Ο Φιλοθεΐτης Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

[kostasellas]

Ο άγιος Κοσμάς αποτελεί τη σημαντικότερη προσωπικότητα του Γένους μας κατά τη διάρκεια της τουρκικής σκλαβιάς. Ο λαός το ανεγνώρισε αυτό και τον τίμησε με ποικίλους τρόπους, όπως ανέγερση ναών προς τιμήν του, κατασκευή ανδριάντων και προτομών, ιστόρηση πλήθους αγιογραφιών και φορητών εικόνων σε ναούς της χώρας.

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ο Αγιορείτης Άγιος
Μνήμη 24 Αυγούστου
Ο άγιος παραθεωρείται συστηματικά από τους οπαδούς του λεγομένου «δυτικού διαφωτισμού». Καθώς η ιστορία δεν είναι δυνατόν να γραφεί του ιστορικού απαλλαγμένου από τις προκαταλήψεις της ιδεολογίας, την οποία πρεσβεύει, γινόμαστε συνεχώς μάρτυρες της προκλητικής προβολής προσώπων, τα οποία όχι μόνο δεν εμφορούνταν από τα γενικώς αποδεκτά πανανθρώπινα ιδανικά, αλλά απεναντίας διακρίνονταν για αδυναμίες ποταπές και ιδιοτέλεια. Τα πρόσωπα αυτά καταβάλλεται προσπάθεια να αποτελέσουν πρότυπα για τους μαθητές και φοιτητές, ώστε παρασυρμένοι και αυτοί να μεταλαμπαδεύσουν την ιδεολογία του «διαφωτισμού» ως σωτήρια για την ανθρωπότητα. Το κατ' εξοχήν προβαλλόμενο, από τους παντοίους οπαδούς του «διαφωτισμού», δεξιάς ή αριστεράς αποκλίσεως, πρόσωπο είναι αυτό του Βολταίρου.
Στο βιβλίο ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού, το οποίο αποσύρθηκε, υπό τους θρήνους και την αγανάκτηση της αρμόδιας για την έγκριση υπουργού, της συντακτικής ομάδας, ομάδας πανεπιστημιακών και πολιτικών του «εκσυγχρονιστικού» και «προοδευτικού» χώρου, αναγράφεται για τον διαφωτισμό:
«Οι φιλόσοφοι του Διαφωτισμού δεν περιορίζονται στη μελέτη, αλλά προσπαθούν να βελτιώσουν τον κόσμο με συγκεκριμένες προτάσεις. Αμφισβητούν τις παλιές αξίες και οραματίζονται έναν καινούριο κόσμο. Στη θέση του θρησκευτικού φανατισμού, των προλήψεων και των δεισιδαιμονιών που επικρατούν στη δυτική Ευρώπη, προτείνουν την ανεξιθρησκεία και τον ορθό λόγο. Εναντιώνονται στην απολυταρχία και υποστηρίζουν τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη. Θέλουν να καταργήσουν τη δουλεία και υπερασπίζονται την ισότητα μεταξύ των ανθρώπων. Πιστεύουν στην πρόοδο της ανθρωπότητας και έχουν εμπιστοσύνη στον άνθρωπο και στη σκέψη του. Θαυμάζουν την επιστήμη και υποστηρίζουν τα γράμματα».
Το κείμενο συνοδεύεται από φωτογραφία του Βολταίρου σε μέγεθος 8 μισών σειρών έναντι 3,5 πλήρων σειρών του κειμένου που παραθέσαμε. Παρατίθενται ακόμη 4 μικρές φωτογραφίες ισαρίθμων οπαδών του «διαφωτισμού».
Ο αντίπαλος του «διαφωτισμού», η απολυταρχία των ευγενών και του ανωτέρου κλήρου, είναι αναμφισβήτητα εύκολος στόχος. Ουδείς αντιλέγει για την καταπολέμηση νοσηρών εκδηλώσεων όπως θρησκευτικού φανατισμού («Ιερή» εξέταση), δεισιδαιμονιών και προλήψεων. Ουδείς αντιλέγει επίσης για τον αγώνα υπέρ της προσωπικής ελευθερίας (ατομικής κατά τους υλιστές του «διαφωτισμού»). Αποσιωπώνται όμως έντεχνα δύο βασικά θέματα: Ποια ήταν η κατάσταση στην «καθ' ημάς Ανατολή» και ποια η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας απέναντι στις νοσηρές εκδηλώσεις στη Δύση. Ο μαθητής παραμένει σκόπιμα σε πλήρη άγνοια των θέσεων τόσο του Ευαγγελίου του Χριστού, όσο και των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, ένας από τους οποίους υπήρξε ο άγιος Κοσμάς.

Για τον άγιο Κοσμά βιβλίο που προαναφέραμε γράφει:
«Σημαντική είναι η προσφορά των δασκάλων του γένους που με τις ιδέες και τη διδασκαλία τους συμβάλλουν στην πνευματική ανάπτυξη και προετοιμάζουν το γένος των Ελλήνων για την εθνική ανεξαρτησία. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Κοσμάς ο Αιτωλός και ο Αδαμάντιος Κοραής».
Ούτε φωτογραφίες ούτε κάποια άλλη αναφορά στο έργο τους υπάρχει, αν και ο Κοραής υπήρξε οπαδός του «διαφωτισμού».
Ο άγιος Κοσμάς, υπήρξε η σημαντικότερη φυσιογνωμία, αλλά δεν ήταν οπαδός του «διαφωτισμού». Έτσι δεν δικαιούται να προβάλλεται από τα εγχειρίδια της υποδούλωσης στο «δυτικό πνεύμα». Το έργο του υπήρξε πολυσχιδές και εθνοσωτήριο:
210 Ελληνικά σχολεία και 1100 κοινά, ιδρύθηκαν με παρότρυνσή του.
4000 κολυμβήθρες αγοράστηκαν με προσφορές εχόντων.
1500 παραμάνες παραιτήθηκαν από την υπηρεσία τους σε μουσουλμανικές οικογένειες.
500.000 κομποσκοίνια και σταυρουδάκια μοιράστηκαν, ώστε να αναθερμανθεί η πίστη των υποδούλων που λυγίζοντας από τα βάσανα (πού δεν είδε η συντακτική ομάδα του βιβλίου, καθώς παρέθεσε μία μόνο γνώμη, αυτή κάποιου απεσταλμένου του Γάλλου βασιλιά στο σουλτάνο) εξισλαμίζονταν.
Εκατομμύριο και πλέον άρχισε να προσέρχεται στα Μυστήρια της Εκκλησίας και να ζωντανεύει μέσα του η πίστη και μ' αυτή και η ελπίδα για το «ποθούμενο».
Χιλιάδες δένδρα εμβολιάστηκαν και η τέχνη του εμβολιασμού μεταδόθηκε σε μεγάλη έκταση.
Ο Βολταίρος υπήρξε ο χαρακτηριστικότερος εκπρόσωπος της αναδυόμενης αστικής τάξης, αυτής που αργότερα ανέτρεψε την εκφυλισμένη τάξη των ευγενών. Δύο γελοιογραφίες του τέλους του 18ου αιώνα που περιέχονται στο βιβλίο της ιστορίας που κρίνουμε και δείχνουν τη μεταβολή μετά το 1789 είναι τραγικά παραπλανητικές για τον μαθητή. Δεν αποτίναξε από την πλάτη του ο λαός ευγενείς και ανώτερο κλήρο, για να τους χρησιμοποιήσει πλέον ως υποζύγια. Παρέμεινε φορτωμένος με τη νέα τάξη, την αστική. Το ποιος πράγματι υπήρξε ο Βολταίρος μας το κάνει γνωστό χωρίς ενδοιασμούς αστική εγκυκλοπαίδεια (συνεπώς απυρόβλητη από την κατηγορία της προκατάληψης), η Πάπυρος-Larousse-Brittanica! "Χωρίς να παραγνωρίζει κανείς τον περίπλοκο χαρακτήρα και τις αντιφάσεις του, μπορεί να τον χαρακτηρίσει ως έναν από τους αυθεντικότερους εκπροσώπους της πλούσιας και τολμηρής αστικής τάξης, που είχε ανάγκη από πολιτικές ελευθερίες για να εξασφαλίσει την οικονομική της δύναμη, βρίσκοντας στήριγμα στους ισχυρούς. Έτσι εξηγούνται οι δύο όψεις που παρουσιάζει: από τη μια ο αγωνιστής που μάχεται για τις ελευθερίες της σκέψης, της έκφρασης και του εμπορίου, ο υπέρμαχος της ανεξιθρησκείας και του διαφωτισμού, ανυποχώρητος στον αγώνα κατά των προλήψεων. Από την άλλη ο κτητικός, ο εγωιστής, ο αμετακίνητος μέχρι κακοπιστίας στις προκαταλήψεις του, σκληρός στους εχθρούς του, αμείλικτος προς τους δανειστές του και δύσπιστος απέναντι στον «όχλο»».
Αλλά γιατί ο συντάκτης του λήμματος χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά του Βολταίρου αντιφατική; Δεν είναι κλασική συμπεριφορά μεγαλοαστού, ο οποίος εξαπατά τον λαό (εντυπωσιακή η χρήση του όρου «όχλος» στο λήμμα!) για να θησαυρίζει σε βάρος του. Δεν γευόμαστε όλοι σήμερα τις συνέπειες από την κυριαρχία της αστικής τάξης, η οποία άλωσε το Κράτος και ασκεί την εξουσία δια των οικονομικά ισχυρών με εντολοδόχους τους πολιτικούς; Και όλα αυτά στο όνομα του αστικού υλισμού, ο οποίος μεσουρανεί.

Ο άγιος Κοσμάς είπε σε κάποια από τις σωζόμενες διδαχές του: «Δεν έχω μήτε σακκούλα, μήτε σπίτι, μήτε κασέλλα, μήτε άλλο ράσο, αλλά παρακαλώ τον Θεό να μη μου δώσει μέχρι το τέλος της ζωής μου, διότι ωσάν κάμνω αρχήν να παίρνω άσπρα έχασα τον αδελφόν μου».
Οι οπαδοί του «διαφωτισμού» αναμασούν διαρκώς και με έμφαση τη ρήση του Βολταίρου: «Δεν συμφωνώ μ' αυτά που λές, αλλά είμαι πρόθυμος να θυσιάσω και τη ζωή μου για να έχεις το δικαίωμα να τα λες»! Αχ, τα λόγια τα δημαγωγικά, τα παχειά και τα μεγάλα, που κοιμίζουν διαχρονικά τους λαούς.
Ο άγιος Κοσμάς πρόσφερε τη ζωή του θυσία για να μην χαθεί το Γένος αποκαμωμένο από τα βάσανα της σκλαβιάς. Δεν έπεσε όμως θύμα του κατακτητή, αλλά της «ευγενικής» τάξης των πλουσίων αστών Εβραίων, των οποίων έθιγε τα οικονομικά συμφέροντα. Σήμερα οι Εβραίοι πανηγυρίζουν την πλανητική, μέσω του χρήματος, κυριαρχία. Πρόσφατα πέτυχαν μία ακόμη νίκη στη χώρα μας: Το μάθημα των θρησκευτικών εξοβελίζεται από τον κατάλογο των υποχρεωτικών για λόγους ελευθερίας της συνειδήσεως. Η ιστορία, γραμμένη υπό το πρίσμα του «διαφωτισμού», όμως παραμένει υποχρεωτικό. Οι εχθροί της πίστης μας εργάζονται ευσυνείδητα. Εμείς τι κάνουμε;

Συντάκτης: Απόστολος Παπαδημητρίου
Δημοσιεύτηκε στο Αντίβαρο 22 Αυγούστου 2008

[kostasellas]

ΓΙΑΤΙ Ο ΑΛΗ ΠΑΣΑΣ ΤΙΜΟΥΣΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ ΤΟΝ ΑΙΤΩΛΟ…

Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός με το έργο του και το μαρτύριο (1779 Αύγουστος) στερέωσε την Ορθοδοξία στην Ελλάδα και την Αλβανία κατά τον 18ο αι. της Οθωμανικής Αυτοκρατίας.

Και τούτο γιατί αναδείχτηκε σε ιστορική προσωπικότητα, καθώς διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο στα χρόνια του νεολληνικού διαφωτισμού, βοηθώντας τους ραγιάδες να κρατήσουν μαζί με τη θρησκευτική πίστη και την ελληνική εθνική συνείδηση έτσι που να είναι έτοιμοι για τον εθνικοαπαλευθερωτικό αγώνα του ελληνισμού.
Υπήρξε ένας σκλάβος της οθωμανικής κοινωνίας, αλλά το έργο του είχε ιστορική επίδραση στη συνείδηση των συγχρόνων του και στη μνήμη των κατοπινών. Και πράγματι η αγιοσύνη του ξεπηδάει μέσα από την πλούσια δράση του για την Παιδεία και για τη Γλώσσα του γένους, για την πνευματική και ηθική εξύψωση του ελληνικού λαού.

Ο Άγιος Κοσμάς ως πνευματικός και ιδεολογικός φορέας της αγροτιάς άφησε ένα έργο τόσο ζωντανό και αληθινό που δεν ανέχεται την υμνολογία και την μυθοποίηση.

Ο αγώνας εξελίχτηκε σε δύο στόχους:
Πρώτα ν’ αποτρέψει τις εξισλαμίσεις των ραγιάδων, αφού σε κάποιες περιοχές του ελληνικού και αλβανικού χώρου η αντίστασή τους δεν ήταν ισχυρή. Και ύστερα με τη δημιουργία σχολείων και τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας να δυναμώσει την εθνογενετική εξέλιξη του ελληνικού λαού.
Εχθροί του πατρο-Κοσμά, με τους οποίους συγκρούστηκε σκληρά με τίμημα τον απαγχονισμό του, ήταν οι Βενετσιάνοι στα Εφτάνησα και οι Εβραίοι στην Ήπειρο. Αυτούς πολεμούσε αδυσώπητα για την τοκογλυφία, την καταλήστεψη και την αισχροκέρδεια σε βάρος της φτωχολογιάς.
Στη μνήμη του, λοιπόν, θεωρώ πως έχει τη σημασία του να επιχειρήσω να προσεγγίσω με τη βοήθεια των ιστορικών πηγών μια ξεχωριστή πλευρά της δράσης του, αυτή που προκαλεί ενδιαφέρον σε όσους θέλουν να γνωρίζουν σε βάθος την μεγάλη προσφορά του στο έθνος και στη θρησκεία. Αναφέρομαι στη σχέση που αναπτύχθηκε ανάμεσα στον Άγιο Κοσμά και τον Αλή Πασά που τόσο εν ζωή όσο και προπαντός μετά τον θάνατο του Αγίου.
Δεν θα ήταν υπερβολή αν υποστήριζα ότι ύστερα από το ελληνικό λαό ο πρώτος άνθρωπος που αναγνώρισε επίσημα και τίμησε δεόντως τον πατρο-Κοσμά στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα ήταν ο Αλή Πασάς.

Ο Αλής μέχρι το τέλος του με πολλές πράξεις έδειξε ότι θεωρούσε τον Άγιο Κοσμά πρόσωπο μεγάλου κύρους και με ακτινοβολία χωρίς όρια θρησκευτικού δόγματος. Ήταν αυτός που μετά τον απαγχονισμό του Αγίου στο Καλικόντασι (χωριό κοντά στο Φίερι της Αλβανίας) έχτισε μοναστήρι αφιερωμένο στον πατρο-Κοσμά με τον τάφο του, έκανε λαϊκούς εράνους στην Αλβανία και στην Ήπειρο, εξέδωσε φιρμάνια, οργάνωσε επίσημες τελετές προς τιμή του στα Γιάννινα, φρόντισε να συνταχθεί η Ακολουθία του και γενικά έγινε ο αναβιωτής της μνήμης του.
Και όλα αυτά τα έπραξε ο Αλής, χρόνια πολλά προτού το Πατριαρχείο τον ανακηρύξει σε άγιο (η ανακήρυξη έγινε στην Κων/λη στις 9-8-1961)!
Ο Αρ. Βαλαωρίτης γράφει: «Εν Καλικοντασίω του Μπερατίου, ένθα ο ιερομάρτυς υπέστη του δι’ αγχόνης θανάτου, ήγειρον ο Αλή Πασάς ιδίοις αναλώμασι περικαλή ναόν». Και ο μαθητής του πατρο-Κοσμά Χριστοδουλίδης μνημονεύει: «Ανηγέρθη εκ βάθρων αυτός ο θείος ναός δια συνδρομής και παρεκελεύσεως και υψηλής προσταγής του κραταιοτάτου και υψηλοτάτου βεζίρ Αλή Πασά Τεπελενιώτη».

Εύλογα γεννιέται η απορία πώς ο τύραννος της Ηπείρου Αλή Πασάς αναγνώριζε και τιμούσε τόσο επιδεικτικά αυτόν τον Άγιο της Ορθοδοξίας και του ελληνισμού. Πώς ταιριάζει αυτή η στάση με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και με τον ρόλο του στα ιστορικά γενόμενα;

Βεβαίως έχουν διατυπωθεί οι αντιφατικότερες κρίσεις και απόψεις αλληλοσυγκρουόμενες για τον Αλή. Υπενθυμίζω κάποιες κρίσεις:
Αδ. Κοραής: «Τέρας πεισματωμένο».
Ελληνική Νομαρχία: «Έχει τα ελαττώματα όλων των τυράννων. Χωρίς θρησκείαν, χωρίς συνείδησιν, άρπαξ, φονεύς, θηλυμανής, αρσενοκοίτης, αιμοβόρος…».
Pouqueville: «Άνθρωπος με τα θηριωδέστερα ένστικτα και αντικοινωνικές αρετές».
Χρ. Περαιβός (συνεργάτης του Ρήγα): «Ο Αλή Πασάς ην ανδρείος εν τοις πολέμοις, δια τούτο και επιτυχικός. οξύνους, ακούραστος, ολιγόυπνος, ευπροσήγορος, φιλήκοος, ευγνώμων προς τους ευεργέτας τους».

Ποια, λοιπόν, ήταν τα βαθύτερα κίνητρα απόδοσης αναγνώρισης και τιμών στον Άγιο Κοσμά από τον Αλή Πασά; Η μεταφυσική αγωνία και η ανακάλυψη του πραγματικού θεού δεν ήταν στοιχεία και γνωρίσματα προσδιοριστικά του τυράννου της Ηπείρου. Όταν προσκύνησε δημόσια τη μνήμη του πατρο-Κοσμά δεν ήταν αδυναμία ή αβεβαιότητα μπροστά στην απόγνωση. Άλλωστε, ο Αλής ήταν τόσο παντοδύναμος και κυρίαρχος που το μόνο που δεν θα τον συγκινούσε ήταν έλλειψη θεϊκής πρόνοιας. Επομένως η ερμηνεία της στάσης του απέναντι στον Άγιο πρέπει να αναζητηθεί σε κίνητρα που έχουν άμεση σχέση με τις πολιτικές επιδιώξεις και σκοπιμότητες ενός ηγέτη φιλόδοξου και αυταρχικού.
Ο Αλή Πασάς ήθελε να γίνει σουλτάνος και κάθε ενέργεια απέβλεπε μονάχα στο να εξυπηρετεί αυτό το σχέδιο. Ήθελε να συσπειρώσει γύρω του όλους τους καταπιεσμένους Χριστιανούς της Αλβανίας και της Ελλάδας. Άλλωστε ο Αλής δεν ήταν ένας τυχοδιώκτης και καιροσκόπος. Είχε ιστορική συνείδηση του ρόλου του και ανάλογα με τις διαμορφωμένες συνθήκες προσάρμοζε την πολιτική του στις καταστάσεις και τα πρόσωπα. Όταν γιόρταζε τη μνήμη του Αγίου Κοσμά στα Γιάννινα επεδίωκε να διευρύνει τη λαϊκή βάση της επιρροής του και να δεθεί περισσότερο με τους υπόδουλους χριστιανικούς πληθυσμούς της επικράτειάς του.
Είναι φανερό ότι ο Αλής κατέφευγε στην ιστορική μνήμη του πατρο-Κοσμά όχι για να λυτρωθεί από τις εσωτερικές αγωνίες και τύψεις του, αλλά για να δημιουργήσει την ιδεολογική γέφυρα με την υπόδουλη Χριστιανική αγροτιά. Στην ίδια πολιτική του τυράννου εντάσσεται η καθιέρωση της ελληνικής γλώσσας ως επίσημης στο κράτος του, η στενή συνεργασία με έλληνες οπλαρχηγούς (π.χ. Καραϊσκάκης, Μπότσαρης κ.ά.), η αξιοποίηση διαλεχτών λογίων (π.Χ. Αθ. Ψαλίδας), η ανέγερση χριστιανικών ναών και μια σειρά από άλλες πρακτικές φιλοελληνικές.
Ίσως ο Αλή Πασάς κατά τη συνάντηση με τον Άγιο Κοσμά στο σπίτι του στο Τεπελένι, πολύ πριν γίνει Πασάς στα Γιάννινα, να επεξεργάστηκε βαθιά και φιλοσοφημένα τα λόγια του Αγίου κατά τον αποχωρισμό τους: «Να θυμάσαι όμως σε όλη τη διάρκεια της εξουσίας σου να αγαπάς και να υπερασπίζεσαι ιδιαίτερα τους Χριστιανούς, αν θέλεις να μείνει η εξουσία αυτή στους διαδόχους σου».


Γράφει ο Χάρης Λεοντάρης, Φιλόλογος
http://www.agioritikovima.gr/ethnika/27184-giati-o-ali-pa

[kostasellas]

Με θρησκευτική μεγαλοπρέπεια πανηγύρισε σήμερα, Σάββατο 24 Αυγούστου 2013, την μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού, η ομώνυμη Ιερά Μονή που βρίσκεται στη γενέτειρα του Αγίου, στο Μέγα Δένδρο Θέρμου Αιτωλίας.

Το πρωί τελέσθηκε στο καθολικό της Ιεράς Μονής, η ακολουθία του Όρθρου και η αρχιερατική θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Προκοπίου και συλλειτουργούντων του Μητροπολίτου Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου και του Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά. Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Φιλίππων κ. Προκόπιος, ο οποίος αναφέρθηκε στον Άγιο Κοσμά που «στήριξε το γένος των Ελλήνων κάτω από την δική του σκέπη και δρόσισε τις ψυχές των υποδούλων Ελλήνων, θρέφοντας με τους χυμώδεις πνευματικούς καρπούς του, τους ποθούντας την ελευθερία και την αλήθεια... Περιήλθε όλο τον ελληνόφωνο ορθόδοξο χώρο πραγματοποιώντας ως άλλος Απόστολος Παύλος την σωστική πορεία των ψυχών ανθρώπων».
Αναφερόμενος στην αξία των διδαχών και της διδασκαλίας του Αγίου, επεσήμανε «το θαύμα της ορθοδόξου πίστης και του Ελληνορθόδοξου πολιτισμού, πηγές από τις οποίες αντλούσε δύναμη ο Άγιος Κοσμάς για να οδηγήσει τα βήματά του στην ιεραποστολή. Αισθάνθηκε την ανάγκη εκείνους τους θησαυρούς που είχε στο νου και στην ψυχή του να τους κάνει κτήμα όλων όσων είχαν την ανάγκη του Ευαγγελίου… Ως μοναδικός Διδάχος της Ρωμιοσύνης εδίδασκε την Αγάπη και καλλιεργούσε την Ελπίδα της πνευματικής ελευθερίας του ανθρώπου και του Γένους των Ελλήνων».
Πριν την απόλυση της θείας Λειτουργίας ο Μητροπολίτης μας κ. Κοσμάς ευχαρίστησε τους αγίους αρχιερείς, καθώς και τους άρχοντες της περιοχής και τον φιλόχριστο λαό, για την παρουσία τους, με την οποία τιμούν τον άγιο Κοσμά, αλλά και για τις ευχές τους και την αγάπη τους προς τον ίδιο.
Αναφερόμενος στον Άγιο Κοσμά τόνισε μεταξύ άλλων: «Εκείνος φύτεψε στις καρδιές των Ελλήνων τον Χριστό και την Ορθοδοξία, την γνήσια φιλοπατρία, τις αιώνιες αξίες και τα ιδανικά. Εκείνος προσέφερε την παιδεία η οποία αληθινά μορφώνει, μεταμορφώνει και ολοκληρώνει τον άνθρωπο. Εκείνος με την προσφορά του και τη θυσία του ανέστησε και ελευθέρωσε την Ελλάδα.
Οι νεοέλληνες σήμερα όμως αγνοούν και περιφρονούν τον Άγιο Κοσμά και τη φωνή του. Ξεριζώνουν και γκρεμίζουν οι σύγχρονοι Έλληνες, όχι με αξίνες απλώς, αλλά με μηχανήματα τελευταίου τύπου, από τις καρδιές τους τον Χριστό και την αγάπη στην Πατρίδα, τις αξίες και τα ιδανικά, την γνήσια ιστορία, ότι ιερό και όσιο. Δεν θέλουν σχολεία με παράδοσι καθαρή και αγιασμένη. Δεν θέλουν οικογένεια στηριγμένη στο Ευαγγέλιο και την ωραία ελληνική παράδοσι».
Ο Μητροπολίτης Φιλίππων ευχαρίστησε και εξ ονόματος του αγίου Χαλκίδος, τον εορτάζοντα Ποιμενάρχη μας για την πρόσκληση να παραστούν στις λατρευτικές εκδηλώσεις προς τιμήν του αγίου Κοσμά και του ευχήθηκε για την ονομαστική του εορτή.
Μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας οι Αρχιερείς μετέβησαν στο χωριό Μέγα Δένδρο, γενέτειρα του Αγίου Κοσμά, όπου σώζονται τα ερείπια της πατρικής οικίας του και τέλεσαν ειδική δέηση.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις κορυφώθηκαν το απόγευμα του Σαββάτου με την καθιερωμένη λιτάνευση της ιεράς Εικόνος του Αγίου Κοσμά στην πόλη του Θέρμου.
Προηγήθηκε η ακολουθία του μεθέορτου αρχιερατικού Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Θέρμου, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Φιλίππων κ. Προκοπίου και συγχοροστατούντων των Μητροπολιτών Χαλκίδος κ. Χρυσοστόμου και Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά.
Στη συνέχεια ξεκίνησε η λιτανευτική πομπή, η οποία κατέληξε στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Θέρμου. Στην κεντρική πλατεία τελέσθηκε αρτοκλασία και μίλησε στους πιστούς ο Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, ο οποίος τόνισε την αγωνιστικότητα και την ομολογία του αγίου Κοσμά του Αιτωλού «που κήρυττε Χριστό και Ελλάδα, γιατί είχε το κουράγιο να ομιλεί περί πνευματικής ελευθερίας λέγοντας προς τον λαό ‘’Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται’’».
Επίσης επεσήμανε την αξία της μητρικής Ελληνικής γλώσσας, λέγοντας πως «ο Άγιος Κοσμάς έκανε ολόκληρο αγώνα να κρατήσει ο λαός την γλώσσα του και την πίστη του. Γιατί γνώριζε πως η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα επικοινωνιακό μέσον, αλλά είναι φορέας βιωμάτων, ποιότητος ψυχής, παραδόσεως, ιστορίας, πολιτισμού και ευλογημένων εμπειριών. Αγωνίστηκε για την δημιουργία σχολείων που προσφέρουν τα ιερά γράμματα της ελληνικής γλώσσας, γιατί πίστευε πως εκείνα τα γράμματα μπορούν να κρατήσουν αδούλωτο το φρόνημα και τη συνείδηση καθαρή και κρυστάλλινη. Εμείς όμως περιφρονούμε την Ελληνική γλώσσα και την αγωγή του σχολείου θέλοντας να δείχνουμε ‘’πολιτισμένοι’’. Δεν πρέπει όμως ποτέ να λησμονούμε πως η ψυχή του Πολιτισμού είναι ο πολιτισμός της Ψυχής!».
Στην ιερά λιτανεία συμμετείχαν στρατιωτικό άγημα της 132 Σ.Μ., η φιλαρμονική του Δήμου Αγρινίου, τμήματα λαογραφικών και πολιτιστικών συλλόγων, οι αρχές της περιοχής και πλήθος πιστών.

Εκ του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας

[kostasellas]

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός . DVD Ενωμένης Ρωμιοσύνης .

https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=CjXi4u6nAzs#t=175
https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=CjXi4u6nAzs

[kostasellas]

Σάββατο 24 Αυγούστου 2013-Περισσότεροι από κάθε άλλη φορά φέτος οι πιστοί, λόγω και των γεγονότων στην Πρεμετή, που συνέρρευσαν στο Κολικόντασι...στον τάφο του πατροΚοσμά στην Αλβανία!

Στον τάφο του πατροΚοσμά στο Κολικόντασι, κοντά στο Φίερι Αλβανίας, συνέρρευσαν φέτος περισσότεροι από κάθε άλλη χρονιά πιστοί. Η κοσμοσυρροή οφείλεται και στα γεγονότα της Πρεμετής, όπου επιχειρείται προσβολή της ορθοδοξίας με την αρπαγή ναού. Συγκινητικές εκδη­λώσεις ευλάβειας και τιμής στον άγιο Κοσμά εκτυλίχθηκαν τον τάφο του, ό οποίος
βρίσκεται κατά μήκος του κατεστραμμένου ναού των Είσοδίων της Θεοτόκου. Όλοι έπαιρναν για φυλακτό χώμα από τον τάφο του. Γυναίκες έβγαζαν τα κα­λύμματα των κεφαλών τους, τα το­ποθετούσαν στον τάφο του άγιου για ευλογία και στη συνέχεια τα ξα­ναφορούσαν. Οι μάνες σήκωναν τα μικρά παιδιά, για να προσκυνήσουν την εικόνα του αγίου. Άνδρες και γυναίκες άναβαν κεριά στον τάφο του Πατρο-Κοσμά και δεν απομακρύνονταν από εκεί, παρά μόνον όταν αυτά καίγονταν. Αλλόθρη­σκες μουσουλμάνες γυναίκες το­ποθετούσαν τα ρούχα των παιδιών τους κάτω από την αγία Τράπεζα για ευλογία.
Η ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΣΤΟ ΚΟΛΙΚΟΝΤΑΣΙ
Για τη μονή του αγίου Κοσμά στο Κολικόντασι έχουν ενδιαφέρον τα στοιχεία που αναφέρει ο κοσμήτορας της θεολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μιχάλης Τρίτος... "Η Ιερά Μονή του Αγίου Κοσμά βρίσκεται βόρεια της Απολλωνίας, στην ανατολική όχθη του Αψου ποταμού, κοντά στο χωριό Κολικόντασι της Μεγάλης Μουζακιάς. Απέχει ένα τέταρτο από την πόλη Φίερι. Χτίστηκε μεταξύ Αυγούστου 1813 και Ιουνίου 1814 από τον Αλή Πασά τον Τεπελενλή, όταν αυτός περιέλαβε στο πασαλίκι του το Μπεράτι και την περιοχή του. Ό Αλής, μπαίνοντας στο Μπεράτι, θυμήθηκε τον Πατρο—Κοσμά και κάλεσε τον Μητροπολίτη Βελεγράδων Ίωάσαφ, Β', τον οποίον πρόσταξε να κόμη την ανακομιδήν του αγίου και να κτισθή και μοναστήριον έπ' ονόματι του αγίου τιμώμενον, επειδή τον γνώρισε ως αληθή άνθρωπο του Θεού».Στο εξωτερικό της κόγχης του Ιερού γίνεται αναφορά στον Αλή Πασά.
''ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ/ Ο ΘΕΙΟΣ ΚΑΙ ΙΕΡΟΣ ΟΥ/ΤΌΣ ΝΑΟΣ ΔΙΑ ΠΡΟΣΤΑ/ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΥΨΗΛΟΤΑΤΟΥ ΒΕΖΥΡ / ΑΛΗ ΠΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΕΠΕΛΕ/ΝΗ''.
Το καθολικό της Μονής είναι ρυθμού βυζαντινού σταυροειδούς. Ό τρούλος είναι οκταγωνικός με κωνική κεραμόσκεπη στέγη και τέσσερα μονόλοβα παράθυρα. στη δυτική πλευρά υπάρχει δίλοβο κωδωνοστάσιο με ρωμαϊκό γλυπτό στο κέντρο. Το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο, έργο του ΙΘ' αι.
Τα λείψανα του αγίου φυλάσ­σονται στην Αρχιεπισκοπή στα Τί­ρανα για λόγους ασφαλείας. Είναι τοποθετημένα σε μια απλή ξύλινη λάρνακα. Από το σκελετό των λει­ψάνων λείπουν: Ή κάρα, πού κλά­πηκε το 1917 από αυστροουγγαρούς και πιθανόν βρίσκεται σήμε­ρα σε μουσείο της Βιέννης. Ή κάτω γνάθος, πού βρίσκεται στην Ιερά Μονή αγίου Νικολάου Άνδρου.- Η. κερκίς της δεξιάς χειρός, πού βρί­σκεται στον Ιερό Ναό αγίου Κοσμά Κονίτσης. Επίσης μικρά τεμάχια από τα δάκτυλα χειρών και ποδιών του αγίου βρίσκονται σε διάφορα μέρη, όπως στα Γιάννινα, την Ιερά Μονή Δουσίκου και άλλου. Τεμάχιο λειψάνου του αγίου Κοσμά δώρισε πρόσφατα ό Αρχιεπίσκοπος Αλβα­νίας Αναστάσιος στην Εκκλησία της Ελλάδος, κατά. την επίσημη επίσκεψη του σ' αυτήν. Το Ιερό λεί­ψανο έχει αποθησαυριστή στο Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών. Επί­σης τμήμα λειψάνου, δόθηκε στη Ιερά Μονή αγίου Κοσμά Αιτωλοα­καρνανίας.
Για το πώς σώθηκε ή Μονή του αγίου Κοσμά από την καταστρε­πτική μανία του αθεϊστικού καθε­στώτος του Εμβέρ Χότζα, ό Χρή­στος Μητρός από την πόλη Φίερι της Αλβανίας απεκάλυψε τα εξής: "Όταν το 1968 με νόμο του αλβανι­κού κράτους απαγορεύθηκε κάθε θρησκευτική εκδήλωση, ήρθε δια­ταγή από τα Τίρανα να γκρεμισθούν οι Εκκλησίες και να εξαφα­νισθούν οι σταυροί από τους χρι­στιανικούς τάφους. Ό αστυνομι­κός διοικητής του Φίερι πήρε μαζί του το αρμόδιο συνεργείο και πή­γαν στο Μοναστήρι, προκειμένου να το εξαφανίσουν. Γνωρίζοντας την ευλάβεια των Ελλήνων στον άγιο Κοσμά έδωσε εντολή να ξεκι­νήσει το έργο της κατεδαφίσεως από τον τάφο του αγίου. Όταν οι εργάτες έδωσαν το πρώτο χτύπη­μα στο Ιερό μνημείο, τότε μια δυ­νατή βοή έσπασε την ησυχία του χώρου και μια δυνατή φωτιά ξεπή­δησε μέσα από τον τάφο του αγίου. Έντρομοι οι παριστάμενοι ετράπησαν σε φυγή και δεν επανήλθαν παρά τις απειλές των Τιράνων και παρά την καθησυχαστική δήλωση του καθεστώτος ότι δήθεν, εξερ­ράγη ξεχασμένη από τον Β' Παγκό­σμιο πόλεμο βόμβα. Έτσι δεν βε­βηλώθηκε ό τάφος του αγίου Κο­σμά και τα χαριτόβρυτα λείψανα του παρέμειναν εκει βάλσαμο στις πληγές των χριστιανών και ελπίδα πώς «θάρθη το ποθούμενον» (Άρχιμ. Τιμοθέου Ηλιακή, Παρακλη­τικός Κανών... Κοσμά του Αιτωλού, Νέα Φιλαδέλφεια 1997, σ. 61).
Κάθε προσκύνημα στην Ί. Μονή του αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Κολικόντασι της Αλβανίας, πού έκτισε ένας αλλόθρησκος, άλλο ιδιαίτερα ευλαβούμενος τον άγιο, ό Βεζύρ Άλή Πασάς, είναι ένα πνευματικό αναβάπτισμα στα ζεί­δωρα νάματα της μαχόμενης Ορθοδοξίας και της ματωμένης ρω­μιοσύνης".
,τι αισθάνεται ό ορθόδοξος Ρωμιός όταν ατενίζει το κατ' εξοχήν μνημείο του Γένους, την Άγια Σοφιά, το ίδιο νιώθει επισκεπτόμε­νος το προσφάτως ανακαινισθέν καθολικό της Ιεράς Μονής του Με­γάλου Διδάχου και Φωτιστού του δούλου Γένους Πατρο—Κοσμά του Αιτωλού στο Κολικόντασι της Με­γάλης Μουζακιάς στην Αλβανία. Ό αγιασμένος και Πανορθόδοξο καταξιωμένος αυτός χώρος φυ­λάσσει τον τάφο και μέχρι πρότι­νος τα λείψανα του αγίου Κοσμά, ό όποιος υπήρξε το μεγαλύτερο κεφάλαιο της φυλής μας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ή επιφανέστε­ρη λαοπαιδευτική και νεοπατερική μορφή της νεοελληνικής εθνότη­τας, ό επιβλητικότερος λαϊκός αναγεννητής των τελευταίων χρό­νων της σκλαβιάς και ένας από τους λίγους, πού έκαναν θετική προεργασία και εξασφάλισαν στον αγώνα του 21 εγγυήσεις επιτυχίας.
Είχαμε και φέτος την εξαιρετική ευλογία να παρακολουθήσουμε την θεία Λειτουργία, πού τέλεσε ό Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Βερατίου, Αυλώνας και Κανίνης κ. κ. Ιγνάτιος, συμπαραστατούμενος α­πό πλειάδα Ελλήνων και Αλβανών Ιερέων. Πλήθος πιστών από την Αλ­βανία και την Ελλάδα είχε κατα­κλύσει το χώρο της Ιστορικής αυ­τής Μονής, για να παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία και τη λιτάνευση της σεπτής εικόνος και των λειψά­νων του αγίου. Συγκινητικές εκδη­λώσεις ευλάβειας και τιμής στον άγιο Κοσμά εκτυλίχθηκαν τον τάφο του, ό όποιος βρίσκεται κατά μήκος του κατεστραμμένου ναού των Είσοδίων της Θεοτόκου. Όλοι έπαιρναν για φυλακτό χώμα από τον τάφο του. Γυναίκες έβγαζαν τα κα­λύμματα των κεφαλών τους, τα το­ποθετούσαν στον τάφο του Άγιου για ευλογία και στη συνέχεια τα ξα­ναφορούσαν. Οι μάνες σήκωναν τα μικρά παιδιά, για να προσκυνήσουν την εικόνα του αγίου. Άνδρες και γυναίκες άναβαν καθ' όλη την διάρ­κεια της ημέρας κεριά στον τάφο του Πατρο-Κοσμά και δεν απομακρύνονταν από εκεί, παρά μόνον όταν αυτά καίγονταν. Αλλόθρη­σκες μουσουλμάνες γυναίκες το­ποθετούσαν τα ρούχα των παιδιών τους κάτω από την αγία Τράπεζα για ευλογία. Μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας όλη αυτή ή λαοθάλασσα ξεχύθηκε στους γύρω από τη Μονή χώρους να γευματίσει και να γλεντήσει κατά τον παραδοσιακό ηπειρωτικό τρόπο,
Ή Ιερά Μονή του Αγίου Κοσμά βρίσκεται βόρεια της Απολλωνίας, στην ανατολική όχθη του Αψου ποταμού, κοντά στο χωριό Κολικόντασι της Μεγάλης Μουζακιάς. Απέχει ένα τέταρτο από την πόλη Φίερι. Χτίστηκε μεταξύ Αυγούστου 1813 και Ιουνίου 1814 από τον Αλή Πασά τον Τεπελενλή, όταν αυτός περιέλαβε στο πασαλίκι του το Μπεράτι και την περιοχή του. Ό Αλής, μπαίνοντας στο Μπεράτι, θυμήθηκε τον Πατρο—Κοσμά και κάλεσε τον Μητροπολίτη Βελεγράδων Ίωάσαφ, Β', τον οποίον πρόσταξε να κόμη την ανακομιδήν του αγίου και να κτισθή και μοναστήριον έπ' ονόματι του αγίου τιμώμενον, επειδή τον γνώρισε ως αληθή άνθρωπο του Θεού».Στο εξωτερικό της κόγχης του Ιερού γίνεται αναφορά στον Αλή Πασά.

[kostasellas]