Μηνύματα, Μαρτυρίες και Αποκαλύψεις από την Παναγούδα

[XAPA]

Τα πάθη ξερριζώνονται εύκολα, όσο είναι «τρυφερά»



– Γέροντα, βλέπω ότι έχω πολλά πάθη.

– Ναί, έχεις πολλά πάθη, αλλά και νειάτα έχεις και παλληκαριά έχεις, για να δουλέψης

και να βγάλης από το περιβόλι σου τα αγκάθια και να βάλης κρίνα, ζουμπούλια, τριαντάφυλλα

και να αγάλλεσαι μετά μέσα στο περιβόλι σου.

Τώρα που είσαι νέα, τα πάθη είναι «τρυφερά» και εύκολα ξερριζώνονται.

Βλέπεις, και τα αγριόχορτα – και αγκάθια να είναι –,

όταν είναι ακόμη τρυφερά, εύκολα ξερριζώνονται·

ενώ, όταν μεγαλώσουν, σκληραίνουν

και δύσκολα μπορείς να τα πιάσης, για να τα ξερριζώσης.


Και η τσουκνίδα, όταν βγάζη τα πρώτα φύλλα, δεν διαφέρει στην απαλάδα από τον βασιλικό·

μπορείς να την πιάσης και να την μυρίσης, γιατί είναι τρυφερή.

Γι᾿ αυτό να προσπαθήσης να ξερριζώσης τα πάθη σου, όσο είσαι νέα,

γιατί, αν τα αφήσης, θα αιχμαλωτισθή η ψυχή σου σε διάφορες επιθυμίες

και θα είναι δύσκολο να ελευθερωθής από αυτές.

Όσοι από νέοι δεν ξερριζώνουν τα πάθη τους, υποφέρουν πολύ στα γεράματα,

διότι γερνάνε με τα πάθη, τα οποία γίνονται «παλιά κακά» δυσκολοθεράπευτα.

Όσο μεγαλώνει ο άνθρωπος, αρχίζει να αγαπά τα πάθη του.

Έρχεται η ηλικία της αγάπης, της στοργής και γίνεται πιο επιεικής στον εαυτό του.

Εξασθενεί και η θέληση, και ο αγώνας κατά των παθών γίνεται πιο δύσκολος.

Ο νέος έχει ζωντάνια· εάν αξιοποιήση αυτήν την ζωντάνια στο ξερρίζωμα των παθών, προκόβει.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

Πώς θα απαλλαγούμε από τα πάθη



– Γέροντα, γιατί πέφτω συνέχεια στην γαστριμαργία;

– Γιατί εκεί έχεις αδυναμία.

Ο διάβολος πολεμάει το φυλάκιο που είναι αδύνατο· τα άλλα που είναι οχυρωμένα καλά δεν τα χτυπάει.

«Αν καταλάβω αυτό το φυλάκιο, λέει, εύκολα θα καταλάβω ένα-ένα και όλα τα άλλα φυλάκια».

Γι᾿ αυτό, το αδύνατο φυλάκιο πρέπει να οχυρώσης καλά.


– Γέροντα, πελαγώνω, όταν βλέπω τα πάθη μου.

– Να μην πελαγώνης ούτε να δειλιάζης.

Με θάρρος να παίρνης ένα–ένα τα πάθη σου, αρχίζοντας τον αγώνα σου από το πιο μεγάλο.

Στην αρχή βοηθάει να μην τα λεπτολογής, αλλά να χτυπάς και να ξερριζώνης τα πιο χοντρά που βλέπεις.

Και καθώς θα αχρηστεύωνται οι ρίζες των μεγάλων παθών, θα ξεραίνωνται και οι λεπτές ρίζες από τα μικρότερα πάθη.

Επομένως, όταν ξερριζώσης ένα μεγάλο πάθος, μαζί με αυτό θα ξερριζωθούν και άλλα μικρότερα.


– Γιατί, Γέροντα, ενώ παίρνω πολλές αποφάσεις να αγωνισθώ με ζήλο κατά των παθών μου, τελικά δεν τις πραγματοποιώ;

– Γιατί παίρνεις πολλές αποφάσεις μαζί.

Τα πάθη, όπως και οι αρετές, αποτελούν μια αλυσίδα.

Το ένα πάθος είναι συνδεδεμένο με το άλλο και η μία αρετή είναι συνδεδεμένη με την άλλη,

όπως τα βαγόνια του τραίνου είναι ενωμένα το ένα με το άλλο και όλα ακολουθούν το πρώτο.

Αν λοιπόν αποφασίσης να αγωνισθής για αρκετό διάστημα, για να κόψης ένα συγκεκριμένο πάθος

και να καλλιεργήσης την αντίστοιχη αρετή, θα το πετύχης.

Και μαζί μ᾿ αυτό το πάθος που θα κόψης, θα απαλλαγής και από άλλα πάθη και θα αναπτυχθούν οι αντίστοιχες αρετές.

Ας πούμε ότι ζηλεύεις· αν αγωνισθής να μη ζηλεύης, θα καλλιεργήσης την αγάπη, την καλωσύνη,

και συγχρόνως θα απαλλαγής από τον θυμό, από την κατάκριση, από την κακία, από την λύπη.


– Γέροντα, ένα πάθος ή μία κακή συνήθεια είναι καλύτερα να τα κόψης μια και έξω ή σιγά-σιγά;

– Αν μπορής να τα κόψης μια και έξω, είναι καλύτερα, γιατί διαφορετικά αφήνουν... δέκατα.

Δεν χρειάζεται καθυστέρηση.

Όταν περνάη κανείς ένα ποτάμι, ιδίως χειμώνα καιρό, προσπαθεί να το περάση όσο πιο γρήγορα μπορεί, γιατί θα παγώση.

Αν το περάση γρήγορα, μέχρι να κρυώση, θα ζεσταθή πάλι.

Βλέπεις, και τα άλογα, όταν τα δένουν, αν θέλουν να ελευθερωθούν, κόβουν το σχοινί απότομα.

Με τον πειρασμό θέλει απότομα κόψιμο το σχοινί.


– Γέροντα, ο Αββάς Ισαάκ λέει: «Απάθεια είναι, όχι το να μην αισθάνεται κανείς τα πάθη, αλλά το να μη δέχεται αυτά» (1) . Μπορεί και ο απαθής να έχη προσβολή από πάθη;

– Μπορεί· αλλά, ό,τι και να του πετάξη ο διάβολος, καίγεται από την θεία φλόγα που έχει ανάψει μέσα του.

Ο διάβολος δεν παύει να προσβάλλη τον άνθρωπο, αλλά, όταν ο άνθρωπος δεν δέχεται τις προσβολές του εχθρού,

τότε καθαρίζει η καρδιά του και κατοικεί πια μέσα του ο Χριστός.

Η καρδιά του μετατρέπεται σε καμίνι, σε «βάτο καιομένη» (2), καί, ό,τι και αν πέση μετά μέσα, καίγεται.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Βλ. Αββά Ισαάκ του Σύρου, Οι Ασκητικοί Λόγοι, Λόγος ΠΑ´, εκδ. «Αστήρ», Αθήναι 1961, σ. 273.
2) Βλ. Έξ. 3, 2-3.

[XAPA]

Αξίζει να πεθάνουμε ηρωικά, παρά να νικηθούμε από τα πάθη



– Γέροντα, μόνον η ευγνωμοσύνη στον Θεό φθάνει για να μας παρακινήση στον αγώνα κατά των παθών;

– Μόνον η ευγνωμοσύνη στον Θεό δεν φθάνει· χρειάζεται και καλή διάθεση,

αναγνώριση της αμαρτωλότητός μας και φιλότιμη άσκηση.


– Γέροντα, η μνήμη του θανάτου βοηθάει στην εσωτερική εργασία;

– Ναι, πολύ βοηθάει.

Αν έχουμε μνήμη θανάτου με ελπίδα στον Θεό, θα γνωρίσουμε την ματαιότητα αυτού του κόσμου

και θα βοηθηθούμε πνευματικά.

Γι᾿ αυτό να φέρνουμε στον νού μας το κριτήριο του Θεού και να μην ξεχνούμε

ότι θα κριθούμε για τις αμαρτίες που κάναμε και δεν μετανοήσαμε.

«Τί κάνω; Πώς ζώ με τόση αμέλεια; να σκεφθώ.

Αν πεθάνω αυτήν την στιγμή, που θα πάω;

Μήπως έκανα κανένα συμβόλαιο με τον θάνατο;

Πεθαίνουν και μικροί και μεγάλοι». Αν σκέφτωμαι ότι ο Θεός μπορεί σε λίγο να με πάρη, τότε δεν θα αμαρτάνω.

Για να πεθάνουν τα πάθη, πρέπει να σκεφτώμαστε τον θάνατο, την μέλλουσα Κρίση,

και να πάθουμε κι εμείς από φιλότιμο για τον Χριστό που πολλά έπαθε, για να μας λυτρώση.

Ο αγώνας κατά των παθών είναι ένα διηνεκές γλυκό μαρτύριο για την τήρηση των εντολών, για την αγάπη του Χριστού.

Αξίζει να πεθάνουμε ηρωικά, παρά να νικηθούμε από τα πάθη και να πληγώσουμε τον Χριστό.


– Στρυμώχνομαι, Γέροντα, στον αγώνα μου.

– Ένα αγκαθάκι βγάζεις από το δάκτυλό σου και πονάς, πόσο μάλλον να ξερριζώσης από μέσα σου ένα πάθος!

Ύστερα να ξέρης ότι, όταν ο άνθρωπος καταβάλλη προσπάθεια να κόψη ένα πάθος του,

τότε ο πειρασμός βάζει εμπόδια και στρυμώχνεται ο άνθρωπος, όπως στρυμώχνεται και ο δαιμονισμένος,

όταν του διαβάζουν εξορκισμούς, γιατί γίνεται αγώνας, παλεύει με τον διάβολο· έπειτα όμως ελευθερώνεται.

Το καθάρισμα του εαυτού μας δεν γίνεται χωρίς κόπο, πατώντας κουμπιά.

Δεν κόβονται αμέσως τα πάθη, όπως και ο κορμός του δένδρου δεν κόβεται αμέσως με μια πριονιά.

Το πριόνι κόβει για πολλή ώρα, μέχρι να κοπή πέρα-πέρα ο κορμός. Και δεν τελειώνει εδώ η δουλειά.

Για να γίνη ο κορμός έπιπλο, πόσος κόπος χρειάζεται!

Πρέπει πρώτα να πελεκηθή, να γίνη σανίδες και μετά να τις πάρη ο επιπλοποιός, για να τις κάνη χρήσιμο έπιπλο.


– Κι άν, Γέροντα, δεν καταλαβαίνω ότι αυτός ο κόπος είναι απαραίτητος;

– Τότε θα μείνης κούτσουρο και θα σε ρίξουν στην φωτιά.



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007

[XAPA]

Πρέπει να σπείρουμε, για να δώση ο Θεός


– Γέροντα, κάθε μέρα λέω: «Από αύριο θα προσέχω, θα διορθωθώ», αλλά και πάλι πέφτω στα ίδια.

– Να βάζης τον Θεό μπροστά· να λές: «μέ την δύναμη του Θεού, θα προσπαθήσω να διορθωθώ»,

ώστε να βοηθήση ο Θεός.

Το ότι θέλεις να διορθωθής, αυτό σημαίνει ότι δέχεσαι βοήθεια.

Ζητάς και από τον Θεό να σε βοηθήση και ρίχνει ο Θεός το βλέμμα Του επάνω σου.

Κάνεις και την μικρή σου προσπάθεια και προχωρείς.

Ποιός, όταν δη ένα μικρό παιδάκι να προσπαθή με τα χεράκια του να κυλήση μια κοτρώνα,

δεν θα τρέξη να το βοηθήση, για να μην παιδεύεται;

Έτσι και ο Θεός, όταν δη την μικρή σου προσπάθεια, θα σε βοηθήση να νικήσης.


Μερικοί, ενώ δεν καταβάλλουν καμμιά προσπάθεια να διορθωθούν, λένε: «Χριστέ μου, έχω αυτά τα πάθη.

Εσύ, μπορείς να με απαλλάξης· απάλλαξέ με». Έ, πώς να βοηθήση τότε ο Θεός;

Για να βοηθήση ο Θεός, πρέπει να καταβάλη ο άνθρωπος την προσπάθεια που μπορεί.

Δηλαδή είναι μερικά πράγματα που πρέπει να κάνη ο ίδιος ο άνθρωπος, για να βοηθήση μετά ο Θεός.

Σε καμμιά περίπτωση δεν βοηθιέται, αν δεν θέλη να βοηθήση ο ίδιος τον εαυτό του.

Εμείς μερικές φορές πάμε να αποκτήσουμε την Χάρη και τα χαρίσματα του Θεού με έναν μαγικό τρόπο.

Νομίζουμε πώς χωρίς αγώνα θα αποκτήσουμε μια αρετή ή ακόμη και θα αγιάσουμε.

Για να δώση όμως ο Θεός, πρέπει να σπείρουμε.

Πώς θα δώση ο Θεός χωρίς να εργασθούμε;


Τί λέει το τροπάριο; «Της ερήμου το άγονον εγεώργησας» (1).

Ο Θεός ρίχνει-ρίχνει βροχή, μαλακώνει το χώμα, αλλά και εμείς πρέπει να «γεωργήσουμε» το χωράφι μας.

Το χώμα είναι έτοιμο, αλλά πρέπει να βάλουμε το υνί στο χωράφι και να το σπείρουμε· και ό,τι σπείρουμε, θα θερίσουμε.

Αν όμως δεν οργώσουμε, πώς θα σπείρουμε; Κι αν δεν σπείρουμε, τί θα θερίσουμε;

Γι᾿ αυτό να μη ρωτάτε μόνον τί μπορεί να κάνη ο Θεός,

αλλά να ρωτάτε και τον εαυτό σας τί μπορείτε να κάνετε κι εσείς.

Η τράπεζα του Χριστού δίνει πολύ μεγάλο τόκο.

Αλλά, αν δεν κάναμε κατάθεση στην τράπεζα, πώς θα κάνουμε ανάληψη;



«ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Ε΄
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2007


1) Από το Απολυτίκιο των Οσίων: «Ταις των δακρύων σου ροαίς».