Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Τι ευλάβεια είχαν παλιά


- Γιατί, Γέροντα, στην εποχή μας είναι τόσο δυσεύρετη η ευλάβεια;

- Γιατί οι άνθρωποι έπαψαν να ζουν πνευματικά. Τα ερμηνεύουν όλα με την κοσμική λογική και διώχνουν την θεία Χάρη.

Παλιά, τι ευλάβεια είχαν οι άνθρωποι!

Εκεί στην Αιτωλοακαρνανία κάτι γιαγιές που είχαν πολλή απλότητα και ευλάβεια, έπεφταν και προσκυνούσαν τα μουλάρια της Ιεράς Μονής Προυσσού, όταν κατέβαιναν απο τον Προυσσό για διακονία.

«Αυτά είναι τα μουλαράκια της Παναγίας!», έλεγαν, και δώσ' του μετάνοιες.

Αν για τα μουλάρια του Μοναστηριού της Παναγίας έδειχναν τόση ευλάβεια, φαντάσου στην Παναγία πόση ευλάβεια είχαν!


- Γέροντα, την ευλάβεια που είχαν οι Φαρασιώτες τους την είχε καλλιεργήσει ο Αγιος Αρσένιος;

- Την είχαν την ευλάβεια, την καλλιέργησε και ο Άγιος. Είναι η παράδοση.

Ο γέρο-Πρόδρομος ο Κορτσινόγλου, ο ψάλτης του Αγίου Αρσενίου, είχε πολλή ευλάβεια. Έκανε και εκεί στην Κόνιτσα ψάλτης.

Γέρος, ογδόντα χρονών και παραπάνω, κατέβαινε κάθε μέρα, πρωί-πρωί, στην κάτω Κόνιτσα, κοντά μισή ώρα με τα πόδια, για να πάη να ψάλη στην Εκκλησία.

«Εγώ είμαι σκυλί του Χριστού», έλεγε. Και τον χειμώνα με το κρύο, με τις παγωνιές, οι δρόμοι ήταν πολύ επικίνδυνοι.

Έτρεχαν τα νερά από τις βρύσες στον κατήφορο και πάγωναν και έπρεπε να βρης που να πατήσης, για να μη γλιστρήσης. Και εκείνος όλα τα αψηφούσε. Τέτοια ευλάβεια!

Μου έλεγαν οι γονείς μου ότι οι Φαρασιώτες στην πατρίδα είχαν μαζέψει χρήματα, για να φτιάξουν Ναό εκεί στα Φάρασα. Ύστερα όμως ο Άγιος Αρσένιος ήθελε να τα δώση στους φτωχούς, αφού είχαν Ναό.

Πήγε ο ίδιος ο Άγιος να τα μοιράση στις φτωχές οικογένειες και οι καημένοι δεν τα έπαιρναν. Από την Εκκλησία να πάρουν χρήματα! Αφού δεν τα έπαιρναν, αναγκάσθηκε να τα στείλη με τον πρόεδρο(1) του χωριού στον δεσπότη, στην Καισαρεία. «Να πάρης συνοδό για τον δρόμο», του είπε ο "Αγιος.

«Η ευχή σου μου φθάνει», του είπε ο πρόεδρος και έφυγε μόνος του. Οταν τα πήγε στον δεσπότη, εκείνος τον ρώτησε: «Καλά,ο Χατζεφεντής τί σάς είπε να κάνετε τα χρήματα;».

«Να τα δώσουμε στις φτωχές οικογένειες», του απάντησε ο πρόεδρος.

«Και γιατί δεν τον ακούσατε;».

«Δεν τα παίρνουν οι άνθρωποι, του είπε, γιατί είναι χρήματα της Εκκλησίας». Τελικά ό δεσπότης του τα έδωσε πίσω.

Οι Φαρασιώτες, όταν θα έφευγαν από τα Φάρασα με την Ανταλλαγή, είπαν στον Άγιο Αρσένιο αυτά τα χρήματα να τα πάρουν μαζί τους, για να φτιάξουν Εκκλησία εδώ στην Ελλάδα.

Τότε ό Αγιος Αρσένιος τους είπε με κλάματα:

«Στην Ελλάδα θα βρήτε πολλές Εκκλησίες, αλλά την πίστη που υπάρχει εδώ δεν θα την βρήτε».



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Πρόεδρος του χωριού των Φαράσων ήταν ο πατέρας του Γέροντα.

[XAPA]

Ευλάβεια στις εικόνες



Πόση ευλάβεια πρέπει να έχουμε στις εικόνες!

Ενας μοναχός ετοίμασε μια εικόνα του Αγίου Νικολάου, για να την δώση ευλογία σε κάποιον. Την τύλιξε με καλό χαρτί και την έβαλε σε ένα ντουλάπι, μέχρι να την δώση.

Αλλά, χωρίς να το προσέξη, την έβαλε ανάποδα.

Σε λίγο άρχισε να ακούγεται μέσα στο δωμάτιο ένας κρότος. Κοίταζε ο μοναχός από δω-από 'κει, για να δη από που ερχόταν αυτός ο κρότος.

Που να πάη ο νους του ότι ερχόταν από το ντουλάπι!

Ο κρότος συνέχιζε για αρκετή ώρα, «τακ-τακ-τακ»• δεν τον άφηνε να ησυχάση. Τελικά, όταν πήγε κοντά στο ντουλάπι, κατάλαβε ότι ο κρότος έβγαινε από εκεί.

Το ανοίγει και βλέπει ότι ο κρότος έβγαινε από την εικόνα. «Τί να εχη η εικόνα; λέει• για να δω». Μόλις την ξετύλιξε, είδε πως ήταν ανάποδα.

Την έστησε όρθια και αμέσως σταμάτησε ο κρότος.

Ό ευλαβής ιδιαίτερα ευλαβείται τις εικόνες. Και όταν λέμε «ευλαβείται τις εικόνες», εννοούμε οτι ευλαβείται το εικονιζόμενο πρόσωπο.

Οταν έχη κανείς μια φωτογραφία του πατέρα του, της μάνας του, του παππού του, της γιαγιάς του, του αδελφού του, δεν μπορεί να την σχίση ή να την πατήση, πόσο μάλλον μια εικόνα!

Οι Ιεχωβάδες δεν έχουν εικόνες. Την τιμή που αποδίδουμε στις εικόνες την θεωρούν ειδωλολατρία.

Είπα σε έναν Ιεχωβά μιά φορά: «Εσείς δεν έχετε φωτογραφίες στα σπίτια σας;».

«Εχουμε», μου λέει.

«Ε, καλά, η μάνα, όταν το παιδί της λείπη μακριά, δεν φιλάει την φωτογραφία του παιδιού της;».

«Την φιλάει», μου λέει.

«Το χαρτί φιλάει ή το παιδί της;».

«Το παιδί της», μου λέει.

«Έ, όπως εκείνη, όταν φιλάη την φωτογραφία του παιδιού της, του λέω, φιλάει το παιδί της και οχι το χαρτί, έτσι και εμείς τον Χριστό φιλούμε• δεν φιλούμε το χαρτί ή το σανίδι».


- Γέροντα, και αν ενα σανίδι κάποτε είχε επάνω την εικόνα του Χριστού, της Παναγίας ή κάποιου Αγίου και έσβησαν τα χρώματα από τον καιρό, και πάλι δεν πρέπει να το άσπαζώμαστε;

- Ναι, βέβαια! Όταν ασπάζεται ο άνθρωπος με ευλάβεια και θερμή αγάπη τις άγιες εικόνες, παίρνει τα χρώματα από αυτές και ζωγραφίζονται οι Άγιοι μέσα του.

Οι Άγιοι χαίρονται, όταν ξεσηκώνονται από τα χαρτιά ή από τα σανίδια και τυπώνωνται στις καρδιές των ανθρώπων.

Όταν ασπάζεται ο Χριστιανός με ευλάβεια τις άγιες εικόνες και ζητάη βοήθεια από τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους, με τον ασπασμό που κάνει με την καρδιά του, ρουφάει μέσα στην καρδιά του όχι μόνον την Χάρη του Χρίστου, της Παναγίας ή των Αγίων, αλλά και τον Χριστό ολόκληρο ή την Παναγία ή τον Άγιο, καί τοποθετούνται πια στο Τέμπλο του Ναού του. «Ναός του Αγίου Πνεύματος είναι ο άνθρωπος»(1).

Βλέπεις, και κάθε Ακολουθία με τον ασπασμό των εικόνων αρχίζει και με τον ασπασμό τελειώνει.

Εάν το καταλάβαιναν αυτό οι άνθρωποι, πόση χαρά θα αισθάνονταν, πόση δύναμη θα έπαιρναν!


- Γέροντα, στην Παράκληση της Παναγίας, σε κάποιο Μεγαλυνάριο γιατί λέει «Άλαλα τα χείλη των ασεβών, των μη προσκυνούντων την εικόνα σου την σεπτήν»;

- Οταν κανείς δεν εχη ευλάβεια και ασπάζεται τις εικόνες, δεν είναι άλαλα τα χείλη του;

Και ο ευλαβής, όταν ασπάζεται τις εικόνες, εύλαλα δεν είναι τα χείλη του;

Είναι μερικοί που, όταν προσκυνούν την εικόνα, ούτε καν ακουμπούν στην εικόνα.

Αλλοι ακουμπούν μόνον τα χείλη τους στην εικόνα, όταν την άσπάζωνται. Να, έτσι (2). Ακούσατε τίποτε;


- Όχι.

- Έμ, τότε «άλαλα» είναι τά χείλη.

Ενώ ο ευλαβής ασπάζεται την εικόνα και ο ασπασμός ακούγεται. Τότε τα χείλη είναι «εύλαλα».

Δεν είναι ότι καταριούνται, όταν λένε «άλαλα»,αλλά εκείνα τα χείλη είναιάλαλα και τα άλλα είναι εύλαλα.

Όταν βλέπουμε τις άγιες εικόνες, πρέπει να ξεχειλίζη η καρδιά μας από αγάπη προς τον Θεό και τους Αγίους και να πέφτουμε να τις προσκυνούμε και να τις άσπαζώμαστε με πολλή ευλάβεια.

Να βλέπατε ένα ευλαβικό γεροντάκι στην Μονή Φιλόθεου, ο γέρο Σάββας, με πόση ευλάβεια, με πόση καρδιά ασπαζόταν την εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσης!

Σ' αυτήν την εικόνα της Παναγίας, επειδή οι Πατέρες την ασπάζονταν στο ίδιο σημείο, έχει σχηματισθή ένα γρομπαλάκι!

Η εικόνα που αγιογραφείται με ευλάβεια ρουφάει από τον ευλαβή αγιογράφο την Χάρη του Θεού και μεταδίδει στους ανθρώπους παρηγοριά αιώνια.

Ό αγιογράφος ζωγραφίζεται, μεταφράζεται στην εικόνα πού φτιάχνει• γι' αυτό παίζει μεγάλο ρόλο η ψυχική του κατάσταση.

Μου έλεγε ο Παπα-Τύχων(3): «Εγώ, παιντί μου, όταν ζωγραφίζω επιτάφια, ψάλλω "Ό ευσχήμων Ιωσήφ, από του ξύλου
καφελών..."». Εψαλλε καί έκλαιγε συνέχεια και τα δάκρυα του έπεφταν πάνω στην εικόνα.

Μιά τέτοια εικόνα κάνει ένα αιώνιο κήρυγμα στον κόσμο. Οι εικόνες αιώνες κηρύττουν-κηρύττουν.

Ρίχνει λ.χ. ένας πονεμένος ένα βλέμμα στην εικόνα τού Χριστού ή της Παναγίας καί παίρνει παρηγοριά.

Όλη ή βάση είναι η ευλάβεια.

Βλέπεις, άλλος ακουμπά στον τοίχο που ακούμπησε η εικόνα και παίρνει Χάρη, και άλλος μπορεί να έχη την καλύτερη εικόνα, αλλά, επειδή δεν έχει ευλάβεια, δεν ωφελείται.

Ή ένας μπορεί να βοηθηθή από έναν απλό σταυρό, και άλλος να μη βοηθηθή από τον Τίμιο Σταυρό, όταν δεν έχη ευλάβεια.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Βλ. Α ' Κορ. 3,16 καί 6, 19.
(2) Ο Γέροντας ασπάσθηκε μια εικόνα, χωρίς να ακουσθή ο ασπασμός.
(3) Βλ. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Άγιορείται Πατέρες και Αγιορείτικα, Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1993, σ. 15-40.

[XAPA]

Προσφέρουμε στον Θεό το πιο καθαρό



Μια φορά σκανδαλίσθηκα εδώ στον Ναό σας. Είδα να καίτε στην Άγια Τράπεζα μιά τόσο κοντή λαμπάδα!

Εγώ δεν αφήνω ούτε στο μανουάλι που έχω μπροστά στο τέμπλο τόσο μικρή λαμπάδα• το θεωρώ περιφρόνηση.


- Λένε όμως, Γέροντα, ότι το κερί πρέπει να καίγεται μέχρι κάτω.

- Ναι, να καίγεται μέχρι κάτω, αλλά πού; Αυτό έχει σημασία.

Άλλο είναι να καίγεται μέχρι κάτω στα μανουάλια όπου ανάβει κεριά ο κόσμος και άλλο στην Αγία Τράπεζα ή στην Αγία Πρόθεση.

Δεν κάνει μέσα στό Ιερό να καίη μισή λαμπάδα• είναι περιφρόνηση.

Ακόμη και στον πολυέλαιο, έστω και αν φθάνουν οι λαμπάδες για όλη την Ακολουθία, πάλι να τις αλλάζετε, όταν είναι πολύ μικρές.

Και στην Θεία Λειτουργία, στην Μικρή και στην Μεγάλη Είσοδο, πάντα να χρησιμοποιήτε μεγάλη λαμπάδα, γιατί συμβολίζει τον Τίμιο Πρόδρομο.

Αλλού σβήνουν τα κανδήλια, για να κάνουν οικονομία!

Δεν καταλαβαίνουν ότι ο Θεός θα τους στείλη μεγάλες ευλογίες, όταν Τον ευλαβούνται.

Και για τα μνημόσυνα είναι περιφρόνηση να χρησιμοποιούνται λεπτά κεριά σαν κεροστούπι. Είναι ντροπή να τα δώσης και στους άλλους.


- Γέροντα, οι αδελφές να καίνε στα κελλιά όσα κεριά θέλουν;

- Ας κάψουν, να καή και ο διάβολος. Εδώ καίγεται ο κόσμος όλος.

Μόνο να εχη νόημα το κεράκι που θα ανάψουν να συνοδεύεται με προσευχή.

Οταν αφεθή κανείς στον Θεό, είναι μεγάλο πράγμα.

Εμείς τρώμε γλυκούς καρπούς και προσφέρουμε την ρητίνη των δένδρων στον Θεό με το θυμιατήρι.

Τρώμε το μέλι και προσφέρουμε στον Θεό το κερί, και αυτό συχνά το ανακατεύουμε με παραφίνη.

Ένα κερί προσφέρουμε στον Θεό από ευγνωμοσύνη για τις πλουσιοπάροχες ευλογίες Του, και αυτό να το μουρνταρεύουμε;

Πού να μας ζητούσε ο Θεός να Του προσφέρουμε το μέλι!

Φαντάζομαι τότε τί θα κάναμε! Η ζουμιά θα δίναμε ή λίγο ζαχαρώνερο.

Ό Θεός να μη μας πάρη στα σοβαρά!

Σε όλα μπορεί να κάνη κανείς οικονομία έκτος από την λατρεία στον Θεό.

Στον Θεό θα προσφέρη το πιο καθαρό, το πιο καλό.


- Γέροντα, ο κόσμος δεν καταλαβαίνει εύκολα ότι είναι ανευλάβεια να καίμε κεριά από παραφίνη.

- Να πήτε στον κόσμο: «Για την υγεία σας δεν κάνει να καίτε κεριά από παραφίνη στους Ναούς».

Ετσι θα το σκεφθούν λιγάκι αυτό. Αν είναι και μικρός ο Ναός, τότε είναι που πάει να σκάση κανείς.

Καλύτερα να ανάψουν ένα μικρό κεράκι και να είναι γνήσιο παρά ολόκληρη λαμπάδα με παραφίνη.

Πολλοί στις Εκκλησίες γι' αυτό ζαλίζονται και λιποθυμούν. Να είναι μικρός ο Ναός και να καίγεται όλη αυτή η παραφίνη!...

Και να ήταν μόνον αυτό; Λάδια που δεν τρώγονται θέλουν να τά βάλουν στα κανδήλια! Πού φθάνουν οι άνθρωποι!

Στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται ότι το λάδι που θα χρησιμοποιούσαν στον Ναό έπρεπε να το φτιάχνουν από ελιές που μάζευαν πάνω από τα δένδρα και όχι από αυτές που έπεφταν κάτω.

Μήπως ο Θεός έχει ανάγκη από αυτό το λάδι ή από το θυμίαμα;

Όχι, αλλά συγκινείται ο Θεός, γιατί είναι μιά προσφορά, με την οποία εκφράζεται η ευγνωμοσύνη και η αγάπη του άνθρωπου προς Αυτόν.

Στο Σινά μου είχε κάνει εντύπωση: Οι Βεδουίνοι δεν έχουν, οι καημένοι, τίποτε να προσφέρουν.

Και βλέπεις, μαζεύουν κανένα πετραδάκι που λίγο διαφέρει από τα άλλα, τόσο μικρούτσικο, ή, αν βρουν σε καμμιά ρωγμή δύο-τρία φυλλαράκια, τα παίρνουν, ανεβαίνουν επάνω στην πέτρα που χτύπησε ο Μωυσής με το ραβδί του και βγήκε το νερό και τα αφήνουν εκεί.

Η οι μητέρες που θηλάζουν πάνε και στάζουν λίγο γάλα εκεί, με τον λογισμό: «Να μου δίνη γάλα ο Θεός, για να θηλάζω τα παιδιά μου»!

Βλέπεις τι ευγνωμοσύνη έχουν! Δεν είναι μικρό πράγμα.

Και έμεις τι κάνουμε! Θα μας κρίνουν αυτοί οι άνθρωποι. Αφήνουν εκεί πάνω ξυλαράκια, φυλλαράκια, πετραδάκια...

Εχει ο Θεός ανάγκη από αυτά; όχι, αλλά βοηθάει ο Θεός, γιατί βλέπει την αγαθή καρδιά, την αγαθή διάθεση. Ετσι εκφράζεται η αγαθή προαίρεση.


- Γέροντα, όταν ανάβουμε ένα κεράκι, λέμε ότι είναι γι' αυτόν τον σκοπό;

- Το ανάβεις• που το στέλνεις; Δεν το στέλνεις κάπου; Με το κεράκι ζητούμε κάτι από τον Θεό.

Οταν το ανάβης και λες «γι' αυτούς που πάσχουν σωματικά και ψυχικά και γι' αυτούς που έχουν την πιο μεγάλη ανάγκη», μέσα σ' αυτούς είναι και οι ζώντες και οι κεκοιμημένοι.

Ξέρεις πόση ανάπαυση νιώθουν οι κεκοιμημένοι, όταν ανάβουμε ένα κεράκι γι' αυτούς;

Ετσι έχει κανείς πνευματική επικοινωνία και με τους ζώντας και με τους κεκοιμημένους.

Το κεράκι με λίγα λόγια είναι μιά κεραία που μας φέρνει σε επαφή με τον Θεό, με τους αρρώστους, με τους κεκοιμημένους κ.λπ.


- Το θυμίαμα, Γέροντα, γιατί το καίμε;

- Το ανάβουμε για δοξολογία στον Θεό. Τον δοξολογούμε και Τον ευγνωμονούμε για τις μεγάλες ευεργεσίες Του σε όλον τον κόσμο.

Το θυμίαμα είναι και αυτό μιά προσφορά.

Και αφού το προσφέρουμε στον Θεό και στους Αγίους θυμιάζοντας τις εικόνες, θυμιάζουμε μετά και τις ζωντανές εικόνες του Θεού, τους ανθρώπους.

Να βάζετε καρδιά είτε πρόκειται για αίτημα είτε για ευχαριστία.

Με το κεράκι λέω: «Θεέ μου, Σου ζητάω με όλη μου την καρδιά να μου κάνης μια χάρη».

Και με το θυμίαμα λέω: «Σε ευχαριστώ, Θεέ μου, με όλη μου την καρδιά για όλες τις δωρεές Σου.

Σ' ευχαριστώ που συγχωρείς τις δικές μου τις πολλές αμαρτίες και την αχαριστία όλου του κόσμου και την δική μου την αχαριστία την πολλή».

Οσο μπορείτε, να καλλιεργήτε την ευλάβεια, την συστολή. Αυτό θα βοηθήση να δεχθήτε την Χάρη του Θεού.

Γιατί, άμα έχη κανείς ευλάβεια και συστολή πνευματική, και είναι και ταπεινός, δέχεται την θεία Χάρη.

Αν δεν εχη ευλάβεια και ταπείνωση, η Χάρις του Θεού δεν τον πλησιάζει. Τι λέει η Γραφή;

«Έπί τίνα επιβλέψω, άλλ' ή έπί τον ταπεινόν καί ήσυχιον καί τρέμοντα τους λόγους μου;»(1)



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Ησ 66,2.

[XAPA]

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Το δόσιμο έχει θείο οξυγόνο

Οι άνθρωποι ξεχνούν αυτούς που υποφέρουν.



- Γέροντα, έχετε πει ότι όσο αποφεύγεις την ανθρώπινη παρηγοριά, τόσο λαμβάνεις την θεία. Γι' αυτό καταλαβαίνεις περισσότερο την προσευχή, αν είσαι νηστικός;

- Ναι, άλλα και ένας νηστικός καταλαβαίνει και τον νηστικό. Ένας χορτάτος δεν τον καταλαβαίνει.

Ακουσα ότι κάπου πετούν τα φαγητά και λίγο πιο κάτω υπάρχουν Ρωσοπρόσφυγες που δεν έχουν να φάνε.

Ζουν οι καημένοι μέσα στα θερμοκήπια, σε κάτι παράγκες από λαμαρίνες.

Ας πούμε ότι δεν ξέρουν πως εκεί κοντά υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ανάγκη.

Καλά, δεν ρωτούν να μάθουν; Να τα πετούν! Εμείς και αυτό το άχρηστο που έχουμε, δεν το δίνουμε.

Είναι αμαρτία άλλος να δυσκολεύεται να αγοράση κάτι που του χρειάζεται και άλλος να έχη πράγματα που δεν τα χρησιμοποιεί και να μην τα δίνη σ' αυτόν που τα έχει ανάγκη!

Αυτό για μένα είναι η μεγαλύτερη κόλαση. Στην Κρίση θα μας πη ο Χριστός: «Έπείνασα καί ουκ έδώκατέ μοι φαγεϊν» (1)

Μερικοί που τα έχουν όλα λένε: «Δεν υπάρχει φτώχεια σήμερα». Δεν σκέφτονται τον άλλο.

Δεν μπαίνουν στην θέση του άλλου, για να μην ενοχληθούν και χάσουν την ησυχία τους. Έτσι όμως πώς να βρουν τον φτωχό;

Αν σκέφτεται κανείς τον άλλο, βρίσκει τον φτωχό και βρίσκει και από τι έχει ανάγκη.

Υπάρχουν τόσα ορφανά που δεν έχουν έναν άνθρωπο να χαϊδέψη λίγο το κεφαλάκι τους.

Οι άνθρωποι ξεχνούν όσους υποφέρουν.

Ό νους τους είναι σε όσους καλοπερνούν και συγκρίνουν μ' αυτούς τον εαυτό τους και όχι με εκείνους που υποφέρουν

. Αν σκέφτονταν λιγάκι λ.χ. μερικούς Βορειοηπειρώτες, οι όποιοι, επειδή έκαναν τον σταυρό τους, είναι οι καημένοι είκοσι χρόνια στην φυλακή, σε έναν χώρο ένα επί ένα, θα έβλεπαν αλλιώς τα πράγματα. Φοβερό!

Ούτε καν μπορούμε να το σκεφθούμε. Ξέρετε τι θα πη ένα επί ένα; Ούτε καθιστός ούτε ξαπλωτός ούτε όρθιος. Και παράθυρο;... αν έχη καμμιά τρύπα. (2).


- Δηλαδή, Γέροντα, σε τάφους!

- Στον τάφο τουλάχιστον είσαι τεντωμένος. Και τι μαρτύρια!

Πολλή δυστυχία πάντως υπάρχει σήμερα, γιατί φτιάχνουν πυρομαχικά και εγκατέλειψαν τον κόσμο.

Στην Αφρική είχα δει να τρώνε κοπριές από γκαμήλες. Οι άνθρωποι εκεί έχουν κάτι σώματα, που δεν μοιάζουν με σώματα. Σαν βατράχια είναι. Και ο θώρακας είναι σαν ένα καλαθάκι με βέργες.

Γιατί πονάω;

Εμείς τα έχουμε όλα, γι' αυτό δεν πονούμε τους άλλους και θέλουμε να πάμε και στον Παράδεισο...

Όταν είχα πάει στην Ιερά Μονή Στομίου τό 1958, ήταν στην Κόνιτσα ένας Προτεστάντης που τον ενίσχυσαν οικονομικά από τήν Αμερική και είχε προσηλυτίσει ογδόντα οικογένειες. Είχε χτίσει μάλιστα και ένα οίκημα, για να συγκεντρώνωνται.

Οι καημένοι οι άνθρωποι είχαν μεγάλη ανάγκη και από την μεγάλη φτώχεια αναγκάζονταν να γίνουν Προτεστάντες, γιατί εκείνοι τους βοηθούσαν οικονομικά.

Μια μέρα μου είπε κάποιος: «Εγώ όχι μόνον Προτεστάντης αλλά και Εβραίος γίνομαι, γιατί έχω ανάγκη».

Όταν το άκουσα αυτό, είπα «κάτι πρέπει να γίνη».

Μάζεψα μερικούς πού είχαν κάποια οικονομική άνεση και μπορούσαν να βοηθήσουν και τους μίλησα. Τότε οι καημένοι ήταν τελείως κοσμικοί, αλλά είχαν καλή διάθεση.

Μιά ψυχή συγκεκριμένα, παρόλο που και αυτή ήταν τότε τελείως κοσμική, είχε μεγάλη καρδιά. Όταν την είδα για πρώτη
φορά, είπα: «Απ' έξω φαίνεται σάπιο ξύλο, αλλά μέσα είναι δαδί».

Αποφασίσαμε λοιπόν να συγκεντρώνουμε μερικά χρήματα και να τα δίνουμε σε φτωχές οικογένειες. Οσα συγκεντρώναμε, τους έλεγα να πηγαίνουν να τα δίνουν οι ίδιοι στους φτωχούς, για να συγκινηθούν και να βοηθηθούν πνευματικά.

Έτσι και πέτρινη να είναι η καρδιά τους, μαλακώνει, γίνεται ανθρώπινη, και θα τους ανοιχθή και η πύλη του Παραδείσου.

Σε λίγο όλοι αυτοί άλλαξαν, γιατί έβλεπαν την δυστυχία που υπήρχε και δεν τους έκανε καρδιά να πάνε στα κέντρα να διασκεδάσουν.

«Μας έχεις αφοπλίσει, μου έλεγαν. Πώς να πάμε τώρα να διασκεδάσουμε;». Ήρθαν και κοντά στην Εκκλησία. Ένας μάλιστα έμαθα
αργότερα ότι είχε γίνει και ψάλτης.

Αλλά και οι ογδόντα οικογένειες, με την Χάρη του Θεού, η μιά μετά την άλλη επέστρεψαν στην Ορθοδοξία.

Όταν αργότερα ήρθαν Αμερικανοί Προτεστάντες να δουν το έργο του Προτεστάντη που τις είχε προσηλυτίσει, τον πέρασαν από δίκη, γιατί δεν είχε πια οπαδούς!


- Γέροντα, άλλοι ζητούν εύκολα βοήθεια, όταν έχουν ανάγκη, και άλλοι δεν λένε τίποτε.

- Πολλοί ντρέπονται και δεν θέλουν να εκτεθούν.

Αυτοί έχουν περισσότερη ανάγκη. Εκεί πιάνεται πιο πολύ η βοήθεια. Ξέρω δύο γιατρούς που κάτι τους συνέβη και δεν είχαν χρήματα ούτε μια ασπιρίνη να πάρουν.

Ό άνθρωπος που έχει αγάπη δεν αρκείται στο να δώση μόνο σε όποιον του ζήτηση ελεημοσύνη, αλλά ψάχνει να βρη ανθρώπους που έχουν ανάγκη, για να τους συμπαρασταθή.

Η μητέρα μου φρόντιζε πολύ να βρη τέτοιες περιπτώσεις.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Ματθ. 25,42.
(2) Ειπώθηκε τόν Μάιο τοϋ 1990

[XAPA]

Κριτήριο αγάπης



Όταν ένας έχη και δίνη ελεημοσύνη, δεν μπορείς να καταλάβης αν έχη αγάπη ή όχι, γιατί μπορεί να δίνη όχι από αγάπη, αλλά για να ξεφορτωθή κάποια πράγματα.

Όταν στερήται και δίνη, τότε φαίνεται η αγάπη του.

Πιστεύω, ας υποθέσουμε, ότι έχω αγάπη• ο Θεός, για να δοκιμάση την αγάπη μου, μου στέλνει έναν φτωχό.

Αν έχω λ.χ. δυο ρολόγια, ένα καλό και ένα λίγο χαλασμένο, και δώσω το χαλασμένο στον φτωχό, σημαίνει ότι η αγάπη μου είναι δευτέρας ποιότητος

Αν έχω πραγματική αγάπη, θα δώσω το καλό στον φτωχό.

Μπαίνει όμως η βλαμμένη λογική και λέμε: «Τί, το καλό θα δώσω; γι' αυτόν, αφού δεν έχει κανένα ρολόι, καλό είναι και το παλιό», και δίνω το παλιό.

Αλλά, όταν δίνης το παλιό, ζη ο παλαιός άνθρωπος ακόμη μέσα σου• αν δίνης το καινούργιο, είσαι αναγεννημένος άνθρωπος.

Κολάσιμη κατάσταση είναι, όταν κρατάς και τα δυο και δεν δίνης κανένα.


- Γέροντα, πώς βγαίνει κανείς από αυτήν την κατάσταση;

- Να σκεφθή: «Αν ήταν ο ίδιος ο Χριστός, τί θα έδινα; Ασφαλώς το καλύτερο».

Έτσι καταλαβαίνει ποια είναι ή πραγματική αγάπη.

Θα πάρη λοιπόν μιά γερή απόφαση και την άλλη φορά θα δώση το καλύτερο.

Μπορεί λίγο να δυσκολευθή στις αρχές, αλλά, αν αγωνίζεται μ' αυτόν τον τρόπο, θα φθάση σε κατάσταση να δίνη και το παλιό και το καινούργιο, για να διευκολύνη τους άλλους, και αυτός να μην έχη ρολόι, αλλά να έχη μέσα του Χριστό και να ακούη το γλυκό χτύπημα της καρδιάς του που Θα σκιρτά από θεϊκή χαρά.

Αν σου αφαιρέσουν το ιμάτιο και εσύ δώσης και τον χιτώνα που έχεις (1), θά σε ντύση μετά ο Χριστός.

Αν πονάς έναν ταλαίπωρο και τον βοηθάς, σκέψου, αν ήταν ο ίδιος ο Χριστός, τί θυσία θα έκανες!

Ετσι δίνει κανείς εξετάσεις. Στον πλησίον του ο πιστός άνθρωπος βλέπει το πρόσωπο του Χριστού.

Και ο ίδιος ο Χριστός λέει «αυτό που κάνετε σε έναν ταλαίπωρο είναι σαν να το κάνετε σε μένα» (2).

Βέβαια την τιμή την απονέμει στον καθένα ανάλογα, αλλά η αγάπη είναι ίδια για όλους.

Στην καρδιά του την ίδια θέση έχει ένας υπουργός και ένας φτωχός• ένας στρατηγός και ένας στρατιώτης.


- Γέροντα, πώς συμβαίνει μερικές φορές, αυτός πού βοηθιέται, να φέρεται άσχημα προς αυτόν που τον βοήθησε;

- Ο διάβολος πάει και κεντάει τον άλλον, ώστε να μας φερθή άσχημα και να αγανακτήσουμε, οπότε χάνουμε το καλό.

Δεν φταίει ο άνθρωπος• ο διάβολος κεντάει τον άλλο, για να μας κάνη να τα χάσουμε όλα.

Οταν κάνετε μια καλωσύνη, να αισθάνεσθε πάντα πως ό,τι κάνετε έχετε υποχρέωση να το κάνετε και να είστε έτοιμες να αντιμετωπίσετε πειρασμό, για να μη χάσετε το καλό που κάνατε, αλλά να το κερδίσετε όλο.

Κάνει λ.χ. ένας μιά ελεημοσύνη, χωρίς να έχη σκοπό να την φανέρωση.

Μπαίνει ο πειρασμός στην μέση και βάζει άλλους να του πουν «εσύ ο φιλάργυρος, που δεν έκανες τίποτε κ.λπ., ο τάδε έκανε αυτό, ο τάδε εκείνο», για να τον αναγκάση να πη και αυτός ταπεινά......

«έκανα καίι εγώ κάτι μικρό, ένα νοσοκομείο» ή να τον άναγκάση να αγανάκτηση και να πη «ποιος, εγώ, που έκανα αυτό και αυτό;» και να τα χάση όλα.

Ή θα βάλη αυτόν που ευεργέτησε να του πη: «Αχάριστε, εκμεταλλευτά κ.λπ.», μέχρι να του απάντηση: «Εγώ εκμεταλλευτής; εγώ που σου έκανα εκείνη την καλωσύνη, εκείνη την ευεργεσία;».

«Βρε τον αχάριστο, θα πη μετά, δεν ήθελα να μου πη "ευχαριστώ", αλλά τουλάχιστον να το αναγνώριζε».

Όταν όμως κανείς περιμένη αναγνώριση, πάει, τα χάνει όλα.

Ενώ, αν βάλη έναν καλό λογισμό και πη «καλύτερα που ξέχασε την καλωσύνη που του έκανα» ή «μπορεί να ήταν στεναχωρημένος ή κουρασμένος, γι' αυτό μίλησε έτσι», δικαιολογεί τον άλλον και δεν χάνει.

Οταν δεν περιμένουμε ανταπόδοση, τότε έχουμε καθαρό μισθό.

Ό Χριστός έκανε το παν για μας και εμείς Τον σταυρώσαμε.

Τί ψάλλουμε; «Αντί του μάννα χολήν» (3) .

Πάντοτε νά προσπαθούμε να κάνουμε το καλό, χωρίς να περιμένουμε ανταπόδοση.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Βλ. Λουκ. 6,29.
(2) Βλ. Ματθ. 25,40
(3) Άπό Ίδιόμελο τροπάριο τοϋ ΙΒ' αντιφώνου στον Όρθρο της Μεγάλης Παρασκευής.

[XAPA]

Αυτός που δίνει δέχεται θεϊκή χαρά



Δυό χαρές υπάρχουν στον άνθρωπο. Μία χαρά, όταν παίρνη, και μία χαρά, όταν δίνει.

Δεν συγκρίνεται η χαρά που νιώθει κανείς, όταν δίνει, με την χαρά που νιώθει, όταν παίρνη.

Ο άνθρωπος, για να καταλάβη αν προχωράη σωστά πνευματικά, πρέπει να εξέταση κατ’αρχάς αν χαίρεται, όταν δίνει και όχι
όταν παίρνη• αν νιώθη στενοχώρια, όταν του δίνουν, και χαρά, όταν δίνει.

Ύστερα, αν εργάζεται σωστά πνευματικά, όταν κάνη κανένα καλό, δεν το θυμάται ποτέ, αλλά δεν ξεχνάει ποτέ και το παραμικρό καλό που του κάνουν.

Δεν μπορεί να κλείση μάτι από την παραμικρή ευεργεσία των άλλων.

Μπορεί αυτός να έχη δώσει ένα αμπέλι στον άλλον και να το έχη ξεχάσει.

Αν όμως ο άλλος του δώση ένα τσαμπί σταφύλι από το αμπέλι που εκείνος του χάρισε, δεν μπορεί να το ξεχάση ποτέ.

Ή μπορεί να έχη δώσει σε κάποιον πολλές ξυλόγλυπτες εικόνες και να μην το θυμάται

Αν εκείνος του δώση μιά εικονίτσα πλαστικοποιημένη, αυτός συγκινείται από την εικονίτσα αυτή, παρόλο που είναι μικρής αξίας, και από ευγνωμοσύνη σκέφτεται πως να το άνταποδώση.

Ακόμη και ολόκληρη Εκκλησία μπορεί να δώση, και το οικόπεδο, και να το ξεχάση.

Δηλαδή η σωστή πνευματική πορεία είναι να ξεχνάη κανείς τα καλά που κάνει και να θυμάται τα καλά που του κάνουν οι άλλοι. Όταν φθάση σ' αυτήν την κατάσταση ο άνθρωπος, τότε είναι άνθρωπος• άνθρωπος του Θεού.

Αν όμως συνέχεια ξεχνάη τις καλωσύνες που του έκαναν οι άλλοι και θυμάται τις καλωσύνες που έκανε αυτός, αυτή είναι αντίθετη εργασία από αυτήν που ζητάει ό Χριστός.

Αλλά και όταν σκέφτεται «εσύ μου έδωσες τόσο και εγώ σου έδωσα τόσο», αυτό πάλι είναι μπακαλίστικο πράγμα.

Εγώ κοιτάω να δώσω σ' αυτόν που έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Δεν υπολογίζω μπακαλίστικα: ο τάδε μου έδωσε αυτά τα βιβλία και εγώ τώρα σ' αυτόν χρωστάω τόσα, οπότε πρέπει να του τα δώσω, για να εξοφλήσω.

Ή, αν ο άλλος δεν μου έδωσε, δεν θα του δώσω και εγώ τίποτε. Και αυτό είναι μιά ανθρώπινη δικαιοσύνη.

Αυτός που παίρνει κάτι, δέχεται ανθρώπινη χαρά. Αυτός που δίνει, δέχεται θεϊκή χαρά.

Την θεϊκή χαρά με το δόσιμο την παίρνουμε.

Μου δίνει λ.χ. κάποιος ένα βιβλίο. Αυτός τώρα χαίρεται πνευματικά, θεϊκά, και εγώ που πήρα το βιβλίο χαίρομαι ανθρώπινα.

Οταν και εγώ δώσω το βιβλίο, θα χαρώ και εγώ θεϊκά, και ο άλλος που θα το πάρη θα χαρή ανθρώπινα.

Οταν και εκείνος το δώση, θα χαρή και αυτός θεϊκά, και εκείνος που θα το πάρη θα χαρή ανθρώπινα.

Αν όμως και αυτός το δώση, τότε θα χαρή και θεϊκά κ.ο.κ. Βλέπετε πως με ένα πράγμα μπορούν πολλοί άνθρωποι να χαρούν και ανθρώπινα και θεϊκά;

Να μάθη κανείς να χαίρεται με το να δίνει. Όταν χαίρεται με το να δίνει, είναι τοποθετημένος σωστά, είναι δικτυωμένος με τον Χριστό• έχει την θεία Χάρη.

Οταν δίνει ή προσφέρη κάτι, η χαρά που νιώθει έχει θείο οξυγόνο.

Όταν χαίρεται με το να λαμβάνη ή να θυσιάζωνται οι άλλοι γι' αυτόν, αύτη η χαρά έχει μπόχα, ασφυξία.

Τέτοιοι άνθρωποι που δίνονται, χωρίς να υπολογίζουν τον εαυτό τους, θα μας κρίνουν μεθαύριο. Τί χαρά νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι!

Αυτούς τους προστατεύει ο Χριστός. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι χαίρονται με το να παίρνουν καί στερούνται την θεϊκή χαρά, γι' αυτό είναι βασανισμένοι.

O Χριστός συγκινείται, όταν αγαπάμε τον πλησίον μας πιο πολύ από τον εαυτό μας, καί μας γεμίζει με θεία ευφροσύνη.

Βλέπεις, Εκείνος δεν περιορίσθηκε στο «αγαπήσεις τον πλησίον σου ώς σ εαυτόν» (1) , αλλά θυσιάσθηκε για τον άνθρωπο.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Λευϊτ. 19,18• Ματθ. 22, 39• Μάρκ. 12, 31 καί Λουκ, 10,27.

[XAPA]

O φιλάργυρος μαζεύει, για να τα βρουν οι άλλοι



- Γέροντα, είναι δυό αδελφάκια• το μικρό δίνει, ενώ το μεγάλο δεν δίνει.

- Να μάθουν οι γονείς και στο μεγάλο να γλυκαίνεται από το να δίνη.

Αν το μεγάλο δούλεψη πάνω σ' αυτό, θα εχη μεγαλύτερο μισθό από το μικρό που από την φύση του δίνει, και θα γίνη καλύτερο.


- Γέροντα, πώς θα απαλλαγή κανείς από την στενότητα της καρδιάς, από την δυσκολία που έχει να δίνη;

-Τί, είσαι τσιγγούνα; Θα σε πετάξω εξω! Και στην διακονία, λ.χ. όταν είσαι στο αρχονταρίκι, να πάρης μιά γενική ευλογία, για να μπορής να δίνης.

Βλέπεις και ό Θεός πόσο άφθονα δίνει σε όλους τις ευλογίες Του;

Αν δεν συνηθίση να δίνη κανείς, μαθαίνει στην τσιγγουνιά και δυσκολεύεται μετά να δώση.

Ό φιλάργυρος είναι «κουμπαράς»• μαζεύει αυτός, για να τα βρουν οι άλλοι. Χάνει έτσι την χαρά του δοσίματος και την θεία ανταπόδοση.

Λέω σε έναν πλούσιο μιά φορά: «Τι τα μαζεύεις; Υποχρεώσεις δεν έχεις. Τι θα τα κάνης;».

«Εδώ θα μείνουν, μου λέει, όταν πεθάνω».

«Εγώ σου δίνω ευλογία, του λέω, να τα πάρης επάνω όλα!».

«Εδώ θα μείνουν, ξαναλέει. Αμα πεθάνω, ας τα πάρουν οι άλλοι».

«Εμ, εδώ θα μείνουν, του λέω. Ό σκοπός είναι να τα δώσης με τα ίδια σου τα χέρια τώρα που ζης!»

Δεν υπάρχει πιο ανόητος άνθρωπος από τον πλεονέκτη, που μαζεύει συνέχεια και ζη συνέχεια με στέρηση και τελικά αγοράζει την κόλαση με τις συγκεντρωμένες του οικονομίες.

Το έχει τελείως χαμένο, γιατί δεν δίνει και χάνεται με υλικά πράγματα, οπότε χάνει τον Χριστό. Τον τσιγγούνη τον κοροϊδεύουν και οι άλλοι.

Ηταν ένας πολύ πλούσιος κτηματίας• είχε χωράφια σε μιά επαρχία, είχε και στην Αθήνα διαμερίσματα, αλλά ήταν πολύ τσιγγούνης.

Μιά φορά έφτιαξε μιά χύτρα φασολάδα τελείως νερουλή, για να φάνε οι εργάτες που δούλευαν στα χωράφια του.

Παλιά δούλευαν οι καημένοι από το πρωί, πριν βγή ο ήλιος, μέχρι να βασιλέψη. Το μεσημέρι που σταμάτησαν λίγο, για να ξεκουρασθούν, άδειασε το αφεντικό μέσα σε έναν ταβά την φασολάδα και φώναξε τους εργάτες να φάνε.

Κάθησαν γύρω-γύρω οι καημένοι οι εργάτες και άρχισαν να τρώνε• πότε έπιαναν με το κουτάλι από κανένα φασόλι, πότε μόνον ζουμί!

Ενας εργάτης ήταν πολύ πειραχτήρι. Αφήνει το κουτάλι του και πάει παραπέρα.

Βγάζει τις αρβύλες του, τις κάλτσες του και προχωράει να μπη μέσα στον ταβά.

«Τι κάνεις;», του λένε οι άλλοι. «Λέω να μπω μέσα, μήπως πιάσω κανένα φασόλι!», τους λέει.

Τόσο τσιγγούνης ήταν εκείνος ο ταλαίπωρος. Γι' αυτό, χίλιες φορές να τον κυριέψη η σπατάλη τον άνθρωπο παρά η τσιγγουνιά.


- Η τσιγγουνιά είναι αρρώστια, Γέροντα.

- Πολύ μεγάλη αρρώστια! Αμα κυριέψη τον άνθρωπο η τσιγγουνιά, μεγαλύτερη αρρώστια δεν υπάρχει.

Η οικονομία καλή είναι, αλλά να προσέξη κανείς να μην τον κυριέψη σιγά-σιγά ο πειρασμός με την τσιγγουνιά.


- Μερικοί, Γέροντα, από την τσιγγουνιά μένουν νηστικοί.

- Μόνον νηστικοί; Ηταν ένας έμπορος πλούσιος που είχε ένα μεγάλο εμπορικό και έκοβε με τον σουγιά στα τρία εκείνα τα σπίρτα τα πλακέ!

Μιά άλλη πολύ πλούσια είχε ένα θειαφοκέρι• κρατούσε κάρβουνα και έπαιρνε με το θειαφοκέρι από τα κάρβουνα να ανάψη την φωτιά, για να μην ξοδέψη κανένα σπίρτο. Και είχε σπίτια, κτήματα, μεγάλη περιουσία.

Δεν λέω να είναι κανείς σπάταλος, αλλά τουλάχιστον, όταν κάποιος είναι σπάταλος, αν του ζήτησης κάτι, εύκολα θα σου το δώση. Αν είναι τσιγγούνης, θα λυπάται να σου το δώση.

Ήταν μιά φορά δυο νοικοκυρές και συζητούσαν στην γειτονιά για σαλάτες, για ξίδια και πάνω στην συζήτηση είπε η μία: «Εχω πολύ καλό ξίδι».

Μιά φορά χρειάσθηκε η άλλη η φουκαριάρα λίγο ξίδι και πήγε να της ζητήση. «Ακου εδώ, της λέει εκείνη, εγώ, αν το έδινα, δεν θα είχα ξίδι επτά χρόνων!».

Καλά είναι να κάνη οικονομία κανείς και να δίνη. Οικονόμος δεν θα
πη τσιγγούνης.

Ό πατέρας μου χρήματα δεν κρατούσε. Στα Φάρασα δεν είχαν ξενοδοχείο- το σπίτι μας ήταν σαν ξενοδοχείο. Όποιος ερχόταν στο χωριό, στον πρόεδρο θα πήγαινε να μείνη. Θα έτρωγε, θα του έπλεναν τα πόδια, θα του έδιναν και κάλτσες καθαρές.

Τώρα, βλέπω ότι και σε μερικά προσκυνήματα έχουν αποθήκες ολόκληρες με κανδήλια και δεν λένε: «Εχουμε, μη μας δίνετε άλλα».

Αυτά ούτε μπορούν να τα χρήσιμοποιήσουν ούτε να τα πουλήσουν, αλλά ούτε και τα δίνουν.

Οταν αρχίση να μαζεύη κανείς, δένεται και δεν μπορεί να δώση. Αν όμως άρχίση να μη μαζεύη πράγματα και τα δίνη, τότε θα μαζευτή η καρδιά στον Χριστό, χωρίς να το καταλάβη.

Μιά χήρα να μην έχη χρήματα να αγοράση έναν πήχυ ύφασμα να ντύση τα παιδιά της, και εγώ να μαζεύω! Πώς να το ανεχθώ αυτό;

Στο Καλύβι δεν έχω ούτε πιάτα ούτε κατσαρόλια• τενεκεδάκια έχω.

Προτιμώ ένα πεντακοσάρικο να το δώσω σε έναν φοιτητή, να πάη από το ένα μοναστήρι στο άλλο, παρά να πάρω κάτι για μένα.

Αν δεν μαζεύης, έχεις ευλογία από τον Θεό.

Οταν δίνης ευλογία, παίρνεις ευλογία. Η ευλογία γεννάει ευλογία.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

[XAPA]

Η καλή διάθεση είναι το παν.



- Γέροντα, όταν μου ζητάη κάποιος βοήθεια, αλλά δεν έχω να του δώσω;

- Οταν θέλω να κάνω ελεημοσύνη και δεν έχω να δώσω, τότε κάνω ελεημοσύνη με αίμα.

O άλλος που έχει και δίνει υλική βοήθεια, νιώθει και χαρά, ενώ αυτός που δεν έχει να δώση, συνέχεια υποφέρει και ταπεινωμένος λέει: «Δεν έκανα ελεημοσύνη».

H καλή διάθεση είναι τo παν.

Ένας πλούσιος έχει να δώση, αλλά δεν δίνει.

Ένας φτωχός θέλει να δώση, αλλά δεν δίνει, γιατί δεν έχει να δώση. Διαφέρει το ένα από το άλλο.

Ό πλούσιος, αν δώση, νιώθει και μια ευχαρίστηση.

Ό φτωχός πονάει, θέλει να κάνη μιά καλωσύνη, αλλά δεν έχει να δώση, και υποφέρει ψυχικά• ενώ, άμα είχε, θα έδινε και δεν θα υπέφερε.

Η καλή διάθεση φαίνεται από τα έργα.

Αν κάποιος ζητήση από έναν φτωχό ελεημοσύνη και ο φτωχός, αν και στερήται, του δώση, άσχετα αν ο άλλος πάη να τα πιή ούζο, τότε ο φτωχός που έδωσε θα έχη πνευματική χαρά, και ο Θεός θα φωτίση κάποιον να στείλη και σ' αυτόν υλική βοήθεια.

Και ξέρετε μερικές φορές τι αδικία γίνεται;

Ό ένας να δίνη ο,τι έχει, για να βοηθήση, και ο άλλος να τα ερμηνεύη με τον λογισμό του όπως θέλει.


- Γέροντα, τί εννοείτε;

- Ας υποθέσουμε, ένας, ο καημένος, έχει λ.χ. όλο κι όλο πέντε χιλιάδες δραχμές στην τσέπη του. Βρίσκει στον δρόμο του έναν ζητιάνο, τις βάζει στο χέρι του και φεύγει.

Ό ζητιάνος μετά βλέπει ότι είναι πεντοχίλιαρο και χαίρεται. Περνάει εκείνη την ώρα και ένας πολύ πλούσιος και βλέποντας ότι ο άλλος έδωσε πεντοχίλιαρο λέει με τον λογισμό τον δικό του:

«Για να δίνη αυτός πεντοχίλιαρο, ποιος ξέρει πόσα έχει! εκατομμυριούχος θα είναι!».

Οπότε δίνει αυτός στον ζητιάνο πεντακόσιες δραχμές και αναπαύει τον λογισμό του ότι έκανε το καθήκον του.

Ενώ εκείνος ο καημένος είχε μόνον αυτό το πεντοχίλιαρο και, μόλις είδε τον ζητιάνο, σκίρτησε η καρδιά του και του το έδωσε.

Αν και ο πλούσιος δούλευε λίγο πνευματικά, θα είχε και έναν καλό λογισμό και θα έλεγε: «Για δες, έδωσε αυτό που είχε». Ή θα έλεγε: «Θα είχε δέκα χιλιάδες και έδωσε τις πέντε χιλιάδες».

Αλλά πώς να φέρη καλό λογισμό, αφού δεν δούλεψε πνευματικά;

Σου λέει: «Για να πετάη έτσι τα λεφτά, με το φτυάρι τα μαζεύει».

Μερικοί άνθρωποι πάλι, ενώ δίνουν πεντακόσιες ή χίλιες δραχμές σε έναν φτωχό, κάνουν εβραίικα παζάρια για πέντε ή δέκα δραχμές στον φτωχό εργάτη που τους δούλεψε.

Δεν μπορώ να καταλάβω: Καλά, δίνεις πεντακοσάρικο και χιλιάρικο σ' εκείνον που δεν ξέρεις και αυτόν που έχεις κοντά σου και σε βοηθάει τον αφήνεις να πεινά;

Αυτόν πρώτα έχεις υποχρέωση να αγαπήσης και να βοηθήσης. Αλλά φαίνεται ότι η ελεημοσύνη αυτών των ανθρώπων γίνεται, για να τους επαινέσουν.

Ή άλλον μπορεί να τον πάνε ακόμη και στο δικαστήριο για χίλιες δραχμές, γιατί ξεκινάνε από μιά κοσμική λογική, δήθεν να μην τους θεωρήσουν κορόιδα.

Μια θρησκευόμενη γυναίκα μου διηγήθηκε (1) ένα περιστατικό.

Ήθελε να αγοράση ένα φορτίο ξύλα από μια γιαγιά, η οποία έκανε τρεις ώρες δρόμο, για να τα φέρη από το δάσος στο χωριό.

Εκείνη την φορά μάλιστα είχε κάνει και μισή ώρα επιπλέον, δηλαδή τρεισήμισι ώρες, γιατί έκανε τον κύκλο της στρατώνας, μην την πιάση το Δασαρχείο.

«Πόσο κάνουν;», την ρωτάει η κυρία. «Δεκαπέντε δραχμές», λέει η γιαγιά. «Όχι, είναι πολλά, της λέει, έντεκα δραχμές τα παίρνω»

«Έτσι, για να μη μας παίρνουν για κουτούς, μου λέει, εμάς τους πνευματικούς ανθρώπους...».

Της έκανα μετά ένα ξεσκόνισμα. Δύο ζώα είχε ή γιαγιά και είχε χάσει δύο μέρες, για να κερδίση είκοσι δύο δραχμές.

Αντί να της έδινε και ένα εικοσάρικο παραπάνω, της έκανε εβραϊκά παζάρια.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

(1) Το 1958.

[XAPA]

Η ελεημοσύνη πολύ βοηθάει τους κεκοιμημένους.



Ο πλούτος φέρνει την καταστροφή στον άνθρωπο, όταν δεν διανέμεται στους φτωχούς για την ψυχή μας και για τις ψυχές των πεθαμένων μας.

Η ελεημοσύνη στους πονεμένους, χήρες, ορφανά κ.λπ. πάρα πολύ βοηθάει και για την ανάπαυση των κεκοιμημένων.

Γιατί, όταν δίνη κανείς ελεημοσύνη για έναν κεκοιμημένο, οι άλλοι λένε: «Θεός σχωρέσ' τον. Να αγιάσουν τα κόκκαλά του».

Αν τύχη κάποιος να εχη αρρώστιες, να μην μπορή να δούλεψη, να έχη χρέη, και σε μιά τέτοια δύσκολη περίσταση τον βοηθήσης και πης «παρ' τα για την ψυχή του τάδε», θα πη και αυτός: «Θεός σχωρέσ' τον, να αγιάσουν τα κόκκαλά του!».

Κάνουν δηλαδή καρδιακή προσευχή και αυτό είναι που βοηθάει πολύ τους κεκοιμημένους.


- Οταν κάποιας ο άνδρας πεθάνη ακοινώνητος, ανεξομολόγητος ή σκοτωθή το παιδί της, τί άλλο μπορεί να κάνη, για να βοηθήση τις ψυχές τους;

- Όσο μπορεί, να γίνη η ίδια καλύτερη.

Αυτό φυσικά θα βοηθήση και την ίδια, αλλά θα βοηθήση και τον άνδρα της, γιατί, αφού στεφανώθηκαν, έχει μερίδιο και εκείνος που πέθανε.

Αυτό είναι το κυριώτερο από όλα• να γίνη καλύτερη.

Αλλιώς, μπορεί να κάνη και μια καλωσύνη, αλλά να έχη και τον χαβά της.

Σου λέει: «Έκανα τα καθήκοντα μου. Άλλο τί θέλεις να κάνω;» και μένει αδιόρθωτη ή και χειροτερεύει.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’

[XAPA]

Ελεημοσύνη «εν τω κρυπτώ» (1)



- Γέροντα, μερικοί θεωρούν φαρισαϊσμό το να πηγαίνη κανείς στην Εκκλησία και να υστερή στην αγάπη και την θυσία.

- Έ, πού το ξέρουν; Είναι σίγουροι γι' αυτό;

- Έτσι κρίνουν.

- Ό Χριστός τι είπε; «Να κρίνετε» ; (2)

Ό άλλος μπορεί να μη δίνη στον τσιγγάνο, γιατί έχει ύπ' όψιν του έναν άρρωστο που έχει μεγάλη ανάγκη και θα βοηθήση εκείνον.

Τον τσιγγάνο κάποιος περαστικός θα βρεθή να του δώση κάτι, ενώ εκείνον δεν θα του δώση κανένας.

Πώς βγάζουν συμπεράσματα, χωρίς να ξέρουν;

Φαρισαϊσμός είναι, όταν κάποιος κάνη την καλωσύνη φανερά, για να τον επαινέσουν.

Θυμάμαι, όταν ήμουν το 1957 στο ιδιόρρυθμο (3), έδιναν για κάθε διακόνημα, ανάλογα με το πόσο δύσκολο ήταν, μια ευλογία.

Επειδή τότε υπήρχε στα μοναστήρια λειψανδρία, ήταν μερικοί Πατέρες που είχαν δυνάμεις και αναλάμβαναν πολλά διακονήματα και έπαιρναν περισσότερες ευλογίες, αλλά τις έδιναν.

Ήταν ένας μοναχός που τον έλεγαν «σπάγκο», γιατί δεν έδινε.

Οταν πέθανε αυτός ο μοναχός, μαζεύτηκαν στην κηδεία του ταλαίπωροι άνθρωποι από εδώ από την Χαλκιδική, από την Μεγάλη Παναγία, από το Παλαιοχώρι, το Νεοχώρι, και τον έκλαιγαν.

Αυτοί είχαν βόδια και κουβαλούσαν την ξυλεία, τους γρεντέδες, γιατί τότε η μεταφορά γινόταν με τα βόδια - μη βλέπης τώρα που
γίνεται με αυτοκίνητα, με τριαξονικά!

Τί έκανε αυτός ο καημένος; Μάζευε- μάζευε τα χρήματα που του έδιναν για τα διακονήματα που έκανε και, όταν έβλεπε έναν οικογενειάρχη που είχε μόνον ένα βόδι ή ψοφούσε το βόδι του, του αγόραζε ένα βόδι.

Και τότε το να αγοράσης ένα βόδι ήταν μεγάλο πράγμα• στοίχιζε πέντε χιλιάδες δραχμές, αλλά τα χρήματα ήταν γερά.

Οι άλλοι Πατέρες έδιναν πέντε δραχμές στον έναν φτωχό, δέκα στον άλλον, κανένα εικοσάρικο στον άλλον, έκαναν δηλαδή τέτοιες καλωσύνες και φαίνονταν.

Εκείνος καθόλου δεν φαινόταν, γιατί δεν έδινε όπως έδιναν οι άλλοι, αλλά τα μάζευε και βοηθούσε με αυτόν τον τρόπο. Έτσι όλοι τον έλεγαν «σπάγκο, σπάγκο» και πήρε το όνομα «σπάγκος», σπαγκοραμμένος δηλαδή!

Και τελικά, όταν πέθανε, μαζεύτηκαν οι καημένοι και έκλαιγαν. «Με έσωσε!», έλεγε ο ένας, «με έσωσε!», έλεγε ο άλλος.

Γιατί τότε, άμα είχε ένα βόδι κανείς, μετέφερε την ξυλεία και έτρεφε την οικογένεια του. Τα έχασαν οι Πατέρες! Γι’ αυτό λέω, πού ξέρεις τι κάνει ό άλλος;


- Γέροντα, όταν κάνη ελεημοσύνη κανείς, αλλά νιώθη ένα κενό, τι φταίει;

- Να προσέξη μήπως κινείται από ανθρωπαρέσκεια.

Οταν έχη καθαρά κίνητρα, αισθάνεται χαρά.

Σε μια πόλη ξέρετε τι έκαναν μια φορά; Μου το έλεγε ένας γνωστός μου ευλαβής δικηγόρος.

Πλησίαζαν Χριστούγεννα και είπαν μερικοί Χριστιανοί να μαζέψουν διάφορα πράγματα, να τα κάνουν δέματα και να τα μοιράσουν στην πλατεία στους φτωχούς - ήταν τότε μετά την Κατοχή που οι άνθρωποι είχαν ανάγκη.

Τους λέει ο δικηγόρος: «Αφού ξέρουμε ποιοί είναι οι φτωχοί, καλύτερα να τα δώσουμε αθόρυβα».

«Όχι, του λένε, να τα μοιράσουμε στην πλατεία εις δόξαν Θεού, για να δουν ότι ενδιαφερόμαστε».

«Μα δεν κάνει, τους ξαναλέει αυτός. Πού το βρήκατε γραμμένο να γίνεται έτσι η ελεημοσύνη;».

Το δικό τους εκείνοι• «εις δόξαν Θεού...». Με κανέναν τρόπο δεν μπορούσε να τους πείση. Αφού είδε και απόκαμε, τους άφησε.

Συγκέντρωσαν λοιπόν τα δέματα στην μεγάλη πλατεία της πόλεως και ανακοίνωσαν κιόλας ότι εκεί θα μοιράσουν δέματα.

Το έμαθαν όλοι και όρμησαν κάτι άνθρωποι μπαμπάτσικοι, σαν γορίλλες, και μάζευαν-μάζευαν, τα άρπαξαν όλα.

Και έτσι πήραν τα δέματα όσοι ήταν βάρβαροι και δεν είχαν ούτε ανάγκη, και οι καημένοι οι φτωχοί έμειναν με άδεια χέρια.

Μόλις πήγαν οι υπεύθυνοι να αντιδράσουν, τους έδωσαν και ένα ξύλο γερό «εις... δόξαν Θεού!».

Βλέπετε πώς λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι!

Σε έναν κοσμικό δικαιολογείται και να υπερηφανευθή και να κάνη διαφήμιση, αλλά στους πνευματικούς ανθρώπους πώς να δικαιολογηθή;


- Γέροντα, υπάρχουν άνθρωποι που δέν πιστεύουν, αλλά είναι πονόψυχοι και κάνουν καλωσύνες.

- Όταν ένας κοσμικός δίνη από καθαρή διάθεση και όχι από ανθρωπαρέσκεια, τότε ο Θεός δεν θα τον αφήση, αλλά κάποτε θα μιλήση στην καρδιά του.

Μου διηγήθηκε μιά φορά ένας γνωστός μου που ζούσε στην Ελβετία το εξής περιστατικό:

Μιά πλούσια άθεη κυρία ήταν τόσο πονόψυχη, που είχε φθάσει σε σημείο να μοιράση όλη την περιουσία της σε φτωχούς και πονεμένους, και στο τέλος έμεινε πάμφτωχη.

Τότε, όσοι είχαν βοηθηθή, φρόντισαν να μπη στο καλύτερο Γηροκομείο.

Παρόλο όμως που έκανε τόσες καλωσύνες, παρέμενε άθεη.

Πήγαιναν να της μιλήσουν για τον Χριστό και δεν δεχόταν συζήτηση.

Έλεγε πως ό Χριστός δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας καλός άνθρωπος, ένας κοινωνικός εργάτης, και άλλες τέτοιες θεωρίες.

Ίσως και οι Χριστιανοί που είχε γνωρίσει να μην την είχαν βοηθήσει, για να συγκινηθή από την ζωή τους.

«Κάνε προσευχή γι' αυτήν την ψυχή», μου έλεγε ο φίλος μου.

Πάντως έκανε πολλή προσευχή και εκείνος για την μεταστροφή της.

Μετά από καιρό μου είπε ο φίλος μου:

«Μιά μέρα που πήγα να την επισκεφθώ στο Γηροκομείο, την βρήκα ολότελα αλλαγμένη.

"Πιστεύω, πιστεύω", φώναζε». Της είχε συμβή ένα γεγονός που την αλλοίωσε• ζήτησε μετά να βαπτισθή.



ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’


(1) Ματθ. 6,4
(2) . Βλ. Ματθ. 7,1• Λουκ. 6, 37 καί Ίω. 1,24
(3) Μονή, όπου οί μοναχοί συμβιώνουν χωρίς κοινό ηγούμενο καί ακολουθούν προσωπικό πρόγραμμα πνευματικής ζωής καί διατροφής.