη γινώμαστε εμείς αιτία να αποσπάται η προσοχή των άλλων την ώρα της θείας λατρείας.

Κάνουμε ζημιά στον κόσμο και δεν το καταλαβαίνουμε. Ή παρατηρήστε σε καμμιά ανάγνωση. Όταν φθάνη ο αναγνώστης στο πιο ιερό σημείο, από το όποιο θα βοηθηθούν οι άνθρωποι, τότε ή θα χτυπήση δυνατά από τον αέρα η πόρτα ή θα βήξη κάποιος και θα αποσπασθή η προσοχή τους και δεν θα ωφεληθούν από αυτό το ιερό σημείο.

Έτσι κάνει την δουλειά του το ταγκαλάκι.

Ώ, αν βλέπατε τον διάβολο πως κινείται! Δεν τον έχετε δει, γι' αυτό δεν καταλαβαίνετε μερικά πράγματα!

Κάνει το παν, για να μη βοηθηθή ο άνθρωπος.

Το έχω παρατηρήσει στο Καλύβι, όταν συζητώ. Μόλις φθάσω ακριβώς στο σημείο που θέλω, στο πιο ευαίσθητο, για να βοηθήσω αυτούς που
με ακούν, τότε ή κάποιος θόρυβος γίνεται ή έρχονται άλλοι και διακόπτω.

Τους βάζει προηγουμένως ο διάβολος να χαζεύουν απέναντι την Σκήτη ή να βλέπουν κάτι, και κανονίζει να έρθουν στο πιο λεπτό σημείο της συζητήσεως, για να αλλάξω θέμα και να μην ωφεληθούν.

Γιατί, όταν άρχίση η συζήτηση, ξέρει ο διάβολος που θα κατάληξη και, επειδή βλέπει ότι θα πάθη ζημιά, στέλνει κάποιον ακριβώς στο πιο ευαίσθητο σημείο, για να με διακόψη.

«Έ, Πάτερ, από που να μπούμε;», φωνάζει. «Πάρτε λουκούμια και νερό και ελάτε από 'κει», τους λέω.

Άλλοι μπαίνουν εκείνη την στιγμή μέσα, οπότε με διακόπτουν, γιατί πρέπει να σηκωθώ να χαιρετήσω. Άλλοι έρχονται μετά από λίγο και πρέπει πάλι να σηκωθώ, αρχίζουν και την κουβέντα «από που είσαι κ.λπ.»...

Όποτε είμαι αναγκασμένος να αρχίσω πάλι από την αρχή, να ξαναπώ φερ' ειπείν το παράδειγμα που έλεγα.

Μόλις προχωρώ, φωνάζει από κάτω άλλος: «Έ, Πάτερ Παΐσιε, που μένεις; Άπό 'δω είναι η πόρτα;». Άντε ξανά να σηκωθής... Βρε τον πειρασμό!

Έξι-επτά φορές μια μέρα μου έκανε το ίδιο, μέχρι που αναγκάσθηκα και έβαλα μερικούς... φρουρούς! «Εσύ κάθησε εκεί και κοίταζε να μην έρθη κανένας από 'κει. Εσύ κάθησε εδώ, μέχρι να τελειώσω την δουλειά μου».

Έξι-επτά φορές να αρχίζης ολόκληρη ιστορία, να τους φέρνης στο σημείο που θα βοηθηθούν, και τα ταγκαλακια πάλι να δημιουργούν σκηνές!

Βρε τον πειρασμό τι κάνει! Γυρίζει το κουμπί συνέχεια σε άλλη συχνότητα.

Μόλις ο αγωνιζόμενος πάη να συγκινηθή λίγο από κάτι, τακ, του γυρίζει το κουμπί αλλού και ξεχνιέται με εκείνο.

Θυμάται πάλι κάτι πνευματικό; Τάκ, του θυμίζει κάτι άλλο. Τόν κάνει όλο τούμπες.

Ό άνθρωπος, αν μάθη πως εργάζεται ό διάβολος, θα απαλλαγή από πολλά πράγματα.


- Γέροντα, πώς θα μάθη;

- Να παρακολουθή.

Άμα παρακολουθή κανείς, μαθαίνει. Βλέπεις, οι τσομπαναραίοι είναι οι καλύτεροι μετεωρολόγοι, γιατί παρακολουθούν τα σύννεφα, τον αέρα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

[XAPA]

Η φτερούγα της θελήσεως



Ο κόσμος εύκολα επηρεάζεται και προς το καλό και προς το κακό. Προς το κακό επηρεάζεται πιο εύκολα, γιατί εκεί κανοναρχεί και ο διάβολος.

Πες σε έναν λ.χ. να κόψη το τσιγάρο, γιατί βλάπτει.

Μόλις θα αποφασίση να το κόψη, θα πάη ο διάβολος και θα του πη:

«Εκείνο το τσιγάρο έχει λιγώτερο φαρμάκι, το άλλο έχει φίλτρο και καθαρίζει... Κάπνισε από 'κείνα δεν θα σε βλάψουν».

Θα του βρη δηλαδή μια δικαιολογία, για να μην το κόψη• θα του βρη... μια λύση!

Γιατί ο διάβολος μπορεί να μας βρη ένα σωρό δικαιολογίες. Και εκείνο το τσιγάρο που του προτείνει, μπορεί να τον βλάψη ακόμη περισσότερο.

Γι' αυτό χρειάζεται να έχουμε θέληση.

Καί αν κανείς δεν κόψη τα κουσούρια του, όταν είναι ακόμη νέος, μετά είναι δύσκολο να τα κόψη, γιατί, όσο περνάει η ηλικία, εξασθενεί η θέληση.

Αν ο άνθρωπος δεν έχη θέληση, δεν μπορεί να κάνη τίποτε.

Ο Ιερός Χρυσόστομος λέει: «Έν τω θέλειν και τω μη θέλειν κείται τό παν» (1)

Δηλαδή όλα εξαρτώνται από το αν θέλη ή αν δεν θέλη ο άνθρωπος.

Μεγάλη υπόθεση!

Ο Θεός είναι φύσει αγαθός και θέλει πάντοτε το καλό μας. Χρειάζεται όμως να θέλουμε και εμείς.

Γιατί ο άνθρωπος πετά πνευματικά με δυο φτερούγες- με την θέληση του Θεού και με την θέληση την δική του.

Ο Θεός την μιά φτερούγα – την δική Του θέληση - μας την έχει κολλήσει μόνιμα στον έναν ώμο μας.

Αλλά για να πετάξουμε πνευματικά, πρέπει και εμείς να κολλήσουμε στον άλλο ώμο την δική μας φτερούγα, την ανθρώπινη θέληση.

Άμα ο άνθρωπος έχη δυνατή θέληση, έχει την φτερούγα την ανθρώπινη, που ισορροπεί με την θεϊκή φτερούγα, οπότε πετάει.

Ενώ, αν η θέληση του είναι ατροφική, πάει να πετάξη λίγο και τουμπάρει. Ξαναπροσπαθεί λίγο, πάλι τούμπα!


- Γέροντα, καλλιεργείται η θέληση;

- Δεν έχουμε πει ότι όλα καλλιεργούνται; Θέληση υπάρχει σε όλους τους ανθρώπους, σε άλλους λίγη και σε άλλους περισσότερη.

Όταν ο άνθρωπος έχη διάθεση να αγωνισθή, προσεύχεται και ζητά από τον Θεό να του αυξήση την θέληση, και ο Θεός τον βοηθάει.

Όταν δεν κάνη προκοπή ο άνθρωπος, τότε να ξέρη ότι ή δεν βάζει καθόλου θέληση ή θα βάζη λίγη και αυτή θα είναι εξασθενημένη, οπότε και αυτό πάλι δεν βοηθάει.

Ένα πουλί, ας υποθέσουμε, έχει την μια φτερούγα του γερή, αλλά παραμελεί την άλλη• της πέφτουν μερικά φτερά και μετά δεν μπορεί να πετάξη σωστά.

Η μια φτερούγα δουλεύει καλά, η άλλη όμως είναι σαν την σπασμένη τσατσάρα.

Την κουνάει το πουλί, αλλά μπαίνει αέρας ενδιάμεσα και δεν μπορεί να πετάξη καλά. Πετάει λίγο και μετά κάνει τούμπες.

Πρέπει να έχη ακέραιη και αυτήν την φτερούγα, για να μπορή να πετάη.

Έτσι και ο άνθρωπος, θέλω να πω, πρέπει να προσέχη και να μην παραμελή την ανθρώπινη θέληση, αν θέλη να πετάη συνέχεια σωστά, πνευματικά.

Γιατί το ταγκαλάκι τί κάνει;

Πάει σιγά-σιγά και τραβάει από την ανθρώπινη φτερούγα πρώτα κανένα μικρούτσικο φτερό, ύστερα κανένα λίγο μεγαλύτερο, και αν δεν προσέξη ο άνθρωπος, του βγάζει και ένα μεγάλο, οπότε πάει να πετάξη και δεν μπορεί.

Και αν τυχόν του τραβήξη μερικά φτερά, τότε, όταν πάη να πετάξη, μπαίνει αέρας στην φτερούγα που της λείπουν φτερά και κάνει τούμπες.

Η θεϊκή φτερούγα είναι πάντα γεμάτη, συμπληρωμένη• δεν της λείπουν φτερά, γιατί ο διάβολος δεν μπορεί να τα τραβήξη και να τα βγάλη• είναι θεϊκή.

Να προσέχη ο άνθρωπος να μην αμελήση και του βγάλη ο διάβολος κανένα φτερό από την δική του φτερούγα.

Όταν αρχίζη σιγά-σιγά λίγο η τεμπελιά, λίγο η αδιαφορία, εξασθενεί η θέληση.

Τί να κάνη ο Θεός, αν δεν θέλη ο άνθρωπος;

Δεν θέλει να επέμβη, γιατί σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου. Αχρηστεύει έτσι ο άνθρωπος και την φτερούγα του Θεού.

Όταν όμως έχη θέληση, έχη δηλαδή και την δική του φτερούγα ακέραιη, τότε θέλει ο Θεός, θέλει και ο άνθρωπος, και πετάει ο άνθρωπος.



- Δηλαδή, Γέροντα, τί είναι ακριβώς αυτό το πέταγμα; Εννοείτε να θέλω να προοδεύσω πνευματικά, να θέλω την σωτηρία μου;

- Ναί, βρέ παιδί! Όταν λέω πέταγμα, εννοώ την άνοδο την πνευματική, δεν εννοώ να πετάξω να ανέβω σε κανένα κυπαρίσσι!


- Είχατε πει, Γέροντα, ότι μπορεί να οργώνη κανείς, να σπέρνη, να κάνη όλες τις σχετικές διαδικασίες, και να μη βγάζη ούτε τον σπόρο.
Ναι, έτσι είναι.

Άμα δεν προσέχη κανείς, του κλέβει τον κόπο του ο διάβολος• ενώ, αν προσέχη και παίρνη στα ζεστά το θέμα της σωτηρίας της ψυχής του, αγωνίζεται, προκόβει, καρποφορεί, τρέφεται πνευματικά και χαίρεται αγγελικά.




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’


(1) Αγίου Ιωάννου του Χρυσόστομου, Υπόμνημα εις την προς Θεσσαλονικείς επιστολήν πρώτην, Ομιλία Ε΄, PG 62, 428.

[XAPA]

Τώρα πολεμάμε με τον διάβολο. Γι' αυτό κοιτάξτε αδελφωθήτε πιο πολύ. Έτσι θα συμβαδίσουμε όλοι μαζί στον δρόμο που χαράξαμε, στο απότομο μονοπάτι της ανηφόρας για τον γλυκύ Γολγοθά.




ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Η ωφέλεια από την καλή συναναστροφή

Η αδελφοσύνη



- Γέροντα, ανησυχώ, όταν λέτε ότι θα περάσουμε δύσκολα χρόνια.

Να είστε αγαπημένες, μονοιασμένες, καταρτισμένες πνευματικά, να έχετε παλληκαριά, να είστε ένα σώμα, και μη φοβάσθε τίποτε. Βοηθάει μετά ο Θεός.

Να καλλιεργήσετε την αγάπη την πνευματική. Να έχετε τέτοια αγάπη που έχει η μάνα για το παιδί. Να υπάρχη η αδελφοσύνη, η θυσία. Θα περάσουμε σιγά-σιγά δύσκολες μέρες.

Φυσικά εμείς οι μοναχοί φεύγουμε απο τον κόσμο και αφήνουμε γνωστούς καί συγγενείς, για να μπούμε στην μεγάλη οικογένεια του Αδάμ -του Θεού.

Οι λαϊκοί όμως επιβάλλεται να έχουν σχέσεις με γνωστούς και συγγενείς που ζουν πνευματικά, για να βοηθιούνται.

Ο Χριστιανός που αγωνίζεται μέσα στον κόσμο βοηθιέται, όταν εχη σχέσεις με πνευματικούς ανθρώπους.

Όσο πνευματικά και να ζη κανείς, έχει ανάγκη - ιδίως στην εποχή που ζούμε - από την καλή συντροφιά.

Η επαφή με πνευματικούς ανθρώπους πολύ τον βοηθάει - περισσότερο και από την πνευματική μελέτη -, διότι αυτή η χαρά του πνευματικού συνδέσμου του δίνει όρεξη μεγάλη, για να αγωνίζεται πνευματικά.

Ακόμη και στην εργασία, σε μια δημόσια υπηρεσία κ.λπ., καλά είναι να γνωρίζωνται μεταξύ τους οι πνευματικοί άνθρωποι, για να αλληλοβοηθιούνται.

Μπορεί, ας υποθέσουμε, νά παρουσιασθή ένα πρόβλημα μεταξύ συναδέλφων, να χρειάζωνται αλληλοσυμπαράσταση και να διστάζη ο ένας να μιλήση στον άλλον, αν δεν γνωρίζωνται.


-Οταν, Γέροντα, ένας αρνηθή να μας εξυπηρέτηση σε κάποια ανάγκη μας, είναι σωστό να δυσκολευώμαστε να του ξαναζητήσουμε κάτι που θα χρειασθούμε;

- Οχι, δέν πρέπει. Ισως τότε να μην είχε την δυνατότητα να εξυπηρέτηση.

Είναι σαν να μου ζητάς ενα σταυρουδάκι, και σου το δίνω. Αλλη φορά μου ζητάς, αλλά δεν εχω να σου δώσω, και δεν σου δίνω.

Εγώ ύστερα αγοράζω σταυρουδάκια, για να έχω να δίνω, και έρχεσαι εσύ και δεν μου ζητάς, ενώ εγώ περιμένω μια ευκαιρία για να τα μοιράσω.

Σήμερα οι άνθρωποι ζουν στην ίδια πολυκατοικία και δεν γνωρίζονται μεταξύ τους. Παλιά υπήρχε η γειτονιά, που βοηθούσε τους ανθρώπους να γνωρισθούν, και σε μια ανάγκη στήριζε ο ενας τον άλλον.

Πήγαινε, ας υποθέσουμε, ένας κάπου με το κάρο και συναντούσε στον δρόμο έναν γνωστό του. «Από πού έρχεσαι; πού πάς; τον ρωτούσε.
Προς τα εκεί πάω και έγώ. Ανέβα πάνω να πάμε μαζί».

Ή άλλος, αν είχε πρόγραμμα να πάη κάπου με το άλογο, το έλεγε και στον γείτονα και τον ρωτούσε: «Εσύ πού θέλεις να πας; Αν μπορής να περιμένης, σε τρεις ώρες φεύγω με το άλογο και μπορώ να σε πάρω μαζί μου» ή «αύριο θα φύγω για 'κει έλα από το σπίτι να κοιμηθής σ' εμάς, για να φύγουμε συντροφιά νωρίς το πρωί».

Σκέφτονταν οι άνθρωποι τον άλλον και, όταν μπορούσαν να κάνουν μια εξυπηρέτηση, δεν την απέφευγαν. Είχαν την καλή περιέργεια και
ρωτούσαν, για να εξυπηρετήσουν σε όλες τις περιπτώσεις. Ακόμη και από χωριό σε χωριό είχαν γνωστούς.


- Γέροντα, τί βοηθάει να δεθούν πνευματικά οι άνθρωποι;

- Στις μέρες μας και να μη θέλουν να δεθούν οι πνευματικοί άνθρωποι, θα τους αναγκάση ο διάβολος να δεθούν.

Ο διάβολος με την πολλή του κακία κάνει το μεγαλύτερο καλό σήμερα στον κόσμο.

Γιατί, ας πούμε, ένας πατέρας που είναι πιστός και θέλει λ.χ. να κάνη φροντιστήριο στα παιδιά του, θα είναι αναγκασμένος να βρη έναν καλό και πιστό δάσκαλο, για να βάλη στο σπίτι του.

Ένας δάσκαλος πάλι που είναι πιστός και θέλει να κάνη φροντιστήριο σε παιδιά, γιατι δεν διορίσθηκε ακόμη, θα ζητά να βρη μια οικογένεια καλή, για να νιώθη ασφάλεια.

Ή ένας τεχνίτης που ζη πνευματικά, είτε ελαιοχρωματιστής είναι είτε ηλεκτρολόγος κ.λπ., θα ψάχνη να βρη να δούλεψη σε μια καλή οικογένεια, ώστε να νιώθη άνετα, γιατί σ' ενα κοσμικό σπίτι θα βρίσκη τον μπελά του.

Ένας χριστιανός νοικοκύρης πάλι θα ψάχνη να βάλη στο σπίτι του έναν καλό τεχνίτη, που να είναι και πιστός άνθρωπος. Έτσι θα ψάχνη και ο ένας και ο άλλος να βρη έναν πνευματικό άνθρωπο, για να μπορή να συνεργασθή.

Σιγά-σιγά λοιπόν θα γνωρισθούν μεταξύ τους οι πνευματικοί άνθρωποι από όλα τα επαγγέλματα και από όλες τις επιστήμες.

Τελικά ο διάβολος με την κακία του, χωρίς να το θέλη, κάνει καλό: χωρίζει τα πρόβατα από τα γίδια. Θα χωρίσουν λοιπόν τα πρόβατα από τα γίδια και θα ζουν ως «μία ποίμνη, εις ποιμήν» (1)

Και βλέπεις, άλλοτε στα χωριά είχαν τσομπάνο και ο κάθε χωρικός έδινε τα πρόβατα ή τα γίδια που είχε, άλλος πέντε, άλλος δέκα, και βοσκούσαν πρόβατα και γίδια μαζί, γιατί τα γίδια τότε ήταν φρόνιμα και δεν χτυπούσαν με τα κέρατα τα πρόβατα.

Τώρα τα γίδια αγρίεψαν και χτυπούν άσχημα τα πρόβατα του Χριστού.

Τα πρόβατα πάλι ψάχνουν καλό βοσκό και κοπάδι μόνον από πρόβατα. Γιατί έτσι που έγινε ο κόσμος, είναι μόνο για όσους ζουν στην αμαρτία. Γι' αυτό θα χωρίζονται οι άνθρωποι και θα ξεχωρίσουν τα πρόβατα από τα ερίφια.

Όσοι θα θέλουν να ζήσουν πνευματική ζωή, σιγά-σιγά δεν θα μπορούν να ζήσουν μέσα σ' αυτόν τον κόσμο• θα ψάχνουν να βρουν τους ομοίους τους, ανθρώπους του Θεού, να βρουν Πνευματικό, και θα απομακρυνθούν ακόμη περισσότερο από την αμαρτία. Και αυτό το καλό το κάνει τώρα ο διάβολος με την κακία του, χωρίς να το θέλη.

Έτσι βλέπουμε, όχι μόνο στις πόλεις άλλα και στα χωριά, άλλους να τρέχουν στα νταούλια, στα μπουζούκια κ.λπ., να ζουν αδιάφορα, και
άλλους να τρέχουν στις αγρυπνίες, στις παρακλήσεις, στις πνευματικές συγκεντρώσεις, και οι άνθρωποι αυτοί να είναι δεμένοι μεταξύ τους.

Στα δύσκολα χρόνια δημιουργείται μια αδελφοσύνη πολύ δυνατή.

Στον πόλεμο δυο χρόνια ζήσαμε μαζί οι στρατιώτες στην διλοχία και ήμασταν περισσότερο δεμένοι και από αδέλφια, επειδή ζήσαμε όλοι μαζί τις δυσκολίες, τους κινδύνους.

Ήμασταν τόσο συνδεδεμένοι, που έλεγε ο ένας τον άλλον «αδελφό». Ήταν κοσμικοί άνθρωποι, με κοσμικά φρονήματα, και όμως δεν ήθελε να χωρισθή ο ένας από τον άλλον.

Ούτε Ευαγγέλιο είχαν διαβάσει ούτε πνευματικά βιβλία. Είχαν την απλή κοσμική μόρφωση, με την καλή έννοια, αλλά είχαν το μεγαλύτερο από όλα, την αγάπη, την αδελφοσύνη.

Τώρα τελευταία πέθανε ένας συστρατιώτης μας και μαζεύτηκαν στην κηδεία του οι άλλοι από όλα τα μέρη.

Ήρθε και εδώ προ ήμερων ένας συστρατιώτης μου να με δη. Πώς με αγκάλιασε! Δεν μπορούσα να βγω από τα χέρια του.

Τώρα πολεμάμε με τον διάβολο. Γι' αυτό κοιτάξτε αδελφωθήτε πιο πολύ.

Έτσι θα συμβαδίσουμε όλοι μαζί στον δρόμο που χαράξαμε, στο απότομο μονοπάτι της ανηφόρας για τον γλυκύ Γολγοθά.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’


(1) Ίω. 10,16.

[XAPA]

H πνευματική συγγένεια



- Γέροντα, χθες μας είπατε ότι όλους τους ανθρώπους που είδατε αυτές τις μέρες τους νιώσατε αδέλφια• πώς είναι η πνευματική συγγένεια;

- Με όλους τους ανθρώπους είμαστε κατά σάρκα αδέλφια.

Ολοι είμαστε αδέλφια και όλοι δούλοι του Θεού και οι πιστοί είμαστε επιπλέον κατά Χάριν παιδιά του Θεού, εξαγορασμένοι με το θεϊκό Αίμα του Χριστού μας.

Στην πνευματική ζωή κατά σάρκα συγγενεύουμε από τον Αδάμ και κατά πνεύμα από τον Χριστό.

Όσοι ζουν πνευματικά νιώθουν μεταξύ τους αυτήν την πνευματική συγγένεια. Σκέφτονται το ίδιο, επιδιώκουν το ίδιο, έχουν τον ίδιο σκοπό.

Αν είχες λ.χ. μια κατά σάρκα αδελφή που είχε το πρόγραμμα της, ζούσε κοσμικά κ.λπ., δεν θα ένιωθες καμμιά πνευματική συγγένεια με αυτήν.



- Διαλύεται ποτέ η πνευματική συγγένεια;

- Όταν πάψη ο ένας να ζη πνευματικά, παύει να συγγενεύη με τον άλλον που ζη πνευματικά. Μόνος του αποχωρίζεται• δεν τον απομακρύνει ο άλλος.

Όπως και όσο ζή κανείς κατά θεόν, τόσο πλησιάζει στον Θεό• όσο απομακρύνεται από την κατά Θεόν ζωή, τόσο φεύγει μακριά Του.

Δεν τον διώχνει ο Θεός• ο άνθρωπος φεύγει μόνος του μακριά από τον Θεό.

Και όπως η θεία Χάρις είναι μια δύναμη που ενεργεί από μακριά και μεταδίδεται στους ανθρώπους, έτσι και η πονηρή ενέργεια του διαβόλου είναι και αυτή μια δύναμη που ενεργεί από μακριά και μεταδίδεται.

Δύο ψυχές λ.χ. αν είναι σε πνευματική κατάσταση και σκέφτεται η μια την άλλη, υπάρχει μεταξύ τους μια επαφή πνευματική και
μεταφέρει η μια στην άλλη μια δύναμη θεϊκή.

Και δύο ψυχές, αν ζουν αμαρτωλά και έχουν κάποια επικοινωνία μεταξύ τους, δέχεται από μακριά η μια από την άλλη μιά δαιμονική επίδραση• πάει τηλεγράφημα από την μία στην άλλη.



- Γέροντα, όταν ύπάρχη τέτοια δαιμονική επικοινωνία σε δύο ανθρώπους, αν άλλάξη ο ένας προς το καλό, βοηθιέται ο άλλος;

- Ναι, δεν βρίσκει ανταπόκριση, γιατί δεν σηκώνει ο άλλος το... ακουστικό. Κόβεται η γραμμή και δεν έχει πια επικοινωνία. Έτσι ίσως προβληματισθή και, αν θέλη, μπορεί να βοηθηθη.


- Οταν συναναστρεφώμαστε έναν άνθρωπο πού έχει πάθη, και δεν επηρεαζώμαστε από τα πάθη του, εμείς επιδρούμε στον χαρακτήρα του;

- Εάν έχουμε πνευματική κατάσταση, αγιότητα, πολύ επιδρούμε, γιατί επιδρά η Χάρις του Θεού και βοηθιέται ο συνάνθρωπος μας.

Οταν ανεχώμαστε τον αδελφό μας από αγάπη, εκείνος το καταλαβαίνει.

Οπως και όταν υπάρχη μέσα μας κακία, χωρίς να εκδηλώνεται, πάλι εκείνος την καταλαβαίνει. Ο,τι έχει μια ψυχή, αυτό και μεταδίδει.

Το πάθος μεταδίδει πάθος, ο θυμός θυμό, η οργή οργή. Ενώ, όταν στην ψυχή υπάρχουν χαρίσματα, το χάρισμα θα μεταδώση χάρισμα.


- Οταν δηλαδή κανείς συναναστρέφεται με ενάρετους, βοηθιέται;

- Και βέβαια βοηθιέται.Αν πας σε ενα κελλί που το θυμιάζουν συνέχεια, όταν βγης, θα μυρίζης θυμίαμα.

Αν πας σε έναν στάβλο, θά πάρης την μυρωδιά του στάβλου. Αν πας σε ενα κοσμικό σπίτι, θα μυρίζης κοσμικά αρώματα, όταν φύγης.

Στην Κατοχή είχαμε πέντε στρέμματα πεπονιές, διάφορες ποικιλίες• τις αμερικάνικες της Γεωργικής Σχολής, που έκαναν άσπρα πεπόνια τόσο μεγάλα και πολύ γλυκά, τις αργίτικες, που ήταν οι εντόπιες κ.ά.

Αν τυχόν οι κολοκυθιές ήταν κοντά σ’ αυτές τις καλές, τις αμερικάνικες πεπονιές, έφευγε η γλύκα από το πεπόνι και πήγαινε στο κολοκύθι. Το κολοκύθι γινόταν πιο γλυκό και το πεπόνι πιο άνοστο.

Αυτό γίνεται με την επικονίαση που κάνουν οι μέλισσες πηγαίνοντας από το ένα άνθος στο άλλο. Αν δης πεπόνι με ομφαλό μεγάλο, να
ξέρης ότι η πεπονιά θα ήταν κοντά σε κολοκυθιά.

Αν τυχόν είναι η αργίτικη πεπονιά κοντά σε καλή πεπονιά, θα πάρη γλύκα από την καλή. Θα χάση γλύκα η καλή πεπονιά, αλλά τουλάχιστον θα πάη η γλύκα σε πεπονιά.

Αν όμως η κολοκυθιά είναι κοντά σε καλή πεπονιά, το κολοκύθι θα γίνη πιο γλυκό και, αν το κάνης φαγητό, θα χρειάζεται ύστερα ένα πλόχερο αλάτι.

Χάνει το πεπόνι, αλλά δεν ωφελεί και το κολοκύθι. Ενώ, αν είναι πεπόνι, χάνει βέβαια το καλό πεπόνι, αλλά γίνεται το άλλο πιο γλυκό πεπόνι.

Θέλω να πω, αν ένας Χριστιανός που δεν είναι πολύ προοδευμένος πάη κοντά σε έναν πνευματικά προοδευμένο άνθρωπο, μπορεί να κουρασθή ο δεύτερος, να ζημιωθή λίγο, αλλά ωφελείται ο πρώτος.

Αν όμως ένας κοσμικός άνθρωπος, που δεν πιστεύει, πάη κοντά σε έναν πνευματικό άνθρωπο, θα πάη χαμένος ο κόπος και ο χρόνος που θα διάθεση ό πνευματικός άνθρωπος.

Το πολύ - πολύ ο κοσμικός να συγκινηθή από μερικά πνευματικά που θα του πη ο άλλος και να τα φιλοσοφήση κοσμικά• θα τα πάρη δηλαδή με το κοσμικό πνεύμα και δεν θα ωφεληθή.

Δηλαδή θα γίνη γλυκύτερο... κολοκύθι.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

[XAPA]

Προσοχή στην συναναστροφή



Στον στρατό, στις Διαβιβάσεις, είχαμε πίνακα αναγνωρίσεως με μερικά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και καταλαβαίναμε ποιος σταθμός ήταν δικός μας, ποιος ήταν ξένος• ξέραμε τους δικούς μας σταθμούς.

Για ένα διάστημα που παρακολουθούσαμε μαθήματα στις Διαβιβάσεις, κάναμε τον ενδιάμεσο και προσπαθούσαμε να κάνουμε αναγνώριση.

Λέγαμε στον άλλον «τί είναι αυτό;» ή «ενα», για να δούμε τι θα πη εκείνος, και έτσι τον πιάναμε.

Δηλαδή, όταν δεν καταλαβαίναμε σίγουρα ποιος σταθμός είναι, δεν είχαμε εμπιστοσύνη και τακ - τακ προσπαθούσαμε να κάνουμε αναγνώριση.

Έτσι και στην πνευματική ζωή, όταν βλέπουμε πως ένας «σταθμός» είναι ξένος, πρέπει να πούμε: «Έ, τώρα μ' αυτόν θα συνεργασθώ;».

Αν κανείς καταλαβαίνη ότι ένας «σταθμός» είναι ξένος και θέλη να συνεργασθή μ' αυτόν, είναι βαρύ. Πόσο μάλλον όταν γνωρίζη ότι ο σταθμός είναι όχι μόνον ξένος αλλά και εχθρικός, και πάη να συνεργασθή με τον εχθρό!

Θέλω να πω, όσον άφορα στις σχέσεις με τους άλλους, χρειάζεται διάκριση και προσοχή.

Το πιο σίγουρο είναι να συμβουλεύεται ο καθένας τον Πνευματικό του.

Ακόμη και στις συζητήσεις πρέπει κανείς να είναι προσεκτικός, γιατί μερικές φορές αρχίζει πνευματική συζήτηση και καταλήγει σε κουτσομπολιό.

Και δεν φθάνει που χάνει την ώρα του, αλλά χάνει και την ψυχή του με την κατάκριση, γιατί δεν έχουμε δικαίωμα να κρίνουμε κανέναν, ούτε και καταστάσεις.

Εαν μπορούμε, μετά από την συζήτηση που θα κάνουμε με πόνο, να κοιτάξουμε να βοηθήσουμε μια άσχημη κατάσταση.

Ούτε καi πεθαμένους πρέπει να καταδικάζουμε, γιατί οι ψυχές όλων των ανθρώπων ευτυχώς είναι στα χέρια τού Θεού.

Βλέπω πόσες φορές χαλνάει ο λογισμός πολλών ανθρώπων από έναν απρόσεκτο λόγο.

Αν ζητούσαν φόρο για τα λόγια που λέμε, ξέρετε πόσο θα προσέχαμε;

Αν έλεγαν «θα πης τόσα λόγια, θα πλήρωσης τόσο», θα μετρούσαμε τα λόγια μας!

Και στο τηλέφωνο σκεφτόμαστε τί θα πούμε, πόσο θα μιλήσουμε, γιατί θα πληρώσουμε. Τώρα χάνεται πολύς χρόνος σε λόγια.


- Γέροντα, στην Κλίμακα γράφει πως η καταλαλιά είναι γέννημα του μίσους (1).

Το απλό κουτσομπολιό υπάρχει περίπτωση να έχη μέσα αγάπη;

- Ναι, αν κανείς αγαπάη πολύ μια ψυχή και βλέπη ότι άλλοι την ζηλεύουν,τότε μπορεί να πη και καμμιά κουβέντα εις βάρος της, για να μην την ζηλεύουν οί άλλοι.

Πρέπει όλα να τα εξετάζουμε. Μια βλαμμένη όμως ή πειραγμένη ψυχή που νομίζει ότι αδικείται και γι' αυτό είναι λίγο πικραμένη ή αγανακτισμένη και με μιά αφορμή εκδηλώνει την αγανάκτηση της, μπορεί να κάνη τέτοια ζημιά στις άλλες ψυχές, που ούτε διάβολος δεν μπορεί να κάνη.

Ο Ιούδας αγανάκτησε για την σπατάλη του μύρου που έχυσε η Μυροφόρος και είπε ότι το μύρο μπορούσε να πουληθή και τα χρήματα να δοθούν στους φτωχούς.

Από τον Ιούδα επηρεάσθηκαν και οι άλλοι Απόστολοι που είχαν Χάρη (2) . Είδαν εξωτερικά σωστό αυτό που είπε εκείνος και επηρεάσθηκαν, γιατί δεν γνώριζαν την φιλάργυρη καρδιά του.

Και βλέπεις, ο Χριστός είχε δώσει στον Ιούδα ακόμη και το ταμείο, για να χορτάση το πάθος του, και εκείνος «τα βαλλόμενα εβάσταζεν» (3).



- Γέροντα, τί θέση πρέπει να πάρη κανείς, όταν δυο άνθρωποι διαφωνούν και ζητούν την γνώμη του;

- Αν βρεθή κανείς με ανθρώπους που έχουν προσωπικά μεταξύ τους, είναι καλύτερα την γνώμη του να την πη παρουσία και των δύο, για να μην πάρη ο καθένας έναν λόγο του, όπως τον συμφέρει, και τον χρησιμοποίηση μετά ως βαρύ πυροβολικό - οταν ο λόγος του έχη βαρύτητα -, για να χτυπήση αλύπητα τον αντίπαλο του, και τον πάρουν και εκείνον τα βλήματα στα καλά καθούμενα.

Όσο μπορεί, να αποφεύγη τέτοιου είδους άνθρώπους, για να έχη την ειρήνη του και να μπορή να εύχεται για την ειρήνη αυτών των ανθρώπων και γενικά για την ειρήνη του κόσμου.

Όταν δεν μπορή να τους αποφυγή τελείως αυτούς τους σκανδαλοποιούς ανθρώπους, να προσπαθή τουλάχιστον να αποφεύγη τα πολλά λόγια, για να έχη λιγώτερα σκάνδαλα.

Δεν έχει σημασία, εάν μερικοί άνθρωποι δεν έχουν κακότητα αλλά απλή επιπολαιότητα, διότι και αυτοί με την επιπολαιότητα τους πάλι δημιουργούν σκάνδαλα.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Βλ. Ιωάννου του Σιναΐτου, Κλΐμαξ, Λόγος Γ , παρ. α', εκδ. «Αστήρ», Αθήνα 1970, σ. 76.
(2) Πρβ. Ματθ. 26, 6 κ.έ.- Μάρκ. 14, 3 κ.έ. και Ίω. 12, 3 κ.έ.
(3) Ιω. 12, 6.

[XAPA]

Μητρική αγάπη



- Γέροντα, οι άνθρωποι που έχουν αγάπη μαζί με μια διακριτικότητα έχουν ψυχική αγνότητα;

- Είναι πολλές περιπτώσεις. Μπορεί πολλές φορές να είναι και μια ευγένεια κοσμική.

Να, μερικοί άνθρωποι έχουν μια καλωσύνη, έχουν και μια ευγένεια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν και πνευματική αρχοντιά, θυσία.

Το να υπάρχουν καλά στοιχεία είναι άλλο θέμα.

Αυτός πού έχει κοσμική ευγένεια και υποκρίνεται μπορεί να κάνη πολύ κακό, γιατί ξεγελιέται ο άλλος, ανοίγει την καρδιά του καί χαραμίζει τελικά την ευλάβεια του στον κοσμικό άνθρωπο, που δεν ξέρει τί θα πη ευλάβεια.

Είναι σαν να δίνη χρυσές λίρες σε ανθρώπους πού ξέρουν μόνον τις μπρούντζινες δραχμές.

Ακόμη πρέπει να μη χάνη κανείς την ώρα του άσκοπα νουθετώντας πνευματικά ανθρώπους, οι όποιοι αναπαύονται στις κοσμικές συζητήσεις και στο να εκφέρουν εγωιστικά γνώμες.


- Γέροντα, όταν κάποιος εχη ένα πρόβλημα και έρχεται και το λέη και το ξαναλέη, την στιγμή μάλιστα που το πρόβλημα έχει κάπως τακτοποιηθή, τι πρέπει να κάνης;

- Την πρώτη φορά δικαιολογείται να πη - να πη, να καθήση ώρες. Τότε πρέπει να τον ακούσης.

Αν δεν τον ακούσης, θα νομίζη ότι τον βαριέσαι ή ότι δεν τον καταλαβαίνεις. Μετά όμως, αν συνεχίζη να λέη τα ίδια και τα ίδια, θα του πης:

«Όχι οτι δεν μπορώ να σε ακούσω, αλλά αυτό δεν σε βοηθάει εσένα. Εσύ και το καλοκαίρι το κάνεις χειμώνα.

Τώρα είσαι καλύτερα• είναι άνοιξη. Σέ λίγο θά είναι καλοκαίρι. Εσύ το καλοκαίρι σκέφτεσαι τα κρύα του χειμώνα και πουντιάζεις».

Μερικές φορές όμως παρατηρείται το εξής, ακόμη και στις σχέσεις των πνευματικών ανθρώπων. Πάει να πη ένας τον πόνο του σε κάποιον, και αυτός δεν θέλει να τον άκούση, για να μη στερηθη την χαρά του.

Μπορεί να προσποιηθή ότι είναι βιαστικός ή να άλλάξη κουβέντα, για να έχη την ησυχία του. Αυτό είναι τελείως σατανικό.

Σαν να πεθαίνη ο άλλος δίπλα μου και εγώ να πηγαίνω πιο πέρα και να τραγουδώ. Πού είναι το «κλαίειν μετά κλαιόντων» (1) ;

Καί μάλιστα, όταν πρόκειται για θέματα σοβαρά εκκλησιαστικά και ως Χριστιανός δεν συμμερίζεται την ανησυχία του άλλου, τότε αυτός ο άνθρωπος δεν συμμετέχει στο σώμα της Εκκλησίας.


- Όταν δεν δικαιολογώ τους άλλους για μια πράξη τους, αυτό σημαίνει ότι έχω σκληρή καρδιά ;

- Δεν δικαιολογείς τους άλλους καί δικαιολογείς τον εαυτό σου; Τότε μεθαύριο κι εσένα ο Χριστός δεν θα σε δικαιολόγηση.

Μπορεί σε μια στιγμή η καρδιά του ανθρώπου να γίνη σκληρή σαν την πέτρα, αν δεν προσέξη, καί σε μια στιγμή να γίνη τρυφερή.

Να απόκτησης Μητρική καρδιά. Είδες, η μάνα όλα τα συγχωρεί και καμμιά φορά κάνει πως δεν βλέπει μερικές αταξίες. Να κάνης υπομονή και να δικαιολογής, να ανέχεσαι τους άλλους, για να σε ανέχεται και σένα ο Χριστός.


- Γέροντα, η καρδιά πώς πλαταίνει;

- Όταν δικαιολογής πάντοτε τις αταξίες, τις ατέλειες, τις ελλείψεις των άλλων και σ' αυτές καθρεφτίζης τον εαυτό σου.

Βέβαια ο πονηρός μπορεί να φέρνη μερικές φορές λογισμούς για τους άλλους, και μάλιστα όταν υπάρχη και κάποια αιτία. Είναι όμως στο χέρι μας να τους δεχθούμε ή να τους διώξουμε.

Οταν έρθουμε στην θέση του άλλου, θά τον δούμε με συμπάθεια και θα τον δικαιολογήσουμε. Έπειτα, όταν κάτι δεν γίνεται από κακότητα αλλά από επιπολαιότητα, πληροφορεί και δεν δημιουργεί αντίδραση.

Το να υπάρχουν αδυναμίες ανθρώπινες, αυτό είναι φυσικό και γενικό σε όλους τους ανθρώπους. Οταν υπάρχη κακή διάθεση, αυτό είναι κακό.


- Αν είναι άσχημα ο άλλος και εγώ είμαι καλά, μπορώ να επιδράσω στον άλλον;

- Και αν σου το παρουσιάζη ό πειρασμός έτσι;

Που ξέρεις εσύ ότι βρίσκεσαι σε καλύτερη κατάσταση;

Από την στιγμή που πιστεύω οτι είμαι καλύτερος από τον άλλον και τον λυπάμαι, πρέπει να λυπάμαι τον εαυτό μου και όχι τον άλλον.

Ακόμη και όταν κανείς βλέπη ότι πράγματι δεν είναι καλά ο άλλος, πάλι τον δικαιολογεί και του δίνει ελαφρυντικά.

Μόνο στον εαυτό του δεν δίνει ελαφρυντικά και τον βρίσκει χειρότερο από τους άλλους καί πονάει για τά χάλια του.

Αναγνωρίζει ότι δεν έκανε τίποτε γιά οσα του έδωσε ο Θεός και λέει: «Μη με ύπολογίζης εμένα, Θεέ μου• πέταξε με στην άκρη. Δεν έκανα τίποτε, βοήθησε τον άλλον».

Αυτοί πού προοδεύουν πραγματικά, δεν αισθάνονται την μεγάλη τους πρόοδο, παρά μόνο μεγάλη συντριβή καί ταπείνωση και την αγάπη του Θεού μαζί με μία ανέκφραστη αγαλλίαση.


ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’


(1) Ρωμ. 12, 15.

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

Η ευλάβεια συγκινεί τον Θεό

Τί είναι ευλάβεια



- Γέροντα, τί είναι ευλάβεια;

Ευλάβεια είναι ο φόβος του Θεοὐ, η συστολή,η πνευματική ευαισθησία.

Ο ευλαβής μπορεί να σφίγγεται, αλλά αυτό το σφίξιμο στάζει μέλι στην καρδιά του• δεν του κάνει μαρτυρική την ζωή, αλλά τον ευχαριστεί. Οι κινήσεις του είναι λεπτές, προσεγμένες.

Αισθάνεται έντονα την παρουσία του Θεού, των Αγγέλων, των Αγίων.

Νιώθει δίπλα του τον Φύλακα Άγγελο να τον παρακολουθή.

Έχει συνέχεια στον νου του ότι το σώμα του είναι Ναός του Αγίου Πνεύματος(1) και ζη απλά, αγνά και αγιασμένα.

Παντού συμπεριφέρεται με προσοχή και συστολή και νιώθει ζωντανά όλα τα ίερά.

Προσέχει λ.χ. να μην είναι πίσω από την πλάτη του οι εικόνες.

Δεν βάζει εκει που κάθεται, στον καναπέ ή στην καρέκλα, το Ευαγγέλιο ή ενα πνευματικό βιβλίο κ.λπ.

Αν δη μια εικόνα, σκιρτά η καρδιά του, βουρκώνουν τα μάτια του. Αλλά και μόνον το όνομα του Χριστού να δη κάπου γραμμένο, το ασπάζεται και αυτό με ευλάβεια και γλυκαίνεται εσωτερικά η ψυχή του.

Ακόμη και ενα κομματάκι από εφημερίδα αν βρη κάτω πεταμένο που να γράφη λ.χ. το όνομα του Χριστού ή μόνον «Ιερός Ναός Αγίας Τριάδος», σκύβει, το μαζεύει, το ασπάζεται με ευλάβεια και στενοχωριέται που ήταν πεταμένο.



- Γέροντα, άλλο είναι η ευσέβεια και άλλο η ευλάβεια;

- Η ευσέβεια (2) είναι κολώνια, ενώ η ευλάβεια είναι θυμίαμα.

Η ευλάβεια είναι η μεγαλύτερη αρετή για μένα, γιατί ο ευλαβής προσελκύει την Χάρη τού Θεού, γίνεται δέκτης της Χάριτος, και φυσιολογικά παραμένει η Χάρις του Θεού μαζί του.

Τον προδίδει μετά η θεία Χάρις, και όλοι τον ευλαβούνται, τον συμπαθούν, ενώ τον αναιδή τον απεχθάνονται μικροί- μεγάλοι.

Εσείς οι γυναίκες πρέπει να έχετε περισσότερη ευλάβεια από τους άνδρες.Η γυναίκα απο την φύση της επιβάλλεται να εχη ευλάβεια.

Οι άνδρες, όταν δεν έχουν ευλάβεια, έχουν απλώς μια αδιαφορία.

Οι γυναίκες όμως, αμα χάσουν την ευλάβεια, κάνουν χονδρά πράγματα.

Μου έλεγε ένας: «Οταν πήγα προσκύνημα με την γυναίκα μου στους Αγίους Τόπους, πήγα και στον Ιορδάνη να βαπτισθώ, και αυτή καθόταν και έπλενε τα πόδια της!

"Βρε, τί κάνεις αυτού; της είπα, για να πλύνης τα πόδια σου ήρθες στον Ιορδάνη ποταμό;". Νευρίασα, την έβρισα!».

Εκείνη φαίνεται ήταν τελείως αδιάφορη, δεν καταλάβαινε, ενώ αυτός ο καημένος είχε πολλή ευλάβεια.




ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

.
(1) Βλ. Κορ. 3, 16 και 6, 19.
(2) Μέ τόν όρο ευσέβεια ό Γέροντας αναφέρεται στην τήρηση εξωτερικών τύπων ευλάβειας, οί οποίοι δεν έχουν αντίκρισμα εσωτερικό.

[XAPA]

H ευλάβεια μεταδίδεται



- Γέροντα, πώς θα αποκτήσω ευλάβεια ;

- Οι Πατέρες λένε ότι, για να αποκτήσης ευλάβεια, πρέπει να ζης ή να συναναστρέφεσαι με ανθρώπους που έχουν ευλάβεια και να παρατηρής πως συμπεριφέρονται.

Ο Μέγας Παΐσιος, όταν τον ρώτησε κάποιος «πώς μπορώ να αποκτήσω φόβο Θεού», του απάντησε:

«Να συναναστρέφεσαι με ανθρώπους που αγαπούν τον Θεό και έχουν φόβο Θεού, για να απόκτησης και εσύ θείο φόβο» (1) .

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα κάνης εξωτερικά ό,τι βλέπεις να κάνουν εκείνοι, χωρίς να το νιώθης εσύ εσωτερικά, γιατί αυτό δεν είναι
ευλάβεια αλλά ψευτοευλάβεια. Το ψεύτικο είναι αποκρουστικό.

Η ευλάβεια είναι Χάρις από τον Θεό μέσα στον άνθρωπο. Ο,τι κάνει ο ευλαβής το κάνει, γιατί έτσι το νιώθει μέσα του.

Βέβαια μέσα μας υπάρχει φυσική η ευλάβεια, αλλά, αν ο άνθρωπος δεν την καλλιεργήση, το ταγκαλάκι τον ρίχνει με την λήθη στην αναισθησία και στην ανευλάβεια.

Με την συμπεριφορά όμως του ευλαβούς, ξυπνά πάλι μέσα του η ευλάβεια.



- Γιατί, Γέροντα, οι Πατέρες μόνο. για την ευλάβεια λένε πως, αν θέλης να την απόκτησης, να συναναστροφής με ευλαβή;

Γιατί δεν λένε το ίδιο και για άλλη αρετή;

- Γιατί η ευλάβεια μεταδίδεται.

Οι κινήσεις, η συμπεριφορά του ευλαβούς, μεταδίδονται σαν το άρωμα, όταν φυσικά υπάρχη στον άλλον καλή διάθεση και ταπείνωση.

Και να σου πω, αν κανείς δεν εχη ευλάβεια, δεν έχει τίποτε.

Ο ευλαβής ό,τι είναι ιερό το βλέπει καθαρά, όπως είναι στην πραγματικότητα, έστω και αν δεν είναι μορφωμένος.

Δεν θα κάνη λ.χ. λάθος γιά οτιδήποτε έχει σχέση με τα θεία νοήματα.

Είναι όπως το παιδάκι που δεν βάζει κακό λογισμό για τον πατέρα του και την μητέρα του, γιατί τους αγαπάει και τους σέβεται, και
βλέπει καλά και καθαρά όλα όσα κάνουν οι γονείς του.

Πόσο μάλλον εδώ που πρόκειται για τον Θεό, ο Οποίος με τίποτε δεν συγκρίνεται και σε όλα είναι τέλειος!

Όποιος δεν έχει ευλάβεια πέφτει σε λάθη, σε πλάνες ως προς το δόγμα.

Βλέπω τι λάθη κάνουν όσοι δεν έχουν ευλάβεια και γράφουν ερμηνείες ή σχόλια σε ιερά κείμενα κ.λπ.

Ολα τα πνευματικά πράγματα χρειάζονται ευλάβεια και καρδιά. Οταν όλα ξεκινούν από ευλάβεια, όλα είναι αγιασμένα.

Ειδικά, για να γράψη κανείς Ακολουθία σε Άγιο, πρέπει να αγαπάη τον Αγιο, να τον ευλαβήται, οπότε αυτό που θα γράψη, θα βγαίνη από την καρδιά του και θα αποπνέη ευλάβεια.

Οταν κανείς φθάση σε κατάσταση θείου έρωτος, θείας τρέλλας, βγαίνουν μόνοι τους οι στίχοι από μέσα του.



- Τί άλλο, Γέροντα, βοηθάει τον άνθρωπο να απόκτηση ευλάβεια;

-Το να μελετάη με τον νου του καθετί ιερό και να εμβαθύνη σ' αυτό, αλλά και το να αξιοποιή τις ευκαιρίες που του δίνονται• αυτά ξυπνούν σιγά-σιγά μέσα του την ευλάβεια.

Οταν π.χ. μου δίνεται η ευκαιρία να περάσω από έναν Ναό και να μπω λίγο μέσα να προσευχηθώ και δεν το κάνω, στερούμαι την Χάρη.

Αν θέλω να περάσω, αλλά εμποδίζωμαι από κάτι και δεν περνώ, τότε δεν στερούμαι την Χάρη, διότι ο θεός βλέπει την αγαθή μου πρόθεση.

Επίσης πολύ βοηθάει να αποκτήσουμε ευλάβεια το να γνωρίσουμε τους Αγίους του τόπου μας, της πατρίδας μας, για να τους αγαπήσουμε και να συνδεθούμε μαζί τους.

Ο θεός χαίρεται, όταν ευλαβούμαστε και αγαπούμε τους Αγίους. Και όταν έχουμε ευλάβεια στους Αγίους, πόσο περισσότερη θα έχουμε στον Θεό!


- Γέροντα, τί βοηθάει να κινήται κανείς μέσα στον Ναό με ευλάβεια;

- Οταν ξεκινάς για τον Ναό, να λες με τον λογισμό σου: «Πού πηγαίνω; τώρα μπαίνω στον Οίκο τού Θεού. Τί κάνω; Προσκυνώ τις εικόνες, τον Θεό».

Από το κελλί σου ή από το διακόνημα σου πηγαίνεις στον Ναό. Από τον Ναό να πας στον Ουρανό και πιο εκεί ακόμη, στον Θεό.



- Πώς γίνεται αυτό;

- Ο Ναός είναι το «σπίτι» του Θεού. Καί το δικό μας πραγματικό σπίτι είναι στον Παράδεισο.

Έδώ ψάλλουν οι αδελφές. Εκεί οι Αγγελοι, οί Άγιοι...

Αν, όταν πηγαίνουμε σε ενα κοσμικό σπίτι, χτυπάμε την πόρτα, σκουπίζουμε τα πόδια, καθώμαστε συνεσταλμένα, τότε μέσα στον Οίκο του Θεού, όπου θυσιάζεται ο Χριστός, τί πρέπει να κάνουμε;

Με μία σταγόνα θεϊκού Αίματος μας εξαγόρασε από την αμαρτία και στην συνέχεια μας νοσηλεύει με κιλά Αίματος και μας τρέφει με το πανάγιο Σώμα Του.

Ολα λοιπόν αυτά τα φρικτά και θεία γεγονότα, όταν τα φέρνουμε στην μνήμη μας, μας βοηθούν να κινούμαστε με ευλάβεια μέσα
στον Ναό.

Αλλά βλέπω στην Θεία Λειτουργία, ακόμη και όταν ο ιερέας λέη «Ανωσχώμεν τάς καρδίας» και λέμε «Έχομεν προς τον Κυριον», λίγοι είναι αυτοί πού έχουν τον νου τους προς τον Κύριο!

Γι' αυτό καλύτερα να λέμε νοερώς «να έχουμε τις καρδιές μας προς τον Κύριον», γιατί ο νους μας και η καρδιά μας είναι όλο προς τα κάτω.

Λέμε και ψέματα, γιατί λέμε «έχομεν», αλλά δεν έχουμε εκεί τον νου μας.

Βέβαια, εάν έχουμε την καρδιά μας προς τα «άνω», όλα θα πάνε προς τα «άνω».


- Γέροντα, τί βοηθάει να ψάλλη κανείς κατανυκτικά;

- Να εχη τον νου του στα θεία νοήματα και να έχη ευλάβεια• να μην πιάνη τα θεία νοήματα λογοτεχνικά, αλλά με την καρδιά.

Αλλο η ευλάβεια και άλλο η τέχνη, η επιστήμη της ψαλτικής.

Η τέχνη χωρίς ευλάβεια είναι... μπογιές.

Οταν ο ψάλτης ψάλλη με ευλάβεια, ξεχειλίζει από την καρδιά του η ψαλμωδία, καί ψάλλει κατανυκτικά.

Οταν εσωτερικά είναι σε καλή πνευματική κατάσταση ο άνθρωπος, όλα πάνε καλά.

Γι' αυτό πρέπει να είναι τακτοποιημένος κανείς εσωτερικά και να ψάλλη με την καρδιά του, με ευλάβεια, για να ψάλλη και κατανυκτικά.

Αν εχη αριστερούς λογισμούς, τί ψαλτική θα κάνη; Δεν μπορεί να ψάλη με την καρδιά. Γιατί λέει η Γραφή «Ενθυμείης ψαλλέτω» (2);

Ό Άγιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης, οταν μια φορά έψαλλε, ενώ βοσκούσε τους τράγους, οι τράγοι σηκώθηκαν και στάθηκαν όρθιοι.

Από αυτό κατάλαβαν ότι ήταν ο Κουκουζέλης, ο ψάλτης της αυτοκρατορικής αυλής.

Ό,τι κάνετε, να το κάνετε με την καρδιά σας, για τον Χριστό.

Και στά κεντήματα που κάνετε, να βάζετε ευλάβεια, γιατί μπαίνουν πάνω στα άγια, ακόμη και αυτά που κάνετε για το Κατζίο (3).

Όταν ο άνθρωπος είναι ευλαβής, η ψυχική του ομορφιά φαίνεται σε ό,τι κάνει• και στο διάβασμα και στο ψάλσιμο, και στα λάθη ακόμη.



- Στα λάθη;

- Ναι, βλέπεις οτι και τα λάθη που κάνει έχουν μια ευλάβεια, μια συστολή.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Βλ. Τό Γεροντικόν, Άββάς Ποιμήν ξε', σ. 91.
(2) Ίαχ. 5,13.
(3) Μεγάλο θυμιατό με το όποιο θυμιάζει ο εκκλησιαστικός - δηλαδή ο μοναχός που διακονεί στον Ναό - σε ορισμένα σημεία των Ακολουθιών έχοντας ριγμένο στον δεξιό του ώμο κεντημένο κάλυμμα. Πάνω από την χειρολαβή υπάρχει το κοίλωμα, όπου μπαίνει η καρβουνόσκονη και το θυμίαμα, και στο άκρο του θυμιατού κρέμονται οι κωδωνίσκοι που ηχούν ρυθμικά κατά την
θυμίαση.